104 夢想は創造力を加速する(2)

104　夢想は創造力を加速する(2)




2
Einstein estis tiel efikega kvankam li eĉ ne jam havis postenon kiel fizikisto kaj tiam devis perlabori sian vivtenon kiel subranga oficisto en la patentoficejo de Berno. Ĉu malgraŭ - aŭ ĉu ĝuste pro tio? Eble ĝuste la mensa ŝparflamo en lia profesia vivo estis akcela por tiu "eksplodo de genio". Almenaŭ tion supozigas studaĵo de Jonathan Schooler. La psikologo de la Universitato de Kalifornio estas specialisto por revado. Revado estas tiu stato kiu aperas kiam la "mi-konscio" nur malfirme direktas la homon kaj la pensoj ekvagas libere.


Einstein estis tiel efikega kvankam li eĉ ne jam havis postenon kiel fizikisto kaj tiam devis perlabori sian vivtenon kiel subranga oficisto en la patentoficejo de Berno.
Einstein estis tiel efikega　アインシュタインはかくも大効果的だった
　　efika効果のある・よく効く、-eg大きい・高い
kvankam　～けれども
li eĉ ne jam havis postenon彼はまだ地位を持っていなかった
　　ecxさえ、posteno地位・ポスト
kiel fizikisto 物理学者として
kaj tiam そしてそのとき
devis perlabori sian vivtenon自分の生計を稼がねばならなかった
　　perlaboriかせぐ、vivteni生計を立てる、teni支え持つ
kiel subranga oficisto 下級職員として
　　rango等級・身分・地位
en la patentoficejo de Bernoベルンの特許局のなかで.
アインシュタインはこのような大才人でしたが、物理学者としてのポストをまだ持たず、ベルン特許局の下級職員として生計を立てなければなりませんでした。

Ĉu malgraŭ - aŭ ĉu ĝuste pro tio?
Ĉu malgraŭ –　～にもかかわらずか？
aŭ ĉu ĝuste pro tio? あるいは、まさにそのためにか？
「～にもかかわらず」でしょうか、それとも「まさしくその為に」でしょうか？

Eble ĝuste la mensa ŝparflamo en lia profesia vivo estis akcela por tiu "eksplodo de genio".
Eble ĝusteひょっとしたらまさしく
la mensa ŝparflamo en lia profesia vivo 彼の職業的生活における精神的な貯蓄された焔が
estis akcela por tiu "eksplodo de genio"その「天才の爆発」のために加速された.
ひょっとしたら、まさしく彼の職業的生活の中で貯えられた炎が「天才の爆発」のために加速されたのかもしれません。

Almenaŭ tion supozigas studaĵo de Jonathan Schooler.
Almenaŭ 少なくとも
tion supozigas studaĵo de Jonathan Schoolerそれをジョナサン・シューラーの研究は想像させます。

La psikologo de la Universitato de Kalifornio estas specialisto por revado.
La psikologo de la Universitato de Kalifornioカリフォルニア大学の心理学者
estas specialisto por revado夢の専門家である
カリフォルニア大学のその心理学者は夢の専門家です。

Revado estas tiu stato kiu aperas kiam la "mi-konscio" nur malfirme direktas la homon kaj la pensoj ekvagas libere.
Revado estas tiu stato 夢はその状態である
kiu＝which
aperas 現れる
kiam la "mi-konscio"「私・意識」が～するとき
nur malfirme direktas la homonただゆるく人を操縦している
kaj la pensoj ekvagas libereそして思考（複数）が自由にさまよい始める
　　-ek～し始める
夢は「自意識」が緩く人を操り、思考が自由にさまよい始めるときに出現する状態です。
6月30日

103 夢想は創造力を加速する(1)

103　夢想は創造力を加速する(1)
Esperanata Retradioで6月27日に放送された記事「1Revado akcelas kreivon」です。




1
Kiam la cerbo ŝaltas al "revado-modo", la neŭronoj funkcias kun granda intenseco. Revado akcelas laŭ studaĵoj la kreivon. La inspiro tamen ne venas dum nenionfarado, sed dum mense malpli defiaj agadoj. En la jaro 1905 eksplodis la genio de Albert Einstein. Tiam li publikigis kvar teoriojn el kiuj ĉiu unuopa meritis la Nobel-premion. Albert Einstein tiam havis altegan kreivon. Kion li atingis dum sia "mirinda jaro", tio estas supozeble unika en la historio de sciencoj.

2
Einstein estis tiel efikega kvankam li eĉ ne jam havis postenon kiel fizikisto kaj tiam devis perlabori sian vivtenon kiel subranga oficisto en la patentoficejo de Berno. Ĉu malgraŭ - aŭ ĉu ĝuste pro tio? Eble ĝuste la mensa ŝparflamo en lia profesia vivo estis akcela por tiu "eksplodo de genio". Almenaŭ tion supozigas studaĵo de Jonathan Schooler. La psikologo de la Universitato de Kalifornio estas specialisto por revado. Revado estas tiu stato kiu aperas kiam la "mi-konscio" nur malfirme direktas la homon kaj la pensoj ekvagas libere.

3
Ĝis antaŭ nelonge revado havis malbonan reputacion. Oni konsideris ĝin senproduktiva stato. Sed skanado de cerboj montras ke dum revado okazas gravaj aferoj. Dum la pensoj vagas, aktivas regiono de la cerbo kiu partoprenas en la konstruado de la longtempa memoro. Schooler eltrovis ke dum revado ankaŭ laboras la antaŭfrunta kortekso. Tiu parto de la cerbo kompetentas por la solvado de problemoj. Oni povus ankaŭ diri: Se kreivo havas lokon en la cerbo, ĝi situas ĝuste tie. Revado estas laŭ Schooler tre aktiva stato. Oni forlasas la nuntempon kaj la ĉi-lokon kaj direktiĝas al pli foraj aferoj kiuj tamen povas esti gravaj. Ĝis nun oni koncentriĝis pri la malavantaĝoj de tiu fenomeno, sed nun ni atentu ankaŭ la avantaĝojn.

4
La pereksperimentan eksplikon Schooler nun liveris en aktuala studaĵo. Li petis 145 studentojn al duminuta testo dum kiu ili devis trovi laŭeble multajn aplikojn por ĉiutagaj uzobjektoj kiel dentostabetoj, vestoteniloj kaj brikoj. Antaŭ la ripeto de la testo li dividis la testantojn en grupojn kaj donis al ili diversajn taskojn. La unua grupo devis solvi komplikajn memortaskojn, la dua grupo devis plenumi simplan reagoteston. Laŭ studaĵoj la pensoj ekvagas prefere sub tiaj kondiĉoj. La tria grupo devis nenion fari kaj la kvara grupo tute ne havis paŭzon. Nur la testantoj de la dua grupo pliboniĝis. Ili trovis je 41 procentoj pli da aplikoj por ĉiutagaj uzobjektoj ol dum la unua testokuro. Ŝajne revado efikas same kiel REM-dormado (REM=rapida okulmovado). Oni scias ke REM-dormado ebligas kreivajn eltrovojn.

5
Tamen mensa vagado ne aŭtomate signifas kreivon. Tiu stato plibonigas la kapablon por solvi problemojn nur se la problemoj estas jam konataj kaj se la koncerna persono jam antaŭe primaĉis ilin.


1
Kiam la cerbo ŝaltas al "revado-modo", la neŭronoj funkcias kun granda intenseco. Revado akcelas laŭ studaĵoj la kreivon. La inspiro tamen ne venas dum nenionfarado, sed dum mense malpli defiaj agadoj. En la jaro 1905 eksplodis la genio de Albert Einstein. Tiam li publikigis kvar teoriojn el kiuj ĉiu unuopa meritis la Nobel-premion. Albert Einstein tiam havis altegan kreivon. Kion li atingis dum sia "mirinda jaro", tio estas supozeble unika en la historio de sciencoj.

Kiam＝When
la cerbo ŝaltas al "revado-modo", 脳が「夢想様態」になる
　　sxaltiスイッチを入れる、modo様式・形態・存在の仕方・様相
la neŭronoj funkciasニューロンは機能する・働く
kun granda intenseco大きい強さで
脳が「夢段階」に入ると、神経細胞は烈しくはたらきます。

Revado akcelas laŭ studaĵoj la kreivon.
Revado akcelas…la kreivon夢想することは…創造力を加速する
　　revo夢想、revi夢見る、revado夢想すること
laŭ studaĵoj 研究論文（複数）によれば
研究論文によれば、夢は創造力を加速します。

La inspiro tamen ne venas dum nenionfarado, sed dum mense malpli defiaj agadoj.
La inspiro tamen ne venasその鼓舞・霊感はしかし来ない
dum nenionfarado　無為の間には
　　fari作る・する、farado行い続けること、nenio何も～ない、
sed dum しかし～の間には
mense malpli defiaj精神的にless挑戦的な
agadoj活動・行動（複数）
しかしこの鼓舞（ニューロン活動の増大）は無為の間、精神的にそれほど挑戦的ではない（夢）活動の間には、おこりません。

En la jaro 1905 eksplodis la genio de Albert Einstein.
En la jaro 1905: 1905年に
eksplodis la genio de Albert Einsteinアルバート・アインシュタインの天才が爆発した.
1905年にアルバート・アインシュタインの天才が爆発しました。

Tiam li publikigis kvar teoriojn el kiuj ĉiu unuopa meritis la Nobel-premion.
Tiam li publikigis kvar teoriojn そのとき彼は４つの理論を発表しました
el kiuj それらから・それらのうちの
ĉiu unuopa個々の・１つ１つのすべてが
meritis la Nobel-premionノーベル賞にふさわしかった・値していた.
その時彼は４つの理論を発表しましたが、それらのどれ１つをとってもノーベル賞にふさわしいものでした。

Albert Einstein tiam havis altegan kreivon.
Albert Einstein tiam そのときアインシュタインは
havis altegan kreivon非常に高い創造力を持っていた
そのときアルバート・アインシュタインは非常に高い創造力を持っていました。

Kion li atingis dum sia "mirinda jaro", tio estas supozeble unika en la historio de sciencoj.
Kion li atingis…, tio…彼が到達したもの、それは…
dum sia "mirinda jaro"彼の「驚くべき年」の間に
estas supozeble unikaおそらく唯一である
en la historio de sciencoj.科学の歴史の中で
彼がその「驚くべき」年の間に達成したものは、おそらく科学史の中で唯一のものです。
6月29日

102 ザメンホフの贈り物(5)

102　ザメンホフの贈り物(5)




5
Kiel aŭskultanto de la Esperanta Retradio vi partoprenas en tiu bela komuna ĝuado. Zamenhof vere donacis al ni valoran ilon por plialtigi nian vivosenton. Ni ĉiam honorigu kaj memortenu tiun amikon de la homaro!

Kiel aŭskultanto de la Esperanta Retradio vi partoprenas en tiu bela komuna ĝuado.
kiel＝as
aŭskultanto de la Esperanta Retradioエスペランタ・レトラジオの聴取者
vi partoprenas 貴方は～に参加している
en tiu bela komuna ĝuadoその美しい共通の享受に
　　gxui楽しむ、gxuado楽しみ・楽しませるもの
エスペランタ・レトラジオの聴取者として、貴方はその美しい共通の楽しみに参加しているのです。

Zamenhof vere donacis al ni valoran ilon por plialtigi nian vivosenton.
Zamenhof vere donacis al niザメンホフは真に我々に与えた
valoran ilon 価値ある道具を
　　-il道具、ilo道具
por plialtigi nian vivosenton我々の生活感覚を一層高めるために
alta高い、altigi高くする、plialtigiより高くする
ザメンホフは我々の生活感覚をいっそう高めるために、我々に価値のある道具を本当に与えたのです。

Ni ĉiam honorigu kaj memortenu tiun amikon de la homaro!
Ni ĉiam honorigu 我々は常に敬意を表そう
kaj memortenu そして記憶にとどめよう
　　memoro記憶、teni留める
tiun amikon de la homaro全人類のこの友人を
私たちは全人類のこの友人を常に讃え、記憶にとどめましょう！
6月28日

101 ザメンホフの贈り物(4)

101　ザメンホフの贈り物(4)




4
Esperanto aliflanke estas tre bone komprenebla, facile parolebla kaj multaj parolantoj de la lingvo atingas la kapablon altnivele esprimi sin en tiu lingvo. Tio donas tute alian senton, ĉar tio levas la memkonscion. Oni sentas sin pli forta. Kreskas la sento ke tiu lingvo estas donaco, donaco kiun oni povas perfekte kundividi kun aliaj. El tio kreskas sentoj de solidareco, de amikeco. La samlingvanoj fariĝas veraj "kunĝuantoj". Kaj ĝui la lingvon resp. la atingitan esprimkapablon ni povas jam nun, tuj. Ne necesas atendi ĝis la "Tago de Sankta Neniam".


Esperanto aliflanke estas tre bone komprenebla, facile parolebla kaj multaj parolantoj de la lingvo atingas la kapablon altnivele esprimi sin en tiu lingvo.
Esperanto aliflanke エスペラントは他方では
estas tre bone komprenebla非常に良く理解され得る,
facile parolebla容易に話せる
kaj multaj parolantoj de la lingvo そしてその言語の多くの喋っている人たちは
atingas la kapablon altniveleその能力を高いレベルに到達する
esprimi sin en tiu lingvo自身をその言語の中で表現する（不定法）
他方、エスペラントは非常に良く理解されますし、話しやすく、それを話している人々はエスペラントで自分を表現する高レベルの能力を身につけています。

Tio donas tute alian senton, ĉar tio levas la memkonscion.
Tio donas tute alian sentonこのことは全く別の感情を与える,
ĉar なぜなれば
tio levas la memkonscionそれは自覚を高める
　　konscio意識、memkonscio自意識
このことは全く別の感情を与えます、なぜかと言えば、それが自覚を高めるからです。

Oni sentas sin pli forta.
Oni sentas sin 人は自分を感じる
pli fortaより強い
人は自分をより強く感じます。.

