167 比較の功名(2)

167　比較の功名(2)




5
Lingvo malfermas ankaŭ la aliron al la scio pri la mondo. Eĉ se oni disponas pri multaj tradukoj el aliaj lingvoj al la propra, tamen restas ofte grandaj truoj. Precipe se temas pri spertoj kiujn oni povas akiri per buŝa komunikado, la parolado de kroma lingvo estas tre utila. Kaj se tiu kroma lingvo ebligas komunikadi kun homoj el ĉiuj mondopartoj, tiam la mensa horizonto enorme vastiĝas kaj tiel ankaŭ leviĝas la mensaj kapabloj.

Lingvo malfermas ankaŭ la aliron al la scio pri la mondo.
Lingvo malfermas 言語は開く
ankaŭ la aliron またアクセスをも
al la scio pri la mondo. 世界に関する知識へ
言語は世界に関する知識ヘのアクセスも開きます。

Eĉ se oni disponas pri multaj tradukoj el aliaj lingvoj al la propra, tamen restas ofte grandaj truoj.
Eĉ se oni disponas もし人が自由に使えとしてさえ
pri multaj tradukoj 多くの翻訳に関して
el aliaj lingvoj 外国語からの
al la propra自国の（言葉）へ,
tamen しかし
restas ofte grandaj truojしばしば大きい穴が残る.
もし外国語から自国語への翻訳を自由に使えるとしてさえ、しばしばそこには大きい穴が残っています。

Precipe se temas pri spertoj kiujn oni povas akiri per buŝa komunikado, la parolado de kroma lingvo estas tre utila.
Precipe とくに
se temas pri spertoj もし経験に関する話題であれば
kiujn それらを
oni povas akiri 人が獲得し得る
per buŝa komunikado口頭のコミュニケーション（会話）によって
la parolado de kroma lingvo 付け足し言語のお喋りは
estas tre utila. 非常に役立つ
とくに会話によって獲得される経験について言えば、「付け足し言語」のお喋りは非常に役立ちます。

Kaj se tiu kroma lingvo ebligas komunikadi kun homoj el ĉiuj mondopartoj, tiam la mensa horizonto enorme vastiĝas kaj tiel ankaŭ leviĝas la mensaj kapabloj.
Kaj se tiu kroma lingvo そしてもしその付け足し言語が
ebligas komunikadiコミュニケーションできる
kun homoj el ĉiuj mondopartojすべての世界の部分の人人と
tiamそのとき
la mensa horizonto 精神の水平線は
enorme vastiĝas 並外れて広がる
kaj tiel そのようににして
ankaŭ leviĝas la mensaj kapabloj.精神的能力が上がりもする
そしてもし、その「付け足し言語」で世界各地の人々と交流できるならば、精神の水平線はものすごく広がりますし、そのようにして精神力が強められます。




6
Do Esperanto kondukas kaj pro ĝia travidebla strukturo kaj funkciado, kaj pro ĝia internacieco al pli klara vido pri la mondo, ĉu en granda mezuro ĉu en detalo. Sendepende de granda nombro da parolantoj la lingvo povas servi al plibonigo de siaj kapabloj kaj de sia persona situacio. Do Esperanto estas valorega jam antaŭ la "Fina Venko" kiu eble venos nur post kelkcent jaroj.

Do Esperanto kondukas kaj pro ĝia travidebla strukturo kaj funkciado, kaj pro ĝia internacieco al pli klara vido pri la mondo, ĉu en granda mezuro ĉu en detalo.
Do だから
Esperanto kondukas エスペラントはみちびく
kaj pro ĝia travidebla strukturo kaj funkciadoそしてその透明な構造と機能のために
kaj pro ĝia internaciecoそしてその国際性のために
al pli klara vidoヨリ明白な外観に
pri la mondo世界に関して,
ĉu en granda mezuro大きいサイズでか
ĉu en detalo詳しさでか.
だからエスペラントは、その透明な構造と機能、そしてその国際性のために、世界に関して量的にも質的にもヨリ明白な姿へわれわれを導いてくれます。

Sendepende de granda nombro da parolantoj la lingvo povas servi al plibonigo de siaj kapabloj kaj de sia persona situacio.
Sendepende de　～と無関係に
granda nombro da parolantoj喋っている人の大きい数
la lingvo povas servi 言語は役立ち得る
al plibonigo de siaj kapabloj 自分の能力の改善に
kaj de sia persona situacio. そして自分の個人的状況の
喋っている人の大きい数とは無関係に、言語というものは自己の能力と私的状況の改善に役ちます。

Do Esperanto estas valorega jam antaŭ la "Fina Venko" kiu eble venos nur post kelkcent jaroj.
Do だから
Esperanto estas valorega エスペラントは大きい価値がある
jam antaŭ la "Fina Venko" すでに「最後の勝利」の前に
kiu ＝which
eble venos来得るであろう
nur post kelkcent jaroj数百年後にのみ.
だから、数百年後におこり得る「最後の勝利」より前に、エスペラントはすでに大きい価値を持っているのです。
（Bedauxrinde vere, gxio estas, miaopinie, la plej malbona artikolo el la Esperanta Retradio.）

166 比較検討の功名(1)

166比較検討の功名(1)
8月29日のEsperanta Retradioで放送された記事＜Komparado levas mensajn kapablojn＞です。




1
Kiel komercisto por mi la komparado de prezoj estas esenca mekanismo por la prijuĝo de ofertoj. La prezoj estas helpiloj por konstati la valoron resp. la utilecon de certa varo aŭ servo. Certe prezo estas nur indikilo, sed komparante la prezojn kaj esplorante kial iu varo estas pli multekosta ol alia simila, oni povas esplori la valoron kiun la ofertaĵo havas por la kliento.

Kiel komercisto por mi la komparado de prezoj estas esenca mekanismo por la prijuĝo de ofertoj.
Kiel komercisto商人として
por mi 私にとって
la komparado de prezoj 値段の比較
estas esenca mekanismo肝要な機能である
por la prijuĝo de ofertoj.商品提供の判断にとって
商人である私にとって、どの商品を提供するかを判断する際に、値段の比較をすることはは何よりも大切なことです。

La prezoj estas helpiloj por konstati la valoron resp. la utilecon de certa varo aŭ servo.
La prezoj estas helpiloj 値段は補助手段である
por konstati la valoron 価値を確立するための
resp.＝respektiveおのおの
la utilecon de certa varo 確かな（或る）商品の有用性（役に立つこと）
aŭ servoあるいはサービス.
値段は、或る商品が使い物になるかどうかの価値を確かめるための補助手段です。

Certe prezo estas nur indikilo, sed komparante la prezojn kaj esplorante kial iu varo estas pli multekosta ol alia simila, oni povas esplori la valoron kiun la ofertaĵo havas por la kliento.
Certeたしかに
prezo estas nur indikilo値段は表示に過ぎない,
sed しかし
komparante la prezojn値段を比較することで
kaj esploranteそして調査することで
kial iu varoなぜどれかの商品が
estas pli multekosta ol alia simila別の類似品より高い,
oni povas esplori la valoron 人は価値を調べることができる
kiun それを
la ofertaĵo havas por la kliento. 提供（供給）者は顧客のために持つ
　　-ajx事物、oferti提供する、供給する
たしかに値段は表示に過ぎません、しかし値段を比較し調査することで、なぜ或る商品が類似の他の商品より高いかを調べることができます。




2
Kompari akcelas la kapablon analizi. Kiu multe komparas tiu ankaŭ multe devas analizi kaj alveni fine al iu konkludo ke iu specifa oferto estas la plej taŭga por la koncerna persono. La komparado kondukas al konvinkoj kiuj povas ŝanĝi la sintenojn kaj kondutojn de homo. Homo kiu komparas do adaptiĝas pli facile al novaj cirkonstancoj, estas pli fleksema kaj tolerema.

Kompari akcelas la kapablon analizi.
Kompari akcelas比較することは加速する
la kapablon analizi. 分析する能力を
比較することは分析力を飛躍的に向上させます。

Kiu multe komparas tiu ankaŭ multe devas analizi kaj alveni fine al iu konkludo ke iu specifa oferto estas la plej taŭga por la koncerna persono.
Kiu… tiu　～する者は
multe komparas多く比較する
ankaŭ multe devas analizi また多く分析せねばならない
kaj alveni fine そして最後に到達する
al iu konkludo ある結論に
ke ＝that
iu specifa oferto特定の提供が
estas la plej taŭga 最もふさわしい
por la koncerna personoその当事者にとって.
多くの比較をする者は多くの分析もせねばなりません、そして最後にその当事者にとって特定の商品の提供が最もふさわしいという結論に到達するのです。

La komparado kondukas al konvinkoj kiuj povas ŝanĝi la sintenojn kaj kondutojn de homo.
La komparado 比較は
kondukas al konvinkoj確信へ導く
kiuj ＝which
povas ŝanĝi la sintenojnその態度（振舞）を変え得る
kaj kondutojn de homo. そして人の行動を
比較は確信へみちびき、商人の態度、行動を変化させることができます。

Homo kiu komparas do adaptiĝas pli facile al novaj cirkonstancoj, estas pli fleksema kaj tolerema.
Homo 人
kiu ＝who
komparas比較する
do だから
adaptiĝas pli facileヨリ容易に適応する
al novaj cirkonstancoj, 新しい環境に
estas pli fleksema kaj tolerema.より柔軟で耐性的である
　　-em性癖、傾向
ですから、比較する人は新しい環境に適応しやすく、ヨリ柔軟で耐性的です。




3
Se oni lernas fremdan lingvon, do kroman lingvon kiu aldoniĝas al la posedo de la gepatra lingvo, tiam oni ankaŭ devas kompari la funkciadon kaj la diversajn elementojn de la nova lingvo kun la respektivaj elementoj kaj la funkciado de la unua propra lingvo. Per tiu komparado oni ekkonas mekanismojn, oni konsciiĝas pri diferencoj kiujn oni antaŭe ne rimarkis. Se oni lernas fremdan lingvon kaj vere enpenetras en ĝiajn elementojn, tiam oni atingas pli altan nivelon de konscio kaj tiel levas siajn mensajn kapablojn.

Se oni lernas fremdan lingvon, do kroman lingvon kiu aldoniĝas al la posedo de la gepatra lingvo, tiam oni ankaŭ devas kompari la funkciadon kaj la diversajn elementojn de la nova lingvo kun la respektivaj elementoj kaj la funkciado de la unua propra lingvo.
Se もし
oni lernas fremdan lingvon,人が外国語を学ぶ
do だから
kroman lingvon付加的な言語を
kiu ＝which
aldoniĝas al la posedo 所有に追加する
de la gepatra lingvo両親の（使っている）言語の,
tiamそのとき
oni ankaŭ devas kompari la funkciadon人は機能を比較せねばならない
kaj la diversajn elementojn そして多様な要素を
de la nova lingvoその新しい言語の
kun la respektivaj elementoj 各自の要素と
kaj la funkciado de la unua propra lingvoそして最初の自分の言語の機能.
ここで、外国語を学ぶ場合を考えてみましょう。それは両親が使っている言語とは別の言語です。その機能や多様な要素を自国語と比較せねばなりません。

Per tiu komparado oni ekkonas mekanismojn, oni konsciiĝas pri diferencoj kiujn oni antaŭe ne rimarkis.
Per tiu komparadoそのような比較によって
oni ekkonas mekanismojn, 人は機序（メカニズム）を知り始める
oni konsciiĝas pri diferencoj 人は差異について自覚する
kiujn それらを
oni antaŭe ne rimarkis人が以前には気づかなかった.
そのような比較によって言葉のメカニズムを知り始め、以前には気づかなかった差異を自覚するようになります。

Se oni lernas fremdan lingvon kaj vere enpenetras en ĝiajn elementojn, tiam oni atingas pli altan nivelon de konscio kaj tiel levas siajn mensajn kapablojn.
Se もし
oni lernas fremdan lingvon人が外国語を学ぶ
kaj vere enpenetras そして真に奥まで達する
en ĝiajn elementojn, それらの要素の中で
tiam そのとき
oni atingas pli altan nivelon人はヨリ高いレベルに到達する
de konscio 認識の
kaj tiel そしてそのようにして
levas siajn mensajn kapablojn.自分の精神的な能力を高める
もし外国語を真に深く学ぶならば、人はヨリ高い認識レベルに到達し精神的な能力を高めます。




4
Ne ĉiuj lingvoj estas same taŭgaj tiucele. Ekzemple la angla tute ne estas laŭsistema lingvo. Oni kvazaŭ havas preskaŭ nur esceptojn kaj apenaŭ regulojn. Ekzemple por la prononco de la lingvo apenaŭ ekzistas reguloj. Kiel ĉiu E-parolanto scias, la situacio ĉe Esperanto estas tute alia: La elementoj de la lingvo estas klare troveblaj kaj tial eblas analizi la funkciadon de la lingvo tre bone. Kaj se oni foje lernis kompreni la funkciadon de unu lingvo, tiam ankaŭ pli facile eblas kompreni la funkciadon de aliaj lingvoj.

Ne ĉiuj lingvoj estas same taŭgaj tiucele.
Ne ĉiuj lingvojすべての言語が～ではない
estas same taŭgaj 同じようにふさわしい
tiuceleその目的に.
しかし、その目的にすべての言語がふさわしいわけではありません。

Ekzemple la angla tute ne estas laŭsistema lingvo.
Ekzempleたとえば
la angla tute ne estas英語はまったく～でない
laŭsistema lingvo.体系的な言語
たとえば、英語はまったく体系的な言語ではありません。

Oni kvazaŭ havas preskaŭ nur esceptojn kaj apenaŭ regulojn.
Oni kvazaŭ havas 人はあたかも持っているように
preskaŭ nur esceptojn ほとんど例外だけを（持つ）
kaj apenaŭ regulojn.そしてほとんど規則を～（持ってい）ない
ほとんど例外ばかりがあって、規則がほとんどありません。

Ekzemple por la prononco de la lingvo apenaŭ ekzistas reguloj.
Ekzemple たとえば
por la prononco de la lingvoその言語の発音にとって
apenaŭ ekzistas reguloj.ほとんど規則が存在しない
たとえば、英語の発音にはほとんど規則がありません。

Kiel ĉiu E-parolanto scias, la situacio ĉe Esperanto estas tute alia:
Kiel ＝As
ĉiu E-parolanto scias,エスペランチストなら誰でも知っているように
la situacio ĉe Esperanto エスペラントでは状況が
estas tute alia全く別である:
エスペランチストなら誰でも知っているように、エスペラントでは状況が全く別です。

La elementoj de la lingvo estas klare troveblaj kaj tial eblas analizi la funkciadon de la lingvo tre bone.
La elementoj de la lingvo その言語の要素は
estas klare troveblaj明白に見つけられる
kaj tial そしてそれ故に
eblas analizi la funkciadon de la lingvo tre boneその言語の機能を非常に良く分析できる
言語の要素は明白に見つけられます、したがって機能を非常に良く分析できます。

Kaj se oni foje lernis kompreni la funkciadon de unu lingvo, tiam ankaŭ pli facile eblas kompreni la funkciadon de aliaj lingvoj.
Kaj se oni foje lernis kompreniそしてもし人がかつて理解することを学んでいたならば
la funkciadon de unu lingvo　１つの言語の機能を,
tiam そのとき
ankaŭ pli facile eblas kompreni またヨリ容易に理解することができる
la funkciadon de aliaj lingvoj.他の諸言語の機能を
もし貴方が１つの外国語をすでに学んでおられたら、他の諸言語の機能をヨリ容易に理解することができるでしょう。
8月30日

165 嘘は健康に悪い(2)

165　嘘は健康に悪い(2)




3
La esploristinoj dividis por la studaĵo la testpersonojn en du grupojn: Iom pli ol da duono ricevis la instrukcion, ne plu rakonti dum la testoperiodo nek malgrandajn nek grandajn mensogojn. La alia duono funkciis kiel kontrolgrupo kaj ne ricevis instrukciojn.

La esploristinoj dividis por la studaĵo la testpersonojn en du grupojn:
La esploristinoj dividis 女性研究者たちは分割した
por la studaĵo 研究のために
la testpersonojn 被験者らを
en du grupojn　2つの群に
被験者らは2群に分けられました。

Iom pli ol da duono ricevis la instrukcion, ne plu rakonti dum la testoperiodo nek malgrandajn nek grandajn mensogojn.
Iom pli ol da duono　半分より少し多い
ricevis la instrukcion指示を受けた
ne plu rakonti もはや語らない
dum la testoperiodo テスト期間中に
nek malgrandajn nek grandajn mensogojn　小さい嘘も大きい嘘も.
半分より少し多い群は「テスト期間中に、大小を問わず嘘をついてはいけない」という指示を受けました。

La alia duono funkciis kiel kontrolgrupo kaj ne ricevis instrukciojn.
La alia duono　別の半分
funkciis kiel kontrolgrupo　対照群として機能した
kaj ne ricevis instrukciojn.そして（何らの）指示を受けなかった
別の半分は対照群で、何の指示も受けませんでした。




4
La esploristinoj raportis ke la partoprenantoj trovis diversajn teknikojn por ne mensogi. Ili ekzemple prezentis siajn ĉiutagajn atingaĵojn konforme al la vero, ol fanfaroni pri ili. Krome la demanditoj ne plu inventis iujn elturniĝojn se ili malfruis aŭ ne povis plenumi iun taskon. Kaj kelkaj el ili ekzemple reagis al malicaj demandoj per kontraŭdemando por rompi la pensokoncepton de la vidalvidulo.

La esploristinoj raportis ke la partoprenantoj trovis diversajn teknikojn por ne mensogi.
La esploristinoj raportis ke 女性研究者らは～と報告した
la partoprenantoj trovis 参加者たちは見つけた
diversajn teknikojn 多様なテクニックを
por ne mensogi　ウソをつかないために.
被験者らは、嘘をつかないために、多様なテクニックを見つけ出しました。

Ili ekzemple prezentis siajn ĉiutagajn atingaĵojn konforme al la vero, ol fanfaroni pri ili.
Ili ekzemple prezentis 彼らはたとえば～を提出した
siajn ĉiutagajn atingaĵojn 自分らの毎日の達成した成果を
　　-ajx事物
konforme al la vero　真実にしたがって
ol fanfaroni pri ili. ソレラについて大げさに自慢するより
たとえば、毎日彼らが達成した成果を大げさに自慢する代わりに、事実を報告しました。

Krome la demanditoj ne plu inventis iujn elturniĝojn se ili malfruis aŭ ne povis plenumi iun taskon.
Krome その他に
la demanditoj　質問された者たち
　　-it ～された
ne plu inventis もはや考え出さなかった
iujn elturniĝojn どれかの言い逃れを
se ili malfruis　もし彼らが遅刻したら
aŭ ne povis plenumi iun taskon　あるいはどれかの課題を遂行できなかった.
その他にも質問された者たちは、もし遅刻したら、あるいはもしどれかの課題を遂行できなかったら
、どう言い逃れするかを、もはや考えませんでした。

Kaj kelkaj el ili ekzemple reagis al malicaj demandoj per kontraŭdemando por rompi la pensokoncepton de la vidalvidulo.
Kaj kelkaj el ili そして彼らのうちの若干名は
ekzemple たとえば
reagis al malicaj demandoj 意地悪な質問に反応した
per kontraŭdemando反対に質問することによって
por rompi la pensokoncepton 思考概念を壊すために
de la vidalvidulo　向かい合っている者（対面者）の
そして彼らのうちの若干名は意地悪な質問に対して、相手の発想をやっつけるために、反対に質問しました。

　


5
Ambaŭ grupoj devis veni ĉiusemajne al la laboratorio kaj plenigi demandilojn pri ilia sano kaj pri iliaj sociaj rilatoj. Krome ili devis submetiĝi al testo per mensogdetektilo por vidi kiom da grandaj mensogoj aŭ mensogetoj ili estis rakontintaj dum la antaŭa semajno.

Ambaŭ grupoj devis veni ĉiusemajne al la laboratorio kaj plenigi demandilojn pri ilia sano kaj pri iliaj sociaj rilatoj.
Ambaŭ grupoj devis veni 両群は来なければならなかった
cxiusemajne毎週
al la laboratorio 研究室へ
kaj plenigi demandilojnそして質問に答えを記入する
pri ilia sano 彼らの健康について
kaj pri iliaj sociaj rilatoj. そして彼らの社会的関係について
両群の被験者は毎週、研究室へ来て、彼らの健康や社会的関係についてのアンケートに答えを記入せねばなりませんでした。

Krome ili devis submetiĝi al testo per mensogdetektilo por vidi kiom da grandaj mensogoj aŭ mensogetoj ili estis rakontintaj dum la antaŭa semajno.
Krome その他に
ili devis submetiĝi 彼らは従わねばならなかった
al testo テストに
per mensogdetektilo　嘘発見器による
por vidi 見るために
kiom da grandaj mensogoj　どれくらい大きい嘘
aŭ mensogetoj あるいは小さい嘘
ili estis rakontintaj彼らが語られてしまっていた
dum la antaŭa semajno　先週のあいだに.
その他に彼らが先週、どれくらい大小の嘘をついたかを見るために嘘発見器を使ったテストを受けなければなりませんでした。




6
Per tiu testo montriĝis ke la testantoj de la grupo kiu ne rajtis mensogi sentis sin pli sanaj. Ili ekzemple sentis malpli da kapdoloroj, malpli da doloroj de kolo, da streso, da malgajeco aŭ da timo ol la alia grupo. La ne-mensogantoj krome konsideris sin mem de la kvina semajno kiel "pli sinceraj" personoj, kaj laŭ propraj eldiroj havis pli bonajn sociajn rilatojn kaj interagojn.

Per tiu testo montriĝis ke la testantoj de la grupo kiu ne rajtis mensogi sentis sin pli sanaj.
Per tiu testoこのテストによって
montriĝis ke ～が明らかになった
la testantoj de la grupo　群の被験者ら
kiu＝which, wh0
ne rajtis mensogi 嘘を許されていなかった
sentis sin pli sanaj　自身をヨリ健康に感じた
コノテストから、嘘を許されていなかった群（実験群）の被験者らは，自身をヨリ健康に感じていたことが明らかになりました。

Ili ekzemple sentis malpli da kapdoloroj, malpli da doloroj de kolo, da streso, da malgajeco aŭ da timo ol la alia grupo.
Ili ekzemple sentis　彼らはたとえば～を感じた
malpli da kapdoloroj少ない頭痛,
malpli da doloroj de kolo　少ない心の痛み
da streso　ストレス
da malgajeco 落ち込んだ（陰気な）気持ち
aŭ da timo あるいは恐れ
ol la alia grupo　他の群よりも.
たとえば頭痛、心痛、ストレス、憂鬱あるいは恐怖を、他の群（対照群）より少なく感じました。

La ne-mensogantoj krome konsideris sin mem de la kvina semajno kiel "pli sinceraj" personoj, kaj laŭ propraj eldiroj havis pli bonajn sociajn rilatojn kaj interagojn.
La ne-mensogantoj　＜嘘なし＞たち
krome ～の他に
konsideris sin 自分らを～と考えた
mem de la kvina semajno （テストの終わった）11週目からさえ
kiel＝as
"pli sinceraj" personoj, 「ヨリ真面目な」人間
kaj laŭ propraj eldiroj　そして自身の表現によれば
havis pli bonajn sociajn rilatojn ヨリよい社会的関係を
kaj interagojn.そして相互作用を
＜嘘なし＞群はさらに、テスト期間の終わったあとでさえ、自分らを「ヨリ真面目な」人間と感じ、彼らの表現によれば「ヨリ良い社会的関係と相互作用」を保っていると考えました。




7
La psikologinoj raportis ke laŭ plej freŝaj studaĵoj la usonanoj mensogas 11-foje dum la semajno. Post la fino de la 10-semajna testoperiodo la grupo de la ne-mensogantoj mensogis nur unufoje dum semajno.

