188 赤ワイン(4)

188　赤ワイン(4)




6
Oni tamen ne povas pruvi ĉu vere tiuj substancoj alvenas en la homa korpo je sufiĉe altaj kvantoj. Oni nur estas certa ke - se ili entute efikas - precipe ruĝa vino enhavas la sanakcelajn substancojn. Kontraŭe al blanka vino kiu produktiĝas el suko, la vinfaristoj utiligas por ruĝa vino la kompletan vinberon. La substancoj el la ŝelo tiel ne perdiĝas.

Oni tamen ne povas pruvi ĉu vere tiuj substancoj alvenas en la homa korpo je sufiĉe altaj kvantoj.
Oni tamen人はしかし
ne povas pruvi証明できない
ĉu vere真に～か？
tiuj substancojそれらの物質が
alvenas en la homa korpo人の体の中に到着する
je sufiĉe altaj kvantoj十分に高い量で
しかしそれらの有効物質の十分な量が、人体の中に達しているかどうかは証明できません。

Oni nur estas certa ke - se ili entute efikas - precipe ruĝa vino enhavas la sanakcelajn substancojn.
Oni nur estas certa ke人はただ～が確かであるだけだ
se ili entute efikasもしそれらが全体として有効であるならば
precipeとくに
ruĝa vino enhavas赤ワインが内包する
la sanakcelajn substancojnその健康促進の物質どもを
もしそれらが全体として有効であるならば、とくに赤ワインに健康増進物質が含まれているということが確かなだけです。

Kontraŭe al blanka vino kiu produktiĝas el suko, la vinfaristoj utiligas por ruĝa vino la kompletan vinberon.
Kontraŭe al blanka vino 白ワインと反対に
kiu ＝which
produktiĝas el suko汁から生産する
la vinfaristojワイン製造業者たちは
utiligas por ruĝa vino赤ワインのために利用する
la kompletan vinberon完全な(全体の)葡萄を
葡萄果汁からつくる白ワインと反対に、赤ワインは葡萄の全体を使います。

La substancoj el la ŝelo tiel ne perdiĝas.
La substancoj el la ŝelo皮からの物質は
tiel そのようにして
ne perdiĝas消えない、なくならない
だから、葡萄の皮に含まれている有効物質は消えずに残っているのです。



7
Bedaŭrinde ankaŭ esploroj kun miloj da homoj ĝis nun nur povis liveri indikojn por la sanakcela efiko de la vino. Medicinistoj en kongreso de kardiologoj en la jaro 2008 deklaris ke laŭ studaĵo modera konsumo de vino povas redukti la riskon pri korrilataj malsanoj je 30 procentoj. Sed sendubiga pruvo tamen ne ekzistas. Kaj aliflanke estas tute certe ke la alkoholo estas malakcela por la sano, precipe se ĝi estas konsumata malmodere.

Bedaŭrinde ankaŭ esploroj kun miloj da homoj ĝis nun nur povis liveri indikojn por la sanakcela efiko de la vino.
Bedaŭrinde 残念ながら
ankaŭ esploroj まだ研究は
kun miloj da homoj　数千人の人間で
ĝis nun 現在まで
nur povis 証明しただけだ
liveri indikojn徴候・跡形をもたらすこと
por la sanakcela efiko健康増進効果のために
de la vinoワインの.
残念ながら現在までに数千人で調べられた結果によれば、ワインの健康増進効果を示す徴候が証明されただけです。

Medicinistoj en kongreso de kardiologoj en la jaro 2008 deklaris ke laŭ studaĵo modera konsumo de vino povas redukti la riskon pri korrilataj malsanoj je 30 procentoj.
Medicinistoj医学者たちは
en kongreso de kardiologoj心臓病学会で
en la jaro 2008 　2008年の
deklaris ke 　～と宣言した
laŭ studaĵo　研究によれば
modera konsumo de vinoワインの現代の消費は
povas redukti la riskonリスクを低下させ得る
pri korrilataj malsanoj 相関する病気に関して
je 30 procentoj 　30%
2008年の心臓病学会で、関連疾患がワインを飲むことで30%減ると宣言されました。

Sed sendubiga pruvo tamen ne ekzistas.
Sed しかし
sendubiga pruvo疑問の余地のない証明は
tamen ne ekzistas. しかし存在しない
しかし疑問の余地のない証明は存在していません。

Kaj aliflanke estas tute certe ke la alkoholo estas malakcela por la sano, precipe se ĝi estas konsumata malmodere.
Kaj aliflanke そして他面では
estas tute certe ke ～が全く確かだ
la alkoholo estas malakcela アルコールが減速させる
por la sano健康に関して,
precipe とくに
se ĝi estasもしそれが～であるならば
konsumata malmodere過度に消費された.
他面で、アルコールの飲みすぎが健康に悪いことは全くはっきりしています。