Kreskas la sento ke tiu lingvo estas donaco, donaco kiun oni povas perfekte kundividi kun aliaj.
Kreskas la sentoその感情が成長する・増大する
ke ＝ that
tiu lingvo estas donacoその言語は贈物である
kiunそれを
oni povas perfekte kundividi kun aliaj人は他の人々と一緒に完全に共有できる.
その言語が、他の人々と一緒に完全に共有できる贈物であるという感情が増大します。

El tio kreskas sentoj de solidareco, de amikeco.
El tio このことから
kreskas sentoj de solidareco連帯の感情が育つ,
de amikeco友情の.
この事から連帯、友情の感情が育ってきます。

La samlingvanoj fariĝas veraj "kunĝuantoj".
La samlingvanoj同じ言語仲間
　　-an集団の構成員
fariĝas veraj "kunĝuantoj"真の「享受仲間」になる
farigxiできあがる・～になる、　gxui楽しむ・享受する・利益や恩恵を受ける
同じ言語仲間が真の享受仲間になります。

Ne necesas atendi ĝis la "Tago de Sankta Neniam".
Ne necesas atendi 待つ必要はない
ĝis la "Tago de Sankta Neniam"「聖なる決してないの日」まで.
「永遠に来ることのない聖日」まで待つ必要はないのです。
6月27日

100 ザメンホフの贈り物(3)

100　ザメンホフの贈り物(3)




3
Do ankaŭ en nia epoko la situacio pri kunlaboro inter civitanoj el diversaj nacioj ne estas multe pli bona. Sed ni hodiaŭ troviĝas en demokratiaj landoj en konsiderinde pli bona situacio ol la homoj dum la epoko de Zamenhof. La kunlaboro en la socio ĝenerale tre bone funkcias. La grandaj mankoj troviĝas rilate al komunaj sentoj inter anoj de diversaj nacioj, nome en la kultura kampo. Tie la manko de komuna lingvo estas plej forte sentebla. Oni volas ja ankaŭ tiucele uzi la anglan lingvon, sed kiel montras la ekzemplo de la kanzonkonkurso de Eŭrovizio, la rezultoj estas mizeraj: Montriĝas ke la angla ne taŭgas por krei komunan senton en internacia medio. La homoj ja sentas ke ili nur malfacile komprenas ĝin, kaj ke paroli ĝin por multaj estas vera torturo kaj ke la kapablo altnivele esprimi sin apenaŭ estas atingebla.


Do ankaŭ en nia epoko la situacio pri kunlaboro inter civitanoj el diversaj nacioj ne estas multe pli bona.
Doだから
ankaŭ en nia epoko我々の時代においても
la situacio pri kunlaboro共同作業に関する状態・状況は
inter civitanoj el diversaj naciojさまざまな国民の市民たちの間の
ne estas multe pli bonaずっと良くはない .
だから今でも、さまざまな国の市民たちの間における共同作業の状態は、すばらしく改善されてはいません。

Sed ni hodiaŭ troviĝas en demokratiaj landoj en konsiderinde pli bona situacio ol la homoj dum la epoko de Zamenhof.
Sedしかし
ni hodiaŭ troviĝas我々は今日見られる
　　trovigxiみられる・在る・居る
en demokratiaj landoj民主的な国々の中に
en konsiderinde pli bona situacioかなりにずっと良い状況の中に
ol la homoj dum la epoko de Zamenhofザメンホフの時代の人々より.
しかし私たちは今、民主的な国々の中で、ザメンホフの時代の人々より遥かに良い状況にいます。

La kunlaboro en la socio ĝenerale tre bone funkcias.
La kunlaboro en la socio社会における共同作業は
ĝenerale tre bone funkcias一般的に非常に良く機能している
社会における共同作業は全般的にとても良く機能しています。.

La grandaj mankoj troviĝas rilate al komunaj sentoj inter anoj de diversaj nacioj, nome en la kultura kampo.
La grandaj mankoj troviĝas 大きい欠落・不足・欠点は～にある
rilate ～について、～~に関して
al komunaj sentoj共通の感情に
inter anoj de diversaj naciojさまざまな国民のメンバーの間に,
nomeすなわち
en la kultura kampo文化の分野のなかに
大きい欠点はさまざまな国民のメンバーの間における共通の感情に関して、つまり、文化の分野で見られます。

Tie la manko de komuna lingvo estas plej forte sentebla.
Tie其処に
la manko de komuna lingvo共通の言語の欠如は
estas plej forte sentebla最も強くい感じられる.
其処には共通な言語の欠如がもっも強く存在しています。

Oni volas ja ankaŭ tiucele uzi la anglan lingvon, sed kiel montras la ekzemplo de la kanzonkonkurso de Eŭrovizio, la rezultoj estas mizeraj:
Oni volas人は欲する
ja まったく・まさに
ankaŭ　もまた
tiucele この目的に
uzi la anglan lingvon英語を使うこと（不定法)
sed しかし
kiel ＝ as
montras la ekzemplo実例が示している
de la kanzonkonkurso de Eŭrovizio「エウロヴィジオ」の歌謡曲コンクール
　　kanzonoシャンソン・歌謡曲、Euxroヨーロッパ、
vizoビザ、viziビザを与える、vizio幻視・幻影
la rezultoj estas mizerajその結果は惨めである
しかし、エウロヴィジオの歌謡コンクールの例が示しているように、その結果は惨めなものです。

Montriĝas ke la angla ne taŭgas por krei komunan senton en internacia medio.
Montriĝas ke ～ということが明らかになる
la angla ne taŭgas 英語は適当でない
por krei komunan senton 共通の感情を生み出すためには
en internacia medio.国際的なメディアの中で
国際的なメディアの中で共通の感情を生み出すためには、英語は適当でないことが明らかになっています。

La homoj ja sentas ke ili nur malfacile komprenas ĝin, kaj ke paroli ĝin por multaj estas vera torturo kaj ke la kapablo altnivele esprimi sin apenaŭ estas atingebla.
La homoj ja sentas ke 人々はまさに～と感じている
ili nur malfacile komprenas ĝin彼らはそれを苦労して、やっと理解している
kaj ke paroli ĝinそして、それを話すことを
por multaj多くの人のために
estas vera torturo真に責め苦である
　　torturo拷問
kaj ke そして～ということを
la kapablo 能力・才能は
altnivele高い水準で
esprimi sin 自らを表現すること
apenaŭ estas atingebla辛うじて到達・実現可能である.
人々は、彼らが苦労してやっとそれを理解していることを、そしてそれを多くの人々のために語ることが真の責め苦であること、そして高いレベルで自らを表現する能力は辛うじて到達可能であることを、まさに感じています。
6月26日

99 ザメンホフの贈り物(2)

99　ザメンホフの贈り物(2)




2
Komuna, neŭtrala kaj racia lingvo povus kapabligi la homojn kune priparoli komunajn aferojn kaj tiel trovi solvojn kiuj kondukus al socia kaj ekonomia progreso. Kompreneble en situacio kie la ŝtataj aŭtoritatoj malhelpas ĉian iniciaton por kunlaboro inter la civitanoj, la civitanoj mem devas organizi la instruadon de la lingvo al homoj kiuj estas taŭgaj por partopreni en komunaj diskutoj kaj projektoj. Oni povus kredi ke ĉio tio validas nur por diktatoraj reĝimoj, sed ankaŭ sub demokratia regado ĉiam estas regantaj grupoj kiuj volas malhelpi la desuban kunlaboron de la homoj.


Komuna, neŭtrala kaj racia lingvo povus kapabligi la homojn kune priparoli komunajn aferojn kaj tiel trovi solvojn kiuj kondukus al socia kaj ekonomia progreso.
Komuna, neŭtrala kaj racia lingvo 共通の、中性の、そして民族の言語（単数です）
povus kapabligi la homojn人々を能力あらしめることができる
　　-us仮定、直説法を和らげる、kapabli～する能力がある、-ig～させる（他動詞化）
kune 共に、いっしょに
priparoli komunajn aferojn共通の事柄（複数）を述べる、協議する(不定法)
kaj tiel そしてそのようにして
trovi solvojn 解決（複数）を見つける（不定法）
kiuj＝which
kondukus al socia kaj ekonomia progreso社会的なそして経済的な進歩を導く.
共通の、中性の、そして民族の言語は人々が共通の話題について話し合うことを可能にするでしょうし、そのようにして社会的、経済的な進歩をもたらす解決策を見つけることができるでしょう。

Kompreneble en situacio kie la ŝtataj aŭtoritatoj malhelpas ĉian iniciaton por kunlaboro inter la civitanoj, la civitanoj mem devas organizi la instruadon de la lingvo al homoj kiuj estas taŭgaj por partopreni en komunaj diskutoj kaj projektoj.
Kompreneble もちろん、当然
en situacio状況・状態の中で
kie＝ which
la ŝtataj aŭtoritatoj国権力が
malhelpas ĉian iniciaton あらゆる種類の発議を邪魔する
　　iniciato発起、創始、発議、構想
por kunlaboro inter la civitanoj市民の間の共同作業のための
la civitanoj mem 市民自身が
devas organizi la instruadon教育を組織せねばならない
de la lingvo言語の
al homoj 人々に
kiuj ＝which
estas taŭgaj por partopreni参加者らに適している
en komunaj diskutoj kaj projektoj共通の討論や企画のなかで.
もちろん、国家権力が市民の間の共同作業のためのあらゆる発議を邪魔している状況の下では、共通の討論や企画のなかで参加者らに適している言語の教育を組織せねばなりません。

Oni povus kredi ke ĉio tio validas nur por diktatoraj reĝimoj, sed ankaŭ sub demokratia regado ĉiam estas regantaj grupoj kiuj volas malhelpi la desuban kunlaboron de la homoj.
Oni povus kredi ke 人は～と信じることができよう
ĉio tio validas これは妥当・有効である
nur… sed ankaux＝not only…, but also…
por diktatoraj reĝimoj独裁的な政権にとって
… sub demokratia regado 民主的な支配のもとで
cxiam　いつも、常に
estas regantaj grupoj 統治しているグループである
　　-ant～して居る・しつつある、regi統治・支配する
kiuj ＝which
volas malhelpi邪魔しようと望む
la desuban kunlaboron de la homoj人々の下からの共同作業を.
民衆による下からの共同作業を邪魔するのは常に支配層であるということは、独裁政権だけでなく民主的政体のもとでも当てはまると言えるでしょう。
6月25日

98 ザメンホフの贈り物(1)

98　ザメンホフの贈り物(1)
Esperanta RetRadioで6月23日に放送された記事「La donaco de Zamenhof」です。




1
Kiam Zamenhof kreis la "Internacian Lingvon", li volis doni ion al la homaro kio plibonigos kaj plifaciligos la vivon. Li ja estis spertinta la multlingvan situacion en sia hejmloko kaj vidis la konsekvencojn kion tio havis por la kunvivado de la homoj. Certe la ĉiutaga vivo tie iel funkciis, sed la kunlaboro inter la diversaj etnaj grupoj limiĝis al la absoluta minimumo. Kaj la rusaj regantoj tute ne havis intereson pri iu komuna sento de tiuj homoj. Do ne okazis politika aŭ kultura kunlaboro.

2
Komuna, neŭtrala kaj racia lingvo povus kapabligi la homojn kune priparoli komunajn aferojn kaj tiel trovi solvojn kiuj kondukus al socia kaj ekonomia progreso. Kompreneble en situacio kie la ŝtataj aŭtoritatoj malhelpas ĉian iniciaton por kunlaboro inter la civitanoj, la civitanoj mem devas organizi la instruadon de la lingvo al homoj kiuj estas taŭgaj por partopreni en komunaj diskutoj kaj projektoj. Oni povus kredi ke ĉio tio validas nur por diktatoraj reĝimoj, sed ankaŭ sub demokratia regado ĉiam estas regantaj grupoj kiuj volas malhelpi la desuban kunlaboron de la homoj.

3
Do ankaŭ en nia epoko la situacio pri kunlaboro inter civitanoj el diversaj nacioj ne estas multe pli bona. Sed ni hodiaŭ troviĝas en demokratiaj landoj en konsiderinde pli bona situacio ol la homoj dum la epoko de Zamenhof. La kunlaboro en la socio ĝenerale tre bone funkcias. La grandaj mankoj troviĝas rilate al komunaj sentoj inter anoj de diversaj nacioj, nome en la kultura kampo. Tie la manko de komuna lingvo estas plej forte sentebla. Oni volas ja ankaŭ tiucele uzi la anglan lingvon, sed kiel montras la ekzemplo de la kanzonkonkurso de Eŭrovizio, la rezultoj estas mizeraj: Montriĝas ke la angla ne taŭgas por krei komunan senton en internacia medio. La homoj ja sentas ke ili nur malfacile komprenas ĝin, kaj ke paroli ĝin por multaj estas vera torturo kaj ke la kapablo altnivele esprimi sin apenaŭ estas atingebla.

4
Esperanto aliflanke estas tre bone komprenebla, facile parolebla kaj multaj parolantoj de la lingvo atingas la kapablon altnivele esprimi sin en tiu lingvo. Tio donas tute alian senton, ĉar tio levas la memkonscion. Oni sentas sin pli forta. Kreskas la sento ke tiu lingvo estas donaco, donaco kiun oni povas perfekte kundividi kun aliaj. El tio kreskas sentoj de solidareco, de amikeco. La samlingvanoj fariĝas veraj "kunĝuantoj". Kaj ĝui la lingvon resp. la atingitan esprimkapablon ni povas jam nun, tuj. Ne necesas atendi ĝis la "Tago de Sankta Neniam".

5
Kiel aŭskultanto de la Esperanta Retradio vi partoprenas en tiu bela komuna ĝuado. Zamenhof vere donacis al ni valoran ilon por plialtigi nian vivosenton. Ni ĉiam honorigu kaj memortenu tiun amikon de la homaro!





1
Kiam Zamenhof kreis la "Internacian Lingvon", li volis doni ion al la homaro kio plibonigos kaj plifaciligos la vivon. Li ja estis spertinta la multlingvan situacion en sia hejmloko kaj vidis la konsekvencojn kion tio havis por la kunvivado de la homoj. Certe la ĉiutaga vivo tie iel funkciis, sed la kunlaboro inter la diversaj etnaj grupoj limiĝis al la absoluta minimumo. Kaj la rusaj regantoj tute ne havis intereson pri iu komuna sento de tiuj homoj. Do ne okazis politika aŭ kultura kunlaboro.