La psikologinoj raportis ke laŭ plej freŝaj studaĵoj la usonanoj mensogas 11-foje dum la semajno.
La psikologinoj raportis ke　女性心理学者たちは～を報告した
laŭ plej freŝaj studaĵoj 最新の研究では
la usonanoj mensogas 11-foje　そのアメリカ人たち（対照群）は11回嘘をついている
　　-an集団の構成員
dum la semajno.　１週間に
女性心理学者たちの最新のデータによれば、そのアメリカ人たち（対照群）は１週間に11回嘘をついてます。

Post la fino de la 10-semajna testoperiodo la grupo de la ne-mensogantoj mensogis nur unufoje dum semajno.
Post la fino de la 10-semajna testoperiodo 　10週間のテスト期間の終了の後に
la grupo de la ne-mensogantoj ＜嘘なし＞群
mensogis nur unufoje 　１回だけ嘘をついた
dum semajno　１週間に.
10週間のテスト期間の終了の後に、＜嘘なし＞群は1週間に1回だけ嘘をつきました。

164 嘘は健康に悪い(1)

164　嘘は健康に悪い(1)
8月26日にEsperanta Retradioで放送された記事＜Mensogi malpli levas la sanon＞です。




1
Por vivi sane necesas ne nur praktiki sporton kaj nutri sin balancite. Kiu mensogas malpli, tiu plibonigas sian sanon kaj siajn sociajn interagojn. Tion raportas usonaj esploristinoj en nova studaĵo.

Por vivi sane necesas ne nur praktiki sporton kaj nutri sin balancite.
Por vivi sane健康に生きるためには
necesas ne nur praktiki sportonスポーツをする必要があるだけでなく
kaj nutri sin balanciteそして自分をバランス良く飲食する.
健康な生活を送るには、運動とバランスのとれた食事が必要なだけではありません。

Kiu mensogas malpli, tiu plibonigas sian sanon kaj siajn sociajn interagojn.
Kiu＝who
mensogas嘘をつく（者は）
malpli＝less
tiu その人
plibonigas sian sanon自分の健康を改善する
kaj siajn sociajn interagojnそして自分の社会的相互作用を.
嘘をつく人は、健康改善と社会との交流に、マイナスの影響を受けます。

Tion raportas usonaj esploristinoj en nova studaĵo.
Tionそれを
raportas usonaj esploristinoj 米国の研究者たちは報告している
en nova studaĵo新しい研究の中で.
米国の研究者たちが、そのことを最近の研究の中で報告しています。




2
La psikologino Anita Kelly kaj la stastistikino Lijuan Wang de la usona universitato de Notre Dame plenumis dum 10 semajnoj testojn kun 11 testantoj, inter ili apenaŭ du trionoj da studentoj, uzante detektilon de mensogoj. Iliajn rezultojn kiuj ne jam estis publikigitaj en faka ĵurnalo ili antaŭ nelonge prezentis ĉe la ĉiujara kongreso de la Usona Psikologia Asocio en Orlando.

La psikologino Anita Kelly kaj la stastistikino Lijuan Wang de la usona universitato de Notre Dame plenumis dum 10 semajnoj testojn kun 11 testantoj, inter ili apenaŭ du trionoj da studentoj, uzante detektilon de mensogoj.
La psikologino Anita Kelly女性心理学者アニタ・ケリー
kaj la stastistikino Lijuan Wangそして女性統計学者リュア・ンワン
de la usona universitato de Notre Dame 米国のノートル・ダム大学の
plenumis遂行した
dum 10 semajnoj testojn　10週の間にテスト（pl）を
kun 11 testantoj　　11人の被験者と共に
inter ili 彼らの間に
apenaŭ du trionoj da studentoj少なくとも3分の2の学生たち
uzante detektilon de mensogoj嘘発見器を使って.
米国のノートル・ダム大学の女性心理学者アニタ・ケリーと女性統計学者リュア・ンワンは嘘発見器を使って、11人の被験者（少なくとも3分の2は学生）で10週の間にテストをおこないました。

Iliajn rezultojn kiuj ne jam estis publikigitaj en faka ĵurnalo ili antaŭ nelonge prezentis ĉe la ĉiujara kongreso de la Usona Psikologia Asocio en Orlando.
Iliajn rezultojn彼らの結果を
kiuj ＝which
ne jam estis publikigitaj （雑誌に）まだ発表されていなかった
en faka ĵurnalo 専門雑誌のなかに
ili antaŭ nelonge prezentis 彼らは少し以前に
ĉe la ĉiujara kongreso今年の学会で
de la Usona Psikologia Asocio en Orlandoオーランドで開催された米国心理学会の.
その結果が専門誌に発表される少し前に、彼らはオーランドで開催された米国心理学会の総会で発表しました。
8月28日

163 米国の教育モデル(3)

163　米国の教育モデル(3)




7
En Israelo, silentan ribelon al la nuna sistemo, fanatike aprezema sed tute ne aprezata, organize estigas grupoj da gepatroj per kreado de memfinancitaj, do privataj kaj elitaj, lernejoj por iliaj infanoj. En tiaj lernejoj, la aliro al edukado estas tute malsimila al tiu de publikaj lernejoj: obseda taksado de rezultoj ne plu estas la ĉefa eduka rimedo sed multe pli gravas la signifo kaj plezuraj spertoj de lernado kaj vivo.

En Israelo, silentan ribelon al la nuna sistemo, fanatike aprezema sed tute ne aprezata, organize estigas grupoj da gepatroj per kreado de memfinancitaj, do privataj kaj elitaj, lernejoj por iliaj infanoj.
En Israelo, イスラエルでは
silentan ribelon沈黙の反抗を
al la nuna sistemo,現行の体系への
fanatike aprezema狂信的に高く評価する傾向の
sed tute ne aprezataしかしまったく評価されていない,
organize estigas組織的に生じる
grupoj da gepatroj 両親の集団が
per kreado de memfinancitaj自己資金の創造によって
do だから
privataj kaj elitaj, lernejoj私立のエリート校(pl)
por iliaj infanoj. 彼らの子どもたちのための
イスラエルでは、狂信的に高く評価される傾向のある現行の体系（しかし全く評価されていないのです）への沈黙の反抗を、
私立とエリート学校の子供たちのために、両親の集団が（お金持ちですから、自己資金を使って）組織化しました。

En tiaj lernejoj, la aliro al edukado estas tute malsimila al tiu de publikaj lernejoj:
En tiaj lernejojそのような学校では,
la aliro al edukado教育へのアクセス
estas tute malsimila まったく異なっている
al tiu de publikaj lernejoj公立学校のそれへ
そのような学校では、教育へのアクセスが公立学校とは全く異なっています。

obseda taksado de rezultoj ne plu estas la ĉefa eduka rimedo sed multe pli gravas la signifo kaj plezuraj spertoj de lernado kaj vivo.
obseda taksado de rezultoj結果（成績）の強迫観念的な査定
ne plu estas la ĉefa eduka rimedoもはや主要な教育手段でない
sed multe pli gravas la signifo しかしその意義ははるかに重要である
kaj plezuraj spertojそして楽しい体験は
de lernado kaj vivo.学習と生活の
成績（採点）の強迫観念的な査定はもはや主要な教育手段ではありません、学習と生活の意義と楽しい体験が
遥かに重要なのです。




8
Oni tiel atingas la aŭtonomecon, kiu permesos al gepatroj kaj al gelernantoj fruktodonan kunlaboradon kun celkonscia instrua skipo. Tiamaniere oni povas difini la specifajn lernejajn programojn, kadre de nacia eduka enhavo, kaj ĉefe adopti la plej taŭgajn kaj trafajn instrumetodojn por la specifaj necesoj de ĉiu loka komunumo.

Oni tiel atingas la aŭtonomecon, kiu permesos al gepatroj kaj al gelernantoj fruktodonan kunlaboradon kun celkonscia instrua skipo.
Oni tiel atingas la aŭtonomeconそのようにして人は自治（自主性）に到達する
kiu ＝which
permesos al gepatroj kaj al gelernantoj両親と生徒たちに約束するだろう
fruktodonan kunlaboradon成果をもたらす共同作業を
kun celkonscia instrua skipo.目的意識のハッキリした指導シフトを伴った
このようにして自治（自主性）が達成されます、それは目的意識のハッキリした指導シフトを伴った成果をもたらす共同作業を両親と生徒たちに約束するせしょう。

Tiamaniere oni povas difini la specifajn lernejajn programojn, kadre de nacia eduka enhavo, kaj ĉefe adopti la plej taŭgajn kaj trafajn instrumetodojn por la specifaj necesoj de ĉiu loka komunumo.
Tiamaniere このようにして
oni povas difini 人は明確にすることができる
la specifajn lernejajn programojn特別な学校プログラムを,
kadre de nacia eduka enhavo国民（民族）の教育内容の枠内で,
kaj ĉefe adoptiそしてもっぱら採用する
la plej taŭgajn kaj trafajn instrumetodojn最適のそして的確な教育法を
por la specifaj necesoj 特別な必要のための
de ĉiu loka komunumo. 各地域のコミュニティーの
こうして国民（民族）の教育内容の枠内で,　特別な学校プログラムを規定し、各地域コミュニティーの特別な必要のための最適で的確な指導方法を明確にすることができます。




9
Espereble la "ĉiovidaj gravgravuloj" de la ministerio pri edukado finfine malfermos siajn okulojn por konstati, ke kiel Finnlando pruvas: ĝuste tiu ĉi aliro estas la vojo al sukceso.

Espereble la "ĉiovidaj gravgravuloj" de la ministerio pri edukado finfine malfermos siajn okulojn por konstati, ke kiel Finnlando pruvas:
Espereble期待できるように
la "ĉiovidaj gravgravuloj" 「すべてを見る重要なお偉方たち」
de la ministerio pri edukado 教育省の
finfine malfermos siajn okulojn ついにその両眼を開くだろう
por konstati, ke　～を確認するために
kiel ＝as、どのように
Finnlando pruvasフィンランドが証明している
ĝuste tiu ĉi aliroまさしくこのアクセスが
estas la vojo al sukceso成功への道である.
教育省の「すべてを見る重要なお偉方たち」が、フィンランドが証明しているように、まさしくこのアクセスが成功への道であることを確認するために、ついに彼らの両眼を開くことが期待されます。
8月27日

162 米国の教育モデル(2)

162　米国の教育モデル(2)




5
Kaj nun, bedaŭrinde, oni povas konstati la katastrofajn rezultojn. Israelo do fariĝis unu el la multaj landoj, kiuj, kaŭze de blinda adopto de la usona modelo, tute fuŝis iliajn reformojn pri edukado.

Kaj nun, bedaŭrinde, oni povas konstati la katastrofajn rezultojn.
Kaj nunそして今
bedaŭrinde残念ながら
oni povas konstati 人は～を確認できる
la katastrofajn rezultojnその破滅的な結果を.
そして今、残念ながらその破滅的な結果が確認されています。

Israelo do fariĝis unu el la multaj landoj, kiuj, kaŭze de blinda adopto de la usona modelo, tute fuŝis iliajn reformojn pri edukado.
Israelo do fariĝis だからイスラエルは～になった
unu el la multaj landoj多くの国々の中の1つに,
kiuj＝which
kaŭze de blinda adopto de la usona modelo米国モデルの盲目的な採用が原因で
tute fuŝis全面的にやり損なった
iliajn reformojn pri edukado彼らの教育改革を
イスラエルは、米国モデルの盲目的な採用が原因で彼らの教育改革を全面的にやり損なった多くの国々の中の1つになりました。,




6
Bonŝance estas alternativo al la usona edukmodelo. Ekzistas hodiaŭ progresintaj eduksistemoj, ekzemple tiu de Finnlando, kiu pruviĝis kiel unu el la plej sukcesaj. La ŝlosilo de ĝia sukceso estas reciproka fido. En la usona modelo, daŭra mezurado, obsedaj testoj, la tiel nomataj "atingoj" per lernado limigita al trapaso de ekzamenoj sen agrablaj spertoj dum la lernado, tute ne kreas fidon al kaj ene de la eduka sistemo. Male, ili kaŭzas ĉiam pli profundan suspektemon kaj disvastiĝantan ribelon je ĉiuj niveloj de la sistemo.

Bonŝance estas alternativo al la usona edukmodelo.
Bonŝance estas 幸運なことに～が存在する
alternativo al la usona edukmodelo米国の教育モデルに代替え
幸せなことに、米国の教育モデルに替わるものがあります。

Ekzistas hodiaŭ progresintaj eduksistemoj, ekzemple tiu de Finnlando, kiu pruviĝis kiel unu el la plej sukcesaj.
Ekzistas hodiaŭ progresintaj eduksistemoj今日、進展した教育システムが実在する
ekzemple tiu de Finnlandoたとえばフィンランドのそれ
kiu＝ which
pruviĝis kiel unu el la plej sukcesaj最も成功しているものの1つとして証明した.
今日、進展した教育システムが実在しています。たとえばフィンランドのそれで、最も成功しているものの1つとして証明されています。

La ŝlosilo de ĝia sukceso estas reciproka fido.
La ŝlosilo de ĝia sukceso その成功の鍵は
estas reciproka fido相互信頼である
その成功の鍵は相互信頼にあります。

En la usona modelo, daŭra mezurado, obsedaj testoj, la tiel nomataj "atingoj" per lernado limigita al trapaso de ekzamenoj sen agrablaj spertoj dum la lernado, tute ne kreas fidon al kaj ene de la eduka sistemo.
En la usona modelo,米国モデルでは
daŭra mezurado持続的な測定,
obsedaj testoj強迫観念的なテスト（pl）,
la tiel nomataj "atingoj"いわゆる「達成度」
per lernado limigita al trapaso de ekzamenoj 試験に通ることに限定された学習による
sen agrablaj spertoj 快適な体験なしに
dum la lernado学習中に,
tute ne kreas fidonまったく信頼を生み出さない
al kaj ene de la eduka sistemo.その教育体系に、そしてその中で
米国モデルでは持続的な測定、強迫観念的なテスト、学習中における快適な体験なしに、ひたすら試験に通ることだけに限定された学習によるいわゆる「達成度」、これらすべてはその教育体系に、そしてその教育体系の中で、まったく信頼を生み出しません。

Male, ili kaŭzas ĉiam pli profundan suspektemon kaj disvastiĝantan ribelon je ĉiuj niveloj de la sistemo.
Male反対に,
ili kaŭzas ĉiam pli profundan suspektemonそれらは常に疑い深さを惹き起こす
kaj disvastiĝantan ribelonそして周りに広がる反抗を
je ĉiuj niveloj de la sistemo.その体系のすべてのレベルで
反対に、それらは常に深い疑惑と周りに広がる反抗を、その体系のすべてのレベルで惹き起します。
8月26日

161 米国の教育モデル(1)

161　米国の教育モデル(1)
8月21日にEsperanta Retradioで放送された記事＜Estas alternativo al la usona eduka modelo＞です。




1
Reciproka fido sen obsedaj testoj
Malmultaj el niaj lernejoj sufiĉe bone kontentigas la bezonojn de lernantoj kaj de iliaj gepatroj. Kio necesas al la lernanto? Akiro de kapabloj taŭgaj por la nunaj tempoj kaj signifo por liaj studoj. Ĝuste tiuj ĉi elementoj tre malfortiĝis en niaj lernejoj. La israela eduka sistemo dum la lastaj jaroj fanatike alprenis la edukan modelon de Usono (kaj de Sudorient-aziaj landoj, kaj de Unuiĝinta Reĝlando).

Reciproka fido相互の信頼
sen obsedaj testoj強迫観念的なテストなしの
強迫観念的テストのない相互信頼


Malmultaj el niaj lernejoj sufiĉe bone kontentigas la bezonojn de lernantoj kaj de iliaj gepatroj.
Malmultaj el niaj lernejoj我々の学校の中の少数の
sufiĉe bone十分に良く
kontentigas la bezonojn de lernantoj生徒の必要を満足させる
kaj de iliaj gepatroj. そして生徒の親たち
私たちの学校の中で、生徒とその親たちの必要を十分に満足させているのは少しだけです。

Kio necesas al la lernanto?
Kio necesas 何が必要か
al la lernanto生徒に
生徒たちには何が必要でしょうか？

Akiro de kapabloj taŭgaj por la nunaj tempoj kaj signifo por liaj studoj.
Akiro de kapabloj taŭgaj 適当な能力の獲得
por la nunaj tempoj 現代のための
kaj signifo por liaj studojそして勉学にとっての意義.
現代にふさわしい能力と、勉学の意義を身につけることです。

Ĝuste tiuj ĉi elementoj tre malfortiĝis en niaj lernejoj.
Ĝuste tiuj ĉi elementojちょうどこれらの要素
tre malfortiĝis非常に弱まる
en niaj lernejoj我々の学校では.
まさしくこれらの要素が私たちの学校では非常に減弱していました。

La israela eduka sistemo dum la lastaj jaroj fanatike alprenis la edukan modelon de Usono
La israela eduka sistemoイスラエルの教育体系
dum la lastaj jaroj 近年における
fanatike alprenis 狂信的に採用した
la edukan modelon de Usono米国の教育モデルを
近年におけるイスラエルの教育体系は、狂信的に米国モデルを採用して来ました。

(kaj de Sudorient-aziaj landoj, kaj de Unuiĝinta Reĝlando).
kaj de Sudorient-aziaj landojそして東南アジア諸国の,
kaj de Unuiĝinta Reĝlando.そして英国（United Kingdom）の
（そして東南アジア諸国と英国の）。



2
La ĉefaj karakterizaĵoj de tiu modelo estas lernado orientita al testoj kaj senvaloriĝinta instruado per fruntaj lecionoj, kiuj interesas nur malgrandan parton de la lernantoj. La aklamita elstara kvalito de tiu ĉi modelo estus, ke ĝi ebligas kontinuan mezuradon de rezultoj kaj "plibonigon de atingoj". Ĉio tio estigas kulturon de konkurencado, kiu unuflanke tute malhelpas solidarecon kaj aliflanke kaŭzas pliigon de sociaj malegalecoj.

La ĉefaj karakterizaĵoj de tiu modelo estas lernado orientita al testoj kaj senvaloriĝinta instruado per fruntaj lecionoj, kiuj interesas nur malgrandan parton de la lernantoj.
La ĉefaj karakterizaĵoj de tiu modelo estas そのモデルの主な特徴は～である
lernado orientita al testojテスト（pl）に向けられた勉強
kaj senvaloriĝinta instruado そして無価値になった教育
per fruntaj lecionoj額の授業を使って,
kiuj ＝which
interesas nur malgrandan parton de la lernantoj生徒の小さい部分のみが興味を持つ.
このモデルの特徴は、テストを目的にした学習と、僅かな生徒しか興味を持たない授業での無価値な教育です。

La aklamita elstara kvalito de tiu ĉi modelo estus, ke ĝi ebligas kontinuan mezuradon de rezultoj kaj "plibonigon de atingoj".
La aklamita elstara kvalito de tiu ĉi modelo estus このモデルの喝采された卓越した質は～であろう
ke＝that
ĝi ebligas kontinuan mezuradon それは連続した測定を可能にする
de rezultoj kaj "plibonigon de atingoj"成績（pl）と達成した成果（pl）の
このモデルが賞賛された優れた特質は、成績と達成した成果を連続して測定できる点です。

Ĉio tio estigas kulturon de konkurencado, kiu unuflanke tute malhelpas solidarecon kaj aliflanke kaŭzas pliigon de sociaj malegalecoj.
Ĉio tio estigas すべてそれは惹き起す
kulturon de konkurencado競争の文化を
kiu＝which
unuflanke 一方では
tute malhelpas solidarecon 全く連帯を邪魔する
kaj aliflanke そして他方では
kaŭzas pliigon de sociaj malegalecoj社会的不平等の増大を惹きおこす.
それらはすべて競争の文化を惹起し、一方では全面的に連帯を否定し、他方では社会的不平等を増大させます。



3
Ne surprizis, do, la vortoj de la ĝenerala direktorino de la ministerio pri edukado, kiu pasintece deklaris interalie: "La venonta lerneja jaro estos sukcese karakterizita per plifortigo de normigo, superrigardo kaj kontrolo super ĉiuj pedagogiaj aspektoj de edukado. Samtempe ni ĝisdatigos kaj plibonigos niajn perretajn komuniksistemojn, kiuj finfine ebligos rapidan prilaboradon de la amaso da datumoj alvenintaj el la lernejoj".

Ne surprizis, do, la vortoj de la ĝenerala direktorino de la ministerio pri edukado, kiu pasintece deklaris interalie:
Ne surprizis我々は驚かなかった
doだから
la vortoj de la ĝenerala direktorino 女性事務局長の言葉
de la ministerio pri edukado教育省の,
kiu＝which
pasintece deklaris interalie: 過去にたとえば～と宣言した
だから教育省の女性長官が過去に、たとえば次の様な発言をしても、私たちは驚きませんでした。

"La venonta lerneja jaro estos sukcese karakterizita per plifortigo de normigo, superrigardo kaj kontrolo super ĉiuj pedagogiaj aspektoj de edukado.
La venonta lerneja jaro estos 来学年は～であろう
sukcese karakterizita成功裡に特徴づけられた
per plifortigo de normigo標準規格化の強化によって
superrigardo kaj kontrolo 監視と統制
super ĉiuj pedagogiaj aspektoj de edukado教育のすべての教育学的側面のうえに.
「来年度は、教育のすべての側面において標準・規格化ならびに監視と統制の強化がうまくいくでしょう。

Samtempe ni ĝisdatigos kaj plibonigos niajn perretajn komuniksistemojn, kiuj finfine ebligos rapidan prilaboradon de la amaso da datumoj alvenintaj el la lernejoj".
Samtempe 同時に
ni ĝisdatigos kaj plibonigosわれわれは更新するだろう、そして改善するだろう
niajn perretajn komuniksistemojnわれわれのネット連絡システムを,
kiuj ＝which
finfine さいごに
ebligos rapidan prilaboradon 速やかなコンピュータ処理を可能にするだろう
de la amaso da datumoj多数のデータの
alvenintaj el la lernejoj学校（pl）から到来した.
それと同時に私たちのネット連絡体系を更新、改善します。それによって、学校から来るおびただしい数のデータ
の速やかなコンピュータ処理が可能になるでしょう」




4
Krome la tiam brustuŝvelanta direktorino, klarigante kial ŝiaopinie necesas pli kaj pli strikta reguligo kaj daŭra pritaksado kaj mezurado de la eduka sistemo, ankoraŭ paradokse aldonis: "Ni bezonas tre multan konfidon por plibonigi la tutan sistemon". Kvankam ne ŝi persone enkondukis la usonan modelon de edukado en la ministerion, ŝi ĝin religifanatike brakumis tutkore.