8
Por mi tio ne estas problemo. Mi trinkas ĉiuvespere vere nur glaseton da ruĝa vino kaj mi fartas tre bone

Por mi tio ne estas problemo.
Por mi 私にとっては
tio ne estas problemoそれは問題でない.
それは私には問題でありません。

Mi trinkas ĉiuvespere vere nur glaseton da ruĝa vino kaj mi fartas tre bone
Mi trinkas 私は飲む
ĉiuvespere 毎晩
vere真に
nur glaseton da ruĝa vino　グラス1杯の赤ワインだけを
kaj mi fartas tre boneそして私はとても健康だ
私は毎晩グラス1杯の赤ワインを飲み、至って元気です。
9月30日

187 赤ワイン(3)

187　赤ワイン(3)




4
La supozo ke glaseto da vino estas bona por la sano havas sian originon ĉe la tiel nomata "franca paradokso". Dum la 1970-aj jaroj esploristoj en Francio malkovris ke homoj kvankam ili nutris sin per kaloririĉaj kaj grasaj nutraĵoj kaj kiuj krome jen kaj jen fumis cigaredon, suferis malpli je korinfarktoj ol enloĝantoj de aliaj industriaj landoj. Kiel kaŭzon identigis la esploristoj finfine interalie la ĉiutagan glason da ruĝa vino de la francoj.


La supozo ke glaseto da vino estas bona por la sano havas sian originon ĉe la tiel nomata "franca paradokso".
La supozo ke ～という想定
glaseto da vino ワインのグラス1杯
estas bona por la sano 健康に良い
havas sian originon その起源を持つ
ĉe la tiel nomata "franca paradokso"　いわゆる「フランスの逆説」に
グラス一杯のワインが健康に良いという想定は、いわゆる「フランスの逆説」の起源を発しています。

Dum la 1970-aj jaroj esploristoj en Francio malkovris ke homoj kvankam ili nutris sin per kaloririĉaj kaj grasaj nutraĵoj kaj kiuj krome jen kaj jen fumis cigaredon, suferis malpli je korinfarktoj ol enloĝantoj de aliaj industriaj landoj.
Dum la 1970-aj jaroj 　1970年代に
esploristoj en Francio フランスにおける研究者たち
malkovris ke ～ということを発見した
homoj 人間は
kvankam ＝although
ili nutris sin 彼らは自分を養う
per kaloririĉaj kaj grasaj nutraĵoj　高いカロリーで脂肪の多い食べ物で
kaj kiuj ＝and who
krome そのほかに
jen kaj jen ＝ofte
fumis cigaredonタバコをのんだ,
suferis malpli je korinfarktoj心筋梗塞をより少なく患った
ol enloĝantoj 住民より
de aliaj industriaj landoj他の産業諸国（先進国）の.
1970年代にフランスの科学者たちは、高カロリーで脂肪の多い食事をとり、しばしばタバコを吸っている人が、他の先進諸国の住民より心筋梗塞になりにくいことを発見しました。

Kiel kaŭzon identigis la esploristoj finfine interalie la ĉiutagan glason da ruĝa vino de la francoj.
Kiel ～として
kaŭzon identigis原因を同定す
la esploristoj 研究者ら
finfine ついに、さいごに
interalie とりわけ、数ある中で
la ĉiutagan glason da ruĝa vino 赤ワインの晩酌を
de la francoj.フランス人の
研究者たちはその原因を、最後にフランス人の赤ワイン晩酌と同定しました。



5
Vinŝatantoj festis, esploristoj ekis studojn por plisolidigi la hipotezon. Kaj vere oni povus teorie trovi klarigon por la sanakcela efiko de la vino laŭ ĝiaj enhavaj substancoj. Nome malantaŭ la fenomeno troviĝas diversaj precipe polifenolaj enhavosubstancoj kiuj troviĝas precipe en la ŝelo de la vinbero. Unu el tiuj substancoj estas Resveratrolo. Tiu substanco same kiel multaj aliaj plantaj substancoj laŭdire kaŭzas multajn malgrandajn miraklojn: Ili plibonigas la valorojn je sanga graso, preventas sklerozon de arterioj kaj tiel malaltigas la riskon je korinfarkto.