Kiam Zamenhof kreis la "Internacian Lingvon", li volis doni ion al la homaro kio plibonigos kaj plifaciligos la vivon.
Kiam＝When
Zamenhof kreis la "Internacian Lingvon"ザメンホフが「国際的な言語」を創始した
li volis doni ion 彼は何かを与えることを望んだ
al la homaro 全人類に
kio ＝which
plibonigos kaj plifaciligos la vivon生活をヨリ良くするであろう、そしてヨリ容易にするであろう
ザメンホフが「国際語」を生み出した時に、彼は生活がいっそう向上し、いそう暮らしやすくなるような何ものかを全人類に与えようと望みました。

Li ja estis spertinta la multlingvan situacion en sia hejmloko kaj vidis la konsekvencojn kion tio havis por la kunvivado de la homoj.
Li ja estis spertinta彼はまさに体得した
　　jaまったく・まさに、sperti体験によって学ぶ、-int～した・してしまった、
la multlingvan situacion多言語の状況を
　　situacio情勢・立場
en sia hejmloko自身の故郷のなかで
kaj vidis la konsekvencojn そしてその当然の帰結を見た
　　konsekvenco理論的な結論
kionそれを・そのことを
tio havis por la kunvivado de la homoj人々の共同生活のために持った.
彼は自分の故郷で多言語が使われている状況をまさに体得しました、そして異民族の人々の共同生活のために持った当然の帰結を見たのでした。

Certe la ĉiutaga vivo tie iel funkciis, sed la kunlaboro inter la diversaj etnaj grupoj limiĝis al la absoluta minimumo.
Certe確かに
la ĉiutaga vivo毎日の日常生活は
tie iel funkciis其処で何とか機能していた
　　ielなんとなく・とにかく、funkcii動作している・機能している
sed la kunlaboro しかし協力は
inter la diversaj etnaj grupojさまざまな民族の集団の間に
limiĝis al la absoluta minimumo.絶対的な最小限に限られていた
　　limo限界・範囲、limigi制限する、limigxi～に限られる
確かにそこでの日常生活は何とか保たれていましたが、さまざまな民族間の協力はほとんど見られませんでした。

Kaj la rusaj regantoj tute ne havis intereson pri iu komuna sento de tiuj homoj. Do ne okazis politika aŭ kultura kunlaboro.
Kaj la rusaj regantoj そしてロシアの支配者たちは
tute ne havis intereson 全面的に興味を持たなかった
pri iu komuna sento de tiuj homojこれらの人々の何らかの共通の気持ちに関して
　　iuどれかの・ある、　sento気持ち・感情
そしてロシアの支配者たちは、これらの人々の共通の感情などには全く無関心でした。

Do ne okazis politika aŭ kultura kunlaboro.
Do だから
ne okazis おこらなかった
politika aŭ kultura kunlaboro政治的あるいは文化的な協力
だから政治的、文化的協力は見られませんでいた。
6月24日

97 二言語は脳を助ける(4)

97　二言語は脳を助ける(4)




4
Tiu grava informo memorigis min pri tre interesa artikolo de Profesoro Humphrey Tonkin, publikigita en la Revuo Esperanto, de Universala Esperanto-Asocio, antaŭ multaj jaroj. Tiam, intuicie, la eminenta Esperantisto proponis, ke oni instruu nian lingvon al maljunaj homoj – kio estus utila por nia movado kaj por la homoj mem. Saĝa konsilo!


Tiu grava informo memorigis min pri tre interesa artikolo de Profesoro Humphrey Tonkin, publikigita en la Revuo Esperanto, de Universala Esperanto-Asocio, antaŭ multaj jaroj.
Tiu grava informoこの重要な情報は
memorigis min私に記憶にとどめさせる
pri tre interesa artikolo de Profesoro Humphrey Tonkin
ハンフリー・トンキン教授の非常に興味深い論文について
publikigita en la Revuo Esperanto: la Revuo Esperanto誌に発表された
de Universala Esperanto-Asocio　世界エスペラント協会の
antaŭ multaj jaroj多くの年の前に
この大切な情報は、ずっと前に世界エスペラント協会の機関誌Esperantoに発表されたハンフリー・トンキン教授の論文を私に思い出させました。

Tiam, intuicie, la eminenta Esperantisto proponis, ke oni instruu nian lingvon al maljunaj homoj – kio estus utila por nia movado kaj por la homoj mem.
Tiamそのとき
intuicie直感的に
la eminenta Esperantisto proponis, ke
この卓越したエスペランティストは～と提案した
oni instruu nian lingvon al maljunaj homoj人は高齢者にエスペラントを教えよう
kio ＝which
estus utila por nia movado我々の運動に有用である
kaj por la homoj mem. そして人々自身にとっても
卓越したエスペランティストは、この論文の中で直感的に、高齢者にエスペラントを教えようと提案しました。それは我々の運動に役立つだろうし、その人々自身にとっても役立つだろうと。

Saĝa konsilo!
賢明な助言です！



5
Konklude, eble ni rajtas diri, ke se nia Esperanta RetRadio helpas homojn akiri fluecon en la uzado de Esperanto, tiam ĝi certe havas ankaŭ sanigan povon.
Konklude　結論として
eble もしかしたら
ni rajtas diri, ke 我々は～と言っても良い
　　rajti権利がある
se もし
nia Esperanta RetRadio helpas homojnわれわれのEsperanta RetRadioが人々を助ける
akiri fluecon en la uzado de Esperantoエスペラントの使用の中で流暢さを獲得する
tiamそのとき
ĝi certeそれは確かに
havas ankaŭ sanigan povon健康増進の修練も持つ
provo試み、トライアル、修練、練習 .　けいこ
結論として、ひょっとしたら、私たちのEsperanta RetRadioが聴取者の皆さんがエスペラントを流暢に使えるようになることを援助しているならば、 それは確実に健康増進の修練でもあると言えるのかもしれません。
6月23日

96 二言語は脳を助ける(3)

96　二言語は脳を助ける(3)




3
“Dulingveco havas ne tre intensan efikon inter junaj kaj maturaj homoj, sed pli grandan influon dum maljuna aĝo; tion oni nomas ‘kogna rezervo’ ” , diris la aŭtoroj de tiu esploro, el Universitato de York (Kanado). Tiel oni stimulas regionojn en la cerbo, kiuj rilatas al kogna kontrolo. Se oni devas samtempe uzi du lingvojn, la sistemo, kiu kontrolas plenumajn funkciojn en la cerbo devas senĉese aktivi. Tio faciligas koncentriĝon por eviti konfliktojn inter ambaŭ lingvoj. Sekve, dulingveco eble prokrastos je pluraj jaroj eventualan aperon de Alzheimer-malsano.


“Dulingveco havas ne tre intensan efikon inter junaj kaj maturaj homoj, sed pli grandan influon dum maljuna aĝo;
Dulingveco havas　二言語性は～を持つ
ne tre intensan efikon非常には強くない効果を
inter junaj kaj maturaj homoj若者と成熟した人の間に,
sed しかし
pli grandan influonもっと大きい影響を
dum maljuna aĝo　老齢の間に
二言語性は若者や壮年者には対して効果がありませんが、高齢者にはもっと大きい影響があります。

tion oni nomas ‘kogna rezervo’ ” , diris la aŭtoroj de tiu esploro, el Universitato de York (Kanado).
tionこのことを
oni nomas ‘kogna rezervo’ ” 人は「認識のお返し」と名づける,
diris la aŭtoroj de tiu esploro, この研究の著者たちは言った
el Universitato de York (Kanado)　ヨーク大学（カナダ）からの
この研究をしたヨ－ク大学（カナダ）の研究者たちは、これを「予備認識」と呼んでいます。

Tiel oni stimulas regionojn en la cerbo, kiuj rilatas al kogna kontrolo.
tielそのように
oni stimulas regionojn人は部位（複数）を刺激する
en la cerbo脳内の
kiuj ＝which
rilatas al kogna kontrolo認識の制御に関係する
脳内の認識制御に関係している部位を、そのように刺激するのです。

Se oni devas samtempe uzi du lingvojn, la sistemo, kiu kontrolas plenumajn funkciojn en la cerbo devas senĉese aktivi.
Seもし
oni devas samtempe人が同時に～ねばならない
uzi du lingvojn　2つの言語を使うこと
la sistemoそのシステムは
kiu ＝which
kontrolas plenumajn funkciojn執行機能を制御する
en la cerbo 脳内で
devas senĉese aktivi間断なくかつどうせねばならない
もし人が2つの言語を同時に使わなければならないと、脳内の執行機能を制御しているシステムは、たえず働かなければなりません。

Tio faciligas koncentriĝon por eviti konfliktojn inter ambaŭ lingvoj.
Tio faciligas koncentriĝon それは集中を易しくする
por eviti konfliktojn 葛藤を避けるために
inter ambaŭ lingvoj　両方の言語の間の.
それは両方の言語の間の葛藤を避けるために、注意の集中を促通します。

Sekve, dulingveco eble prokrastos je pluraj jaroj eventualan aperon de Alzheimer-malsano.
Sekveしたがって
dulingveco eble prokrastos　二言語性は、もしかしたら～を延期するだろう
　　　　prokrasto延期、遅延
je pluraj jaroj eventualan aperon de Alzheimer-malsano.
アルツハイマー病の偶発的な発現を複数年だけ
eventuala結果としていつかは起こる、最後の、終極の、起こり得る、偶発的な
したがって、もしかしたら二言語性はアルツハイマー病の最終的な発病を何年か遅らせるかもしれません。
6月22日

95 2言語は脳を助ける(2)

95　2言語は脳を助ける(2)




2
La hodiaŭa bona novaĵo speciale koncernas nin, Esperantistojn. Sciencistoj nun asertas, ke dulingveco donas pli grandan eblecon prokrasti aperon de Alzheimer-malsano. Kanadaj esploristoj eltrovis, ke la cerbo de homo, kiu parolas du lingvojn, estas iom protektata kontraŭ kogna perdo, kaj kontraŭ degeneraj malsanoj. Oni supozas, ke uzado de du lingvoj stimulas cerbajn regionojn, kiuj rilatas al atentokapablo. La koncerna artikolo publikiĝis en la medicinrevuo “Trends in Cognitive Sciences”, sub la titolo “Dulingveco: konsekvencoj por la menso kaj por la cerbo”. La konkludo estas, ke maljuniĝo de homoj, kiuj flue parolas du lingvojn, estas malpli riska rilate tendencon al malsanoj kiel Alzheimer.


La hodiaŭa bona novaĵo speciale koncernas nin, Esperantistojn.
La hodiaŭa bona novaĵo今日の良いニュースは
speciale koncernas nin特に我々に関連している
Esperantistojnエスペランティストたちに。ninと同格で、対格になります。
今日お知らせする良いニュースは、私たちエスペランティストに関係しています。

Sciencistoj nun asertas, ke dulingveco donas pli grandan eblecon prokrasti aperon de Alzheimer-malsano.
Sciencistoj nun asertas, ke科学者たちは今～と主張している
dulingveco donas pli grandan eblecon ２言語性はより大きい可能性を与える
　　-eco性質、ebleco可能性・確率
prokrasti aperon de Alzheimer-malsano.アルツハイマー病の出現を遅らせる
いま科学者たちは、2言語を使える人ではアルツハイマー病の発病が延期される可能性が大きいと主張しています。

Kanadaj esploristoj eltrovis, ke la cerbo de homo, kiu parolas du lingvojn, estas iom protektata kontraŭ kogna perdo, kaj kontraŭ degeneraj malsanoj.
Kanadaj esploristoj eltrovis, keカナダの研究者たちは～を発見した
la cerbo de homo人間の脳は
kiu ＝which
parolas du lingvojn　2つの言語を喋る
estas iom protektata　若干保護されている
　　iomいくらか・すこし・ちょっと、　-at～されている
kontraŭ kogna perdo認識の喪失に対抗して
kaj kontraŭ degeneraj malsanoj　そして退化の病気に対抗して
カナダの研究者たちは、２言語を話す人の脳が記憶喪失と変性疾患に対していくらか保護されていることを見つけました。

Oni supozas, ke uzado de du lingvoj stimulas cerbajn regionojn, kiuj rilatas al atentokapablo.
Oni supozas, ke 人は～と憶測する
uzado de du lingvoj 2つの言語の使用
stimulas cerbajn regionojn脳の部位（複数）を刺激する
kiuj ＝which
rilatas al atentokapablo　注意能力に関係する.
2言語の使用は、注意力に関係のある脳の場所を刺激すると考えられています。

La koncerna artikolo publikiĝis en la medicinrevuo “Trends in Cognitive Sciences”, sub la titolo “Dulingveco: konsekvencoj por la menso kaj por la cerbo”.
La koncerna artikolo publikiĝis その該当する論文は発表される
en la medicinrevuo “Trends in Cognitive Sciences”医学雑誌「認知科学の諸傾向」に
sub la titolo ～のタイトルの下に
Dulingveco　2言語（バイリンガル）性
konsekvencoj por la menso 精神に対する影響（複数）
　　konsekvenco影響・結果・なりゆき、　menso知能・精神・考え
kaj por la cerboそして脳に対する
その論文は医学雑誌「Trends in Cognitive Sciences」に「知能と脳に対する2言語性の影響」と題して発表されます。

La konkludo estas, ke maljuniĝo de homoj, kiuj flue parolas du lingvojn, estas malpli riska rilate tendencon al malsanoj kiel Alzheimer.
La konkludo estas, ke　その結論は～である
maljuniĝo de homoj　人間の老化は,
kiuj ＝which
flue parolas du lingvojn　2つの言語を流暢に話す
estas malpli riska より少ないリスクである
rilate tendencon al malsanoj 病気への傾向に関して
kiel Alzheimer　アルツハイマーのような.
２つの言語を流暢に話す人の老化は、アルツハイマー病のような病気をみちびくリスクが小さい、というのがその結論です。
6月21日

94 2言語は脳を助ける(1)

94　2言語は脳を助ける(1)
4月14日にEsperanta Retradioで放送された記事です。




1
Alzheimer-malsano kaj, larĝasence, iom-post-ioma perdo de menskapablo pro aĝo kaj aliaj faktoroj estas relative ofta temo en niaj programeroj de Esperanta RetRadio. Mi mem jam antaŭe parolis pri ‘timata germano’. Mi petas pardonon, ke mi revenas al tiu temo, sed la kvanto da sciencaj esploroj kaj informoj pri ĝi estas tiom multa, ke verŝajne niaj aŭskultantoj emas ekscii pli. Precipe se temas pri pozitivaj perspektivoj.

2
La hodiaŭa bona novaĵo speciale koncernas nin, Esperantistojn. Sciencistoj nun asertas, ke dulingveco donas pli grandan eblecon prokrasti aperon de Alzheimer-malsano. Kanadaj esploristoj eltrovis, ke la cerbo de homo, kiu parolas du lingvojn, estas iom protektata kontraŭ kogna perdo, kaj kontraŭ degeneraj malsanoj. Oni supozas, ke uzado de du lingvoj stimulas cerbajn regionojn, kiuj rilatas al atentokapablo. La koncerna artikolo publikiĝis en la medicinrevuo “Trends in Cognitive Sciences”, sub la titolo “Dulingveco: konsekvencoj por la menso kaj por la cerbo”. La konkludo estas, ke maljuniĝo de homoj, kiuj flue parolas du lingvojn, estas malpli riska rilate tendencon al malsanoj kiel Alzheimer.

3
“Dulingveco havas ne tre intensan efikon inter junaj kaj maturaj homoj, sed pli grandan influon dum maljuna aĝo; tion oni nomas ‘kogna rezervo’ ” , diris la aŭtoroj de tiu esploro, el Universitato de York (Kanado). Tiel oni stimulas regionojn en la cerbo, kiuj rilatas al kogna kontrolo. Se oni devas samtempe uzi du lingvojn, la sistemo, kiu kontrolas plenumajn funkciojn en la cerbo devas senĉese aktivi. Tio faciligas koncentriĝon por eviti konfliktojn inter ambaŭ lingvoj. Sekve, dulingveco eble prokrastos je pluraj jaroj eventualan aperon de Alzheimer-malsano.

4
Tiu grava informo memorigis min pri tre interesa artikolo de Profesoro Humphrey Tonkin, publikigita en la Revuo Esperanto, de Universala Esperanto-Asocio, antaŭ multaj jaroj. Tiam, intuicie, la eminenta Esperantisto proponis, ke oni instruu nian lingvon al maljunaj homoj – kio estus utila por nia movado kaj por la homoj mem. Saĝa konsilo!