Krome la tiam brustuŝvelanta direktorino, klarigante kial ŝiaopinie necesas pli kaj pli strikta reguligo kaj daŭra pritaksado kaj mezurado de la eduka sistemo, ankoraŭ paradokse aldonis:
Kromeその他に
la tiam brustuŝvelanta direktorino　そのとき威張ってふんぞり返った女性長官は、
klarigante 明確にして
kial ＝why
ŝiaopinie necesas彼女の意見では必要である
pli kaj pli しだいに
strikta reguligoきびしい規制
kaj daŭra pritaksado そして持続的な判定・評価
kaj mezurado de la eduka sistemoそして教育システムの測定
ankoraŭ paradokse aldonis: さらに逆説的につけ加えた：
その他に、そのとき威張ってふんぞり返った女性長官は、なぜ次第に厳しい規制と持続的は判定・評価、教育システムの測定が必要だと思うのかを説明し、さらに逆説的につけ加えました：

Ni bezonas tre multan konfidon por plibonigi la tutan sistemon。
Ni bezonas tre multan konfidonわれわれは非常に多くの信頼を必要とする
por plibonigi la tutan sistemonすべてのシステムを改善するためには
「すべてのシステムを改善するためには、私たちに非常に多くの信頼が必要です。

Kvankam ne ŝi persone enkondukis la usonan modelon de edukado en la ministerion, ŝi ĝin religifanatike brakumis tutkore.
Kvankam けれども
ne ŝi persone enkondukis彼女は個人的には導入しなかった
la usonan modelon de edukado 米国の教育モデルを
en la ministerion教育省のなかに
ŝi ĝin religifanatike brakumis tutkore彼女はそれを狂信的に心の底から抱擁した.
米国の教育モデルを教育省に導入したのは彼女自身ではありませんでしたが、彼女はそれを心の底から狂信的に支持しました。

160 赤い衣装とチップ(3)

160　赤い衣装とチップ(3)



6
La rezulto de la eksperimento konfirmis la supozojn de la sciencistoj de la bretonia universitato. Se la kelnerinoj portis la ruĝan T-ĉemizon, tiam ili ricevis de viraj gastoj trinkmonon pli ofte kaj je pli altaj sumoj ol en alikolora vestaĵo. Ili povis ĝoji pri pluso de trinkmono inter 15 kaj 26 procentoj. Aliflanke la konduto de virinaj gastoj rilate al trinkmono ne ŝanĝiĝis kun la koloroj de la vestaĵoj.

La rezulto de la eksperimento konfirmis la supozojn de la sciencistoj de la bretonia universitato.
La rezulto de la eksperimento　実験の結果は
konfirmis la supozojn 想定を確証した
de la sciencistoj 科学者たちの
de la bretonia universitatoブルターニュ大学の.
実験の結果は、ブルターニュ大学の科学者たちの想定を確証しました。

Se la kelnerinoj portis la ruĝan T-ĉemizon, tiam ili ricevis de viraj gastoj trinkmonon pli ofte kaj je pli altaj sumoj ol en alikolora vestaĵo.
Se la kelnerinojもしウエイトレスたちが
portis la ruĝan T-ĉemizon赤いＴシャツを着ていたら,
tiam そのとき
ili ricevis 彼女らは受け取った
de viraj gastoj 男性客たちから
trinkmonon pli ofteチップをより多くの頻度で
kaj je pli altaj sumoj そしてヨリ多くの額で
ol en alikolora vestaĵo. それ以外の色のドレスを着たときより
ウエイトレスは赤色のドレスを着たときには、それ以外の色のときより多い頻度で、より多くのチップを男性客たちから受けとりました。

Ili povis ĝoji pri pluso de trinkmono inter 15 kaj 26 procentoj.
Ili povis ĝoji 彼女らは喜ぶことができた
pri pluso de trinkmono チップの余剰に関して
inter 15 kaj 26 procentoj. 　15-26%の間の
彼女らは普段より15-26%多いチップをもらって喜びました。

Aliflanke la konduto de virinaj gastoj rilate al trinkmono ne ŝanĝiĝis kun la koloroj de la vestaĵoj.
Aliflanke 他方で
la konduto de virinaj gastoj女性客たちの振舞は
rilate al trinkmono チップに関して
ne ŝanĝiĝis 変わらなかった
kun la koloroj de la vestaĵoj.ドレスの色と
他方で女性客たちの振舞は、チップについてドレスの色とは無縁でした。




7
Por la aŭtoroj de la studaĵo tiuj rezultoj sendube havas praktikan signifon por servistinoj. Ili povas relative facile plialtigi sian perlaboraĵon. Kaj ili ne devas timi perdon de mono ĉe virinoj ĉar la ruĝa koloro de la vestaĵoj tute ne influas ilin.

Por la aŭtoroj de la studaĵo tiuj rezultoj sendube havas praktikan signifon por servistinoj.
Por la aŭtoroj de la studaĵoこの研究論文の著者たちにとって
tiuj rezultoj これらの結果は
sendube 疑いの余地なく
havas praktikan signifon 実際的な意義をもつ
por servistinoj　ウエイトレスたちに対して
これらの結果は、ウエイトレスたちに対して実際的な意義を持っています。


Ili povas relative facile plialtigi sian perlaboraĵon.
Ili povas relative facile plialtigi 彼女らは比較的容易に増やすことができる
sian perlaboraĵon. 自分たちの稼ぎを
彼女らは自分たちの稼ぎを、比較的容易に増やすことができるのです。

Kaj ili ne devas timi perdon de mono ĉe virinoj ĉar la ruĝa koloro de la vestaĵoj tute ne influas ilin.
Kaj ili ne devas timi そして彼女らは恐れるべきでない
perdon de mono お金を失うことを
ĉe virinoj 女性で
ĉar = because
la ruĝa koloro de la vestaĵojドレスの赤色
tute ne influas ilin女性客たちに全く影響を及ぼさない.
そして稼ぎが減る心配はないのです。女性客はドレスの色にまったく無関心なのですから。




8
Ĉu viraj servistoj povus profiti el tiu ludo de koloroj, tio ne jam estas science eltrovita. Sed studaĵoj montris ke ankaŭ virinoj reagas je la ruĝa koloro. Ili sentas sin altirataj de ruĝe vestitaj viroj, ĉar ili imputas al tiuj viroj pli altan socian statuson. Kelneroj kun ruĝaj T-ĉemizoj do eble povas dum la laboro varbi fianĉinon.

Ĉu viraj servistoj povus profiti el tiu ludo de koloroj, tio ne jam estas science eltrovita.
Ĉu viraj servistoj povus profiti 男性従業員（ボーイ）たちは利益を得ることができるだろう（仮定）か
el tiu ludo de kolorojこの色（pl）のゲームから,
tio ne jam estas science eltrovitaそれはまだ科学的に発見されていない.
ボーイたちにこの色ゲームから利益があるかどうかは、まだ調べられていません。

Sed studaĵoj montris ke ankaŭ virinoj reagas je la ruĝa koloro.
Sedしかし
studaĵoj montris ke研究論文（pl）は～を示した
ankaŭ virinoj reagas 女性たちも反応する
je la ruĝa koloro赤色に.
しかしこれまでの論文（pl）は女性も赤色に反応することを示しています。

Ili sentas sin altirataj de ruĝe vestitaj viroj, ĉar ili imputas al tiuj viroj pli altan socian statuson.
Ili sentas sin altirataj de ruĝe vestitaj viroj彼女らは自分らが赤い衣装を着た男たちから注意を惹かれていると感じる
　　altiri引き寄せる、興味を惹く、-at～されている
ĉar ＝because
ili imputas al tiuj viroj彼女らはそれらの男性たちに～を繰り入れる（割り当てる)
pli altan socian statusonヨリ高い社会的地位（身分）を
彼女らは赤い衣装の男性を、ヨリ高い社会的地位にある人と考えるようです。　

Kelneroj kun ruĝaj T-ĉemizoj do eble povas dum la laboro varbi fianĉinon.
Kelneroj kun ruĝaj T-ĉemizoj 赤いTシャツを着たボーイたちは
do eble だからたぶん
povas dum la laboro varbi fianĉinon.仕事の間にフィアンセを募ることができる
だからひょっとしたら、ボーイは仕事中にフィアンセを募ることができるかも知れませんね。
8月24日

159 赤色とチップ(2)

159　赤色とチップ(2)




4
La francaj psikologoj observis por la studaĵo ĉirkaŭ 400 virajn kaj 300 virinajn gastojn de restoracioj. En Francio kie la eksperimento realiĝis, ne estas kutimo doni trinkmonon. Ĉar la franca leĝo antaŭvidas 12-procenton aldonon sur la fakturo por la priservado. La 700 gastoj estis priservataj tagmeze de 11 kelnerinoj en la aĝo de 19 ĝis 26 jaroj.

La francaj psikologoj observis por la studaĵo ĉirkaŭ 400 virajn kaj 300 virinajn gastojn de restoracioj.
La francaj psikologoj observis フランスの心理学者たちは観察した
por la studaĵo 研究論文のために
ĉirkaŭ 400 virajn kaj 300 virinajn gastojn 約400人の男性と300人の女性客を
de restoraciojレストランンの.
フランスの心理学者たちは、レストランの客、男性約400人と女性300人を観察した論文を発表しました。

En Francio kie la eksperimento realiĝis, ne estas kutimo doni trinkmonon.
En Francio フランスでは
kie ＝where
la eksperimento realiĝis実験の行われた,
ne estas kutimo習慣でない
doni trinkmonon. チップを与える
実験が行われたフランスでは、チップを与える習慣がありません。

Ĉar la franca leĝo antaŭvidas 12-procenton aldonon sur la fakturo por la priservado.
Ĉar なぜかといえば
la franca leĝo フランスの法律は
antaŭvidas 12-procenton aldonon　12%の追加を予想する
sur la fakturo 勘定書きの上に
por la priservadoサービスに対して
法律で、勘定書きには12%のサービス料が追加されているからです。

La 700 gastoj estis priservataj tagmeze de 11 kelnerinoj en la aĝo de 19 ĝis 26 jaroj.
La 700 gastoj 　700人のお客は
estis priservataj tagmeze正午にサービスされた
de 11 kelnerinoj 　11人のウエイトレスから
en la aĝo de 19 ĝis 26 jaroj.　19歳から26歳の
700人の客は、19歳から26歳のウエイトレスから正午の時間帯にサービスを受けました。



5
La kelnerinoj estis informitaj pri la eksperimento, sed ili nenion sciis pri la vera objekto de la esploro. Oni instrukciis ilin porti la saman T-ĉemizon alterne en diversaj koloroj (nigra, blanka, ruĝa, blua, verda kaj flava). Dume ili ne portu ŝminkon nek ornamon. Krome oni petis ilin priservi la gastojn kiel kutime kaj noti la altecon de la trinkmono ĉe ĉiu gasto.

La kelnerinoj estis informitaj pri la eksperimento, sed ili nenion sciis pri la vera objekto de la esploro.
La kelnerinoj ウエイトレスたちは
estis informitaj 知らされていた
pri la eksperimento実験に関して
sed しかし
ili nenion sciis彼女らは何も知らなかった
pri la vera objekto de la esploro研究の真の目的については.
ウエイトレスたちは実験の説明を聞いていましたが、その真の目的は知りませんでした。

Oni instrukciis ilin porti la saman T-ĉemizon alterne en diversaj koloroj (nigra, blanka, ruĝa, blua, verda kaj flava).
Oni instrukciis ilin　研究者は彼女らに指示した
porti la saman T-ĉemizon 同じＴシャツを着る
alterne en diversaj koloroj 交替にさまざまな色の
nigra, blanka, ruĝa, blua, verda kaj flava
彼女らは交替にいろんなＴシャツ（黒，白、赤、青、緑そして黄色の）を着るように指示されました。

Dume ili ne portu ŝminkon nek ornamon.
Dume その間に
ili ne portu ŝminkon 彼女らは化粧品を携帯せず
nek ornamon装飾品も身につけませんでした。.


Krome oni petis ilin priservi la gastojn kiel kutime kaj noti la altecon de la trinkmono ĉe ĉiu gasto.
Krome その他に
oni petis ilin 研究者は彼女らに頼んだ
priservi la gastojn 客にサービスする
kiel kutime 普段と同じように
kaj noti la altecon de la trinkmonoそしてチップの額を書きとどめる
ĉe ĉiu gastoその客での
お客には普段と同じようにサービスすること、そしてその客からもらったチップの額をメモするように依頼されました。

158 赤い衣装とチップ(1)

158　赤い衣装とチップ(1)
8月20日にEssperanta Trtradioで放送された記事＜Ruĝo alportas trinkmonon＞です。　




1
Ruĝa ŝajne ne nur estas la koloro de la amo, sed la ruĝo alportas ankaŭ pli altan trinkmonon. Franca studaĵo montris ke al viroj la priservado en restoracio valoras pli se la kelnerino estas ruĝe vestita. Virinojn aliflanke la elekto de la koloro de la vestaĵoj de la servistinaro ne impresas.

Ruĝa ŝajne ne nur estas la koloro de la amo, sed la ruĝo alportas ankaŭ pli altan trinkmonon.
Ruĝa ŝajne赤は～らしい
ne nur…, sed…＝not only…, but also…
estas la koloro de la amo愛の色である
la ruĝo alportas ankaŭ 赤はまた～をもたらす
pli altan trinkmononヨリ高いチップを
赤は愛の色であるだけでなく、より多くのチップをもたらすすようです。

Franca studaĵo montris ke al viroj la priservado en restoracio valoras pli se la kelnerino estas ruĝe vestita.
Franca studaĵo montris keフランスの研究は～を示した
al viroj 男どもに
la priservado en restoracio レストランにおけるサービス
valoras pli ヨリ多く価値がある
se la kelnerino estas ruĝe vestita.もしウェートレスが赤いドレスを着ていたら
フランスの研究によれば、レストランでのサービスは、もしウェートレスが赤いドレスを着ていたら、男性連にヨリ多くの価値があります。

Virinojn aliflanke la elekto de la koloro de la vestaĵoj de la servistinaro ne impresas.
Virinojn女性たちを
aliflanke 他方では
la elekto de la koloro色の選択
de la vestaĵoj de la servistinaro女性従業員のドレス
ne impresas.印象を与えない
他方、女性従業員のドレスの色の選択に、女客たちは無関心です。



2
Kondutpsikologoj eltrovis jam antaŭe ke la alteco de la trinkmono nur malofte kunrilatas kun la kvalito de la servado, sed pli kun la aspekto kaj apero de la servistinaro. Ĉe kelnerino tiu kunrilato estas tre klare rekonebla: La koloro de la haroj, la uzado de ŝminko, la korpoformoj kaj ankaŭ la harstilo ĉe servistinoj povas havi pozitivan efikon je la trinkmono. Tamen unu ekstera aspekto ĝis nun ne jam estis konsiderata: la koloro de la vestaĵoj.

Kondutpsikologoj eltrovis jam antaŭe ke la alteco de la trinkmono nur malofte kunrilatas kun la kvalito de la servado, sed pli kun la aspekto kaj apero de la servistinaro.
Kondutpsikologoj eltrovis jam antaŭe ke行動心理学者はすでに以前に～を見出していた
la alteco de la trinkmonoチップの額は
nur malofte kunrilatas 稀にしか相関しない
kun la kvalito de la servadoサービスの質と
sed pli しかし、より多く
kun la aspekto kaj apero de la servistinaroウエイトレスの外観と出現とに（相関する）
チップの額はサービスの質と稀にしか相関しない、しかしウエイトレスの存在の有無とその外観と相関することを、行動心理学者はすでに以前に見出していました。

Ĉe kelnerino tiu kunrilato estas tre klare rekonebla:
Ĉe kelnerino ウエイトレスでは
tiu kunrilatoその相関は
estas tre klare rekonebla非常にハッキリと識別できる
ウエイトレスでは　この相関が非常にハッキリとわかります。

La koloro de la haroj, la uzado de ŝminko, la korpoformoj kaj ankaŭ la harstilo ĉe servistinoj povas havi pozitivan efikon je la trinkmono.
La koloro de la haroj毛髪の色,
la uzado de ŝminko化粧の有無,
la korpoformoj 体型
kaj ankaŭ la harstilo そして髪型（ヘア・スタイル）も
ĉe servistino女性従業員では
povas havi pozitivan efikon je la trinkmonoチップにプラスの効果を持ちえる.
毛髪の色、化粧の有無、体型 そしてヘアスタイルも、チップにプラスの効果をもたらします。

Tamen unu ekstera aspekto ĝis nun ne jam estis konsiderata: la koloro de la vestaĵoj.
Tamen しかし
unu ekstera aspekto 　１つの埒外の様相
ĝis nun いままで
ne jam estis konsiderataすでに考慮されなかった
la koloro de la vestaĵoj.ドレスの色
しかしもう１つ、これまで考えられなかった別の様相が浮かんできました：ドレスの色です。　




3
Psikologoj de la Universitato Bretonio-Suda nun esploris la efikon de ruĝaj vestaĵoj je la alteco de la trinkmono. La studaĵo baziĝas sur la psikologia ekkono ke la ruĝa koloro plialtigas la korpan kaj seksan allogopovon de virinoj. Laŭ tio viroj preferas sidi apud ruĝe vestitaj virinoj ol apud sinjorinoj en blua vestaĵo. Kaj virinoj kun ruĝa vestaĵo estas pli sukcesaj se ili petveturas ol se ili portas alikoloran vestaĵon.

Psikologoj de la Universitato Bretonio-Suda nun esploris la efikon de ruĝaj vestaĵoj je la alteco de la trinkmono.
Psikologoj de la Universitato Bretonio-Suda南ブルターニュ大学の心理学者たち
nun esploris la efikon de ruĝaj vestaĵoj 赤いドレスの影響をいま調べている
je la alteco de la trinkmono.チップの額におよぼす
南ブルターニュ大学の心理学者たちは、チップの額におよぼす赤いドレスの影響をいま調べています。

La studaĵo baziĝas sur la psikologia ekkono ke la ruĝa koloro plialtigas la korpan kaj seksan allogopovon de virinoj.
La studaĵo baziĝasその研究は～に基いている
sur la psikologia ekkono 心理学的な経験の上に
ke ＝that
la ruĝa koloro plialtigas 赤色がヨリ高くする
la korpan kaj seksan allogopovon de virinoj女性の体と性の魅惑的な力を
　　logo誘惑、alloga魅惑的な
その研究は、赤色が女性の身体とセックスの魅惑的な能力を高めるという心理的な経験からスタートしています。

Laŭ tio viroj preferas sidi apud ruĝe vestitaj virinoj ol apud sinjorinoj en blua vestaĵo.
Laŭ tio それによると
viroj preferas sidi 男性連は座ることの方を好む
apud ruĝe vestitaj virinoj 赤いドレスを着た女の前に
ol apud sinjorinoj 女の前より
en blua vestaĵo青いドレスの
それによると、男性連は青いドレスよりも、赤いドレスを着た女の前に座る方を好みます。

Kaj virinoj kun ruĝa vestaĵo estas pli sukcesaj se ili petveturas ol se ili portas alikoloran vestaĵon.
Kaj virinoj kun ruĝa vestaĵo そして赤いドレスの女は
estas pli sukcesaj…ol ヨリ多く成功する
se もし
ili petveturas ol彼らが車に乗せてくれと頼む
　　peti懇願する、　veturi乗り物で行く
se ili portas alikoloran vestaĵonもし彼らが（赤でない）別の色のドレスを着ている.
「車で送って」と男に頼むときも、赤いドレスの女は別の色のドレスを着た女よりも、
成功する率が高いのです。
8月22日

157 最も幸せな年齢(2)

157　最も幸せな年齢(2)




2
La oficiala usona statistiko pruvas ke altaĝaj homoj estas pli feliĉaj ol homoj en siaj mezaj aŭ junaj jaroj. La usona Nacia Opiniesplora Centro en Miĉigano de jardekoj ĉiujare efektivigas reprezentivan enketon en la tuta lando. La rezulto montras ke ju pli la aĝo de homoj progresas des pli troviĝas pli kaj pli da tre feliĉaj homoj. Dum nur 28,3 procentoj de la 18- ĝis 27-jaruloj indikis ke ili estas tre feliĉaj, la 68- ĝis 77-jaruloj atingis la plej altan feliĉon je apenaŭ 38 procentoj. Tiu procentaĵo malaltiĝis ĉe la 77- ĝis 83-jaruloj al 34 procentoj.

La oficiala usona statistiko pruvas ke altaĝaj homoj estas pli feliĉaj ol homoj en siaj mezaj aŭ junaj jaroj.
La oficiala usona statistiko pruvas ke米国政府の統計は～を証明している
altaĝaj homoj 高齢者
estas pli feliĉaj より多く幸せである
ol homoj en siaj mezaj 中年の人人より
aŭ junaj jaroj.あるいは若者（より）
米国の公式統計は高齢者が、中年あるいは若者より、幸せであることを証明しています。

La usona Nacia Opiniesplora Centro en Miĉigano de jardekoj ĉiujare efektivigas reprezentivan enketon en la tuta lando. La rezulto montras ke ju pli la aĝo de homoj progresas des pli troviĝas pli kaj pli da tre feliĉaj homoj.
La usona Nacia Opiniesplora Centro 米国の国立世論研究センター
en Miĉiganoミシガンの
de jardekoj数十年来
ĉiujare efektivigas reprezentivan enketon毎年代表的なアンケートを実施している
en la tuta lando全国で
アメリカのミシガン州にある国立世論研究センターは数十年来、毎年全国でアンケートを実施しています。

La rezulto montras ke ju pli la aĝo de homoj progresas des pli troviĝas pli kaj pli da tre feliĉaj homoj.
La rezulto montras ke その結果は～を示している
ju pli la aĝo de homoj progresas 年齢が進むほど
des pli troviĝas それだけ多く見られる
pli kaj pli 次第に多く
da tre feliĉaj homoj. 非常に幸せな人々の
その結果から、年齢がすすむほど非常に幸せな人々の数が次第にふえてくることが分かりました。

Dum nur 28,3 procentoj de la 18- ĝis 27-jaruloj indikis ke ili estas tre feliĉaj, la 68- ĝis 77-jaruloj atingis la plej altan feliĉon je apenaŭ 38 procentoj.
Dum＝While
nur 28,3 procentoj de la 18- ĝis 27-jaruloj　18-27歳の28.3%だけが
indikis ke　～を示した
ili estas tre feliĉaj彼らは非常に幸せである,
la 68- ĝis 77-jaruloj 　68-77歳の人々
atingis la plej altan feliĉon 最高の幸せに達した
je apenaŭ 38 procentoj. 辛うじて38%
18-27歳群では28.3%だけが非常に幸せでしたが、68-77歳の人々では38%が最高に幸せでした。

Tiu procentaĵo malaltiĝis ĉe la 77- ĝis 83-jaruloj al 34 procentoj.
Tiu procentaĵo malaltiĝis その%は減少した
ĉe la 77- ĝis 83-jaruloj 　77-83歳では
al 34 procentoj.　34%に
77-83歳群では、その割合は34%に減りました。



3
Kaj kio pri la esperantistoj? Ĉu ankaŭ ili estas plej feliĉaj nur en la alta aĝo? Eble en tiu homgrupo la bildo estas iom alia: Junaj homoj povas ĝui la kunestadon kun aliaj gejunuloj el aliaj landoj pere de la Internacia Lingvo en alta grado, certe pli ol samaĝuloj kiuj ne parolas Esperanton, kaj tio alportas pli altan gradon de feliĉo.