Vinŝatantoj festis, esploristoj ekis studojn por plisolidigi la hipotezon.
Vinŝatantoj festisワイン愛好者たちは祝った,
esploristoj ekis studojn研究者らが研究を始めた
por plisolidigi la hipotezonその仮説を強固にするために.
ワイン愛好者たちは、研究者がその仮説を確証するために研究し始めたことを祝いました。

Kaj vere oni povus teorie trovi klarigon por la sanakcela efiko de la vino laŭ ĝiaj enhavaj substancoj.
Kaj vereそして本当に
oni povus teorie trovi klarigon人は理論的に説明を見つけることができるだろう
por la sanakcela efiko健康促進効果のために
de la vinoワインの
laŭ ĝiaj enhavaj substancojその内包する物質に従って
そして本当に、ワインに含まれている物質による健康促進効果を、理論的に説明できるでしょう。

Nome malantaŭ la fenomeno troviĝas diversaj precipe polifenolaj enhavosubstancoj kiuj troviĝas precipe en la ŝelo de la vinbero.
Nome malantaŭ la fenomenoすなわちその現象の後ろに
troviĝas diversaj precipe polifenolaj enhavosubstancoj さまざまなとりわけポリフェノールの内包物質がを存在する
kiuj＝which
troviĝas precipeとりわけ存在する
en la ŝelo de la vinberoブドウの皮のなかに.
葡萄の皮の中にはポリフェノールがあります。

Unu el tiuj substancoj estas Resveratrolo.
Unu el tiuj substancoj それらの物質の中の1つ
estas Resveratroloレスヴェラトロールである
それらの物資の中の1つがレスヴェラトロールえす。

Tiu substanco same kiel multaj aliaj plantaj substancoj laŭdire kaŭzas multajn malgrandajn miraklojn:
Tiu substanco その物質は
same kiel multaj aliaj plantaj substancoj多くのその他の植物性物質と同じように
laŭdire噂では、いわゆる
kaŭzas multajn malgrandajn miraklojn多くの小さい奇跡をおこす
この物質は多くの小さい奇跡を起こします。

Ili plibonigas la valorojn je sanga graso, preventas sklerozon de arterioj kaj tiel malaltigas la riskon je korinfarkto.
Ili plibonigasそれらは改善する
la valorojn je sanga graso血液脂肪の数値を
preventas sklerozon de arterioj動脈の硬化を妨げる
kaj tiel そしてそのようにして
malaltigas la riskon je korinfarkto心筋梗塞のリスクを低下させる.
血液脂肪の数値を改善し、心筋梗塞のリスクを低下させます。
9月29日

186 赤ワイン(2)

186　赤ワイン(2)




3
Laŭ aktuala verdikto de la Eŭropa Kortumo tamen tiu supozo ne estas simple daŭrigebla. La kortumo verdiktis ke pro la enhavo da alkoholo de vino - ekde 1,2 volumprocentoj - tiaj eldiroj pri sanakcela efiko ne estas akcepteblaj.

Laŭ aktuala verdikto de la Eŭropa Kortumo tamen tiu supozo ne estas simple daŭrigebla.
Laŭ aktuala verdikto現実の判決によれば
　　verdikti判決を言い渡す, 　verdicto評決・（神の）裁き
de la Eŭropa Kortumoヨーロッパ裁判所
　　korto庭、kortumo法廷、kortego宮廷
tamenしかし
tiu supozoこの想定は
ne estas simple単純に～でない
daŭrigebla持続可能な.
しかしヨーロッパ裁判所の現実の判決によれば、この思い込みは単純に真実とは言えないようです。

La kortumo verdiktis ke pro la enhavo da alkoholo de vino - ekde 1,2 volumprocentoj - tiaj eldiroj pri sanakcela efiko ne estas akcepteblaj.
La kortumo verdiktis ke法廷は～と判決した
pro la enhavo da alkoholo de vinoワインのアルコールの含量に関して
ekde 1,2 volumprocentoj　1.2容量%から
tiaj eldiroj そのような表明
　　diri言う、eldiri口に出す・表明する
pri sanakcela efiko 健康増進効果に関する
ne estas akcepteblaj受け入れられない・容認できない.
法廷はワインのアルコール含量（1.2容量％から）について、健康増進効果という説は容認できないと判決しました。
9月28日

185 赤ワイン(1)

185　赤ワイン(1)
9月25日にEsperanta Retradioで配信された記事＜Ruĝa vino - ĝuinda kaj sanakcela＞です。




1
Glaseto da ruĝa vino tenas vin sana - tion multaj homoj pensas. Kio estas la vero pri la multe laŭdata porsana utilo de la vinbera suko?