5
Konklude, eble ni rajtas diri, ke se nia Esperanta RetRadio helpas homojn akiri fluecon en la uzado de Esperanto, tiam ĝi certe havas ankaŭ sanigan povon.



1
Alzheimer-malsano kaj, larĝasence, iom-post-ioma perdo de menskapablo pro aĝo kaj aliaj faktoroj estas relative ofta temo en niaj programeroj de Esperanta RetRadio. Mi mem jam antaŭe parolis pri ‘timata germano’. Mi petas pardonon, ke mi revenas al tiu temo, sed la kvanto da sciencaj esploroj kaj informoj pri ĝi estas tiom multa, ke verŝajne niaj aŭskultantoj emas ekscii pli. Precipe se temas pri pozitivaj perspektivoj.

Alzheimer-malsano kaj, larĝasence, iom-post-ioma perdo de menskapablo pro aĝo kaj aliaj faktoroj estas relative ofta temo en niaj programeroj de Esperanta RetRadio.
Alzheimer-malsano kajアルツハイマー病と
Larĝasence広い意味で
iom-post-ioma perdo de menskapablo知能の少しずつの喪失
pro aĝo kaj aliaj faktoroj 年齢その他の諸因子のために
estas relative ofta temo比較的に頻繁なテーマである
en niaj programeroj de Esperanta RetRadio.　　Esperanta RetRadioの我々の番組の中で
アルツハイマー病と、広い意味で高齢などのために少しずつ起こってくる記憶喪失は、私たちのこの番組で比較的良くとりあげているテーマです。

Mi mem jam antaŭe parolis pri ‘timata germano’.
Mi mem私自身
jam antaŭe すでに以前に
parolis pri ‘timata germano’「恐れられているドイツ人」に関して話した.
　　timi恐れる、-at～されている・～されつつある
私自身、すでに以前に「恐れられているドイツ人」について話しました。

Mi petas pardonon, ke mi revenas al tiu temo, sed la kvanto da sciencaj esploroj kaj informoj pri ĝi estas tiom multa, ke verŝajne niaj aŭskultantoj emas ekscii pli.
Mi petas pardonon, ke 私は～ことをご容赦いただきたい
mi revenas al tiu temo私がこのテーマにまた戻る
sed la kvanto da sciencaj esploroj kajしかし科学的研究の量と
informoj pri ĝi ソレに関する情報は
estas tiom multa keかくも多いので
verŝajne たぶん・おそらく
niaj aŭskultantoj emas ekscii pliわれわれの視聴者はもっと知りたい気持である.
この話題をまた取り上げることをお許し願いたいのですが、この方面の研究と情報の量は非常に多いので、視聴者の皆さんもおそらくもっと多くのことを知りたいとお考えのことでしょう。

Precipe se temas pri pozitivaj perspektivoj.
precipe とりわけ・なかでも
seもし
temas pri pozitivaj perspektivojプラス的な見通しについてテーマにする
とくに、明るい見通しを話題にするならば。
6月20日

93 世界禁煙デー(5)

93　世界禁煙デー(5)




5
Jam longe pasis la tempo, kiam tabakfumado estis ĉarma, eleganta sinteno. Ĝi male transformiĝis en tragikan epidemion. Rilate la Esperantistojn, ni memoru, ke Zamenhof mortis de kormalsano, antaŭ ol kompletigi sian 58-an jaron. Oni povas konjekti, dum kiom da pliaj jaroj Zamenhof vivus (kaj donus al ni pliajn geniajn verkojn), se li ne fumus. Tiutempe, la scienco ankoraŭ ne estis eltrovinta ĉiujn damaĝojn kaŭzatajn de tiu drogaĉo. Nuntempe, ni jam ne havas la senkulpigon de nescio.


Jam longe pasis la tempo, kiam tabakfumado estis ĉarma, eleganta sinteno.
Jam longe pasis la tempoすでに長く時は過ぎた
kiam＝when
tabakfumado estis ĉarma, eleganta sinteno喫煙が魅力的な、エレガントな振舞いであった
喫煙が魅力的でエレガントな振舞いであった時代は、すでに過去のものとなりました。

Ĝi male transformiĝis en tragikan epidemion.
Ĝi male transformiĝisそれは悪く変形した
en tragikan epidemion悲劇的な流行病に
それは悲劇的な流行病に変わりました。

Rilate la Esperantistojn, ni memoru, ke Zamenhof mortis de kormalsano, antaŭ ol kompletigi sian 58-an jaron.
Rilate la Esperantistojnエスペランティストに関して
ni memoru, ke 我々は～ということを覚えておこう
Zamenhof mortis de kormalsanoザメンホフは心臓病で死んだ
antaŭ ol kompletigi sian 58-an jaron. 自己の58歳を完成させるより前に
エスペランティストがらみで言えば、ザメンホフが58歳の前に死んだのは心臓病だったことを覚えておきましょう。

Oni povas konjekti, dum kiom da pliaj jaroj Zamenhof vivus (kaj donus al ni pliajn geniajn verkojn), se li ne fumus.
Oni povas konjekti,人は推測できる
dum kiom da pliaj jaroj どれだけの追加の年数のあいだ
Zamenhof vivus ザメンホフは生きたことだろう
kaj donus al ni pliajn geniajn verkojn,
　　そして我々に追加の天才的な著作（複数）を与えたことだろう
se li ne fumus.もし彼が喫煙していなかったならば
もし彼がタバコを吸っていなければ、どれだけ長くまだ生きていたか（そして天才的な著作を書いたか）を私たちは推測できます。

Tiutempe, la scienco ankoraŭ ne estis eltrovinta ĉiujn damaĝojn kaŭzatajn de tiu drogaĉo.
Tiutempe, その頃・当時
la scienco ankoraŭ ne estis eltrovinta 科学はまだ発見していなかった
　　-int～した・してしまった
ĉiujn damaĝojn kaŭzatajn de tiu drogaĉo.このヤクの惹き起す総ての被害を
当時はまだ、このヤクがもたらす総ての被害を科学は見つけていませんでした。

Nuntempe, ni jam ne havas la senkulpigon de nescio.
Nuntempeいま・現今
ni jam ne havas la senkulpigon de nescio我々はもう無知の無実主張を持たない.
今となってはもう、「知りませんでした」で済ますことはできません。
6月19日

92 世界禁煙デー(4)

92　世界禁煙デー(4)




4
Tamen, la granda armilo kontraŭ tabakfumado estas... prevento. En tia batalo, ĉiu homo povas helpi. Al infanoj kaj junuloj oni devas konstante sugesti, ke temas pri nepre evitinda danĝero. Edukado per ekzemploj estas plej efika. Studo jam montris, ke se unu el la gepatroj fumas, tiam ilia infano suferas pli altan riskon iam estonte fariĝi ankaŭ fumanto, kompare kun idoj de nefumantoj; se ambaŭ gepatroj fumas, tiam la risko duobliĝas!


Tamen, la granda armilo kontraŭ tabakfumado estas... prevento.
Tamenしかし
la granda armilo kontraŭ tabakfumado estas... prevent
-ilo道具
しかし、喫煙に対する大きい武器は、予防です。

En tia batalo, ĉiu homo povas helpi.
En tia bataloこの戦闘の中で
ĉiu homo povas helpi各人は助けることができる
この戦いの中では、各人が援助できます。

Al infanoj kaj junuloj oni devas konstante sugesti, ke temas pri nepre evitinda danĝero.
Al infanoj kaj junuloj 子どもたちと若者たちに
oni devas konstante sugesti, ke 人は～と定常的に示唆せねばならない
temas pri nepre evitinda danĝero必らず避けるに値する危険に関しての主題である
nepreきっと、evitikitto避ける、-inda～するに値する.
たえず子供らと若者たちに、避けるべき危険が問題であることを語らなければなりません。

Edukado per ekzemploj estas plej efika.
Edukado per ekzemploj例（複数）を使っての教育
estas plej efika最も効果的である
実例をあげて教育することが最も効果的です。.

Studo jam montris, ke se unu el la gepatroj fumas, tiam ilia infano suferas pli altan riskon iam estonte fariĝi ankaŭ fumanto, kompare kun idoj de nefumantoj; se ambaŭ gepatroj fumas, tiam la risko duobliĝas!
Studo jam montris, ke研究はすでに～を示した
se unu el la gepatroj fumas, もし両親の片方がタバコを吸うならば
tiamそのとき
ilia infano suferas pli altan riskon彼らの子どもはより高いリスクを負う
iam estonte fariĝi ankaŭ fumantoいつか将来に子供らも喫煙者になる（リスク…）
kompare kun idoj de nefumantoj非喫煙者の子供らと比べて
se ambaŭ gepatroj fumasもし両親ともタバコを吸うならば
tiamそのとき
la risko duobliĝasそのリスクは2倍になる
もし両親の片方が喫煙者であれば、非喫煙の両親の子供と比べて、将来いつかその子らが喫煙者になるリスクが高いこと、もし両親ともに喫煙者であればリスクは2倍になることが、すでに研究から判明しています。
6月18日

91 世界禁煙デー(3)

91　世界禁煙デー(3)




3
La lastan 31-an de majo oni kampanjis per “Tutmonda tago sen tabakfumado”. Ĝi estas laŭdinda kaj verŝajne apoginda iniciato. Statistikoj montras, ke dum tiu tago pligrandiĝas je 84 procentoj la interreta serĉado de informoj, flanke de fumantoj, pri la maniero liberiĝi de tia ” ĥemia dependo”. Ĉesigi fumadon, kiam tiu kutimo jam fariĝis “ĥemia dependo”, ne estas facile. Ĝi postulas grandan volforton kaj disciplinon. Tabakfumado ne estas nur psikologia afero, kiel multaj homoj ankoraŭ supozas. Post iom da tempo, nikotino okupas ĥemiajn ligaĵojn en la cerbo, same kiel aliaj drogaĉoj, tiel ke subita ĉesigo kaŭzas grandajn turmentojn. Tamen, ĝi estas ebla, se oni konscience sin preparas por tio kaj uzas helpajn rimedojn.


La lastan 31-an de majo oni kampanjis per “Tutmonda tago sen tabakfumado”.
La lastan 31-an de majo　5月の最後の31日に
oni kampanjis 人ハキャンペーンした
per “Tutmonda tago sen tabakfumado”「喫煙の無い全世界の日」によって
5月31日には「世界禁煙デー」のキャンペーンが展開されました。

Ĝi estas laŭdinda kaj verŝajne apoginda iniciato.
Ĝi estas laŭdinda それは賞賛に値する
　　-ind～する価値のある
kaj verŝajne apoginda iniciatoそしておそらく支持に値する発議
iniciato発起・創始
それは賞賛すべき、そして多分支持すべき発議です。

Statistikoj montras, ke dum tiu tago pligrandiĝas je 84 procentoj la interreta serĉado de informoj, flanke de fumantoj, pri la maniero liberiĝi de tia ” ĥemia dependo”.
Statistikoj montras, ke　統計（複数）は～を示す
dum tiu tago その日の間に
pligrandiĝas je 84 procentoj 　84%増える
la interreta serĉado de informoj情報（複数）のインターネットの検索
flanke de fumantoj喫煙者の他に
pri la maniero liberiĝi de tia ” ĥemia dependo”.
　　そのような「化学の依存」から自由になる遣り方に関して
統計によれば、その1日の間に喫煙の他にも、似たような「化学物質依存」から抜け出す手法についてのインターネット情報検索が84%増えています。

Ĉesigi fumadon, kiam tiu kutimo jam fariĝis “ĥemia dependo”, ne estas facile.
Ĉesigi fumadon喫煙をやめさせること
kiam ＝when
tiu kutimo jam fariĝis “ĥemia dependo”その習慣がすでに「化学の依存」になった
ne estas facile容易でない
喫煙の習慣がすでに「化学物質依存症」になってしまっているときには、それをやめさせることは容易でありません。

Ĝi postulas grandan volforton kaj disciplinon.
Ĝi postulasそれは要求する
grandan volforton kaj disciplinon大きい意志の力と規律（訓練）を
それには強い意志の力と規律が要求されます。

Tabakfumado ne estas nur psikologia afero, kiel multaj homoj ankoraŭ supozas.
Tabakfumado ne estas nur psikologia afero喫煙はただの心理的事象でない
kiel multaj homoj ankoraŭ supozas.多くの人がまだ想定しているように
喫煙は、まだ多くの人が考えているような、単なる心理的事象ではありません。

Post iom da tempo, nikotino okupas ĥemiajn ligaĵojn en la cerbo, same kiel aliaj drogaĉoj, tiel ke subita ĉesigo kaŭzas grandajn turmentojn.
Post iom da tempo幾らかの時の後に
nikotino okupas ĥemiajn ligaĵojn en la cerboニコチンは脳内で化学的な結合（複数）を占有する
same kiel aliaj drogaĉoj他のドラッグ（麻薬）らと同じように
　　drogo麻薬、-acx劣悪・下品・不快
tiel ke　非常に～なので～だ
subita ĉesigo突然のやめること
kaŭzas grandajn turmentojn大きい苦しみを惹き起す・～の原因になる.
ある時間が経過すると、ニコチンは他の麻薬類と同じように化学的結合を生じます。そのため、急に禁煙すると非常に苦しい禁断症状がおこります。

Tamen, ĝi estas ebla, se oni konscience sin preparas por tio kaj uzas helpajn rimedojn.
Tamen　しかし,
ĝi estas eblaそれは可能だ,
se oni konscience sin preparas por tioもし人が良心的に（まじめに）そのために準備すれば
kaj uzas helpajn rimedojnそして助けの方策（複数）を使用する
しかし、本人が真面目に禁煙の準備をし補助的な方策を使えば、それは可能です。
6月17日

90 世界禁煙デー(2)

90　世界禁煙デー(2)



2
Dum la pasinta jarcento, tabakfumado mortigis 100 milionojn da homoj. Laŭ antaŭkalkuloj, dum la 21-a jarcento eble tiu kvanto kreskos ĝis unu miliardo, se nenio nova okazos. Lastatempe oni aldonas al tiu kalkulo ne nur la fumantojn mem, sed ankaŭ tiujn, kiuj mem ne fumas, sed enspiras aliulan fumon. Oni nomas tiujn “pasivaj fumantoj”. Laŭ aserto de fakuloj, po 300 mil homoj mortas ĉiujare pro pasiva tabakfumado , inter kiuj 120 mil estas infanoj malpli ol 5-jaraĝaj.