Kaj kio pri la esperantistoj?
エスペランチストではどうでしょうか？

Ĉu ankaŭ ili estas plej feliĉaj nur en la alta aĝo?
彼らも高齢でのみとても幸せなのでしょうか？

Eble en tiu homgrupo la bildo estas iom alia:
たぶん、幾らか違うことでしょう：

Junaj homoj povas ĝui la kunestadon kun aliaj gejunuloj el aliaj landoj pere de la Internacia Lingvo en alta grado, certe pli ol samaĝuloj kiuj ne parolas Esperanton, kaj tio alportas pli altan gradon de feliĉo.
Junaj homoj povas ĝui 若者は楽しむことが出来る
la kunestadon kun aliaj gejunuloj 他の若者らと一緒にいること
el aliaj landoj別の国々からの
pere de la Internacia Lingvo 国際言語（Esperanto）を介して
en alta grado, 高度に
certe たしかに
pli ol samaĝuloj同年齢の者たちより
kiuj ＝who
ne parolas Esperantonエスペラントを喋らない
kaj tio alportas そしてそれは～をもたらす
pli altan gradon de feliĉo. より高度の幸せを
彼らはエスペラントを介して他の国々の若者らとの共同生活を楽しむことができますし、そのことはエスペラントを話さない者たちより高度の幸せをもたらします。




4
Por la meza generacio Esperanto ne alportas grandan avantaĝon, dum la altaĝuloj kiuj disponas pri sufiĉe bona sano kaj ankaŭ sufiĉe da mono povas vojaĝi kaj tiel partopreni en la tutmonda komunumo de Esperanto-parolantoj. Se temas pri mi mem, la ebleco ĉiutage redakti kaj paroli sonartikolojn por la Esperanta Retradio alportas al mi grandan feliĉon kaj mi jam nun kuraĝas diri ke en mia aĝo mi nun sentas min plej feliĉa. Kio pri vi? Ĉu vi simile sentas?

Por la meza generacio Esperanto ne alportas grandan avantaĝon, dum la altaĝuloj kiuj disponas pri sufiĉe bona sano kaj ankaŭ sufiĉe da mono povas vojaĝi kaj tiel partopreni en la tutmonda komunumo de Esperanto-parolantoj.
Por la meza generacio中年世代にとっては
Esperanto ne alportas grandan avantaĝonエスペラントは大きい利点をもたらさない,
dum＝while
la altaĝuloj 高齢者
kiuj＝who
disponas 自由に使える
pri sufiĉe bona sano十分に良好な健康に関して
kaj ankaŭ sufiĉe da monoそしてまた十分な金銭を
povas vojaĝi 旅行できる
kaj tielそしてそのように、このように
partopreni参加する
en la tutmonda komunumo 全世界の共同体のなかに
de Esperanto-parolantojエスペラントを喋る人たちの.
中年世代にとってエスペラントは大きい利点益がありませんが、しかし一方で高齢者は、十分に良好な健康と十分な金銭を自由に使えますし、旅行できます。そしてそれによって全世界のエスペラントを喋る人々の共同体に参加することができます。

Se temas pri mi mem, la ebleco ĉiutage redakti kaj paroli sonartikolojn por la Esperanta Retradio alportas al mi grandan feliĉon kaj mi jam nun kuraĝas diri ke en mia aĝo mi nun sentas min plej feliĉa.
Se temas pri mi mem私について言うならば
la ebleco ĉiutage毎日の可能性
redakti kaj paroli sonartikolojn放送原稿を編集し話すこと
por la Esperanta Retradio 「エスペラント・ネット放送」のために
alportas al mi grandan feliĉon 私に大きい幸せをもたらす
kaj mi jam nun kuraĝas diri keそして私はすでに～と語る勇気がある
en mia aĝo 私の年令で
mi nun sentas min plej feliĉa私は私を非常に幸せと感じている.
私について言うならば、この「エスペラント・ネット放送」のために毎日の放送原稿を編集し喋るという可能性が私に大きい幸せをもたらします。そして私はすでに私の年令で、「私は非常に幸せだと感じています」と語る勇気を持っています

Kio pri vi?
あなたはどうですか？

Ĉu vi simile sentas?
貴方は同じように感じますか？
8月21日

156 最も幸せな年齢(1)

156　最も幸せな年齢(1)
8月18日にEsperanta Retradioで放送された記事＜La plej feliĉa aĝo＞です。　



1
Kiu kredus ke laŭ la kutima opinio la homoj en junula aĝo estas plej feliĉaj dum sia vivo, tiu ne trafas la veron. Laŭ plej novaj esploroj la mito pri la "ora junaĝo" estas erara: La plej feliĉaj homoj estas la 68- ĝis 77-jaruloj kaj ne la junaj homoj ĉirkaŭ la aĝo de 20 jaroj.
"Malforta, malsana, malbonhumora, pasiva kaj soleca": Laŭ vaste konata bildo pri altaĝaj homoj ili devus esti tiaj. Sed tio estas nur de jarcentoj malnovaj, ĉiam ripetitaj imagoj kaj antaŭjuĝoj. Tiel esprimas sian kritikon la esploristoj pri la alta aĝo Robert Kahn kaj lia kolego John Rowe. Ili eltrovis dum dekjara longtempa projekto ke preskaŭ 90 procentoj de la 65- ĝis 74-jaruloj tute ne plendas pri iaj malagrablaĵoj rilate al sia sano sed male estis tre entreprenemaj. Por tiuj homoj la partopreno en la vivo, amikecoj kaj socia gaja kunestado estas apud la sana nutriĝo la plej bonaj garantiantoj por juneca vivosento.

2
La oficiala usona statistiko pruvas ke altaĝaj homoj estas pli feliĉaj ol homoj en siaj mezaj aŭ junaj jaroj. La usona Nacia Opiniesplora Centro en Miĉigano de jardekoj ĉiujare efektivigas reprezentivan enketon en la tuta lando. La rezulto montras ke ju pli la aĝo de homoj progresas des pli troviĝas pli kaj pli da tre feliĉaj homoj. Dum nur 28,3 procentoj de la 18- ĝis 27-jaruloj indikis ke ili estas tre feliĉaj, la 68- ĝis 77-jaruloj atingis la plej altan feliĉon je apenaŭ 38 procentoj. Tiu procentaĵo malaltiĝis ĉe la 77- ĝis 83-jaruloj al 34 procentoj.

3
Kaj kio pri la esperantistoj? Ĉu ankaŭ ili estas plej feliĉaj nur en la alta aĝo? Eble en tiu homgrupo la bildo estas iom alia: Junaj homoj povas ĝui la kunestadon kun aliaj gejunuloj el aliaj landoj pere de la Internacia Lingvo en alta grado, certe pli ol samaĝuloj kiuj ne parolas Esperanton, kaj tio alportas pli altan gradon de feliĉo.

4
Por la meza generacio Esperanto ne alportas grandan avantaĝon, dum la altaĝuloj kiuj disponas pri sufiĉe bona sano kaj ankaŭ sufiĉe da mono povas vojaĝi kaj tiel partopreni en la tutmonda komunumo de Esperanto-parolantoj. Se temas pri mi mem, la ebleco ĉiutage redakti kaj paroli sonartikolojn por la Esperanta Retradio alportas al mi grandan feliĉon kaj mi jam nun kuraĝas diri ke en mia aĝo mi nun sentas min plej feliĉa. Kio pri vi? Ĉu vi simile sentas?




1
Kiu kredus ke laŭ la kutima opinio la homoj en junula aĝo estas plej feliĉaj dum sia vivo, tiu ne trafas la veron. Laŭ plej novaj esploroj la mito pri la "ora junaĝo" estas erara: La plej feliĉaj homoj estas la 68- ĝis 77-jaruloj kaj ne la junaj homoj ĉirkaŭ la aĝo de 20 jaroj.
"Malforta, malsana, malbonhumora, pasiva kaj soleca": Laŭ vaste konata bildo pri altaĝaj homoj ili devus esti tiaj. Sed tio estas nur de jarcentoj malnovaj, ĉiam ripetitaj imagoj kaj antaŭjuĝoj. Tiel esprimas sian kritikon la esploristoj pri la alta aĝo Robert Kahn kaj lia kolego John Rowe. Ili eltrovis dum dekjara longtempa projekto ke preskaŭ 90 procentoj de la 65- ĝis 74-jaruloj tute ne plendas pri iaj malagrablaĵoj rilate al sia sano sed male estis tre entreprenemaj. Por tiuj homoj la partopreno en la vivo, amikecoj kaj socia gaja kunestado estas apud la sana nutriĝo la plej bonaj garantiantoj por juneca vivosento.

Kiu kredus ke laŭ la kutima opinio la homoj en junula aĝo estas plej feliĉaj dum sia vivo, tiu ne trafas la veron.
Kiu kredus ke　～と信じている（仮定）者
laŭ la kutima opinion通例の意見では
la homoj en junula aĝo若者（青年）の年令における人々
estas plej feliĉaj最高に幸せである
dum sia vivo彼らの生活のあいだ,
tiu ne trafas la veronそれは真実を当てていない
trafi命中する
世間では青年期が一番幸せだと信じられていますが、それは的外れのようです。

Laŭ plej novaj esploroj la mito pri la "ora junaĝo" estas erara:
Laŭ plej novaj esploroj最新の研究によれば
la mito神話
pri la "ora junaĝo"「黄金の青春」に関する
estas erara間違いである
最新の研究によれば、「黄金の青春」に関する神話は間違っています。

La plej feliĉaj homoj estas la 68- ĝis 77-jaruloj kaj ne la junaj homoj ĉirkaŭ la aĝo de 20 jaroj.
La plej feliĉaj homoj estas最も幸せな人々は～である
la 68- ĝis 77-jaruloj 　68-77歳の人たち
kaj ne la junaj homoj そして若い人々ではない
ĉirkaŭ la aĝo de 20 jaroj　ほぼ20歳の.
最も幸せな人々は68-77歳の人人であり、20歳前後の若者ではありません。

"Malforta, malsana, malbonhumora, pasiva kaj soleca":
Malforta, malsana, 弱い、病気の
malbonhumora, pasiva kaj soleca"不機嫌な、受動的なそして孤独な
「弱い、病気の、不機嫌な、受動的なそして孤独な」

Laŭ vaste konata bildo pri altaĝaj homoj ili devus esti tiaj.
Laŭ vaste konata bildo 広く知られた絵によれば
pri altaĝaj homoj 高齢者に関する
ili devus esti tiaj.彼らはそのようなであるべきだ（仮定）
高齢者について世間に流布している像は、そういうものです。
Sed tio estas nur de jarcentoj malnovaj, ĉiam ripetitaj imagoj kaj antaŭjuĝoj.
Sed しかし
tio estas nur de jarcentoj malnovaj,それは古い数世紀だけのもので
ĉiam常に
ripetitaj imagoj kaj antaŭjuĝoj繰り返されたイメージと先入観（偏見）.
しかしそれらは、過去数世紀だけの、常に繰り返されてきたイメージと先入観です。

Tiel esprimas sian kritikon la esploristoj pri la alta aĝo Robert Kahn kaj lia kolego John Rowe.
Tielそのように
esprimas sian kritikon自分らの批判を表現する
la esploristoj pri la alta aĝo 高齢に関する研究者たち
Robert Kahn kaj lia kolego John Rowe　Robert Kahn と彼の同僚John Rowe
高齢を研究しているRobert Kahn と彼の同僚John Roweはそのように批判しています。

Ili eltrovis dum dekjara longtempa projekto ke preskaŭ 90 procentoj de la 65- ĝis 74-jaruloj tute ne plendas pri iaj malagrablaĵoj rilate al sia sano sed male estis tre entreprenemaj.
Ili eltrovis 彼らは見出した
dum dekjara longtempa projekto 1o年の長期プロジェクトの間に
ke ＝that
preskaŭ 90 procentoj de la 65- ĝis 74-jaruloj 65-74歳のほぼ90％
tute ne plendas まったく不平不満を訴えない
pri iaj malagrablaĵoj なんらかの不快に関して
rilate al sia sano 自分らの健康がらみで
sed maleしかし（そうでなくて）反対に
estis tre entreprenemaj非常に進取の精神に富んでいた.
彼らは1o年間の長期プロジェクトで、65-74歳の人人のほぼ90％が、自分らの健康についてまったく不平不満を訴えないこと、反対に非常に進取の精神に富んでいることを見出しました。

Por tiuj homoj la partopreno en la vivo, amikecoj kaj socia gaja kunestado estas apud la sana nutriĝo la plej bonaj garantiantoj por juneca vivosento.
Por tiuj homoj そういう人々にとって
la partopreno en la vivo生活の中への参加
amikecoj kaj socia gaja kunestado estas友情と社会的な陽気な共存は～である
apud la sana nutriĝo 健康な栄養の近くに
la plej bonaj garantiantoj最も良い保証人たち
por juneca vivosento.若々しさの生活感のための
そういう人々にとって生活に参画すること、友情と社会的な明るい共存は、若々しさの生活感のための最良の保証人です。
8月20日

155 ヘルマン・ヘッセ(3)

155　ヘルマン・ヘッセ(3)




４
En sia matura vivoperiodo li verkis siajn du majstroverkojn: “La steplupo” kaj “La ludo per vitraj perloj”. Per la unua li montris la kruelan, absurdan vivostilon en sensenca socio; per la dua, esperon, ke iam la homaro saviĝos el ĥaoso per kleriĝo, arto kaj solidareco.

En sia matura vivoperiodo li verkis siajn du majstroverkojn:
En sia matura vivoperiodo壮年期に
li verkis siajn du majstroverkojn:彼は２つの傑作を書いた
壮年期に彼は２つの傑作を書きました：

“La steplupo” kaj “La ludo per vitraj perloj”.
“La steplupo” 「荒野の狼」
kaj “La ludo per vitraj perloj”そして「ガラス玉遊戯」.
「荒野の狼」と「ガラス玉遊戯」です。.

Per la unua li montris la kruelan, absurdan vivostilon en sensenca socio;
Per la unua「荒野の狼」によって
li montris 彼は示した
la kruelan, absurdan vivostilon 残酷な、不条理な生活様式を
en sensenca socio; 無意味な社会における
「荒野の狼」によって彼は、無意味な社会における残酷で不条理な生活様式を示しました。

per la dua, esperon, ke iam la homaro saviĝos el ĥaoso per kleriĝo, arto kaj solidareco.
per la dua,「ガラス玉遊戯」によって
esperon,希望を
ke＝that
iam la homaro saviĝos el ĥaosoすでに人類は混沌から救われるだろう
per kleriĝo, 啓蒙によって
arto kaj solidareco芸術と連帯.
「ガラス玉遊戯」によって、啓蒙、芸術と連帯によって人類は混沌から救われるだろうという希望を示しました。



５
Hermann Hesse ofte sin dediĉis al pentrado de akvareloj. En la jaro 1946, li ricevis premiojn Goethe kaj Nobel pri literaturo. La lastajn jarojn de sia vivo li pasigis tute izolita en kamparo.

Hermann Hesse ofte sin dediĉis al pentrado de akvareloj.
Hermann Hesse は
ofte sin dediĉis しばしば自己を捧げた
al pentrado de akvareloj水彩画を描くことに
ヘッセはしばしば水彩画を描くことに熱中しました。

En la jaro 1946, li ricevis premiojn Goethe kaj Nobel pri literaturo.
En la jaro 1946　　1946年に,
li ricevis premiojn Goethe kaj Nobel pri literaturo.彼はゲーテ賞とノーベル文学賞をうけとった
1946年に彼はゲーテ賞とノーベル文学賞を受賞しました。

La lastajn jarojn de sia vivo li pasigis tute izolita en kamparo.
La lastajn jarojn de sia vivo彼の生活の晩年を
li pasigis tute izolita 彼はまったく孤立して過ごした
en kamparo.野原で
彼は晩年を、まったく孤立して野原で過ごしました。



６
En interreto eblas spekti nelongan filmeton pri tiu granda homo:

En interreto インターネットで
eblas spekti 見ることが出来る
nelongan filmeton 短い映画を
pri tiu granda homo:その偉大な人に関して
インターネットで、この偉大な人についての短い映画を見ることができます。
8月19日

154 ヘルマン・ヘッセ(2)

154　ヘルマン・ヘッセ(2)




２
Liaj gepatroj estis piaj protestantoj, kaj enmetis la filon en seminarion, kun la intenco fari lin pastoro. La junulo ribelis, forkuris kaj translokiĝis al Svisujo, kies civitanecon li alproprigis. Tie li ekkonstruis por si profundan klerecon kaj personan vivofilozofion. Tuj li publikigis poemovolumon kaj la romanon “Peter Camenzind”, kiu temas pri la ribelo de junulo kontraŭ la tradicia eduksistemo. Sekve, li vojaĝis al Hindujo, interesiĝis pri la budhana religio kaj verkis la furoran novelon “Sidarta”, kiu aperis ankaŭ kiel filmo. Li ankaŭ influiĝis de la ideoj de la psikanalizisto Carl Gustav Jung, kaj pro tiu influo li verkis alian faman verkon: “Demian”. Ĉi tiu bela libro forte impresis plurajn generaciojn tra la tuta mondo. Li verkis ankaŭ multajn nelongajn rakontojn, ĉiam per eleganta, simpla kaj klara stilo.

Liaj gepatroj estis piaj protestantoj, kaj enmetis la filon en seminarion, kun la intenco fari lin pastoro.
Liaj gepatroj estis piaj protestantoj彼の両親は敬虔なプロテスタントだった,
kaj enmetis la filon en seminarion, そして息子を神学校に入れた
kun la intenco fari lin pastoro.彼を牧師にする意図で以て
彼の両親は敬虔なプロテスタントでした。息子を牧師にするつもりで神学校に入れました。

La junulo ribelis, forkuris kaj translokiĝis al Svisujo, kies civitanecon li alproprigis.
La junulo ribelisその若者は反抗した
forkuris kaj translokiĝis al Svisujo立ち去ってスイスに移住した
kies civitanecon li alproprigis其処の市民権を彼はとった
その若者は反抗し、脱走してスイスに移住しそこの市民権をとりました。

Tie li ekkonstruis por si profundan klerecon kaj personan vivofilozofion.
Tie li ekkonstruis 其処で彼は築きはじめた
por si profundan klerecon自分のために深い教養を
kaj personan vivofilozofionそして個人的な生活哲学を
其処で彼は、自分のために深い教養と個人的な生活哲学を築きはじめました。

Tuj li publikigis poemovolumon kaj la romanon “Peter Camenzind”, kiu temas pri la ribelo de junulo kontraŭ la tradicia eduksistemo.
Tuj li publikigis poemovolumon すぐに彼は詩集を発刊した
kaj la romanon “Peter Camenzind”,そして小説「Peter Camenzind」を
　▲Peter Camanzindは対格にしません。
kiu＝which
temas pri la ribelo de junulo若者の反抗が主題である
kontraŭ la tradicia eduksistemo.伝統的な教育体系に対する
すぐに彼は詩集を発刊しました、そして伝統的な教育体系に対する若者の反抗が主題である小説「Peter Camenzind」を書きました。

Sekve, li vojaĝis al Hindujo, interesiĝis pri la budhana religio kaj verkis la furoran novelon “Sidarta”, kiu aperis ankaŭ kiel filmo.
Sekveつづいて
li vojaĝis al Hindujo彼はインドに旅行した
interesiĝis pri la budhana religio 仏教に関心を持った
kaj verkis la furoran novelon “Sidarta”, そして小説「Sidarta」を書いた。
kiu＝which
aperis ankaŭ kiel filmo映画としても現れた.
つづいて彼はインドを旅行しました。仏教に関心を持ち、小説「Sidarta」を書きましたが、これは映画にもなりました。

Li ankaŭ influiĝis de la ideoj de la psikanalizisto Carl Gustav Jung, kaj pro tiu influo li verkis alian faman verkon: “Demian”.
Li ankaŭ influiĝis de la ideoj 彼はまた～の思想にも影響を与えた
de la psikanalizisto Carl Gustav Jung精神分析家C.G.ユングの
kaj pro tiu influo そしてその影響のために
li verkis alian faman verkon: “Demian”.彼は別の有名な著作≪Demian≫を書いた
彼はまた精神分析家C.G.ユングの思想にも影響を与えました。そしてその影響で別の有名な著作≪Demian≫を書きました。

Ĉi tiu bela libro forte impresis plurajn generaciojn tra la tuta mondo.
Ĉi tiu bela libro この美しい本は
orte impresis plurajn generaciojn直角に多くの世代に印象を与えた
tra la tuta mondo全世界を通して.
この美しい本は全世界を通して、もろに多くの世代に印象を与えました。

Li verkis ankaŭ multajn nelongajn rakontojn, ĉiam per eleganta, simpla kaj klara stilo.
Li verkis ankaŭ multajn nelongajn rakontojn彼はまた多くの短編を書いた,
cxiam常に
per eleganta, simpla kaj klara stilo.エレガントな、単純なそして明快なスタイルを使って
彼はまた、常にエレガントで単純明快な文体の多くの短編を書きました。




３
Hesse vigle sin engaĝis en porpacan movadon. Pro tio, diktatorecaj registaroj malsimpatiis liajn librojn. Poste, tamen, liaj ideoj senbare disvastiĝis, kaj liaj libroj vendiĝis je milionoj da ekzempleroj. Lia serĉado de profunda spiritualismo kaj humanismo, lia amo al arto kaj lia spitemo pri burĝaj kaj konvenciaj inklinoj transformis lin en specon de “ikono” de la tiel nomata kontraŭkulturo – ia malpreciza kontestado al la sociaj establitaj valoroj. Li fariĝis moda aŭtoro, sed ne ĉiuj legantoj bone komprenis liajn profundajn intencojn.