Dum la pasinta jarcento, tabakfumado mortigis 100 milionojn da homoj.
Dum la pasinta jarcento前世紀の間に
tabakfumado mortigis 100 milionojn da homoj喫煙は1億人を殺した.
19世紀には喫煙で１億人が死にました。

Laŭ antaŭkalkuloj, dum la 21-a jarcento eble tiu kvanto kreskos ĝis unu miliardo, se nenio nova okazos.
Laŭ antaŭkalkuloj, 見積もりによれば
dum la 21-a jarcento 　21世紀の間に
eble　ひょっとしたら、もしかしたら
tiu kvanto kreskos ĝis unu miliardoこの数は10億にまで増大するだろう,
se nenio nova okazos新しい何事も起こらなければ.
21-世紀の間に、何も変わらなければ、この数は10億に増えるかもしれないと見積もられています。

Lastatempe oni aldonas al tiu kalkulo ne nur la fumantojn mem, sed ankaŭ tiujn, kiuj mem ne fumas, sed enspiras aliulan fumon.
Lastatempe最近、近頃
oni aldonas al tiu kalkulo人はその計算に～を加えている
ne nur …sed ankaŭ ＝not only…, but also…
la fumantojn mem喫煙者（複数）自身
tiujn, kiuj ～するところの者たちを
mem ne fumas自身はタバコをのまない,
sed enspiras aliulan fumonしかし他者のケムリを吸い込む
近頃は、喫煙者だけでなく、自分はタバコを吸わないが他の喫煙者のケムリを吸い込む人も、その数に加えられています。

Oni nomas tiujn “pasivaj fumantoj”.
Oni nomas tiujn 人はそれらの人を～と命名する
pasivaj fumantoj. 受動的喫煙者
「受動的喫煙者」と呼ばれる人たちです。

Laŭ aserto de fakuloj, po 300 mil homoj mortas ĉiujare pro pasiva tabakfumado , inter kiuj 120 mil estas infanoj malpli ol 5-jaraĝaj.
Laŭ aserto de fakuloj, 専門家の主張によれば
po 300 mil homoj mortas ĉiujare 毎年30万人ずつが死ぬ
pro pasiva tabakfumado 受動的喫煙のために,
inter kiuj それらの間で
120 mil estas infanoj malpli ol 5-jaraĝaj　12万人は5歳以下の幼児である.
専門家たちの主張によれば、毎年30万人がこの受動的喫煙で死んでいますが、そのうち12万人は5歳以下の幼児です。
6月16日

89 世界禁煙デー(1)

89　世界禁煙デー(1)
6月3日に放送されたEsperanta Retradioの記事です。




１
Malgraŭ konstantaj kampanjoj de Monda San-Organizo kaj de registaroj, la kutimo fumi tabakon ŝajne stabiliĝis en la tuta mondo. Proksimume 20 procentoj el la homaro fumas, kio signifas pli ol unu miliardon da homoj. Kvaroble pli da viroj ol da virinoj. Nuntempe, aperas pli forta tendenco inter junaj virinoj en Latinameriko, Eŭropo kaj dise en Azio – nome adoleskantinoj 13- ĝis 15-jaraĝaj. Tio estas vera tragedio, ĉar kalkuloj montras, ke tabakfumado rekte kaŭzas malsanojn, kiuj mortigas po ĉirkaŭ 6 milionoj da homoj ĉiujare. Parte tio ŝuldiĝas al interveno de la industrio de produktado de fumaĵoj en la leĝaron de diversaj landoj.

2
Dum la pasinta jarcento, tabakfumado mortigis 100 milionojn da homoj. Laŭ antaŭkalkuloj, dum la 21-a jarcento eble tiu kvanto kreskos ĝis unu miliardo, se nenio nova okazos. Lastatempe oni aldonas al tiu kalkulo ne nur la fumantojn mem, sed ankaŭ tiujn, kiuj mem ne fumas, sed enspiras aliulan fumon. Oni nomas tiujn “pasivaj fumantoj”. Laŭ aserto de fakuloj, po 300 mil homoj mortas ĉiujare pro pasiva tabakfumado , inter kiuj 120 mil estas infanoj malpli ol 5-jaraĝaj.

3
La lastan 31-an de majo oni kampanjis per “Tutmonda tago sen tabakfumado”. Ĝi estas laŭdinda kaj verŝajne apoginda iniciato. Statistikoj montras, ke dum tiu tago pligrandiĝas je 84 procentoj la interreta serĉado de informoj, flanke de fumantoj, pri la maniero liberiĝi de tia ” ĥemia dependo”. Ĉesigi fumadon, kiam tiu kutimo jam fariĝis “ĥemia dependo”, ne estas facile. Ĝi postulas grandan volforton kaj disciplinon. Tabakfumado ne estas nur psikologia afero, kiel multaj homoj ankoraŭ supozas. Post iom da tempo, nikotino okupas ĥemiajn ligaĵojn en la cerbo, same kiel aliaj drogaĉoj, tiel ke subita ĉesigo kaŭzas grandajn turmentojn. Tamen, ĝi estas ebla, se oni konscience sin preparas por tio kaj uzas helpajn rimedojn.

4
Tamen, la granda armilo kontraŭ tabakfumado estas... prevento. En tia batalo, ĉiu homo povas helpi. Al infanoj kaj junuloj oni devas konstante sugesti, ke temas pri nepre evitinda danĝero. Edukado per ekzemploj estas plej efika. Studo jam montris, ke se unu el la gepatroj fumas, tiam ilia infano suferas pli altan riskon iam estonte fariĝi ankaŭ fumanto, kompare kun idoj de nefumantoj; se ambaŭ gepatroj fumas, tiam la risko duobliĝas!

5
Jam longe pasis la tempo, kiam tabakfumado estis ĉarma, eleganta sinteno. Ĝi male transformiĝis en tragikan epidemion. Rilate la Esperantistojn, ni memoru, ke Zamenhof mortis de kormalsano, antaŭ ol kompletigi sian 58-an jaron. Oni povas konjekti, dum kiom da pliaj jaroj Zamenhof vivus (kaj donus al ni pliajn geniajn verkojn), se li ne fumus. Tiutempe, la scienco ankoraŭ ne estis eltrovinta ĉiujn damaĝojn kaŭzatajn de tiu drogaĉo. Nuntempe, ni jam ne havas la senkulpigon de nescio.


１
Malgraŭ konstantaj kampanjoj de Monda San-Organizo kaj de registaroj, la kutimo fumi tabakon ŝajne stabiliĝis en la tuta mondo. Proksimume 20 procentoj el la homaro fumas, kio signifas pli ol unu miliardon da homoj. Kvaroble pli da viroj ol da virinoj. Nuntempe, aperas pli forta tendenco inter junaj virinoj en Latinameriko, Eŭropo kaj dise en Azio – nome adoleskantinoj 13- ĝis 15-jaraĝaj. Tio estas vera tragedio, ĉar kalkuloj montras, ke tabakfumado rekte kaŭzas malsanojn, kiuj mortigas po ĉirkaŭ 6 milionoj da homoj ĉiujare. Parte tio ŝuldiĝas al interveno de la industrio de produktado de fumaĵoj en la leĝaron de diversaj landoj.

Malgraŭ konstantaj kampanjoj de Monda San-Organizo kaj de registaroj, la kutimo fumi tabakon ŝajne stabiliĝis en la tuta mondo.
Malgraŭ konstantaj kampanjoj ずっと続くキャンペーンにもかかわらず
　　konstanta不変の・一定の
de Monda San-Organizo kaj de registaroj世界保健機構（ＷＨＯ）および諸政府の
la kutimo fumi tabakon タバコを飲む習慣は
ŝajne stabiliĝis en la tuta mondo外見では世界中で安定した.
　　sxajne見たところ
WHO（世界保健機構）や諸政府の不断のキャンペーンにもかかわらず、世界中で喫煙の習慣は安定したかに見えます。

Proksimume 20 procentoj el la homaro fumas, kio signifas pli ol unu miliardon da homoj.
Proksimume 20 procentoj el la homaro fumas　人類の約20%がタバコをのんでいる
kio ＝which
signifas pli ol unu miliardon da homoj　10億以上の人間を意味している
人類の約20%がタバコをのんでいますが、これは10億以上の人を意味しています。

Kvaroble pli da viroj ol da virinoj.
Kvaroble　4倍に
pli da viroj ol da virinoj女より多くの男が
女性の4倍の男性が喫煙しています。

Nuntempe, aperas pli forta tendenco inter junaj virinoj en Latinameriko, Eŭropo kaj dise en Azio – nome adoleskantinoj 13- ĝis 15-jaraĝaj.
Nuntempeいま
aperas pli forta tendencoより強い傾向が現れている
inter junaj virinoj en Latinameriko, Eŭropo kaj dise en Azio –ラテンアメリカ、ヨーロッパ、そしてアジアの各地で若い女性たちの間に
　　diseバラバラに・分散して・ちらほらと
nome adoleskantinoj 13- ĝis 15-jaraĝaj. すなわち、13-15歳の思春期の少女たち
いま、ラテンアメリカ、ヨーロッパ、そしてアジアの各地で13-15歳の思春期の少女たちの間に
喫煙者が増えています。

Tio estas vera tragedio, ĉar kalkuloj montras, ke tabakfumado rekte kaŭzas malsanojn, kiuj mortigas po ĉirkaŭ 6 milionoj da homoj ĉiujare.
Tio estas vera tragedio, これはまことの悲劇である
ĉar kalkuloj montras, ke なぜなら～と計算が示しているから
tabakfumado rekte kaŭzas malsanojn, 喫煙は直接的に病気をひきおこす
kiuj ＝which
mortigas po ĉirkaŭ 6 milionoj da homoj ĉiujare毎年約6oo万人ずつ殺している
　　mortigi殺す、po～ずつの
これはまことに悲劇です。というのは統計によれば、喫煙が病気の原因となって毎年約600万人が死んでいるからです。

Parte tio ŝuldiĝas al interveno de la industrio de produktado de fumaĵoj en la leĝaron de diversaj landoj.
Parte tio ŝuldiĝas al interveno部分的にこれは～の介入にお蔭を蒙っている
de la industrio de produktado de fumaĵoj タバコ製造産業の
　　fumajxo燻製品
en la leĝaron de diversaj landojさまざまな国々の法律体系なかで
　　legxo法律、-aro全体、
部分的には、各国の法体系のもとでタバコを生産している企業に責任があります。
6月15日

88 禁煙(3)

88　禁煙(3)




5
Laŭ ĝisnunaj publikigitaj rezultoj, oni povas konkludi, ke la profunda magneta stimulado tre signife reduktis la impulson fumi kaj draste malpliigis la kvanton da cigaredoj ĉe la pacientoj, kiuj daŭrigis la fumadon. Kompare al la kontrolgrupoj uzantaj aliajn metodojn de sentoksigado, la grupo traktita per profunda magneta stimulado montris nekontesteble altajn procentojn de sukceso (vidu la supran tabelon).

Laŭ ĝisnunaj publikigitaj rezultoj, oni povas konkludi, ke la profunda magneta stimulado tre signife reduktis la impulson fumi kaj draste malpliigis la kvanton da cigaredoj ĉe la pacientoj, kiuj daŭrigis la fumadon.
Laŭ ĝisnunaj publikigitaj rezultoj　今までに発表された結果によれば
oni povas konkludi, ke 人は～と結論することができる
la profunda magneta stimulado　深い磁気の刺激は
tre signife reduktis la impulson fumi　喫煙する衝動的願望を非常に著しく低下させた
kaj draste malpliigis la kvanton da cigaredoj そしてタバコの量を劇的に減らした
ĉe la pacientoj、kiuj daŭrigis la fumadon喫煙を続けてきた患者たちにおいて
これまでに発表された成績から、脳の深部磁気刺激によって喫煙常習者のタバコを吸いたいという衝動が著しく低下し、タバコの量が劇的に減ったと結論できます。

Kompare al la kontrolgrupoj uzantaj aliajn metodojn de sentoksigado, la grupo traktita per profunda magneta stimulado montris nekontesteble altajn procentojn de sukceso (vidu la supran tabelon).
Kompare al la kontrolgrupoj uzantaj aliajn metodojn de sentoksigado
　　解毒のその他の方法（複数）を使った対照群と比べて
la grupo traktita per profunda magneta stimulado　深部磁気刺激を使った処置群は
montris nekontesteble altajn procentojn de sukceso　
成功の反論の余地のない高いパーセントを示した
vidu la supran tabelon　上の表を見よ
他のいろんな方法で治療した対照群と比べて脳深部磁気刺激の処置群は、反論の余地のない高い成功率を示しました（上の表を見よ）。


6
Ĉi tiu metodo estas neinvadema kaj ne postulas uzon de medikamentoj, kiuj havas konatajn malagrablajn kromefikojn. Tamen, ankaŭ la profunda magneta stimulado havas kelkajn malgrandajn kromefikojn, kiel malpezajn kapdolorojn kaj naŭzojn, sed ne estas evidentaĵoj pri ilia ripetiĝo kaj pri iuspecaj damaĝoj.

Ĉi tiu metodo estas neinvadema kaj ne postulas uzon de medikamentoj, kiuj havas konatajn
malagrablajn kromefikojn.
Ĉi tiu metodo estas neinvadema この方法は非侵襲的である
　▲「切ったり、はつったり」して行う操作が侵襲的（invadema）、「血を見ないで」観察・操作できるのが「非侵襲的」（neinvadema）です。医学用語なので「PIV 2005」にも出ていません。
kaj ne postulas uzon de medikamentoj　そして薬物（複数）の使用を要求しない
kiuj ＝ which
havas konatajn malagrablajn kromefikojn 既知の不快な副作用（複数）をもつ
この方法は非侵襲的であり、既知の不快な副作用を持つ薬物類の投与も不必要です。

Tamen, ankaŭ la profunda magneta stimulado havas kelkajn malgrandajn kromefikojn, kiel malpezajn kapdolorojn kaj naŭzojn, sed ne estas evidentaĵoj pri ilia ripetiĝo kaj pri iuspecaj damaĝoj.
Tamenしかし
ankaŭ la profunda magneta stimulado　深部磁気刺激も
havas kelkajn malgrandajn kromefikojn幾つかの小さい副作用を持つ
kiel malpezajn kapdolorojn kaj naŭzojn軽い頭痛と吐き気のような
sed ne estas evidentaĵoj しかし明白な事柄でない
pri ilia ripetiĝo kaj pri iuspecaj damaĝoj　
彼らの繰り返しに関して、そしてある種の損傷に関して
しかし深部磁気刺激にも軽度の頭痛や吐き気などの小さい副作用がありますが、頻々と生ずるものでもなく、何らかの損傷を伴うものでもありません。


7
La venonta fazo de la esploro celos ekzameni la sukceson de la metodo ankaŭ por pli longaj periodoj, t.e. duonjaro kaj pli.
La venonta fazo de la esploro その研究の将来像は
celos ekzameni la sukceson de la metodo その方法の成功を調べることを目指すであろう
ankaŭ por pli longaj periodoj　もっと長い期間のためにも
t.e. ＝ tio estas すなわち
duonjaro kaj pli　半年以上
この研究が今後目ざしているのは、もっと長期間、つまり半年以上でも、この方法がうまく続けられるかどうかを調べることです。
6月14日

87 禁煙(2)

87　禁煙(2)




2
Oni faras tion, kiam la pacientoj estas plene konsciaj, kontraste al la tre pridiskutata kaj ege problema rekta elektra stimulado de la cerbo, kiu nepre postulas ĝeneralan anestezon. La metodo de profunda magneta stimulado montriĝis efika por kuraci depresion, dependecon de drogoj kaj alkoholo. Jam du jarojn kaj duonon, israelaj esploristoj eksperimentas tiun ĉi metodon sur sanaj pacientoj, pli ol 18-jaraĝaj, fumantaj pli ol 20 cigaredojn tage.

Oni faras tion, kiam la pacientoj estas plene konsciaj, kontraste al la tre pridiskutata kaj ege problema rekta elektra stimulado de la cerbo, kiu nepre postulas ĝeneralan anestezon.
Oni faras tion人はそれをする
kiam＝when
la pacientoj estas plene konsciajその患者たちが完全に意識的な
kontraste al la tre pridiskutata非常に論じられた～と対照的に
kaj ege problema rekta elektra stimulado de la cerbo
そして非常に問題をはらんだ脳の直接的な電気刺激
kiu ＝which
nepre postulas ĝeneralan anestezon必ず全身麻酔を要求する
これまで多くの議論を呼んだ問題の多い脳の直接的電気刺激には、必ず全身麻酔が必要ですが、それと対比的にこの手技では、患者が完全に意識を保っている状態で実施されます。

La metodo de profunda magneta stimulado montriĝis efika por kuraci depresion, dependecon de drogoj kaj alkoholo.
La metodo de profunda magneta stimulado深部磁気刺激法
montriĝis efika por kuraci ～の治療に有効だ
depresion, dependecon de drogoj kaj alkoholo　鬱、薬物依存、アルコール依存を
脳の深部磁気刺激法は、うつ、薬物・アルコール依存の治療に有効です。

Jam du jarojn kaj duonon, israelaj esploristoj eksperimentas tiun ĉi metodon sur sanaj pacientoj, pli ol 18-jaraĝaj, fumantaj pli ol 20 cigaredojn tage.
Jam du jarojn kaj duonon　すでに2年半のあいだ
israelaj esploristoj イスラエルの研究者たちは
eksperimentas tiun ĉi metodon この方法を実験している
sur sanaj pacientoj健康な患者で
pli ol 18-jaraĝaj　18歳以上の
fumantaj pli ol 20 cigaredojn tage　1日に20本以上のシガレットを吸っている
イスラエルの研究者たちはこの方法を2年半、1日に20本以上のタバコを吸っている18歳以上の健康な被験者で実験しています。



3
Dum du semajnoj kaj duono oni ĉiutage submetas la pacientojn al serio da 13 traktadoj per profunda magneta stimulado, ĉiu el ili 12 minutojn longa je 10-Herca povo. Dum la sekvanta monato ili submetiĝas al aldonaj ses traktadoj. Antaŭ ĉiu konekto al la aparato, ili restadas iom da tempo en ĉambro kun fumo de cigaredoj, kiu vekas la impulson de fumado ĝuste antaŭ la planita traktado.

Dum du semajnoj kaj duono oni ĉiutage submetas la pacientojn al serio da 13 traktadoj per profunda magneta stimulado, ĉiu el ili 12 minutojn longa je 10-Herca povo.
Dum du semajnoj kaj duono　2週間と半分の間
oni ĉiutage submetas la pacientojn　人は患者らを毎日課す
al serio da 13 traktadoj 　13回の処置のシリーズに
per profunda magneta stimulado　深い磁気の刺激で
ĉiu el ili 彼らのすべて
12 minutojn longa　12分間
je 10-Herca povo　10ヘルツの出力だけ.
2週間半の間に13回、被験者らは毎日10ヘルツの出力で12分間の脳深部磁気刺激をうけます。

Dum la sekvanta monato ili submetiĝas al aldonaj ses traktadoj.
Dum la sekvanta monato　翌月
ili submetiĝas 彼らは服従する
al aldonaj ses traktadoj. 追加の6処置に
翌月、彼等は6回の追加刺激を受けます。

Antaŭ ĉiu konekto al la aparato, ili restadas iom da tempo en ĉambro kun fumo de cigaredoj, kiu vekas la impulson de fumado ĝuste antaŭ la planita traktado.
Antaŭ ĉiu konekto al la aparato　その装置につなぐ前に
ili restadas iom da tempo 彼らは少しの時間、とどまる
en ĉambro kun fumo de cigaredoj　タバコの煙を伴う部屋の中に
kiu ＝which
vekas la impulson de fumado　喫煙の衝動を目覚めさせる
ĝuste antaŭ la planita traktado. 計画された処置の直前に
毎回、刺激装置に接続する前に、被験者はタバコの煙がただよっている部屋にしばらく入れられますが、これによって被験者らは予定されている処置の直前に喫煙の衝動に駆られます。



4
La nova aparato por profunda magneta stimulado ebligas al la magneta kampo penetri ĝis profundeco de 3-4 centimetroj kompare al la antaŭaj 1-2 centimetroj. La medicina centro de la Tel-Aviva universitato respondecas pri tiu ĉi esploro sub la rigora kontrolo de la ministerio pri sano.

La nova aparato por profunda magneta stimulado ebligas al la magneta kampo penetri ĝis profundeco de 3-4 centimetroj kompare al la antaŭaj 1-2 centimetroj.
La nova aparato por profunda magneta stimulado 新しい深い磁気の刺激のための装置
ebligas al la magneta kampo 磁場に可能ならしめる
penetri ĝis profundeco de 3-4 centimetroj 　３-４センチの深さまで浸透すること
kompare al la antaŭaj 1-2 centimetroj　前の1 - 2センチに比べて.
新しい脳深部磁気刺激装置は、これまでの装置で到達できる磁場が１－２センチだったのと比べて、３-４センチの深さまで達することができます。

La medicina centro de la Tel-Aviva universitato respondecas pri tiu ĉi esploro sub la rigora kontrolo de la ministerio pri sano.
La medicina centro de la Tel-Aviva universitato テルアビブ大学の医学センター
respondecas pri tiu ĉi esploro この研究に関する責任をもつ
sub la rigora kontrolo de la ministerio pri sano　保健省の厳しい統制下に
テルアビブ大学の医療センターは、保健省の厳しい監督下に、責任を持ってこの研究を進めています。
６月13日

86 禁煙(1)

です。



1
Tre kuraĝigaj esploraj rezultoj
Traktadoj per profunda magneta stimulado pruvis havi esceptajn 40 procentojn de sukceso en ĉesigo de fumado. Tion montras la provizoraj rezultoj de nova israela esploro, kiu ekzamenas tiun ĉi novan metodon de sentoksigado. Oni faras tiajn traktadojn per helpo de aparato simila al kasko transdonanta al la cerbo, per magneta kampo, malfortajn elektrajn kurentojn, kiuj aktivigas la nervan sistemon. La profundan magnetan stimuladon akompanas ankaŭ aŭskultado de laŭtaj voĉoj dum la tuta traktado.

2
Oni faras tion, kiam la pacientoj estas plene konsciaj, kontraste al la tre pridiskutata kaj ege problema rekta elektra stimulado de la cerbo, kiu nepre postulas ĝeneralan anestezon. La metodo de profunda magneta stimulado montriĝis efika por kuraci depresion, dependecon de drogoj kaj alkoholo. Jam du jarojn kaj duonon, israelaj esploristoj eksperimentas tiun ĉi metodon sur sanaj pacientoj, pli ol 18-jaraĝaj, fumantaj pli ol 20 cigaredojn tage.

3
Dum du semajnoj kaj duono oni ĉiutage submetas la pacientojn al serio da 13 traktadoj per profunda magneta stimulado, ĉiu el ili 12 minutojn longa je 10-Herca povo. Dum la sekvanta monato ili submetiĝas al aldonaj ses traktadoj. Antaŭ ĉiu konekto al la aparato, ili restadas iom da tempo en ĉambro kun fumo de cigaredoj, kiu vekas la impulson de fumado ĝuste antaŭ la planita traktado.

4
La nova aparato por profunda magneta stimulado ebligas al la magneta kampo penetri ĝis profundeco de 3-4 centimetroj kompare al la antaŭaj 1-2 centimetroj. La medicina centro de la Tel-Aviva universitato respondecas pri tiu ĉi esploro sub la rigora kontrolo de la ministerio pri sano.

5
Laŭ ĝisnunaj publikigitaj rezultoj, oni povas konkludi, ke la profunda magneta stimulado tre signife reduktis la impulson fumi kaj draste malpliigis la kvanton da cigaredoj ĉe la pacientoj, kiuj daŭrigis la fumadon. Kompare al la kontrolgrupoj uzantaj aliajn metodojn de sentoksigado, la grupo traktita per profunda magneta stimulado montris nekontesteble altajn procentojn de sukceso (vidu la supran tabelon).

6
Ĉi tiu metodo estas neinvadema kaj ne postulas uzon de medikamentoj, kiuj havas konatajn malagrablajn kromefikojn. Tamen, ankaŭ la profunda magneta stimulado havas kelkajn malgrandajn kromefikojn, kiel malpezajn kapdolorojn kaj naŭzojn, sed ne estas evidentaĵoj pri ilia ripetiĝo kaj pri iuspecaj damaĝoj.

7
La venonta fazo de la esploro celos ekzameni la sukceson de la metodo ankaŭ por pli longaj periodoj, t.e. duonjaro kaj pli.




1
Tre kuraĝigaj esploraj rezultoj
　　kuragxo勇気、kuragxi勇気がある、kuragxigi勇気づける、esploro調査
非常に励ましになる研究結果

Traktadoj per profunda magneta stimulado pruvis havi esceptajn 40 procentojn de sukceso en ĉesigo de fumado.
Traktadoj 処置
　　trakti交渉する、trakto処置・取扱い、
per profunda magneta stimulado 深い磁気の刺激を使って
pruvis havi esceptajn 40 procentojn de sukceso 成功の例外的な40% を持つことを証明した
　　pruvo証明、escepto例外、
en ĉesigo de fumado. 喫煙の停止のなかで
脳の深部磁気刺激で喫煙者の40%が禁煙に成功しました。

Tion montras la provizoraj rezultoj de nova israela esploro, kiu ekzamenas tiun ĉi novan metodon de sentoksigado.
Tion montrasそれを示す
　　montri示す・明らかにする
la provizoraj rezultoj その暫定的な結果・成績（複数）は
de nova israela esploro新しいイスラエルの調査の
kiu ＝which
ekzamenas tiun ĉi novan metodon de sentoksigado解毒のこの新しい方法を吟味する.
ニコチン解毒のこの新法を吟味するイスラエルの研究の暫定的な結果は、それを示しています。

Oni faras tiajn traktadojn per helpo de aparato simila al kasko transdonanta al la cerbo, per magneta kampo, malfortajn elektrajn kurentojn, kiuj aktivigas la nervan sistemon.
Oni faras tiajn traktadojn人はそのような処置をする
per helpo de aparato 装置の助けによって
simila al kasko transdonanta al la cerbo脳に手渡されるヘルメットに似ている
per magneta kampo磁場によって
malfortajn elektrajn kurentojn弱い電気の流れ(複数)を
kiuj ＝ which（複数）
aktivigas la nervan sistemonその神経系を賦活する
この操作は、頭に装着された磁場を生じさせるヘルメットのような装置を使って、脳に弱電流刺激を与え、神経系を賦活させます。

La profundan magnetan stimuladon akompanas ankaŭ aŭskultado de laŭtaj voĉoj dum la tuta traktado.
La profundan magnetan stimuladon その脳深部磁気刺激を
akompanas ankaŭ ～も随伴する
aŭskultado de laŭtaj voĉoj 大声の聴取
dum la tuta traktadoすべての処置のあいだ.
脳の深部磁気刺激の間はずっと、患者と大きい声で話しあっています。
６月12日

85 赤ん坊水泳(5)

85　赤ん坊水泳(5)




6
Principe bebonaĝado jam eblas ekde la sesa vivosemajno. Suĉinfanoj posedas spirprotektan reagon kiu helpas al ili sendanĝere naĝi subakve. Tiu protekta reago perdiĝas inter la tria ĝis sesa vivomonato.

Principe bebonaĝado jam eblas ekde la sesa vivosemajno.
Principe原理的には・理論的には
bebonaĝado jam eblas赤ん坊水泳はすでに可能である
ekde la sesa vivosemajno生後6週目から.
原理的には、生後6週目から赤ん坊水泳は可能です。

Suĉinfanoj posedas spirprotektan reagon kiu helpas al ili sendanĝere naĝi subakve.
Suĉinfanoj posedas spirprotektan reagon乳児は呼吸保護反応を持っている
　　sucxi吸う、spiri呼吸する
kiu ＝which
helpas al ili乳児らを助ける
sendanĝere naĝi subakve安全に水面下で泳ぐ.
乳児は呼吸保護反応を持っており、それは赤ん坊が安全に水面下で泳ぐのを助けています。

Tiu protekta reago perdiĝas inter la tria ĝis sesa vivomonato.
Tiu protekta reago perdiĝasこの保護反応は消える
inter la tria ĝis sesa vivomonato　生後3から6週目の間に
この保護反応は生後3から6週目の間に消えます。



7
La bebonaĝado certe ne estas io vivnecesa. Ĝi estas signo de bona vivo, kaj por la bebo kaj por la gepatroj. La kostoj por tio ja ankaŭ ne estas neglektindaj. Ĉiukaze ĝi estas tre rekomendinda, ĉar ĝi akcelas feliĉon kaj socian harmonion.

La bebonaĝado certe ne estas io vivnecesa.
La bebonaĝado 赤ん坊水泳は
certe たしかに
ne estas io vivnecesa生きていく上で必要な何かではない.
赤ん坊水泳は、たしかに、生きていく上で必要な何かではありません。

Ĝi estas signo de bona vivo, kaj por la bebo kaj por la gepatroj.
Ĝi estas signo de bona vivoそれは健全な生命（良い生活）のサインである
kaj por la bebo 赤ん坊にとっても
kaj por la gepatroj両親にとっても.
それは赤ん坊にとっても、両親にとっても、健全な生命のサインです。

La kostoj por tio ja ankaŭ ne estas neglektindaj.
La kostoj por tio そのための費用（複数）
ja まったく・まさに
ankaŭ ne estas neglektindajまた無視できるほど安くはない
　　-ind値する・ふさわしい
その料金も、無視できるほど安くはありません。

Ĉiukaze ĝi estas tre rekomendinda, ĉar ĝi akcelas feliĉon kaj socian harmonion.
Ĉiukaze いずれにせよ・結局
ĝi estas tre rekomendindaそれは非常に推奨に値する
ĉar なぜなれば
ĝi akcelas feliĉonそれは幸せを加速する
kaj socian harmonion.そして社会的調和を
いずれにせよそれは非常に推奨に値します。赤ん坊水泳によって幸せが、そして社会的調和が加速されるからです。
6月9日

84 赤ん坊水泳(4)

84　赤ん坊水泳(4)





5
Nome la akvo en la baseno devas esti taŭga por bebonaĝado. Ĝi devas esti laŭnorme filtrita kaj la temperaturo devas esti inter 32-34 gradoj Celsiuso, depende de la aĝo de la beboj. Ju pli junaj la beboj, des pli varma estu la akvo. La temperaturo de la aero ne estu sub 30 gradoj. La profundeco en la baseno estu inter 100 ĝis 140 centimetroj.