Hesse vigle sin engaĝis en porpacan movadon.
Hesse vigle sin engaĝis ヘッセは活発に従事した
en porpacan movadon.平和運動に
ヘッセは活発に平和運動に従事しました。

Pro tio, diktatorecaj registaroj malsimpatiis liajn librojn.
Pro tioそのために,
diktatorecaj registaroj 独裁政権（pl）は
malsimpatiis liajn librojn. 彼の著作を敵視した
そのために独裁政権どもは彼の著作を敵視しました。

Poste, tamen, liaj ideoj senbare disvastiĝis, kaj liaj libroj vendiĝis je milionoj da ekzempleroj.
Poste, tamen, しかし後に
liaj ideoj senbare disvastiĝis彼の思想は遮るものなしに普及した
kaj liaj libroj vendiĝis je milionoj da ekzempleroj.そして彼の本は数百万部が売れた
しかし後になると、彼の思想は遮るものなく普及し、彼の本は数百万部が売れました。

Lia serĉado de profunda spiritualismo kaj humanismo, lia amo al arto kaj lia spitemo pri burĝaj kaj konvenciaj inklinoj transformis lin en specon de “ikono” de la tiel nomata kontraŭkulturo – ia malpreciza kontestado al la sociaj establitaj valoroj.
Lia serĉado de profunda spiritualismo kaj humanismo,深い精神主義と人道主義の彼の探求
lia amo al arto kaj lia spitemo 彼の芸術愛と彼の抵抗
pri burĝaj kaj konvenciaj inklinoj 小市民的で慣習的な傾向に関する
transformis lin en specon de “ikono” 彼を「偶像」の域に変形した
de la tiel nomata kontraŭkulturo – いわゆる反文化の
ia malpreciza kontestado ある種の漠然とした異議申し立て
al la sociaj establitaj valoroj社会的な既存の価値に
深い精神主義と人道主義の彼の探求、彼の芸術愛と小市民的で慣習的な傾向に関する彼の抵抗は、彼をいわゆる反文化（社会的な既存の価値に対するある種の漠然とした異議申し立て）の「偶像」の域に変形しました。　

Li fariĝis moda aŭtoro, sed ne ĉiuj legantoj bone komprenis liajn profundajn intencojn.
Li fariĝis moda aŭtoro彼は流行作家になった,
sed しかし
ne ĉiuj legantoj すべての読者が～ではない
bone komprenis liajn profundajn intencojn.彼の深い意図をよく理解した
彼は流行作家になりました。しかしすべての読者が彼の深い意図をよく理解したわけではありませんでした。
8月18日

153 ヘルマン・ヘッセ(1)

153　ヘルマン・ヘッセ(1)
8月16日にEsperanta Retradioで放送された記事＜Admirinda steplupo＞です。




１
Dum la unua duono de la pasinta jarcento, eminenta verkisto markis la tutmondan kulturon per siaj eksterordinaraj libroj. Li naskiĝis en la jaro 1877, en Germanujo kaj mortis en 1962, en Svisujo. Ĉi-jare oni do jubilee rememoras la idearon de tiu kurioza, iom stranga artisto. Lia nomo: Hermann Hesse.

２
Liaj gepatroj estis piaj protestantoj, kaj enmetis la filon en seminarion, kun la intenco fari lin pastoro. La junulo ribelis, forkuris kaj translokiĝis al Svisujo, kies civitanecon li alproprigis. Tie li ekkonstruis por si profundan klerecon kaj personan vivofilozofion. Tuj li publikigis poemovolumon kaj la romanon “Peter Camenzind”, kiu temas pri la ribelo de junulo kontraŭ la tradicia eduksistemo. Sekve, li vojaĝis al Hindujo, interesiĝis pri la budhana religio kaj verkis la furoran novelon “Sidarta”, kiu aperis ankaŭ kiel filmo. Li ankaŭ influiĝis de la ideoj de la psikanalizisto Carl Gustav Jung, kaj pro tiu influo li verkis alian faman verkon: “Demian”. Ĉi tiu bela libro forte impresis plurajn generaciojn tra la tuta mondo. Li verkis ankaŭ multajn nelongajn rakontojn, ĉiam per eleganta, simpla kaj klara stilo.

３
Hesse vigle sin engaĝis en porpacan movadon. Pro tio, diktatorecaj registaroj malsimpatiis liajn librojn. Poste, tamen, liaj ideoj senbare disvastiĝis, kaj liaj libroj vendiĝis je milionoj da ekzempleroj. Lia serĉado de profunda spiritualismo kaj humanismo, lia amo al arto kaj lia spitemo pri burĝaj kaj konvenciaj inklinoj transformis lin en specon de “ikono” de la tiel nomata kontraŭkulturo – ia malpreciza kontestado al la sociaj establitaj valoroj. Li fariĝis moda aŭtoro, sed ne ĉiuj legantoj bone komprenis liajn profundajn intencojn.

４
En sia matura vivoperiodo li verkis siajn du majstroverkojn: “La steplupo” kaj “La ludo per vitraj perloj”. Per la unua li montris la kruelan, absurdan vivostilon en sensenca socio; per la dua, esperon, ke iam la homaro saviĝos el ĥaoso per kleriĝo, arto kaj solidareco.

５
Hermann Hesse ofte sin dediĉis al pentrado de akvareloj. En la jaro 1946, li ricevis premiojn Goethe kaj Nobel pri literaturo. La lastajn jarojn de sia vivo li pasigis tute izolita en kamparo.

６
En interreto eblas spekti nelongan filmeton pri tiu granda homo:




１
Dum la unua duono de la pasinta jarcento, eminenta verkisto markis la tutmondan kulturon per siaj eksterordinaraj libroj. Li naskiĝis en la jaro 1877, en Germanujo kaj mortis en 1962, en Svisujo. Ĉi-jare oni do jubilee rememoras la idearon de tiu kurioza, iom stranga artisto. Lia nomo: Hermann Hesse.

Dum la unua duono de la pasinta jarcento, eminenta verkisto markis la tutmondan kulturon per siaj eksterordinaraj libroj.
Dum la unua duono de la pasinta jarcento　前世紀の前半の間に
eminenta verkisto高名な作家が
markis la tutmondan kulturon全世界の文化を画した
per siaj eksterordinaraj libroj自分の並はずれた本どもによって.
前世紀の前半に、ある高名な作家が並はずれた著作によって、全世界の文化に一時期を画しました。

Li naskiĝis en la jaro 1877, en Germanujo kaj mortis en 1962, en Svisujo.
Li naskiĝis en la jaro 1877　彼は1877年に生まれた,
en Germanujo ドイツに
kaj mortis en 1962　
en Svisujo　スイスで.
彼は1877年、ドイツにに生まれ、1962年にスイスで亡くなりました。

Ĉi-jare oni do jubilee rememoras la idearon de tiu kurioza, iom stranga artisto.
Ĉi-jare今年に
oni do jubilee rememoras人はだから59周年に～思い出す
la idearon de tiu kuriozaその奇抜な～の思想体系を,
iom stranga artisto幾らか奇妙な芸術家.
だから今年はその50周年で、人々はこの奇抜な、いくらか奇妙な芸術家の思想体系を思い出します。

Lia nomo: Hermann Hesse.
Lia nomo: 彼の名前は
Hermann Hesseヘルマン・ヘッセ
彼の名前はヘルマン・ヘッセです。
8月17日

152 リデイヤ・ザメンホフとヘンリク・シェンキエーヴィッチ(3)

152　リデイヤ・ザメンホフとヘンリク・シェンキエーヴィッチ(3)




7
La pola verkisto Henryk Sienkiewicz naskiĝis je la 5-a de majo 1846 en Wola Okrzejska/Pollando; mortis je la 15-a de novembro 1916 en Vevey/Svislando). Li fariĝis nobelpremiito en la jaro 1905.

La pola verkisto Henryk Sienkiewicz naskiĝis je la 5-a de majo 1846 en Wola Okrzejska/Pollando;
La pola verkisto Henryk Sienkiewiczポーランドの作家ヘンリク・シェンキエヴィチは
naskiĝis je la 5-a de majo 1846 　1846年5月5日に生まれた
en Wola Okrzejska/Pollando　ポーランドのWola Okrzejskaに
ポーランドの作家ヘンリク・シェンキエヴィチは1846年5月5日、ポーランドのWola Okrzejskaで生まれました。

mortis je la 15-a de novembro 1916 en Vevey/Svislando).
mortis je la 15-a de novembro 1916　1916年11月15日に亡くなった
en Vevey/Svislando　スイスのVeveyで
1916年11月15日にスイスのVeveyで亡くなりました。

Li fariĝis nobelpremiito en la jaro 1905.
Li fariĝis nobelpremiito 彼はノーベル賞を受賞した
en la jaro 1905.　
彼は1905年にノーベル賞を受賞しました。




8
Sienkiewicz studis medicinon, juron kaj filologion en rusa universitato en Varsovio, kunlaboris kun pozitivismaj gazetoj, en la jaroj 1876-1878 restis en Usono, poste li revenis Varsovion, sed ofte vojaĝis tra Eŭropo kaj Afriko. Sian aŭtoritaton li plene donis en la servojn de la nacia liberigo. Li mortis en Svislando, sed en 1924 lia korpo estis transportita al la patrujo.

Sienkiewicz studis medicinon, juron kaj filologion en rusa universitato en Varsovio, kunlaboris kun pozitivismaj gazetoj, en la jaroj 1876-1878 restis en Usono, poste li revenis Varsovion, sed ofte vojaĝis tra Eŭropo kaj Afriko.
Sienkiewicz studis medicinon シェンキエヴィチは医学をまなんだ
juron kaj filologion 法律と文献学を
en rusa universitato en Varsovio　ワルシャワのロシアの大学で
kunlaboris kun pozitivismaj gazetoj　実証主義的な雑誌（pl）と一緒に仕事をした
en la jaroj 1876-1878 restis en Usono, 1876-1878年に米国滞在
poste li revenis Varsovionその後、ワルシャワに帰った
sed ofte vojaĝis　
tra Eŭropo kaj Afriko. ヨーロッパとアフリカを通って
シェンキエヴィチはワルシャワのロシアの大学で医学、法律と文献学を学び、実証主義的な諸雑誌といっしょに仕事をしました。1876-1878年に米国滞在、 ワルシャワに帰ってからもしばしばヨーロッパとアフリカを旅行しました。

Sian aŭtoritaton li plene donis en la servojn de la nacia liberigo.
Sian aŭtoritaton自分の威信を
li plene donis彼は豊富に与えた
en la servojn de la nacia liberigo国の解放の奉公の中で.
祖国の解放のための働きを、彼は自分の天職と考えました。

Li mortis en Svislando, sed en 1924 lia korpo estis transportita al la patrujo.
Li mortis en Svislando, 彼はスイスで死んだ
sed en 1924 　しかし1924年に
lia korpo estis transportita彼の遺体は運ばれた
al la patrujo　祖国へ.
彼は1924年にスイスで亡くなりましたが、遺体は祖国に運ばれました。




9
Liaj historiaj romanoj elstaras pro bildiga stilo, per kiu li sciis elvoki forte vivajn scenojn. La plej fama estas „Quo vadis" el la antikva Romo (Nobelpremio), majstre esperantigita de Lidja Zamenhof, kaj romanoj el la pola historio „Kruckavaliroj" kaj trilogio „Per fajro kaj glavo - Inundo - Sinjoro Wołodyjowski". Grandan popularecon atingis aventura romano por geknaboj „Tra dezerto kaj praarbaro" (dufoje esperantigita).

Liaj historiaj romanoj elstaras pro bildiga stilo, per kiu li sciis elvoki forte vivajn scenojn.
Liaj historiaj romanoj 彼の歴史小説
elstaras pro bildiga stilo, 写像的なスタイルのために傑出している
per kiu＝through which
li sciis elvoki forte vivajn scenojn彼は活発な場面を強く呼び出すことを知っていた
彼の歴史小説は写像的なスタイルで卓越していますが、彼は活発な場面を強く呼び出すすべを心得ていました。

La plej fama estas „Quo vadis" el la antikva Romo (Nobelpremio), majstre esperantigita de Lidja Zamenhof, kaj romanoj el la pola historio „Kruckavaliroj" kaj trilogio „Per fajro kaj glavo - Inundo - Sinjoro Wołodyjowski".
La plej fama estas „Quo vadis" 最も有名なのは「クオ・ヴァディス」である
el la antikva Romo　古代ローマから
Nobelpremioノーベル賞
majstre esperantigita de Lidja Zamenhof　リディア・ザメンホフの素晴らしいエスペラント訳,
kaj romanoj el la pola historio „Kruckavaliroj" そしてポーランドの歴史を扱った小説「Kruckavaliroj」
kaj trilogio „Per fajro kaj glavo - Inundo - Sinjoro Wołodyjowski". そして3部作「火と剣、洪水、Wołodyjowski氏」
最も有名な作品は古代ローマから想を得た「クオ・ヴァディス」で、ノーベル賞を受賞しました。リディア・ザメンホフの素晴らしいエスペラント訳があります。他にもポーランドの歴史を扱った小説「Kruckavaliroj」、そして3部作「火と剣、洪水、Wołodyjowski氏」があります。

Grandan popularecon atingis aventura romano por geknaboj „Tra dezerto kaj praarbaro" (dufoje esperantigita).
Grandan popularecon atingis 大人気に到達した
aventura romano por geknaboj少年少女向きの冒険物語
Tra dezerto kaj praarbaro砂漠と原始林を通って
dufoje esperantigita　2回エスペラントに訳された
少年少女向きの冒険物語「砂漠と原始林を通って」（2回エスペラントに訳されました）は大人気でした。



10
Aliflanke oni riproĉas al li, ke li naciisme perfortis historion, ĉar priskribante konfliktojn inter poloj kaj ukrainoj li skizis polojn kiel heroojn kaj ukrainojn kiel kanajlojn. Tre diferencas ankaŭ opinioj pri la valoro de „Quo vadis". La romano estis aprezita per Nobelpremio, sed ekzemple Lion Feuchtwanger opiniis ĝin senvalora kiĉo, kiu donas al simpluloj iom da sensacio, sed poezian valoron malhavas (en "Domo de Desdemona"). Tamen la sukceso inter legantoj kaj filmistoj estas senduba.


Aliflanke oni riproĉas al li, ke li naciisme perfortis historion, ĉar priskribante konfliktojn inter poloj kaj ukrainoj li skizis polojn kiel heroojn kaj ukrainojn kiel kanajlojn.

Aliflanke他面で
oni riproĉas al li人は彼を非難する
ke ＝that
li naciisme perfortis historion彼は歴史をナショナリズム的に暴力を振るった,
ĉarなぜなれば
priskribante konfliktojn描写された葛藤を
inter poloj kaj ukrainoj ポーランドとウクライナの間の
li skizis polojnkiel heroojn彼はポーランド人を英雄として描いた
kaj ukrainojn kiel kanajlojnそしてウクライナ人悪党として.
他面では、彼は歴史にナショナリズム的な暴力を振るったと、彼を非難する人も居ます。なぜなれば、ポーランドとウクライナの間の描写された葛藤で、彼はポーランド人を英雄として描きウクライナ人を悪党として描いたからだというのです。.

Tre diferencas ankaŭ opinioj pri la valoro de „Quo vadis".
Tre diferencas ankaŭ opinioj 意見も非常に異なる
pri la valoro de „Quo vadis". 「クオ・ヴァディス」の価値に関して
「クオ・ヴァディス」の価値に関しての意見も、非常に異なっています。

La romano estis aprezita per Nobelpremio, sed ekzemple Lion Feuchtwanger opiniis ĝin senvalora kiĉo, kiu donas al simpluloj iom da sensacio, sed poezian valoron malhavas (en "Domo de Desdemona").
La romano estis aprezita per Nobelpremioその小説はノーベル賞によって高く評価された
sed ekzempleしかし、たとえば
Lion Feuchtwanger opiniis　は～という意見だった
ĝin senvalora kiĉoそれを無価値な芸術もどき（キッチュ）,
kiu ＝which
donas al simpluloj 単純な者たちに与える
iom da sensacioすこしの感動を,
sed しかし
poezian valoron malhavas詩的（文学的）価値を持たない
en "Domo de Desdemona". 「デスデモナの家」のなかには
その小説はノーベル賞によって高く評価されました。しかし、たとえばLion Feuchtwangerは、それは単細胞の者たちに少しの感動を与えるが、無価値なキッチュ（悪趣味の芸術もどき）であり、「デスデモナの家」のなかに文学的な価値はないという意見でした。

Tamen la sukceso inter legantoj kaj filmistoj estas senduba.
Tamen しかし
la sukceso inter legantoj kaj filmistoj読者と映画人の間における成功
estas senduba疑いの余地はない.
しかし読者と映画人の間における成功に、疑いの余地はありません。
8月16日

151 リデイヤ・ザメンホフ(2)

151　リデイヤ・ザメンホフ(2)




2
Lidja Zamenhof, la plej juna filino de Zamenhof, lernis Esperanton kiel 9-jara knabino. Je la aĝo de 14 jaroj ŝi jam pretigis tradukojn el la pola literaturo. Kelkajn jarojn poste aperis ŝiaj unuaj publikigaĵoj. Fininte en 1925 sian universitatan studadon de juro, ŝi fordonis sin tute al la laboro por Esperanto. Kiel Cseh-metoda instruistino de Esperanto, Lidja faris propagandajn vojaĝojn kaj gvidis kursojn en diversaj landoj.

Lidja Zamenhof, la plej juna filino de Zamenhof, lernis Esperanton kiel 9-jara knabino.
Lidja Zamenhofは
la plej juna filino de Zamenhof　ザメンホフの末娘
lernis Esperanton エスペラントを学んだ
kiel 9-jara knabino. 　9歳の少女として
リディア・ザメンホフはザメンホフの末娘で、9歳の時にエスペラントを学びました。

Je la aĝo de 14 jaroj ŝi jam pretigis tradukojn el la pola literaturo.
Je la aĝo de 14 jaroj 　14歳のときに
ŝi jam pretigis tradukojn 彼女はすでに翻訳を用意した
el la pola literaturo. ポーランド文学から
14歳ですでにポーランド文学の翻訳を始めました。

Kelkajn jarojn poste aperis ŝiaj unuaj publikigaĵoj.
Kelkajn jarojn poste 数年後に
aperis ŝiaj unuaj publikigaĵoj. 彼女の最初の出版が現れた
数年後に彼女の最初の本が出版されました。

Fininte en 1925 sian universitatan studadon de juro, ŝi fordonis sin tute al la laboro por Esperanto.
Fininte en 1925 　1925年に終わって
sian universitatan studadon de juro,自分の大学の法律の勉強を
ŝi fordonis sin tute 彼女は自分を全面的にささげた
al la laboro por Esperanto. エスペラントのための仕事に
大学の法学部を1925年に卒業したあと、エスペラントの仕事に全面的に従事しました。

Kiel Cseh-metoda instruistino de Esperanto, Lidja faris propagandajn vojaĝojn kaj gvidis kursojn en diversaj landoj.
Kiel Cseh-metoda instruistino de Esperanto, エスペラントのCseh法の女教師として
Lidja faris propagandajn vojaĝojn リディヤは普及・宣伝旅行をした
kaj gvidis kursojn そして講習会を指導した
en diversaj landoj　いろんな国々での.
エスペラントの女教師としてリディヤは普及・宣伝旅行をし、いろんな国々で講習会を指導しました。




3
Ŝi aktive kunlaboris en la Studenta Esperanto-movado; en la Internacia Studenta Ligo, en UEA, Cseh-Instituto kaj en la Bahaa Kredo. Krome Lidja skribadis por la ĵurnalo Literatura Mondo, precipe studojn pri la pola literaturo, kaj kontribuis ankaŭ al Pola Esperantisto, La Praktiko, Heroldo de Esperanto, Enciklopedio de Esperanto kaj aliaj Esperanto-publikigaĵoj.

Ŝi aktive kunlaboris en la Studenta Esperanto-movado　
Ŝi aktive kunlaboris彼女は積極的に一緒に働いた
en la Studenta Esperanto-movado「学生エスペラント運動」のなかで
en la Internacia Studenta Ligo, en UEA, Cseh-Instituto kaj en la Bahaa Kredo.
en la Internacia Studenta Ligo「国際学生連盟」のなかで,
en UEA　「世界エスペラント協会」のなかで
Cseh-Instituto チェコ学院
kaj en la Bahaa Kredoそして「Bahaa Kredo」のなかで
「学生エスペラント運動」、「国際学生連盟」, 「世界エスペラント協会」、Cseh学院そして「Bahaa Kredo」のなかで
彼女は積極的に一緒に働きました。

Krome Lidja skribadis por la ĵurnalo Literatura Mondo, precipe studojn pri la pola literaturo, kaj kontribuis ankaŭ al Pola Esperantisto, La Praktiko, Heroldo de Esperanto, Enciklopedio de Esperanto kaj aliaj Esperanto-publikigaĵoj.
Krome Lidja skribadis その他にもリディアは書き続けた
por la ĵurnalo Literatura Mondo新聞「文学の世界」のために,
precipe studojn pri la pola literaturoとくにポーランド文学に関する研究を
kaj kontribuis ankaŭ al Pola Esperantistoそして「ポーランドのエスペランティスト」にも貢献した
La Praktiko「実践」
Heroldo de Esperanto「ヘロルド」（エスペラント文の新聞）
Enciklopedio de Esperanto 「エスペラント百科事典」
kaj aliaj Esperanto-publikigaĵojそしてその他のエスペラント出版物.
リディアはその他にも、新聞「文学の世界」、とくにポーランド文学に関する研究を書き続けました。そして「ポーランドのエスペランティスト」、「実践」、「ヘロルド」（エスペラント文の新聞）、「エスペラント百科事典」その他のエスペラント出版物.にも貢献しました。




4
En la jaro 1937 ŝi iris al Usono por pli longa restado. En decembro 1938 ŝi devis forlasi Usonon ĉar ties enmigroservo (Immigration Service) ne plilongigis ŝian restadopermeson pro kontraŭregula "pagita laboro" por Esperanto-kursoj. Postrevene kaj vojaĝante tra sia hejmlando, ŝi instruis pri Esperanto kaj la Bahaa Kredo.

En la jaro 1937 ŝi iris al Usono por pli longa restado.
En la jaro 1937 　1937年に
ŝi iris al Usono 彼女はたをリディアは書き続けた
por pli longa restadoヨリ長い滞在のために.
1937年に彼女は長期滞在をめざして米国に渡りました。

En decembro 1938 ŝi devis forlasi Usonon ĉar ties enmigroservo (Immigration Service) ne plilongigis ŝian restadopermeson pro kontraŭregula "pagita laboro" por Esperanto-kursoj.
En decembro 1938 　1938年に
ŝi devis forlasi Usonon 彼女は米国を立ち去らねばならなかった
ĉar なぜなれば
ties enmigroservo (Immigration Service) それの（米国の）移民法は
ne plilongigis ŝian restadopermeson 彼女の滞在許可を延長しなかった
pro kontraŭregula "pagita laboro" por Esperanto-kursojエスペラント講習会のために違法の「金銭を払われた労働」のために.
しかし1938年には米国を立ち去らねばなりませんでした。というのは、エスペラント講習会で違法の「金銭を払われた労働」をしたという理由で、米国の移民局が彼女の滞在延長を許可しなかったからです。

Postrevene kaj vojaĝante tra sia hejmlando, ŝi instruis pri Esperanto kaj la Bahaa Kredo.
Postrevene kaj vojaĝante 帰国後に、そして旅行しながら
tra sia hejmlando自分の母国を通って
ŝi instruis pri Esperanto 彼女はエスペラントおよびBahaa Kredoに関して教えた
帰国後に、そして自分の母国を通って旅行しながら、彼女はエスペラントおよびBahaa Kredoに関して教えました。




5
Lidja faris korektojn en "Fabeloj de Andersen", vol. 2-4, tradukitaj de ŝia patro, kaj eldonitaj post lia morto. Proprajn tradukaĵojn, en apartaj volumoj, Lidja komencis publikigi ekde 1925. Tiujare aperis "Noveloj" de Henryk Sienkiewicz, kaj en 1932 "Noveloj" de Bolesław Prus. Apartan famon alportis al ŝi la traduko de "Quo vadis" de Sienkiewicz, nobelpremiito por tiu verko, esperantlingve publikigita en 1933.