Nome la akvo en la baseno devas esti taŭga por bebonaĝado.
Nomeすなわち・つまり
la akvo en la baseno プール内の水は
devas esti taŭga 適当でなければならぬ
por bebonaĝado赤ん坊水泳にとって、～のために.
すなわち、プール内の水は赤ん坊水泳に適していなければなりません。

Ĝi devas esti laŭnorme filtrita kaj la temperaturo devas esti inter 32-34 gradoj Celsiuso, depende de la aĝo de la beboj.
Ĝi devas esti それは～であるべきだ
laŭnorme filtrita 規格に合わせて濾過された
kaj la temperaturo devas esti そして温度は～であるべきだ
inter 32-34 gradoj Celsiuso　摂氏32-34度の間に
depende de la aĝo de la beboj　赤ん坊の年齢に応じて
水は規格に合わせて濾過され、赤ん坊の年齢に応じて水温は摂氏32-34度の間にあるべきです。

Ju pli junaj la beboj, des pli varma estu la akvo.
Ju pli junaj la beboj　赤ん坊が小さいほど,
des pli varma estu la akvo水は暖かくあること
赤ん坊の年齢が低ければ低いいほど、水温は高くします。

La temperaturo de la aero ne estu sub 30 gradoj.
La temperaturo de la aero 空気の温度は
ne estu sub 30 gradoj　30度以下でないこと
気温は30度以下でないこと。

La profundeco en la baseno estu inter 100 ĝis 140 centimetroj.
La profundeco en la baseno プールの深さは
estu inter 100 ĝis 140 centimetroj　100センチから140センチの間であること
プールの深さは100センチから140センチの間であること。
6月8日

83 赤ん坊の水泳(3)

83　 赤ん坊の水泳(3)



4
La bebonaĝado ekaperis dum la 1970-aj jaroj. Oni rimarkis ke beboj en akvo faras serpentumantajn movojn kaj oni interpretis tion kiel naĝaj movoj. Kiel fetoj la beboj ja kreskis kvazaŭ sub akvo kaj do la medio akvo ne estas fremda al ili. Do ili facile kaj sentime subakviĝas dum la bebonaĝado en taŭga baseno.

La bebonaĝado ekaperis dum la 1970-aj jaroj.
La bebonaĝado ekaperis赤ん坊の水泳は現れ始めた
　　ek動作の開始、aperi登場する
dum la 1970-aj jaroj　1970年代に
　　1970＝mil nauxcent sepdek
赤ん坊の水泳は1970年代に登場しました。

Oni rimarkis ke beboj en akvo faras serpentumantajn movojn kaj oni interpretis tion kiel naĝaj movoj.
Oni rimarkis ke 人は～に気付いた
beboj en akvo faras 赤ん坊が水の中でする
serpentumantajn movojn蛇のようにうねる運動を
　　serpento蛇、serpentumiうねる、-um何らかの関係がある、ant～しつつある・～している
kaj oni interpretis tion そして人はそれを解釈した
kiel naĝaj movoj水泳運動として
赤ん坊が水中で蛇のようにうねる動きをすることに人が気づき、それを水泳運動だと解釈しました。

Kiel fetoj la beboj ja kreskis kvazaŭ sub akvo kaj do la medio akvo ne estas fremda al ili.
Kiel fetoj胎児として
la beboj ja kreskis赤ん坊はまさに成長した
　　kresko成長・発育
kvazaŭ まるで～であるかのように
sub akvo水の下
kaj do それだから
la medio akvo水環境
ne estas fremda al ili彼らに異質ではない
　　fremda未知の・無関係の
赤ん坊は、胎児のときには（羊水の中で）まるで水中にいるかのようにして発育して来ました、だから水環境は赤ん坊にとって異質ではないのです。

Do ili facile kaj sentime subakviĝas dum la bebonaĝado en taŭga baseno.
Doだから
ili facile kaj sentime subakviĝas彼らは容易に、怖がることなしに水中にもぐる
dum la bebonaĝado 赤ん坊水泳の間に
en taŭga baseno適したプールのなかで
　　baseno水盤・大たらい・池
だから赤ん坊は、しかるべきプールでの赤ん坊水泳中、容易に怖がらずに水中に潜るのです。
6月7日

82 赤ん坊の水泳(2)

82 赤ん坊の水泳(2)



2
Preskaŭ ĉiuj publikaj naĝejoj kiuj funkcias dum la tuta jaro ofertas kursojn por bebonaĝado. Ili priskribas sian oferton ekzemple jene:
Bebonaĝado por beboj inter 2 monatoj kaj 3 jaroj.
Ju pli frue oni komencas per la bebonaĝado des pli rapide la beboj refamiliariĝas kun la elemento akvo.

Preskaŭ ĉiuj publikaj naĝejoj kiuj funkcias dum la tuta jaro ofertas kursojn por bebonaĝado.
Preskaŭ ĉiuj publikaj naĝejojほとんどすべての公的プール
　　-ej場所
kiuj＝which（複数）
funkcias機能する・はたらく・開いている
dum la tuta jaro 　1年中
ofertas kursojn por bebonaĝado赤ん坊水泳のためのコース（複数）を提供する
ほとんどすべての公的プールは1年中開いており、赤ん坊水泳のコ－スがあります。.

Ili priskribas sian oferton ekzemple jene:
Ili priskribas sian oferton彼らは自分の提供を~と記述する
ekzemple jene たとえば次のように
そのコースは、例えば次のように説明されています:

Bebonaĝado por beboj inter 2 monatoj kaj 3 jaroj.
Bebonaĝado por beboj 赤ん坊たちのための赤ん坊水泳
inter 2 monatoj kaj 3 jaroj　生後2か月から3歳までの間の.
生後2か月から3歳までの間の赤ん坊のための水泳.

Ju pli frue oni komencas per la bebonaĝado des pli rapide la beboj refamiliariĝas kun la elemento akvo.
Ju pli frue oni komencas彼らが早く始めれば始めるほど
per la bebonaĝado 赤ん坊水泳によって
des pli rapide それだけ速く
la beboj refamiliariĝas…akvo 赤ん坊たちは水に習熟する
　　re再び・復帰、　familiarigxi慣れ親しむ
kun la elemento要素と共に
開始が早ければ早いほど、赤ん坊は速く水に慣れます。


3
Ludo kaj ĝojo, ekzercoj taŭgaj por infanoj en tiu aĝo helpas al via infano dum sia evoluo. La beboj lernas moviĝi sub akvo laŭeble frue.
Gepatroj ricevas instigojn por memstara ekzercado kun la bebo kaj ili akcelas per la bebonaĝado
- la motorikan evoluon
- la trejnadon de ekvilibro
- la memfidon
- la plifortigon de la muskoloj kaj de la spirorganoj
- la stimulon de la cirkulado de sango
de sia bebo.

Ludo kaj ĝojo, ekzercoj taŭgaj por infanoj en tiu aĝo helpas al via infano dum sia evoluo.
Ludo kaj ĝojo遊びと喜び
ekzercoj taŭgaj por infanoj 子供らに適した練習（複数）
en tiu aĝo この年齢において
helpas al via infano あなたの子どもを助ける・手助けする
dum sia evoluoその発達の間.
遊びと喜び、この年齢の子供たちに適した練習は、その発達のあいだ、あなたの子どもを手助けします。

La beboj lernas moviĝi sub akvo laŭeble frue.
La beboj lernas moviĝi赤ん坊たちは動くことを学ぶ
sub akvo 水面下で
laŭeble frueできるだけ早期に.
赤ん坊はできるだけ早期に、水中で動くことを学びます。

Gepatroj ricevas instigojn por memstara ekzercado kun la bebo kaj ili akcelas per la bebonaĝado
Gepatroj ricevas instigojn両親らは促しを受ける
instigo促進
por memstara ekzercado自立した訓練のために
　　memstara独立した・自立した、　
kun la bebo 赤ん坊と一緒に
kaj ili akcelas per la bebonaĝadoそして赤ん坊水泳によって両親は加速する
両親は赤ん坊と一緒の自立した訓練のためにレッスンを受け、赤ん坊水泳によって拍車がかかります。

- la motorikan evoluon　運動技能の発達を
　　-ik技能・技術
- la trejnadon de ekvilibro　平衡・バランスの訓練を
- la memfidon　自信を
　　fido信頼
- la plifortigon de la muskoloj kaj de la spirorganoj筋肉と呼吸器官の強化を
- la stimulon de la cirkulado de sango血液循環の刺激を
de sia bebo自分の赤ん坊の
赤ん坊の運動技能の発達、平衡の訓練、自信、筋肉と呼吸器官の強化、血液循環の刺激を訓練するのです。
6月6日

81 赤ん坊の水泳(1)

81 赤ん坊の水泳(1)
Esperanta Retradioで5月22日に放送された記事「Naĝado de beboj」です。



1
Antaŭ kelkaj tagoj mi spektis en nia televido raporton pri naĝado de beboj. Temas fakte pri enakva kaj subakva gimnastiko de beboj inter la kvara kaj la 18-a vivomonato. La naĝado de beboj en nia lando estas tre populara. Mi supozas ke la kaŭzo por tio estas ne nur por doni ion al la beboj, sed ke la junaj patrinoj havas okazon pasigi belan tempon kun siaj beboj en agrabla etoso.

2
Preskaŭ ĉiuj publikaj naĝejoj kiuj funkcias dum la tuta jaro ofertas kursojn por bebonaĝado. Ili priskribas sian oferton ekzemple jene:
Bebonaĝado por beboj inter 2 monatoj kaj 3 jaroj.
Ju pli frue oni komencas per la bebonaĝado des pli rapide la beboj refamiliariĝas kun la elemento akvo.

3
Ludo kaj ĝojo, ekzercoj taŭgaj por infanoj en tiu aĝo helpas al via infano dum sia evoluo. La beboj lernas moviĝi sub akvo laŭeble frue.
Gepatroj ricevas instigojn por memstara ekzercado kun la bebo kaj ili akcelas per la bebonaĝado
- la motorikan evoluon
- la trejnadon de ekvilibro
- la memfidon
- la plifortigon de la muskoloj kaj de la spirorganoj
- la stimulon de la cirkulado de sango
de sia bebo.

4
La bebonaĝado ekaperis dum la 1970-aj jaroj. Oni rimarkis ke beboj en akvo faras serpentumantajn movojn kaj oni interpretis tion kiel naĝaj movoj. Kiel fetoj la beboj ja kreskis kvazaŭ sub akvo kaj do la medio akvo ne estas fremda al ili. Do ili facile kaj sentime subakviĝas dum la bebonaĝado en taŭga baseno.

5
Nome la akvo en la baseno devas esti taŭga por bebonaĝado. Ĝi devas esti laŭnorme filtrita kaj la temperaturo devas esti inter 32-34 gradoj Celsiuso, depende de la aĝo de la beboj. Ju pli junaj la beboj, des pli varma estu la akvo. La temperaturo de la aero ne estu sub 30 gradoj. La profundeco en la baseno estu inter 100 ĝis 140 centimetroj.

6
Principe bebonaĝado jam eblas ekde la sesa vivosemajno. Suĉinfanoj posedas spirprotektan reagon kiu helpas al ili sendanĝere naĝi subakve. Tiu protekta reago perdiĝas inter la tria ĝis sesa vivomonato.

7
La bebonaĝado certe ne estas io vivnecesa. Ĝi estas signo de bona vivo, kaj por la bebo kaj por la gepatroj. La kostoj por tio ja ankaŭ ne estas neglektindaj. Ĉiukaze ĝi estas tre rekomendinda, ĉar ĝi akcelas feliĉon kaj socian harmonion.



1
Antaŭ kelkaj tagoj mi spektis en nia televido raporton pri naĝado de beboj. Temas fakte pri enakva kaj subakva gimnastiko de beboj inter la kvara kaj la 18-a vivomonato. La naĝado de beboj en nia lando estas tre populara. Mi supozas ke la kaŭzo por tio estas ne nur por doni ion al la beboj, sed ke la junaj patrinoj havas okazon pasigi belan tempon kun siaj beboj en agrabla etoso.

Antaŭ kelkaj tagoj mi spektis en nia televido raporton pri naĝado de beboj.
Antaŭ kelkaj tagoj数日前に
mi spektis 私は見た
en nia televido raporton我々のTV報告のなかで
pri naĝado de beboj赤ん坊の水泳に関する.
数日前、私はテレビの番組で赤ん坊の水泳を見ました。

Temas fakte pri enakva kaj subakva gimnastiko de beboj inter la kvara kaj la 18-a vivomonato.
Temas主題としている・～の事が主題である
fakte 事実・本当に・実際
pri enakva kaj subakva gimnastiko de beboj赤ん坊の水に浸すおよび水中の体操に関する
inter la kvara kaj la 18-a vivomonato　生後4か月から18か月の間の.
生後4か月から18カ月の間の赤ん坊を、本当に水に浸したり、水中で泳がせたりする体操がテーマです。

La naĝado de beboj en nia lando estas tre populara.
La naĝado de beboj 赤ん坊の水泳
en nia lando 我が国における
estas tre populara非常に人気がある.
わが国では赤ん坊の水泳にとても人気があります。

Mi supozas ke la kaŭzo por tio estas ne nur por doni ion al la beboj, sed ke la junaj patrinoj havas okazon pasigi belan tempon kun siaj beboj en agrabla etoso.
Mi supozas ke私は～と思う・憶測する
la kaŭzo por tio estasその原因は～である
ne nur…, sed＝not only…, but also…
por doni ion al la beboj赤ん坊(複数)に何かを与えるために
ke＝that
la junaj patrinoj 若い両親たちが
havas okazon pasigi belan tempon美しい時を過ごす機会を持つ
kun siaj beboj自分たちの赤ん坊たちと
en agrabla etoso快適な精神的ムードのなかで.
その理由は、赤ん坊に何かを与えるためだけでなく、若い両親たちが快適なムードのなかで赤ん坊と楽しい時を過ごせるからでもあると思います。
6月5日

80 心の平穏(2)

80　心の平穏(2)




2
Nova studaĵo pruvas:
Nova studaĵo新しい研究
pruvas: 証明する
最近の研究によれば～

Kiu malnervoze traktas sian vivon, protektas sin en alta aĝo kontraŭ deprimoj.
Kiu ＝ He, who： ～ところの人
malnervoze 心おだやかに
nervosa神経質な・苛立ちやすい・神経が高ぶった
traktas sian vivon自分の生活（生涯）を扱う
　　trakti交渉する・取り扱う・論じる・処置する
protektas sin 自分を保護する
en alta aĝo 高い年齢のなかで
kontraŭ deprimoj. 鬱に対して
自分の生涯と心穏やかに対応している人は、高齢になっても鬱から守られています。