Lidja faris korektojn en "Fabeloj de Andersen", vol. 2-4, tradukitaj de ŝia patro, kaj eldonitaj post lia morto.
Lidja faris korektojnリディアは訂正した
en "Fabeloj de Andersen"「アンデルセン童話」のなかで
vol. 2-4,　 第2巻～第4巻
tradukitaj de ŝia patro彼女の父によって翻訳された
kaj eldonitaj post lia morto. そして彼の没後に出版された
リディアは彼女の父によって翻訳された「アンデルセン童話」のなかで第2巻～第4巻を訂正しました、そして彼の没後に出版されました。

Proprajn tradukaĵojn, en apartaj volumoj, Lidja komencis publikigi ekde 1925.
Proprajn tradukaĵojn自分の翻訳を,
en apartaj volumoj個々の本の中で,
Lidja komencis publikigi ekde 1925　リディアは1925年から公開し始めた.
リディアは自分の翻訳を1925年から、個々の本の中で発表し始めました。.

Tiujare aperis "Noveloj" de Henryk Sienkiewicz, kaj en 1932 "Noveloj" de Bolesław Prus.
Tiujareその年に
aperis "Noveloj" de Henryk Sienkiewiczヘンリック・シェンケヴィッチの「小説集」が現れた,
kaj en 1932 そして1932年に
"Noveloj" de Bolesław Prus　Boleskaw Prusの「小説集」が.
その年にヘンリック・シェンケヴィッチの「小説集」が現れ,　1932年にBoleskaw Prusの「小説集」が現れました。.

Apartan famon alportis al ŝi la traduko de "Quo vadis" de Sienkiewicz, nobelpremiito por tiu verko, esperantlingve publikigita en 1933.
Apartan famon alportis al ŝi 格別な評判・名声を彼女にもたらした
la traduko de "Quo vadis" de Sienkiewiczシェンケヴィッチの「クオ・ヴァディス」の翻訳は,
nobelpremiito por tiu verkoその作品によってノーベル賞が贈られた,
esperantlingveエスペラント語で
publikigita en 1933　 1933年に出版された
ノーベル賞が贈られたシェンケヴィッチの「クオ・ヴァディス」の翻訳は、格別な評判・名声を彼女にもたらしました。




6
Poste sub la germana okupada reĝimo ŝi estis arestita kaj malliberigita en la geto de Varsovio. Finfine ŝi estis transportita al la ekstermejo en Treblinka, kie ŝi estis murdita iam post la somero de la jaro 1942.

Poste sub la germana okupada reĝimo ŝi estis arestita kaj malliberigita en la geto de Varsovio.
Posteのちに
sub la germana okupada reĝimoドイツ占領下に
ŝi estis arestita 彼女は逮捕された
kaj malliberigita そして収容された
en la geto de Varsovio. ワルシャワのゲットーに
ドイツ占領下に彼女は逮捕され、ワルシャワのゲットーに収容されました。

Finfine ŝi estis transportita al la ekstermejo en Treblinka, kie ŝi estis murdita iam post la somero de la jaro 1942.
Finfine さいごに
ŝi estis transportita彼女は移された
al la ekstermejo en Treblinka　トレブリンカの絶滅施設へ
kie ＝where
ŝi estis murditak彼女は殺された
iam post la somero de la jaro 1942　すでに1942年の夏のあと.
さいごにトレブリンカのホロコースト施設へ移され、1942年の夏過ぎに殺されました。
8月15日

150 リディヤ・ザメンホフ(1)

150　リディヤ・ザメンホフ(1)
8月12日にEsperanta Retradioで放送された記事＜Pri frandaĵo de la esperanta literaturo＞です。




1
Nia kara brazila aktivulo de la Esperanta Retradio, Paŭlo Sérgio Viana malkovris en brokantejo veran juvelon de la esperanta literaturo. Temas pri traduko de majstra verko de la fama pola verkisto Henryk Sienkiewicz "Noveloj" en same majstra plenumo de Lidja Zamenhof. Paŭlo prezentas la verkon en filmeto kiun vi trovos en la fino de ĉi tiu sonartikolo. Tio estas bona okazo por rakonti iom al vi pri Lidja Zamenhof kaj Henry Sienkiewicz. La informojn mi ĉerpis el Vikipedio.

2
Lidja Zamenhof, la plej juna filino de Zamenhof, lernis Esperanton kiel 9-jara knabino. Je la aĝo de 14 jaroj ŝi jam pretigis tradukojn el la pola literaturo. Kelkajn jarojn poste aperis ŝiaj unuaj publikigaĵoj. Fininte en 1925 sian universitatan studadon de juro, ŝi fordonis sin tute al la laboro por Esperanto. Kiel Cseh-metoda instruistino de Esperanto, Lidja faris propagandajn vojaĝojn kaj gvidis kursojn en diversaj landoj.

3
Ŝi aktive kunlaboris en la Studenta Esperanto-movado; en la Internacia Studenta Ligo, en UEA, Cseh-Instituto kaj en la Bahaa Kredo. Krome Lidja skribadis por la ĵurnalo Literatura Mondo, precipe studojn pri la pola literaturo, kaj kontribuis ankaŭ al Pola Esperantisto, La Praktiko, Heroldo de Esperanto, Enciklopedio de Esperanto kaj aliaj Esperanto-publikigaĵoj.

4
En la jaro 1937 ŝi iris al Usono por pli longa restado. En decembro 1938 ŝi devis forlasi Usonon ĉar ties enmigroservo (Immigration Service) ne plilongigis ŝian restadopermeson pro kontraŭregula "pagita laboro" por Esperanto-kursoj. Postrevene kaj vojaĝante tra sia hejmlando, ŝi instruis pri Esperanto kaj la Bahaa Kredo.

5
Lidja faris korektojn en "Fabeloj de Andersen", vol. 2-4, tradukitaj de ŝia patro, kaj eldonitaj post lia morto. Proprajn tradukaĵojn, en apartaj volumoj, Lidja komencis publikigi ekde 1925. Tiujare aperis "Noveloj" de Henryk Sienkiewicz, kaj en 1932 "Noveloj" de Bolesław Prus. Apartan famon alportis al ŝi la traduko de "Quo vadis" de Sienkiewicz, nobelpremiito por tiu verko, esperantlingve publikigita en 1933.

6
Poste sub la germana okupada reĝimo ŝi estis arestita kaj malliberigita en la geto de Varsovio. Finfine ŝi estis transportita al la ekstermejo en Treblinka, kie ŝi estis murdita iam post la somero de la jaro 1942.

7
La pola verkisto Henryk SIENKIEWICZ naskiĝis je la 5-a de majo 1846 en Wola Okrzejska/Pollando; mortis je la 15-a de novembro 1916 en Vevey/Svislando). Li fariĝis nobelpremiito en la jaro 1905.

8
Sienkiewicz studis medicinon, juron kaj filologion en rusa universitato en Varsovio, kunlaboris kun pozitivismaj gazetoj, en la jaroj 1876-1878 restis en Usono, poste li revenis Varsovion, sed ofte vojaĝis tra Eŭropo kaj Afriko. Sian aŭtoritaton li plene donis en la servojn de la nacia liberigo. Li mortis en Svislando, sed en 1924 lia korpo estis transportita al la patrujo.

9
Liaj historiaj romanoj elstaras pro bildiga stilo, per kiu li sciis elvoki forte vivajn scenojn. La plej fama estas „Quo vadis" el la antikva Romo (Nobelpremio), majstre esperantigita de Lidja Zamenhof, kaj romanoj el la pola historio „Kruckavaliroj" kaj trilogio „Per fajro kaj glavo - Inundo - Sinjoro Wołodyjowski". Grandan popularecon atingis aventura romano por geknaboj „Tra dezerto kaj praarbaro" (dufoje esperantigita).

10
Aliflanke oni riproĉas al li, ke li naciisme perfortis historion, ĉar priskribante konfliktojn inter poloj kaj ukrainoj li skizis polojn kiel heroojn kaj ukrainojn kiel kanajlojn. Tre diferencas ankaŭ opinioj pri la valoro de „Quo vadis". La romano estis aprezita per Nobelpremio, sed ekzemple Lion Feuchtwanger opiniis ĝin senvalora kiĉo, kiu donas al simpluloj iom da sensacio, sed poezian valoron malhavas (en "Domo de Desdemona"). Tamen la sukceso inter legantoj kaj filmistoj estas senduba.




1
Nia kara brazila aktivulo de la Esperanta Retradio, Paŭlo Sérgio Viana malkovris en brokantejo veran juvelon de la esperanta literaturo. Temas pri traduko de majstra verko de la fama pola verkisto Henryk Sienkiewicz "Noveloj" en same majstra plenumo de Lidja Zamenhof. Paŭlo prezentas la verkon en filmeto kiun vi trovos en la fino de ĉi tiu sonartikolo. Tio estas bona okazo por rakonti iom al vi pri Lidja Zamenhof kaj Henry Sienkiewicz. La informojn mi ĉerpis el Vikipedio.

Nia kara brazila aktivulo de la Esperanta Retradio, Paŭlo Sérgio Viana malkovris en brokantejo veran juvelon de la esperanta literaturo.
Nia kara brazila aktivulo我々の親愛なるブラジルの活動家
de la Esperanta Retradio「エスペラント・ネット放送」の,
Paŭlo Sérgio Viana は
malkovris 見つけた
en brokantejo古物屋・古本屋で
veran juvelon de la esperanta literaturoエスペラント文学の真の貴重な物を.
Esperanta Retradioの親愛なるブラジルの活動家Paŭlo Sérgio Vianaは、古本屋でエスペラント文学の真の貴重品を掘り出しました。

Temas pri traduko de majstra verko de la fama pola verkisto Henryk Sienkiewicz "Noveloj" en same majstra plenumo de Lidja Zamenhof.
Temas　～が主題である
pri traduko de majstra verko　卓越した作品の翻訳に関して
de la fama pola verkisto 有名なポーランドの作家の
Henryk Sienkiewicz ヘンリック・シェンケヴィッチ
"Noveloj" 「小説集」
en same majstra plenumo 同様に卓越した翻訳
de Lidja Zamenhof. リディア・ザメンホフの
話題にしているのは、有名なポーランドの作家ヘンリック・シェンケヴィッチの卓越した作品と、同じように卓越したリディア・ザメンホフの翻訳についてです。

Paŭlo prezentas la verkon en filmeto kiun vi trovos en la fino de ĉi tiu sonartikolo.
Paŭlo prezentas la verkon パウロはその著作を差し出す
en filmeto短編映画に
kiun ＝which、それを
vi trovos 貴方は見つけるだろう
en la fino de ĉi tiu sonartikoloこの放送記事の終わりに.
パウロはその本を短編映画の中で提示していますが、貴方達はこの放送記事の終わりにそれを見られるでしょう。

Tio estas bona okazo por rakonti iom al vi pri Lidja Zamenhof kaj Henry Sienkiewicz.
Tio estas bona okazo それは素晴らしい好機である
por rakonti iom al vi 貴方たちにすこし語るために
pri Lidja Zamenhof kaj Henry Sienkiewiczリディアとシェンケヴィッチについて.
それはリディア・ザメンホフとヘンリー・シェンケヴィッチについて皆さんに少しお話しするチャンスです。

La informojn mi ĉerpis el Vikipedio.
La informojnそれらの情報を
mi ĉerpis el Vikipedio.私はウィキペディアから抜粋した
それらの情報を私はウィキペディアから抜粋しました。
8月14日

149 手話(3)

149　手話(3)




7
Gestuno ne havas difinitan gramatikon, kaj tial iuj diras, ke ĝi ne estas vera lingvo. Konversacio en Gestuno povas uzi la gramatikon el iu ajn signolingvo. En la 1980-aj jaroj Gestuno evoluis al Internacia Signo, uzata inter Surduloj kiuj uzas signolingvojn el malsamaj landoj. Surduloj uzas Internacian Signon ĉe internaciaj kongresoj, ekzemple la Mondaj Surdulaj Ludoj kaj la Mondaj Kongresoj de la Monda Federacio de Surduloj.

Gestuno ne havas difinitan gramatikon, kaj tial iuj diras, ke ĝi ne estas vera lingvo.
Gestuno ne havas difinitan gramatikon:「Gestuno」は規定された文法を持たない,
kaj tial iuj dirasそしてしたがって或る者たちは言う
ke＝that
ĝi ne estas vera lingvoそれは真の言語ではない.
「Gestuno」には明確な文法がないので、真の言語ではないという人々も居ます。

Konversacio en Gestuno povas uzi la gramatikon el iu ajn signolingvo.
Konversacio en Gestuno：　Gestunoでの対話
povas uzi la gramatikon文法を使い得る
el iu ajn signolingvo何か或るサイン言語からの
「Gestuno」での対話は、何らかのサイン言語の文法を使うことができます。

En la 1980-aj jaroj Gestuno evoluis al Internacia Signo, uzata inter Surduloj kiuj uzas signolingvojn el malsamaj landoj.
En la 1980-aj jaroj 　1980年代に
Gestuno evoluis al Internacia Signo：　GestunoはInternacia Signo（国際信号）に進化した
uzata inter Surduloj聾者たちの間で使われた
kiuj＝which
uzas signolingvojn手話を使う
el malsamaj landoj　異なる国々からの.
1980年代に「Gestuno」は「Internacia Signo」（国際信号）に進化しました。これは異なる国々のさまざまなサイン言語を使っている「Surduloj」（聾者たち）の間で使われました。

Surduloj uzas Internacian Signon ĉe internaciaj kongresoj, ekzemple la Mondaj Surdulaj Ludoj kaj la Mondaj Kongresoj de la Monda Federacio de Surduloj.
Surduloj uzas Internacian Signon: 「Surduloj」はInternacia Signoを使う
ĉe internaciaj kongresoj, 国際大会で
ekzemple たとえば
la Mondaj Surdulaj Ludoj世界聾者競技
kaj la Mondaj Kongresoj そして世界大会
de la Monda Federacio de Surduloj.世界聾者連盟
「Surduloj」（聾者たち）は国際大会、たとえば世界聾者競技や世界聾者連盟の世界大会で、「Internacia Signo」を使っています。




8
La nomo "Gestuno" devenas de la itala kaj signifas "la unuiĝo de gestolingvoj (signolingvoj)". Nuntempe la nomo Gestuno estas tre malofte uzata. - Hodiaŭ oni parolas pri Internacia Signo aŭ Internacia Signolingvo.

La nomo "Gestuno" devenas de la itala kaj signifas "la unuiĝo de gestolingvoj (signolingvoj)".
La nomo "Gestuno" devenas de la itala 「Gestuno」という名称はイタリア語から由来している
kaj signifas "la unuiĝo de gestolingvojそして手話の統一を意味している
signolingvoj信号言語

Nuntempe la nomo Gestuno estas tre malofte uzata. - Hodiaŭ oni parolas pri Internacia Signo aŭ Internacia Signolingvo.
Nuntempe いま
la nomo Gestuno estas tre malofte uzata　「Gestuno」という名称は非常にまれに使われている
Gestunoという名称はイタリア語から来ており、手話（サイン言語）の統一を意味しています。現在、Gestunoという名称はほとんど使われていません。

Hodiaŭ oni parolas pri Internacia Signo aŭ Internacia Signolingvo.
Hodiaŭ　今日
oni parolas pri Internacia Signo 　人はInternacia Signoに関して語る
aŭ Internacia Signolingvo.　あるいはInternacia Signolingvo（に関して語る）
いま聾者たちはInternacia SignoかInternacia Signolingvoで話し合っています。
8月13日

148 手話(2)

が適用されている.
現状では交際会議で、ときどき「国際手話」（Gestuno）が使われているだけです。



5
Gestuno estas planita signolingvo, kiun ekdiskutis la Unua Monda Kongreso de la Monda Federacio de Surduloj en 1951.
Gestuno estas planita signolingvo　「Gestuno」は計画された手話である
K,iunそれを
ekdiskutis la Unua Monda Kongreso 第1回世界大会が論議し始めた、
de la Monda Federacio de Surduloj世界聾者協会の
en 1951　1951年に.
「Gestuno」は1951年に世界聾者協会の第1回世界大会で論議され始めた、企画されて創られた手話です。



6
En 1973, komitato kreis kaj normigis sistemon de internaciaj signoj. Ili penis uzi la plej kompreneblajn signojn el diversaj signolingvoj por ke la lingvo estu pli facile lernebla. En 1975 la komisiono eldonis libron kun preskaŭ 1500 signoj, sub la aŭspicioj de la Brita Asocio de Surduloj.

En 1973, komitato kreis kaj normigis sistemon de internaciaj signoj.
En 1973　1973年に
komitato kreis kaj normigis委員会は創った、そして標準化した
sistemon de internaciaj signoj　国際的な信号の体系を
1973年に委員会は国際的な信号の体系を創り、そして標準化しました。

Ili penis uzi la plej kompreneblajn signojn el diversaj signolingvoj por ke la lingvo estu pli facile lernebla.
Ili penis uzi la plej kompreneblajn signojn彼らは最も了解可能な信号を使うことを考えた
el diversaj signolingvoj　多様な手話から
por ke la lingvo estu pli facile lerneblaその言語がヨリ容易に学習可能であるように
彼らは、学習しやすいようにと考えて、多くの手話から最も了解可能な信号を使いました。

En 1975 la komisiono eldonis libron kun preskaŭ 1500 signoj, sub la aŭspicioj de la Brita Asocio de Surduloj.
En 1975 　1975年に
la komisiono eldonis libron委員会は本を出版した
kun preskaŭ 1500 signoj　約1500の信号を伴う,
sub la aŭspicioj 後援のもとに
de la Brita Asocio de Surduloj英国聾者教会の.
1975年に委員会は、英国聾者協会の後援のもとに、1500の信号を載せた本を出版しました。
8月12日

147 手話(1)

147　手話(1)
8月7日Esperanta Retradioで放送された＜Gestolingvoj mondskale＞です。




1
Multaj homoj ankoraŭ kredas ke gestolingvoj estas puraj "signolingvoj" kun izolitaj bildecaj gestoj. Sed la lingvistiko jam delonge rekonas tiujn lingvojn kiel plenvalorajn lingvojn. Ili disponas pri propra gramatiko (kiu tute ne rilatas al la gramatiko de la koncerna sonlingvo) kaj pri abstraktaj konceptoj kiel ekz. personaj pronomoj.

2
Mondskale ekzistas ĉirkaŭ 200 gestolingvoj kaj ili estas parte tre malsamaj. Tiel ekz. usonaj kaj britaj uzantoj de sia respektiva gestolingvo apenaŭ povas kompreni unu la alian - la usonano kaj la franco aliflanke havas mapli da problemoj, ĉar la usona signolingvo (ASL) deriviĝas el la franca signolingvo (LSF).

3
En la germanlingvaj landoj ekzistas apud la germana gestolingvo (DGS) ankaŭ lingvo por Aŭstrio kaj alia por Svislando. Kaj tiel necesas interpreti ne nur inter sonlingvo kaj gestolingvo sed ankaŭ inter diversaj gestolingvoj. Tamen tia fremdlingvo ne estas tute nekomprenebla por uzanto de certa gestolingvo, ĉar kelkaj signoj (ekz. la numeraloj) estas internacie kompreneblaj.

4
Oni ankaŭ klopodas pri mondskale unueca gestolingvo sed simile al la internacia sonlingvo Esperanto la sukceso estas tre limigita. Nur ĉe internaciaj konferencoj jen kaj jen la internacia signolingvo "Gestuno" estas aplikata.

5
Gestuno estas planita signolingvo, kiun ekdiskutis la Unua Monda Kongreso de la Monda Federacio de Surduloj en 1951.

6
En 1973, komitato kreis kaj normigis sistemon de internaciaj signoj. Ili penis uzi la plej kompreneblajn signojn el diversaj signolingvoj por ke la lingvo estu pli facile lernebla. En 1975 la komisiono eldonis libron kun preskaŭ 1500 signoj, sub la aŭspicioj de la Brita Asocio de Surduloj.

7
Gestuno ne havas difinitan gramatikon, kaj tial iuj diras, ke ĝi ne estas vera lingvo. Konversacio en Gestuno povas uzi la gramatikon el iu ajn signolingvo. En la 1980-aj jaroj Gestuno evoluis al Internacia Signo, uzata inter Surduloj kiuj uzas signolingvojn el malsamaj landoj. Surduloj uzas Internacian Signon ĉe internaciaj kongresoj, ekzemple la Mondaj Surdulaj Ludoj kaj la Mondaj Kongresoj de la Monda Federacio de Surduloj.

8
La nomo "Gestuno" devenas de la itala kaj signifas "la unuiĝo de gestolingvoj (signolingvoj)". Nuntempe la nomo Gestuno estas tre malofte uzata. - Hodiaŭ oni parolas pri Internacia Signo aŭ Internacia Signolingvo.




1
Multaj homoj ankoraŭ kredas ke gestolingvoj estas puraj "signolingvoj" kun izolitaj bildecaj gestoj. Sed la lingvistiko jam delonge rekonas tiujn lingvojn kiel plenvalorajn lingvojn. Ili disponas pri propra gramatiko (kiu tute ne rilatas al la gramatiko de la koncerna sonlingvo) kaj pri abstraktaj konceptoj kiel ekz. personaj pronomoj.

Multaj homoj ankoraŭ kredas ke gestolingvoj estas puraj "signolingvoj" kun izolitaj bildecaj gestoj.
Multaj homoj ankoraŭ kredas ke多くの人はまだ～と信じている
gestolingvoj estas puraj "signolingvoj"手話は純粋な「信号言語」である
kun izolitaj bildecaj gestoj分離された絵画的な身振りを伴った
-ec概念の性質
手話は、分離された絵画的身振りを伴った純粋な「信号言語」であると、まだ多くの人が信じています。

Sed la lingvistiko jam delonge rekonas tiujn lingvojn kiel plenvalorajn lingvojn.
Sed la lingvistiko しかし言語学者は
jam delonge rekonas すでにずっと前から承認している
tiujn lingvojn kiel plenvalorajn lingvojn.
　　kiel=as、 plena＝full、 valora＝valuable
しかし言語学者はずっと前からすでに、手話は価値の高い言語だと認めています。

Ili disponas pri propra gramatiko (kiu tute ne rilatas al la gramatiko de la koncerna sonlingvo) kaj pri abstraktaj konceptoj kiel ekz. personaj pronomoj.
Ili disponas 手話は、自由に使えます
pri propra gramatiko自分の文法に関して
kiu＝which
tute ne rilatasまったく無関係である
al la gramatiko 文法に
de la koncerna sonlingvoその関連のある音声言語の
kaj pri abstraktaj konceptoj そして抽象的な概念に関して
kiel～のように
ekz. personaj pronomojたとえば人代名詞.
　　ekz.＝ekzemplo例、 ekzempleたとえば
手話は固有の文法（それと関連のある音声言語とまったく無関係です）や、たとえば人代名詞のような抽象概念に関して、自由に使えますし、
8月11日

146 自然と人(5)

146　自然と人(5)




6
Ĉio do indikas ke ni fartas pli bone en natura medio, se tiu medio nur ne estas dezerto, ĝangalo aŭ senfinaj glaciamasoj, ol en la alta civilizo kiun ni mem estas kreintaj. Kaj tio ne montras ke la naturo en si mem posedus magiajn sanigajn fortojn. Nia menso elĉerpiĝas pro la multaj nervostreĉaj signaloj kiujn ni ricevas en nia teknikizita mondo. Sub evolucia vidpunkto niaj sensoj kaj kapabloj estas tajloritaj por natura medio. Se la reveno al la naturo mezureble donas bonfarton al ni, tio nur povas signifi, ke nia civilizo iom post iom forprenis la ekvilibron.

Ĉio do indikas ke ni fartas pli bone en natura medio, se tiu medio nur ne estas dezerto, ĝangalo aŭ senfinaj glaciamasoj, ol en la alta civilizo kiun ni mem estas kreintaj.
Ĉio do indikas ke だから、すべては～を示している
ni fartas pli bone 我々は体の調子がよりよく在る
en natura medio自然の環境の中に,
se tiu medio もしその環境が
nur ne estas dezerto荒れ地（砂漠）でないだけ
ĝangalo aŭ senfinaj glaciamasojジャングルあるいは果てしない氷塊
ol en la alta civilizo高い文明開化におけるより
kiun＝whichそれを
ni mem estas kreintaj我々自身が創り出した.
だからすべては、自然環境（砂漠、ジャングルあるいは果てしない氷塊などは別として）の中では、我々自身が創りだした高い文明開化におけるよりも、私たちは体の調子が良いということを示しています。

Kaj tio ne montras ke la naturo en si mem posedus magiajn sanigajn fortojn.
Kaj tio ne montras ke そしてそれは～を示していない
la naturo自然が
en si mem posedusそれ自身の中に所有している（仮定）
magiajn sanigajn fortojn魔法の健康増進力を
そしてそれは、自然が魔法の健康増進力をそれ自身の中に持っていることを示していないのです。

Nia menso elĉerpiĝas pro la multaj nervostreĉaj signaloj kiujn ni ricevas en nia teknikizita mondo.
Nia menso elĉerpiĝas我々の精神は空になる
　　cxerpi掬う･汲む、elcxerpi汲みつくす・使い果たす、elcxerpigxo売り切れ・枯渇
pro la multaj nervostreĉaj signaloj 多くの神経ストレスの諸信号のために
kiujn＝whichそれらを
ni ricevas 我々は受け取る
en nia teknikizita mondo我々の技術を加えられた世界のなかで
私たちの精神は,　我々の技術で加工された世界の中で受け取る多くのストレスのために枯渇します。

Sub evolucia vidpunkto niaj sensoj kaj kapabloj estas tajloritaj por natura medio.
Sub evolucia vidpunkto進化の観点のもとで
niaj sensoj kaj kapabloj 我々の諸感覚と諸能力は
estas tajloritaj 仕立てられている
　　tajloro複の仕立て職人・テーラー、tajlori仕立てる
por natura medio自然の環境のために
進化の観点からいえば、私たちの感覚と能力は自然環境のために仕立てられてきたのです。

Se la reveno al la naturo mezureble donas bonfarton al ni, tio nur povas signifi, ke nia civilizo iom post iom forprenis la ekvilibron.
Se la reveno もし復帰
al la naturo自然への
mezureble 測定できて
donas bonfarton al ni我々に健康を与える,
tio nur povas signifi, ke それは～を意味し得るだけ
nia civilizo我々の文明が
iom post iomすこしづつ
forprenis la ekvilibron.平衡を取り去った
もし自然への復帰が私たちに測定可能な健康を与えてくれるならば、それは私たちの文明が少しずつ平衡を失ってきたことを意味し得るのかもしれません。




7
La senstreĉiĝo kiu alvenas sur arbara herbejo aŭ ĉe sovaĝa montara rivereto laŭ tio estas instinkta reago de nia menso. Ĝi tieldire revenas al siaj radikoj. Pruvo por tio povus esti ke jam etaj infanoj intense mense okupiĝas pri la naturo. En iliaj desegnaĵoj ekzemple aperas pli da naturaj elementoj ol en ilia ĉirkaŭaĵo, kaj pli forte ol en pli postaj vivojaroj dum la infanaĝo la naturo estas objekto de ilia scivolemo. Necesas tamen pluaj esploroj pri tio.

La senstreĉiĝo kiu alvenas sur arbara herbejo aŭ ĉe sovaĝa montara rivereto laŭ tio estas instinkta reago de nia menso.
La senstreĉiĝoリラックス状態
kiu＝which
alvenas sur arbara herbejo 樹木の野原の上に到来する
aŭ ĉe sovaĝa montara rivereto あるいは未開の山の小川
laŭ tioそれに従って
estas instinkta reago de nia menso我々の精神の本能的反応である.
樹木の生えた野原に、あるいは山あいの小川に到来するリラックス状態は、私たちの精神の本能的な反応です。

Ĝi tieldire revenas al siaj radikoj.
Ĝi tieldire revenasそれは言わば戻る
al siaj radikoj自分の根に.
それは言わば自己のルーツへの復帰です。

Pruvo por tio povus esti ke jam etaj infanoj intense mense okupiĝas pri la naturo.
Pruvo por tioその証明は
povus esti ke ～であり得る
jam すでに
etaj infanoj小児たちが
intense mense 強く精神的に
okupiĝas pri la naturo自然に関して従事する
小さい幼児がすでに強く、精神的に自然にかかわっていることは、その証拠だと言えるかもしれません。

En iliaj desegnaĵoj ekzemple aperas pli da naturaj elementoj ol en ilia ĉirkaŭaĵo, kaj pli forte ol en pli postaj vivojaroj dum la infanaĝo la naturo estas objekto de ilia scivolemo.
En iliaj desegnaĵoj 彼らのデッサン
ekzemple たとえば
aperas pli da naturaj elementojヨリ多くの自然の要素が現れる
ol en ilia ĉirkaŭaĵo彼らの身辺におけるより,
kaj pli forteそしてヨリ強く
ol en pli postaj vivojarojヨリ後期の生活年月より
dum la infanaĝo子供時代のあいだ
la naturo estas objekto de ilia scivolemo自然は彼らの好奇心の対象である.
たとえば子供たちのデッサンには年長児に比べて、身辺のものより自然の要素が多く、かつ強く見られますし、子供時代には自然は彼らの好奇心の対象です。

Necesas tamen pluaj esploroj pri tio.
Necesas tamenしかし必要である
pluaj esplorojさらなる研究が
pri tioソレに関して.
しかし更に研究を重ねることが必要です。
8月10日

146 自然と人(5)

146　自然と人(5)




6
Ĉio do indikas ke ni fartas pli bone en natura medio, se tiu medio nur ne estas dezerto, ĝangalo aŭ senfinaj glaciamasoj, ol en la alta civilizo kiun ni mem estas kreintaj. Kaj tio ne montras ke la naturo en si mem posedus magiajn sanigajn fortojn. Nia menso elĉerpiĝas pro la multaj nervostreĉaj signaloj kiujn ni ricevas en nia teknikizita mondo. Sub evolucia vidpunkto niaj sensoj kaj kapabloj estas tajloritaj por natura medio. Se la reveno al la naturo mezureble donas bonfarton al ni, tio nur povas signifi, ke nia civilizo iom post iom forprenis la ekvilibron.

、われわれが
Ĉio do indikas ke ni fartas pli bone en natura medio, se tiu medio nur ne estas dezerto, ĝangalo aŭ senfinaj glaciamasoj, ol en la alta civilizo kiun ni mem estas kreintaj.
Ĉio do indikas ke だから、すべては～を示している
ni fartas pli bone 我々は体の調子がよりよく在る
en natura medio自然の環境の中に,
se tiu medio もしその環境が
nur ne estas dezerto荒れ地（砂漠）でないだけ
ĝangalo aŭ senfinaj glaciamasojジャングルあるいは果てしない氷塊
ol en la alta civilizo高い文明開化におけるより
kiun＝whichそれを
ni mem estas kreintaj我々自身が創り出した.
だからすべては、自然環境（砂漠、ジャングルあるいは果てしない氷塊などは別として）の中では、我々自身が創りだした高い文明開化におけるよりも、私たちは体の調子が良いということを示しています。

Kaj tio ne montras ke la naturo en si mem posedus magiajn sanigajn fortojn.
Kaj tio ne montras ke そしてそれは～を示していない
la naturo自然が
en si mem posedusそれ自身の中に所有している（仮定）
magiajn sanigajn fortojn魔法の健康増進力を
そしてそれは、自然が魔法の健康増進力をそれ自身の中に持っていることを示していないのです。

Nia menso elĉerpiĝas pro la multaj nervostreĉaj signaloj kiujn ni ricevas en nia teknikizita mondo.
Nia menso elĉerpiĝas我々の精神は空になる
　　cxerpi掬う･汲む、elcxerpi汲みつくす・使い果たす、elcxerpigxo売り切れ・枯渇
pro la multaj nervostreĉaj signaloj 多くの神経ストレスの諸信号のために
kiujn＝whichそれらを
ni ricevas 我々は受け取る
en nia teknikizita mondo我々の技術を加えられた世界のなかで
私たちの精神は,　我々の技術で加工された世界の中で受け取る多くのストレスのために枯渇します。

Sub evolucia vidpunkto niaj sensoj kaj kapabloj estas tajloritaj por natura medio.
Sub evolucia vidpunkto進化の観点のもとで
niaj sensoj kaj kapabloj 我々の諸感覚と諸能力は
estas tajloritaj 仕立てられている
　　tajloro複の仕立て職人・テーラー、tajlori仕立てる
por natura medio自然の環境のために
進化の観点からいえば、私たちの感覚と能力は自然環境のために仕立てられてきたのです。

Se la reveno al la naturo mezureble donas bonfarton al ni, tio nur povas signifi, ke nia civilizo iom post iom forprenis la ekvilibron.
Se la reveno もし復帰
al la naturo自然への
mezureble 測定できて
donas bonfarton al ni我々に健康を与える,
tio nur povas signifi, ke それは～を意味し得るだけ
nia civilizo我々の文明が
iom post iomすこしづつ
forprenis la ekvilibron.平衡を取り去った
もし自然への復帰が私たちに測定可能な健康を与えてくれるならば、それは私たちの文明が少しずつ平衡を失ってきたことを意味し得るのかもしれません。
8月9日

145 自然と人(4)

145　自然と人(4)




4
Tamen ne ĉiuj naturaj pejzaĝoj havas pozitivan efikon je nia humoro. En eksperimento svisa psikologino sendis testantojn al promenadoj tra prizorgata kaj tra sovaĝa arbaroj. La rezulto: Post kiam la partoprenantoj estis forlasintaj la prizorgatan arbaron ili estis multe pli bonhumoraj ol post la trairado de la sovaĝa arbaro. Tie la multaj arbustoj kaj la senorde kuŝanta morta ligno donis al ili minacantan impreson. Ĉu do la homoj povas ĝui la naturon nur laŭ la devizo: "Jes, sed ĝi estu bone ordigita"? Tio povus ekspliki la ŝanĝiĝon de la bildo pri la naturo kiel malamika antaŭ 400 jaroj al amika en la nuntempo. Dum la pasintaj jarcentoj la homaj socioj kultivis siajn pejzaĝojn pli kaj pli, precipe en la moderklimataj zonoj.


(3行目)　Tie la multaj arbustoj kaj la senorde kuŝanta morta ligno donis al ili minacantan impreson.
Tie其処で
la multaj arbustojその多くの小低木
kaj la senorde kuŝanta morta ligno そしてその無秩序に横たわっている死んだ材木
donis al ili 彼らに与えた
minacantan impreson. 脅迫的な印象を
野生の未開林では、多くの小低灌木や無秩序に横たわっている枯れ木が、人々に脅迫的な印象を与えました。

Ĉu do la homoj povas ĝui la naturon nur laŭ la devizo:
Ĉu do だから～か？
la homoj povas 人々は～できる
ĝui la naturon 自然を楽しむ
nur laŭ la devizo: スローガンによってのみ
だから人が自然を楽しむというのは、宣伝文の中だけのようです。

"Jes, sed ĝi estu bone ordigita"?
Jes, そうです
sed しかし
ĝi estu bone ordigitaそれは良く整理されて在る（居る）べきだ
「はい、その通りです。しかし自然は、きちんと整えられて在るべきです」

Tio povus ekspliki la ŝanĝiĝon de la bildo pri la naturo kiel malamika antaŭ 400 jaroj al amika en la nuntempo.
Tio povus eksplikiそれは説明できる
la ŝanĝiĝon de la bildo 絵の変化を
pri la naturo 自然に関する
kiel malamika 敵としての（絵）
antaŭ 400 jaroj 　400年前
al amika en la nuntempo. 現在における友好的な（絵）に
そのことは、自然をテーマにした絵画が400年前の敵対的なものから、現代の友好的なものへ変化したことを説明できます。

Dum la pasintaj jarcentoj la homaj socioj kultivis siajn pejzaĝojn pli kaj pli, precipe en la moderklimataj zonoj.
Dum la pasintaj jarcentoj 過去数世紀の間に
la homaj socioj人間社会は
kultivis siajn pejzaĝojn 自分の風景を作った（栽培・養殖した）
pli kaj pli 次第に
precipe とくに
en la moderklimataj zonojおだやかな気候の地域で.
過去数世紀の間に人間社会は、とくに穏やかな気候の地域に、自分用の風景を次第に作り上げてきました。




5
Gravas la efiko je la sano. La naturo ne nur alportas korpan efikon sed ankaŭ mensan. Esploroj montris ke enloĝantoj de verda ĉirkaŭurba zono pli facile povas venki personajn problemojn, estas malpli agresemaj kaj - sendepende de ilia socia statuso - malpli ofte fariĝas krimemaj.

Gravas la efiko je la sano.
Gravas la efikoその効果は重要である
je la sano健康に対する.
健康に対する自然の及ぼす効果は重要です。

La naturo ne nur alportas korpan efikon sed ankaŭ mensan.
La naturo 自然は
ne nur…sed ankaŭ ＝ not only…, but also…
alportas korpan efikon身体的な効果をもたらす
mensan精神的な（効果）を.
自然は身体だけでなく精神にも効果を及ぼします。

Esploroj montris ke enloĝantoj montris ke enloĝantoj de verda ĉirkaŭurba zono pli facile povas venki personajn problemojn, estas malpli agresemaj kaj - sendepende de ilia socia statuso - malpli ofte fariĝas krimemaj.
Esploroj montris ke 調査研究は～を示した
enloĝantoj de verda ĉirkaŭurba zono緑の近郊地帯の住民たち
pli facile povasより容易に～できる
venki personajn problemojn個人的な諸問題を克服する
estas malpli agresemaj kaj – より少なく攻撃的である、そして
sendepende de ilia socia statuso 彼らの社会的地位・身分と無関係に
malpli ofteより少なく頻々と
fariĝas krimemaj犯罪傾向になる.
研究によれば、緑の多い都市近郊の住民たちは個人的な問題をより容易に克服しますし、攻撃性がより少なく、その
社会的地位・身分と無関係に、犯罪傾向がほとんどありません。
8月9日

144 自然と人(3)

144　自然と人(3)




4
Tamen ne ĉiuj naturaj pejzaĝoj havas pozitivan efikon je nia humoro. En eksperimento svisa psikologino sendis testantojn al promenadoj tra prizorgata kaj tra sovaĝa arbaroj. La rezulto: Post kiam la partoprenantoj estis forlasintaj la prizorgatan arbaron ili estis multe pli bonhumoraj ol post la trairado de la sovaĝa arbaro. Tie la multaj arbustoj kaj la senorde kuŝanta morta ligno donis al ili minacantan impreson. Ĉu do la homoj povas ĝui la naturon nur laŭ la devizo: "Jes, sed ĝi estu bone ordigita"? Tio povus ekspliki la ŝanĝiĝon de la bildo pri la naturo kiel malamika antaŭ 400 jaroj al amika en la nuntempo. Dum la pasintaj jarcentoj la homaj socioj kultivis siajn pejzaĝojn pli kaj pli, precipe en la moderklimataj zonoj.

Tamen ne ĉiuj naturaj pejzaĝoj havas pozitivan efikon je nia humoro.
Tamenしかし
ne ĉiuj naturaj pejzaĝojすべての自然の風景が～ではない
havas pozitivan efikon プラスの効果を持つ
je nia humoro我々人類に.
しかし、自然の風景がすべて私たちにプラス効果をもたらすわけではありません。

En eksperimento svisa psikologino sendis testantojn al promenadoj tra prizorgata kaj tra sovaĝa arbaroj.
En eksperimento実験の中で
svisa psikologinoスイスの女性心理学者は
sendis testantojn 被験者らを送った
al promenadoj 散歩に
tra prizorgata 手入れされた森林を通って
kaj tra sovaĝa arbaroj.そして野生のまま（未開）の森林を通って
スイスの心理学者（ｆ）はある実験の中で、被験者たちを手入れされた森林と、野生のままの未開の森林を散歩させました。

La rezulto:
結果は

Post kiam la partoprenantoj estis forlasintaj la prizorgatan arbaron ili estis multe pli bonhumoraj ol post la trairado de la sovaĝa arbaro.
Post kiam ～の時の後
la partoprenantoj参加者たちが
estis forlasintaj la prizorgatan arbaron手入れされた森林へ送られた
ili estis…pli bonhumoraj 彼らはより上機嫌であった
multe 多く
ol post la trairado通り抜けの後より
de la sovaĝa arbaro.野生の森林の
その結果によれば、手入れされた森林を散歩した被験者らは、野生の未開林を歩いた被験者らより多分に上機嫌でした。
8月8日

143 自然と人(2)

143　自然と人(2)




2
Intertempe la sintenoj ŝanĝiĝis. Ni scias: Verdaj pejzaĝoj bonfartigas nin. Ili ekzemple reduktas streson. Estas medicine pruvite ke en natura ĉirkaŭaĵo malaltiĝas sangopremo kaj pulso. Krome ili forprenas lacecon kaj vigligas la menson - ne vane multe poetoj kaj filozofoj serĉis lokojn en la libera naturo por ricevi inspirojn. La usona kondutesploristo Roger Ulrich eĉ eltrovis ke pacientoj en malsanulejoj kiuj tra la fenestro vidas la naturan verdon, resaniĝas pli rapide ol tiaj pacientoj kiuj devas rigardi al muro. Jes, jam por malaltigi la streson de medicina interveno pozitive efikas rigardadi pentraĵojn kun prinaturaj motivoj.

Intertempe la sintenoj ŝanĝiĝis.
Intertempe そうこうするうちに
la sintenoj ŝanĝiĝisその振る舞いが変わった.
そうこうする間にその対応が変わりました。

Ni scias: 我々は知る：
私たちはいま知っています：

Verdaj pejzaĝoj bonfartigas nin.
Verdaj pejzaĝoj緑の風景が
bonfartigas nin我々を健康にする.
緑の風景は私たちを健康にしてくれます。

Ili ekzemple reduktas streson.
Ili… reduktas streson.彼らはストレスを減らす
ekzemple たおえば
それらは例えば、ストレスを減少させます。

Estas medicine pruvite ke en natura ĉirkaŭaĵo malaltiĝas sangopremo kaj pulso.
Estas medicine pruvite ke～ということが医学的に証明されている
en natura ĉirkaŭaĵo 自然の周囲（近傍）のなかで
malaltiĝas sangopremo kaj pulso血圧と脈拍を下げる.
自然と触れあうなかで血圧と脈拍が低くなります。

Krome ili forprenas lacecon kaj vigligas la menson - ne vane multe poetoj kaj filozofoj serĉis lokojn en la libera naturo por ricevi inspirojn.
Kromeその他に
ili forprenas lacecon彼らは疲れをとり去る
kaj vigligas la menson – そして精神を活発にする
ne vane multe無駄に多く、でなく
poetoj kaj filozofoj 詩人らと哲学者らが
serĉis lokojn 場所をさがした
en la libera naturo 自由な自然の中で
por ricevi inspirojn霊感を受け取るために.
その他にも、自然は疲れを取り去り精神を活発にします：古来、詩人や哲学者が自由な自然の中にインスピレーションを得る場所を求めたのも，むべなるかなです。

La usona kondutesploristo Roger Ulrich eĉ eltrovis ke pacientoj en malsanulejoj kiuj tra la fenestro vidas la naturan verdon, resaniĝas pli rapide ol tiaj pacientoj kiuj devas rigardi al muro.
La usona kondutesploristo Roger Ulrich 米国の行動科学者ロジャー・ウルリッチは
eĉ eltrovis ke　～を発見さえした
pacientoj 患者たちが
en malsanulejoj病院における
kiuj ＝which
tra la fenestro窓を通して
vidas la naturan verdon自然の緑を見る
resaniĝas健康を回復する
pli rapide ol tiaj pacientoj そのような患者たちよりも速くに
kiuj ＝who
devas rigardi al muro壁を見なければならない.
米国の行動科学者ロジャー・ウルリッチは、窓越しに自然を眺めている入院患者が、壁だけを見ている患者より早く回復することをさえ発見しました。

Jes, jam por malaltigi la streson de medicina interveno pozitive efikas rigardadi pentraĵojn kun prinaturaj motivoj.
Jes, そうだ
jam すでに
por malaltigi la stresonストレスを下げるために
de medicina interveno 医学の介入から
pozitive efikasプラスに影響する
rigardadi pentraĵojn 絵を見続ける
kun prinaturaj motivoj.自然に関するモチーフで以て
そうです、ストレスを解消するために、自然にかかわるモチーフの絵を患者に見せるという医学的介入のプラス効果が
使われてています。




3
La agrablan efikon de tiaj motivoj ankaŭ uzas la reklamo. Naturo peras la senton de hejmeco kaj vekas samtempe aventuremon. Kiel tio? - Kie niaj antaŭuloj jam en pratempoj sentis sekurecon, ankaŭ ni ankoraŭ bonfartas. Ekzemple proksime al akvo, ĉar akvo certigis la vivobazon. Aliflanke en la vasteco de pejzaĝo troviĝas la ravo de la nekonato kaj vekas la malkovremon. Tiun kuraĝon la homo siatempe bezonis apud la sekureco por esplori novajn spacojn por ĉasado kaj kolektado.