Kiu trankvile traktas la propran vivon kaj la maltrafitajn ŝancojn, povas protekti sin kontraŭ maljunula deprimo.
Kiu＝ He, who： ～ところの人
trankvile traktas 心穏やかに扱う
la propran vivon 自分の生涯（生活）を
kaj la maltrafitajn ŝancojnそして逸したチャンスを
povas protekti sin 自分を保護できる
kontraŭ maljunula deprimo.高齢の鬱に対して
自分の生涯と逃したチャンスを心おだやかに対処できる人は、高齢期の鬱から守られています。


３
Ne postplori maltrafitajn ŝancojn, sed koncentriĝi konscie je belaj aferoj - tio laŭ studaĵo estas ŝlosilo por kontenta maljuniĝo.
Ne postplori後になって嘆き悲しまない
maltrafitajn ŝancojn逃した好機を
sed しかし
koncentriĝi集中する
　　koncentri集中させる、koncentrejo強制収容所、koncentrigxi 集中する
konscie意識的に
　　konscio意識・知覚、　konscia意識的な
je belaj aferoj – 美しい物事（複数）に
tio それ・これ
laŭ studaĵo研究によれば
estas ŝlosilo 鍵である
por kontenta maljuniĝo満足した高齢者にとっての
その研究によれば、とり逃がしたチャンスを後になって悔やまず、意識的に美しい物事へ心を集中することが、満たされた高齢期を迎えるための鍵です。

La rezultoj substrekas laŭ la indikoj la neceson adaptiĝi al la ŝanĝiĝintaj vivocirkonstancoj en maljuna aĝo por resti emocie sana.
La rezultoj substrekas その結果は～を強調している
laŭ la indikoj 指示・表示によれば
la neceson adaptiĝi ～に順応する必要性を
al la ŝanĝiĝintaj vivocirkonstancoj変化した生活環境への
en maljuna aĝo高齢期における
por resti emocie sana情動的に健康に留まるためには.
その研究の結果は、高齢期における情動的な健全さを保つためには、変化した生活環境に順応することが必要である、と強調しています。

Estas ankoraŭ pristudinde kiel tia adaptiĝo povas frutempe esti akcelata ekzemple per aplikado de konduto-terapio.
Estas ankoraŭ pristudindeまだ探究する価値がある
kiel どのように
tia adaptiĝo その順応が
povas… esti～であり得る
frutempe 早期に
akcelata加速された
ekzempleたとえば
per aplikado de konduto-terapio行動療法の適用で.
その順応が、たとえば早期に行動療法をおこなうことによって、どのように加速されるかは、まだ研究する価値があります。

Ja estas klare:
Ja まったく・まさに（強調）
estas klare 明白だ
以下のことは全く明らかです：

Ni povas ankoraŭ ŝanĝiĝi ankaŭ kiel maljuniĝantoj.
Ni povas…ŝanĝiĝi我々は変わることができる
ankoraŭ まだ
ankaŭ もまた
kiel maljuniĝantoj老人になりつつある者たちとして
私たちは、高齢になってもまだ変わることができるのです。
6月4日

79 心の平穏(1)

79　心の平穏(1)
5月29日にEsperanta Retradioで放送された記事＜Anima trankvileco＞です




1
Anima trankvileco protektas sanon en alta aĝo
Dum sia vivo homo travivas unuflanke momentojn de feliĉo kaj la kontenton pri sukceso, sed ankaŭ la malon, nome tristecon kaj malkontenton pro malsukceso. Ju pli oni aĝiĝas des pli akumuliĝas ambaŭ. La bilanco povas esti pozitiva aŭ negativa. Kaj homoj kiuj ekvidas ke ilia bilanco estas negativa ofte emas almenaŭ nun kapti iom da feliĉo. Sed en alta aĝo estas multaj limigoj: La sanstato ne plu permesas konduti kiel en pli junaj jaroj. Tio povas kaŭzi malpaciencon.

2
Nova studaĵo pruvas: Kiu malnervoze traktas sian vivon, protektas sin en alta aĝo kontraŭ deprimoj. Kiu trankvile traktas la propran vivon kaj la maltrafitajn ŝancojn, povas protekti sin kontraŭ maljunula deprimo.

3
Ne postplori maltrafitajn ŝancojn, sed koncentriĝi konscie je belaj aferoj - tio laŭ studaĵo estas ŝlosilo por kontenta maljuniĝo. La rezultoj substrekas laŭ la indikoj la neceson adaptiĝi al la ŝanĝiĝintaj vivocirkonstancoj en maljuna aĝo por resti emocie sana. Estas ankoraŭ pristudinde kiel tia adaptiĝo povas frutempe esti akcelata ekzemple per aplikado de konduto-terapio. Ja estas klare: Ni povas ankoraŭ ŝanĝiĝi ankaŭ kiel maljuniĝantoj.

4
Por la studaĵo la partoprenantoj ludis ĉe la komputilo 80 raŭndojn de hazardoludo. Se partoprenanto riskis pli, la probableco pri pli alta premio plialtiĝis, sed ankaŭ la probableco malgajni. Post ĉiu raŭndo de la ludo oni diris al la partoprenantoj kiom ili estus gajnintaj pli se ili estus riskintaj pli.

5
Ĉe junaj partoprenantoj tio regule provokis bedaŭron kaj ĉagrenon. Fakte junaj testantoj sed ankaŭ maljunaj deprimopacientoj reagis je la maltrafita ŝanco per pli alta riskokonduto en la sekva raŭndo. Tio montriĝis sur la bildoj de la kernspintomografoj ke la neŭrona rekompenca sistemo estis nur tiom malmulte aktiva kvazaŭ ili estus malgajnintaj. Aliflanke sanaj maljunuloj reagis en raŭndoj kun gajno de premio ĉiam per plialtiĝo de la signalo - do ilia rekompenca sistemo estis tre aktiva - sendepende de tio ĉu ili estus povintaj gajni aŭ ne.
Restu pacienca, senstreĉa, kontenta: Tiel vi konservos vian sanon ankaŭ ĝis alta aĝo.


1
Anima trankvileco protektas sanon en alta aĝo.
Anima trankvileco心の平穏は
　　animo魂・霊魂・心・精神、trankvila心が安らかな・心配がない
protektas sanon健康を保護する
　　protekto保護、mediprotektado環境保護、asano健康、malsano病気
en alta aĝo高い年齢のなかで
心の平穏は高齢者の健康を守っています。

Dum sia vivo homo travivas unuflanke momentojn de feliĉo kaj la kontenton pri sukceso, sed ankaŭ la malon, nome tristecon kaj malkontenton pro malsukceso.
Dum sia vivo自分の生活の間に
homo travivas 人は生き抜く、 tra-通り抜けて
　　travivi 経験する・遭遇する
unuflanke 一面で
momentojn de feliĉo幸福の瞬間（複数）を
kaj la kontentonそして満足を
　　kontenta望みが満たされ充実した気分の
pri sukceso成功に関して
sed しかし
ankaŭ la malon反対も
　　mala反対の、
nomeすなわち・つまり
tristecon kaj malkontenton悲しみ（複数）と不満足（複数）を
　　trista物悲しい、-ec性質、　malkontenta満足していない
pro malsukceso失敗のために.
人生には、うまくいったときの幸せや満足の瞬間がある一方で、その反対、つまり失敗による悲しみや不満があるものです。

Ju pli oni aĝiĝas des pli akumuliĝas ambaŭ.
Ju pli oni aĝiĝas年齢をとればとるほど
des pli akumuliĝas それだけ多く蓄積する
　　-igx他動詞を自動詞にする
ambaŭ. 両方
年齢をかさねるほど、どちらも増えてきます。

La bilanco povas esti pozitiva aŭ negativa.
La bilanco バランスシート・収支・貸借対照表
povas esti ～であり得る
pozitiva aŭ negativaプラスあるいはマイナス・赤字か黒字.
収支はプラスのこともあり、マイナスのこともあるでしょう。

Kaj homoj kiuj ekvidas ke ilia bilanco estas negativa ofte emas almenaŭ nun kapti iom da feliĉo.
Kaj homoj そして人々は
kiuj ＝who（複数）
ekvidas ke ～を見かける・ちらっと見る
ilia bilanco estas negativa 彼らの収支バランスが赤字である
ofteしばしば
emas～したい気持ちである・～する気がある（一時的な傾向）
almenaŭ 少なくとも
nun 今・今すぐ・その時・今度は
kaptiとる・捕える
iom da feliĉoすこし・ちょっと・いくらかの幸福
そして収支バランスが赤字であることをちらっと見た人は、少なくともいまの私は幾らかでも幸せなのだと思いたがるものです。

Sed en alta aĝo estas multaj limigoj:
Sedしかし
en alta aĝo高い年齢の中では
estas multaj limigoj: 多くの制限（複数）がある
でも高齢者には多くの限界があります。

La sanstato ne plu permesas konduti kiel en pli junaj jaroj.
La sanstato その健康状態は
ne plu permesas konduti もはや振る舞うことを許さない
kiel ＝as
en pli junaj jarojもっと若い年（複数）における.
その健康状態では、もっと若い人たちのように振る舞うことが、もうできません。

Tio povas kaŭzi malpaciencon.
Tio それは・これは
povas kaŭzi ～の原因となり得る・～を生じ得る
malpaciencon.我慢できなさを・忍耐できなさを
　　pacienco忍耐力・我慢強さ
それは忍耐力の喪失を招く原因になり得ます。

78 ホメオパシー(4)

78　ホメオパシー(4)





4
Ke tia medikamento vere povas helpi en la kuracado de malsanoj, tion tutsimple malkredas natursciencistoj kiuj nomas ĝin superstiĉo. Homeopatoj aliflanke estas konvinkitaj ke akvo havas memoron kaj tial laŭ ili la homeopatio funkcias.


Ke tia medikamento vere povas helpi en la kuracado de malsanoj, tion tutsimple malkredas natursciencistoj kiuj nomas ĝin superstiĉo.
Ke tia medikamento vere povas helpi en la kuracado de malsanoj, tion tutsimple malkredas natursciencistoj kiuj nomas ĝin superstiĉo.
Ke　～ということ
tia medikamento この薬が
vere povas helpi 本当に助けることができる
en la kuracado de malsanoj　病人たちの治療のなかで
tion それを
tutsimple まったく単純に
malkredas natursciencistoj 自然科学者らは疑わしく思う
kiuj＝who（複数）
nomas ĝin superstiĉo　それを迷信と呼ぶ.
この薬が本当に病人の治療に役立っていることを、自然科学者たちはまったく素朴に疑って居り、それを迷信と呼んでいます。

Homeopatoj aliflanke estas konvinkitaj ke akvo havas memoron kaj tial laŭ ili la homeopatio funkcias.
Homeopatoj aliflanke 他方でホメオパシー医たちは
estas konvinkitaj ke ～と確信させられている
　　konvinki確信させる、-it～された
akvo havas memoron 水が記憶を持つ
kaj tial したがって
laŭ ili 彼らによれば
la homeopatio funkciasホメオパシーは機能している
funkcio機能、　funkcias役目を果たす
その一方でホメオパシー医たちは、水が記憶を持っていると確信しています。だから、彼らによれば、ホメオパシーは有効に働くのです。



6
En la medicino validas jena principo: "Kiu sanigas, tiu pravas". Kaj homeopatio sanigas, sendepende ĉu la efiksubstancoj kaŭzas tion aŭ ĉu nur la kredo de la paciento pri la pozitiva saniga efiko de la malgrandaj globetoj atingas tion. Kaj la kredo je saniĝo ĉiukaze estas tre grava por ĉiu terapio.

En la medicino validas jena principo:
En la medicino医学の中では
validas jena principo:　次のような原理が有効である
　　validas有効である・妥当である
医療の世界では下記の原理がまかり通っています：

"Kiu sanigas, tiu pravas".
Kiu sanigas　健康を回復させるもの
tiu pravas　それは正しい
「病気を治せるものは、正しいものだ」

Kaj homeopatio sanigas, sendepende ĉu la efiksubstancoj kaŭzas tion aŭ ĉu nur la kredo de la paciento pri la pozitiva saniga efiko de la malgrandaj globetoj atingas tion.
Kaj homeopatio sanigasそしてホメオパシーは～を健康にする
sendepende ～と無関係に
ĉu la efiksubstancoj kaŭzas tion有効物質がそれを誘発するか
aŭ ĉu nur la kredo de la paciento あるいはただ患者の信頼だけが～か
pri la pozitiva saniga efiko プラスの健康効果に関して
de la malgrandaj globetoj その小さい丸薬の
atingas tionそれに達する
そしてホメオパシーは、作用物質がそれを惹き起すのか、あるいは患者がその小さい丸薬の治療効果を信じているだけなのかとは無関係に、健康を回復させるのです。


7
La metodo krome havas ekonomian avantaĝon: Pacientoj kiuj ricevas homeopatian kuracadon kostas je 25 procentoj malpli ol aliaj pacientoj. Do homeopatio helpas haltigi la eksplodon de la kostoj en la medicina sektoro kaj tio helpas sanigi la buĝetojn de la malsan-asekuroj. Tiel homeopatio daŭre restos nemalhavebla.

La metodo krome havas ekonomian avantaĝon:
La metodo その方法は
krome その他にも
havas ekonomian avantaĝon経済的な利点を持つ
　　avantagxo優越性・有利な立場
ホメオパシーには経済的なメリットもあります。

Pacientoj kiuj ricevas homeopatian kuracadon kostas je 25 procentoj malpli ol aliaj pacientoj.
Pacientoj 患者たち
kiuj ＝who（複数）
ricevas homeopatian kuracadon ホメオパシー治療を受けている
kostas je 25 procentoj malpli 　25%少なく支出する
ol aliaj pacientojその他の患者たちより.
その患者は、他の患者より支払いが25%少ないのです。

Do homeopatio helpas haltigi la eksplodon de la kostoj en la medicina sektoro kaj tio helpas sanigi la buĝetojn de la malsan-asekuroj.
Do だから
homeopatio helpas haltigiホメオパシーは～を停止させるのを助ける
la eksplodon de la kostoj コストの爆発を
en la medicina sektoro 医学の業界のなかで
kaj tio helpas sanigi そしてそれは～を健康にするのを助ける
la buĝetojn de la malsan-asekuroj病気保険の予算（複数）を.
　　bugxeto予算、asekuro保険
だからホメオパシーは医療費の爆発的高騰を抑える助けになり、疾病保険予算の健全化を助けているのです。

Tiel homeopatio daŭre restos nemalhavebla.
Tiel そのように・それほど
homeopatio daŭre restos nemalhavebla不可欠の
　　havi持つ、　malhavi欠けている、
そのようにホメオパシーは、今後も不可欠なものとして残るでしょう。
6月1日
（少し休みます）