La agrablan efikon de tiaj motivoj ankaŭ uzas la reklamo.
La agrablan efikonその快適な効果を
de tiaj motivojそのようなモチーフからの
ankaŭ uzas la reklamo. 宣伝も使う
このようなモチーフからの快適な効果を宣伝が使っています。

Naturo peras la senton de hejmeco kaj vekas samtempe aventuremon.
Naturo 自然は
peras la senton de hejmecoくつろぎ感を仲介する（取り次ぐ）
　　hejmeca自分の家のように居心地が良い
kaj vekas そして目覚めさせる
samtempe 同時に
aventuremon冒険心を
aventurema冒険好きの・大胆な
自然はくつろぎ感をもたらすと同時に冒険心を目覚めさせます。

Kiel tio? –
どのようにして、でしょうか？

Kie niaj antaŭuloj jam en pratempoj sentis sekurecon, ankaŭ ni ankoraŭ bonfartas.
Kie＝where
niaj antaŭuloj 我々の先駆者たちが
jamすでに
en pratempoj太古（原始時代）に
sentis sekurecon安全性を感じた
ankaŭ niわれわれも
ankoraŭ bonfartasまだ元気である.
私たちの先駆者たちが原始時代に安全だと感じた場所に、私たちもまだ元気に生きています。

Ekzemple proksime al akvo, ĉar akvo certigis la vivobazon.
Ekzemple たとえば
proksime al akvo水の近くに
ĉarなぜなれば
akvo certigis la vivobazon水は生命（生活）に基礎を保証する.
たとえば水辺です。というのは、水は生活の基礎を保証しているからです。

Aliflanke en la vasteco de pejzaĝo troviĝas la ravo de la nekonato kaj vekas la malkovremon.
Aliflanke他方で
en la vasteco de pejzaĝo風景の広さの中に
troviĝas la ravo de la nekonato見知の魅惑が存在する
kaj vekas la malkovremonそして発見癖を目覚めさせる
-em性癖
他方では、広い風景の中に未知の魅惑が存在しており、人の探索癖を目覚めさせます。

Tiun kuraĝon la homo siatempe bezonis apud la sekureco por esplori novajn spacojn por ĉasado kaj kolektado.
Tiun kuraĝon この勇気を
la homo 人間は
siatempe かつて・その頃・当時
bezonis apud la sekureco安全性の前に必要とした
por esplori novajn spacojn新しいスペースを探索するために
por ĉasado kaj kolektado狩猟と収集のために.
人間はかつて、狩猟と収集のための新しいスペースを探索するとき、安全性を確認する前にこの勇気を必要としました。
8月7日

142 自然と人(1)

142　自然と人(1)
8月5日にEsperanta Retradioで放送された記事＜Agrablaj sentoj per la naturo＞です。




1
En Eŭropo de la 17-a jarcento la arbaro estis konsiderata kiel loko de danĝero. Ĝi nutris tremigajn rakontaĵojn, kaj se eble, la homoj evitis ĝin. Ili estis konvinkitaj ke en ĝia netrapenetrebla malhelo embuskas la malbono. Koncize dirite, la naturo estis malamika.

2
Intertempe la sintenoj ŝanĝiĝis. Ni scias: Verdaj pejzaĝoj bonfartigas nin. Ili ekzemple reduktas streson. Estas medicine pruvite ke en natura ĉirkaŭaĵo malaltiĝas sangopremo kaj pulso. Krome ili forprenas lacecon kaj vigligas la menson - ne vane multe poetoj kaj filozofoj serĉis lokojn en la libera naturo por ricevi inspirojn. La usona kondutesploristo Roger Ulrich eĉ eltrovis ke pacientoj en malsanulejoj kiuj tra la fenestro vidas la naturan verdon, resaniĝas pli rapide ol tiaj pacientoj kiuj devas rigardi al muro. Jes, jam por malaltigi la streson de medicina interveno pozitive efikas rigardadi pentraĵojn kun prinaturaj motivoj.

3
La agrablan efikon de tiaj motivoj ankaŭ uzas la reklamo. Naturo peras la senton de hejmeco kaj vekas samtempe aventuremon. Kiel tio? - Kie niaj antaŭuloj jam en pratempoj sentis sekurecon, ankaŭ ni ankoraŭ bonfartas. Ekzemple proksime al akvo, ĉar akvo certigis la vivobazon. Aliflanke en la vasteco de pejzaĝo troviĝas la ravo de la nekonato kaj vekas la malkovremon. Tiun kuraĝon la homo siatempe bezonis apud la sekureco por esplori novajn spacojn por ĉasado kaj kolektado.

4
Tamen ne ĉiuj naturaj pejzaĝoj havas pozitivan efikon je nia humoro. En eksperimento svisa psikologino sendis testantojn al promenadoj tra prizorgata kaj tra sovaĝa arbaroj. La rezulto: Post kiam la partoprenantoj estis forlasintaj la prizorgatan arbaron ili estis multe pli bonhumoraj ol post la trairado de la sovaĝa arbaro. Tie la multaj arbustoj kaj la senorde kuŝanta morta ligno donis al ili minacantan impreson. Ĉu do la homoj povas ĝui la naturon nur laŭ la devizo: "Jes, sed ĝi estu bone ordigita"? Tio povus ekspliki la ŝanĝiĝon de la bildo pri la naturo kiel malamika antaŭ 400 jaroj al amika en la nuntempo. Dum la pasintaj jarcentoj la homaj socioj kultivis siajn pejzaĝojn pli kaj pli, precipe en la moderklimataj zonoj.

5
Gravas la efiko je la sano. La naturo ne nur alportas korpan efikon sed ankaŭ mensan. Esploroj montris ke enloĝantoj de verda ĉirkaŭurba zono pli facile povas venki personajn problemojn, estas malpli agresemaj kaj - sendepende de ilia socia statuso - malpli ofte fariĝas krimemaj.

6
Ĉio do indikas ke ni fartas pli bone en natura medio, se tiu medio nur ne estas dezerto, ĝangalo aŭ senfinaj glaciamasoj, ol en la alta civilizo kiun ni mem estas kreintaj. Kaj tio ne montras ke la naturo en si mem posedus magiajn sanigajn fortojn. Nia menso elĉerpiĝas pro la multaj nervostreĉaj signaloj kiujn ni ricevas en nia teknikizita mondo. Sub evolucia vidpunkto niaj sensoj kaj kapabloj estas tajloritaj por natura medio. Se la reveno al la naturo mezureble donas bonfarton al ni, tio nur povas signifi, ke nia civilizo iom post iom forprenis la ekvilibron.

7
La senstreĉiĝo kiu alvenas sur arbara herbejo aŭ ĉe sovaĝa montara rivereto laŭ tio estas instinkta reago de nia menso. Ĝi tieldire revenas al siaj radikoj. Pruvo por tio povus esti ke jam etaj infanoj intense mense okupiĝas pri la naturo. En iliaj desegnaĵoj ekzemple aperas pli da naturaj elementoj ol en ilia ĉirkaŭaĵo, kaj pli forte ol en pli postaj vivojaroj dum la infanaĝo la naturo estas objekto de ilia scivolemo. Necesas tamen pluaj esploroj pri tio.




1
En Eŭropo de la 17-a jarcento la arbaro estis konsiderata kiel loko de danĝero. Ĝi nutris tremigajn rakontaĵojn, kaj se eble, la homoj evitis ĝin. Ili estis konvinkitaj ke en ĝia netrapenetrebla malhelo embuskas la malbono. Koncize dirite, la naturo estis malamika.

En Eŭropo de la 17-a jarcento la arbaro estis konsiderata kiel loko de danĝero.
En Eŭropo de la 17-a jarcento 　17世紀のヨーロッパでは
la arbaro estis konsiderata 森林は考えられていた
kiel ＝as
loko de danĝero危険の場所.
17世紀のヨーロッパでは、森林は危険な場所と考えられていました。

Ĝi nutris tremigajn rakontaĵojn, kaj se eble, la homoj evitis ĝin.
Ĝi nutris tremigajn rakontaĵojnそれは身震いさせる物語を供給した
kaj se ebleそしてもし可能ならば,
la homoj evitis ĝin人々はそれを避けた.
それは怖い物語の供給源で、人はできればそれを避けてきました。

Ili estis konvinkitaj ke en ĝia netrapenetrebla malhelo embuskas la malbono.
Ili estis konvinkitaj ke彼らは～と確信された
en ĝia netrapenetrebla malheloその入り込めない闇のなかで
embuskas la malbono悪が待ち伏せしている.
民衆は森林の闇の中に悪が待ち伏せしていると信じていたのです。

Koncize dirite, la naturo estis malamika.
Koncize dirite簡潔に云って
　　diri言う、-itされて
la naturo estis malamika自然は敵であった
要するに、自然は敵でした。
8月6日

141 女性の下着(4)

141　女性の下着(4)




7
Beatrice Notz, kiu gvidis la skipon de arkeologoj, rakontis, ke fakte oni malkovris la linajn vestojn jam en la jaro 2008, sed oni ne diskonigis la malkovron ĝis nun. Laŭ ŝiaj klarigoj necesis atente kontroli la vestaĵojn kaj dati ilin per la metodo de karbono 14 por certigi ilian aŭtentikecon kaj tio postulis sufiĉe longan tempon.

Beatrice Notz, kiu gvidis la skipon de arkeologoj, rakontis, ke fakte oni malkovris la linajn vestojn jam en la jaro 2008, sed oni ne diskonigis la malkovron ĝis nun.
Beatrice Notz女性,
kiu＝who
gvidis la skipon de arkeologoj考古学者たちのシフトを指導していた,
rakontis, ke ～と語った
fakte oni malkovris la linajn vestojn事実、人は亜麻の衣装を見つけた
jam en la jaro 2008, すでに2008年に
sed しかし
oni ne diskonigis la malkovron人はその発見を周知させなかった
ĝis nun 今まで
考古学者たちを指揮していたベアトリス・ノッツ女史は、すでに2008年に亜麻の衣服を発見していたのだが、今まで外部には発表しなかったのだ、と語りました。

Laŭ ŝiaj klarigoj necesis atente kontroli la vestaĵojn kaj dati ilin per la metodo de karbono 14 por certigi ilian aŭtentikecon kaj tio postulis sufiĉe longan tempon.
Laŭ ŝiaj klarigoj彼女らの説明によれば
necesis atente kontroli la vestaĵojn それらの衣装を注意して検査することが必要だった
kaj dati ilin そしてそれらを年代を推定する
per la metodo de karbono 14 　炭素14法を使って
por certigi ilian aŭtentikecon それらの真正性を確かめるために
kaj tio postulis sufiĉe longan tempon.そしてそれは十分に長い時間を要求した
彼女の説明によれば、その衣服を注意して点検し炭素14法を使ってそれらの年代を推定する必要があり、それには長い時間がかかったのです。




8
Notz aldone diris: "Ni malfacile povis kredi tion, kion ni vidis. Laŭ ĝisnunaj plej bonaj scioj, en la 15-a jarcento tute ne estis korsetoj similaj al mamzonoj. La tiuepokaj pentraĵoj de virinoj tute ne elmontras tion, kion ili uzis sub la vestoj. Do oni povas konsideri tiun ĉi malkovron kiel mankintan ĉeneron en la historio de la virinaj subvestoj".

Notz aldone diris: ノッツはつけ加えて言った

"Ni malfacile povis kredi tion, kion ni vidis.
Ni malfacile povis kredi tion我々は苦労して（やっと）それを信じることができた
kion ni vidis.我々が見たものを
彼女はつけ加えて言いました：　「見つけ出したものを、私たちは苦労してやっと信じることができました」　

Laŭ ĝisnunaj plej bonaj scioj, en la 15-a jarcento tute ne estis korsetoj similaj al mamzonoj.
Laŭ ĝisnunaj plej bonaj scioj従来の最も良い社会によれば
en la 15-a jarcento 　15世紀における
tute ne estisまったく～でなかった
korsetoj similaj al mamzonojコルセットはブラジャーに似た
今までの最も良い社会によれば、15世紀にはブラジャーに似たコルセットはまったくありませんでした。

La tiuepokaj pentraĵoj de virinoj tute ne elmontras tion, kion ili uzis sub la vestoj.
La tiuepokaj pentraĵoj de virinoj その時代の婦人の絵
tute ne elmontras tion, まったくそれをはっきり見せなかった
kion ili uzis 彼らが使っていたものを
sub la vestoj衣装の下に.
その時代の婦人像では、彼女らが衣装の下に使っていたものがまったく描かれませんでした。

Do oni povas konsideri tiun ĉi malkovron kiel mankintan ĉeneron en la historio de la virinaj subvestoj".
Doだから
oni povas konsideri人は考えることができる
tiun ĉi malkovron この発見を
kiel mankintan ĉeneron 欠けている鎖の輪（missing link）として
　　missing link系列を完成させる上で欠けている部分、問題解決上必要な情報
en la historio de la virinaj subvestoj女性の下着の歴史における.
だから今回のこの発見は、女性の下着の歴史における「欠けていた環」と考えるこちができます。




9
Se vi deziras scii, kio estas datado de trovaĵoj per metodo de karbono 14, vi povas spekti la suban mallongan filmeton, kiun mi adaptis kaj esperantigis:
Se vi deziras scii, もしあなたが～を知りたければ
kio estas datado de trovaĵoj 発見物の年代が何であるか
　　datado＝dato年代を定めること」
per metodo de karbono 14, 炭素14法を使って
vi povas spekti 貴方が見ることができる
la suban mallongan filmeton下の短いフィルム,
kiun それを
mi adaptis kaj esperantigis私が作り変えて望むようにした
もし年代測定に使われた炭素14法をお知りになりたければ、私が作った下記の短いフィルムをご覧ください。
8月5日

140 女性の下着(3)

140　女性の下着(3)




4
La kvar mamzonoj el lino ŝajnas nuntempaj kun tasformaj mamsubtenoj je malsimilaj grandoj, ŝelketoj kaj malantaŭa rimeno, kiuj rekte kuniĝas kun la mamsubtenoj. Temas pri vesto, kies celo verŝajne ne estis nur funkcia. Laŭ la universitata anonco, tiaj mamzonoj estis ornamitaj per brodaĵoj, verŝajne por allogi eventualajn amindumantojn.

La kvar mamzonoj el lino ŝajnas nuntempaj kun tasformaj mamsubtenoj je malsimilaj grandoj, ŝelketoj kaj malantaŭa rimeno, kiuj rekte kuniĝas kun la mamsubtenoj.
La kvar mamzonoj el lino　亜麻製の4つのブラジャー
sxajnas　～に見える
nuntempaj kun tasformaj mamsubtenoj現代のカップの形をした乳房支持
　　subteni下から支える、tasoカップ、
je malsimilaj grandojまったく似ていない大きさで
　　malsimilaまったく似ていない
ŝelketoj kaj malantaŭa rimenoストラップと後ろの革紐
kiuj＝which
rekte kuniĝasまっすぐに結びついている
　　rekte一直線に・まさに、　kunigxi一緒になる・結びつく
kun la mamsubtenoj乳房支持と.
亜麻製の4つのブラジャーは現代のカップの形をしたものに見えますが、まったく似ていない大きさで、ストラップと後ろの革紐がブラジャーにまっすぐに結びついています。

Temas pri vesto, kies celo verŝajne ne estis nur funkcia.
Temas pri vesto衣装に関する主題である
kies celo その目的は
verŝajne　～らしい・たぶん
ne estis nur funkcia.機能的なだけではなかった
話題になっているのは衣装ですが、その目的は機能（乳房支持）だけではなかったようです。

Laŭ la universitata anonco, tiaj mamzonoj estis ornamitaj per brodaĵoj, verŝajne por allogi eventualajn amindumantojn.
Laŭ la universitata anonco大学の発表によれば
tiaj mamzonoj estis ornamitaj per brodaĵoj, これらのブラジャーは刺繍によって飾られていた
verŝajne たぶん・おそらく
por allogi eventualajn amindumantojn偶発的な口説き男どもを魅惑するために.
　　allogiひきつける・魅惑する、amindumi女を口説く・言い寄る
大学の発表によれば、これらのブラジャーは刺繍によって飾られており、おそらくたまたま女を口説く男どもを
惹きつけるためのものです。




5
Spertuloj pri modo difinis la malkovron surpriza, ĉar antaŭe oni havis neniun indikon pri la fakto, ke virinoj uzis mamzonojn jam antaŭ la komenco de la 20-a jarcento. Tial la ĝenerala opinio estis, ke mamzonoj aperis nur tiam, ĝuste je la komenco de la 20-a jarcento, kiam virinoj sin liberigis el korsetoj.

Spertuloj pri modo difinis la malkovron surpriza, ĉar antaŭe oni havis neniun indikon pri la fakto, ke virinoj uzis mamzonojn jam antaŭ la komenco de la 20-a jarcento.
Spertuloj熟練者（名人）たちは
pri modo流行（モード）に関して
difinis la malkovron surprizaその驚くべき発見を定義（規定）した,
ĉar まぜなれば
antaŭe昔は・以前には
oni havis neniun indikon人は何らの表示（兆候）を持たなかった
pri la fakto事実について
ke＝that
virinoj uzis mamzonojn 女たちはブラジャーを使った
jam antaŭ la komenco de la 20-a jarcentoすでに20世紀の開始の前に.
モードの専門家たちはこの発見を驚くべきものと考えました。なぜかと言えば、20世紀が始まる前に女性がブラジャーを使っていたというエビデンスは何もなかったからです。

Tial la ĝenerala opinio estis, ke mamzonoj aperis nur tiam, ĝuste je la komenco de la 20-a jarcento, kiam virinoj sin liberigis el korsetoj.
Tialそれゆえに・したがって
la ĝenerala opinio estis一般的な（全般的な）意見は～であった
ke＝that
mamzonoj aperis nur tiamブラジャーはその時にのみ現れた
ĝuste je la komenco de la 20-a jarcentoちょうど20世紀の開始に,
kiam＝when
virinoj sin liberigis el korsetoj女性たちが自身をコルセットから解放した
これまでは、ちょうど20世紀の始めに女性たちが自身をコルセットから解放した時に、はじめてブラジャーは現れたと言うのが一般的な見解でした。




6
Sed nun ŝajnas, ke unue aperis la mamzono kaj poste venis la korseto. La kuratoro de la londona muzeo pri modo, Hilary Davidson, firme asertas, ke unu el la mamzonoj, kiuj troviĝis en la kastelo, "aspektas ekzakte kiel moderna mamzono," aldonante, ke "tiuj ĉi vere estas mirindaj malkovroj."

Sed nun ŝajnas, ke unue aperis la mamzono kaj poste venis la korseto.
Sed nun ŝajnas, keしかし今や～らしい・～の様子である
unue aperis la mamzono 先ず・最初にブラジャーが現れた
kaj poste venis la korsetoそしてその後にコルセットが来た.
しかし今や、まずブラジャーが出現し、そのあとにコルセットが来たらしいのです。

La kuratoro de la londona muzeo pri modo, Hilary Davidson, firme asertas, ke unu el la mamzonoj, kiuj troviĝis en la kastelo, "aspektas ekzakte kiel moderna mamzono," aldonante, ke "tiuj ĉi vere estas mirindaj malkovroj."
La kuratoro de la londona muzeo pri modoロンドン流行美術館の学芸員
Hilary Davidsonは,
firme asertas, ke ～と確言している
unu el la mamzonojブラジャーの1つは,
kiuj=which
troviĝis en la kasteloその城で発見された
aspektas ekzakte正確に～のように見える
kiel moderna mamzono現代のブラジャーのように
aldonante, ke ～と付け加えて
tiuj ĉi vere estas mirindaj malkovrojこれらは真に驚くべき発見である
ロンドン流行美術館の学芸員ヒラリー・ダヴィドソンは、城で見つかったブラジャーの１つは、「正確に現代のブラジャーのように見える」と断言し、「これらは真に驚くべき発見だ」とつけ加えました。
8月4日

139 女性の下着(2)

139　女性の下着(2)




2
Arkeologoj malkovris en aŭstra kastelo mamzonojn kaj kalsoneton de la Mezepoko. Ĝis nun oni pensis, ke mamzonojn virinoj ekuzis nur en la 20-a jarcento, kiam ili sin liberigis de la korseto.

Arkeologoj malkovris en aŭstra kastelo mamzonojn kaj kalsoneton de la Mezepoko.
Arkeologoj malkovris考古学者たちは見つけた
en aŭstra kasteloオーストリアの城のなかに
mamzonojn kaj kalsoneton de la Mezepokoマゼポコのブラジャーとパンティを
　　mamo乳房、zono帯・バンド、 kalsonoパンツ
考古学者たちはオーストリアの城のなかにブラジャーとパンティを見つけました。

Ĝis nun oni pensis, ke mamzonojn virinoj ekuzis nur en la 20-a jarcento, kiam ili sin liberigis de la korseto.
Ĝis nunいままで
oni pensis, ke人は～と考えていた
mamzonojn ブラジャーを
virinoj女性たちは
ekuzis nur en la 20-a jarcento　20世紀にやっと使い始めた
kiam＝when
ili sin liberigis de la korseto彼女らがコルセットから自身を解放した
これまでブラジャーは、20世紀になって女性がコルセットから解放された時に、初めて使われ始めたと考えられていました。



3
Tiu revolucia malkovro povus ŝanĝi la historion de la malsupra virina vestaĵo. Proparolanto de la universitato de Innsbruck en Aŭstrujo raportis, ke arkeologoj trovis kvar mamzonojn inter pli ol 2700 mezepokaj tolaĵoj, el lino aŭ el lino miksita kun kotono. Ili estis enterigitaj en antikva aŭstra kastelo sub amaso da tero, pecoj el ligno, pajlo kaj feloj.

Tiu revolucia malkovro povus ŝanĝi la historion de la malsupra virina vestaĵo.
Tiu revolucia malkovroこの革命的な発見は
povus ŝanĝi la historion歴史を変え得るだろう
de la malsupra virina vestaĵo女性の下着の.
この革命的な発見は、女性下着の歴史を書き変えるでしょう。

Proparolanto de la universitato de Innsbruck en Aŭstrujo raportis, ke arkeologoj trovis kvar mamzonojn inter pli ol 2700 mezepokaj tolaĵoj, el lino aŭ el lino miksita kun kotono.
Proparolanto de la universitato de Innsbruck en Aŭstrujoオーストリアのインスブルック大学の代弁者は
raportis, ke ～と報告した
arkeologoj trovis kvar mamzonojn考古学者たちは4つのブラジャーを発見した
inter pli ol 2700 mezepokaj tolaĵoj中世の家庭用布製品が2700以上のあいだに
epoko時代、　mezepoko中世、　tolajxo家庭用の布製品
el lino aŭ el lino miksita kun kotono麻あるいは麻と綿の混紡.
オーストリーのインスブルック大学の代弁者は、考古学者たちが発掘した中世の家庭用布製品2700以上の中に4つのブラジャー（麻あるいは麻綿混紡）を発見したと報告しました。

Ili estis enterigitaj en antikva aŭstra kastelo sub amaso da tero, pecoj el ligno, pajlo kaj feloj.
Ili estis enterigitaj それらは土中に埋められた
en antikva aŭstra kastelo古代のオーストリアの城に
sub amaso da tero多量の土の下に,
pecoj el ligno木材片
pajlo kaj feloj藁と毛皮.
それらは古代オーストリアの城に多量の土、木材片、藁と毛皮と一緒に埋められていました。
8月3日