Glaseto da ruĝa vino tenas vin sana - tion multaj homoj pensas.
Glaseto da ruĝa vino　グラス1杯の赤ワイン
　　glasoコップ・グラス、-et小さい
tenas vin sana –貴方を健康に保つ
　　teni保持する・維持する、teno支え持つこと、sana健康な
tionソレを
multaj homoj pensas多くの人は思う
　　penso考え・思考、pensi思う・考える
グラス1杯の赤ワインンは健康に良いと、多くの人が思っています。.

Kio estas la vero pri la multe laŭdata porsana utilo de la vinbera suko?
Kio＝What？
estas la vero真実は～である
pri la multe laŭdata porsana utilo多く賞賛された健康のための実益に関して
　　lauxdo賞賛、lauxdi褒める、-at~されている、sano健康、por~のための、utilo実益・利益・効用
de la vinbera suko葡萄の汁の
　　vinoワイン、bero食用小果実、vinberoブドウ、sukoジュース
健康によいと広く世間でいわれているこのワイン（ブドウの汁）の、真相は何でしょうか？



2
Ĉu en gastejoj, ĉu okaze de la 85-a naskiĝtago de la avino, ĉu en la gazetaro - de jardekoj la homaro diskutas pri la laŭdire tiom sanakcela vespera glaseto da vino. Tiun supozon subtenas jen kaj jen novaj sciencaj studoj, sed ofte estas nur deziro: Kial foje ne finfine io kio donas agrablan senton, ne servu ankaŭ por la sano?

Ĉu en gastejoj, ĉu okaze de la 85-a naskiĝtago de la avino, ĉu en la gazetaro - de jardekoj la homaro diskutas pri la laŭdire tiom sanakcela vespera glaseto da vino.
Ĉu…cxu… ~か～か
en gastejoj旅館で
　　gasto客、-ej場所、gastejo宿泊所・食堂
okaze de la 85-a naskiĝtago　85歳の誕生日に
　　okazo機会・場合、okaze de～に際して、85-a＝okdek kvinka
naskigxis生まれる、naskigxtago誕生日
de la avino祖母の
　　avo祖父、avino祖母、nepo/nepino孫
en la gazetaro新聞雑誌で
de jardekoj　数十年の
la homaro diskutas 人類は議論する
pri　～に関して
laŭdire噂では・いわゆる、
tiom それだけ・そんなに多く・これだけ
sanakcela健康を増進する
　　sano健康、akcelo加速・促進・推進
vespera glaseto da vinoワインの晩酌.
　　vespero晩･宵・夕方、glasoグラス・コップ、-et小さい、
宿泊所で、祖母の85歳の誕生日に、あるいは新聞雑誌で数十年来、私たちはいわゆるワインの晩酌が健康によいということを論じています。

Tiun supozon subtenas jen kaj jen novaj sciencaj studoj, sed ofte estas nur deziro:
tiun supozonその憶測を・この想像を
supozi思う・憶測する･想像する、supoza想定上の、supoze想定の上で
subtenas下から支える・支持する・支援する
jen ほら
novaj sciencaj studoj新しい科学的な研究
sed ofte しかししばしば
estas nur deziro単なる願望である、願望にすぎない
最近の科学的な研究がときどきこの憶測を支持していますが、しばしばそれらは単なる願望に過ぎません。

Kial foje ne finfine io kio donas agrablan senton, ne servu ankaŭ por la sano?
Kial ＝Why?
foje 時折・いつか・かつて
ne 否定詞
finfineとうとう・ついに・やっと
io なにか
kio =which、that
donas agrablan senton心地よい感じを与える
　　agrabla気持ち良い・快い、sento感覚・気持ち、senti感じる
servu:　servi（仕える・役に立つ）の命令
ankaŭ＝also, too
por la sano健康のために
人を気持ちよくさせるものが、健康にも良くないはずがありません。
9月27日

183 愉快なお医者(4)

183　愉快なお医者(4)




4
Kompreneble, oni bezonas zorgan trejnadon. En hospitaloj oni ne rajtas multe brui kaj atento pri higienaj normoj estas nepre necesa. Ludoj kaj ŝercoj devas obei certajn limojn, por eviti ian ajn materian aŭ psikologian riskon al pacientoj kaj laboristoj. Se oni agas kompetente, la rezultoj estas klaraj: malsanaj infanoj fariĝas pli aktivaj, kunlaboremaj, manĝemaj kaj akceptemaj fronte al necesaj ekzamenoj; familianoj de tiuj infanoj fariĝas pli bonhumoraj, esperplenaj kaj kunhelpas en la flegado; flegistoj kaj kuracistoj pli amike, bonhumore kaj varmakore traktas siajn pacientojn; teknikistoj, flegistoj kaj kuracistoj fariĝas pli kunlaboremaj kaj amikemaj inter si. Rektaj influoj je la sano de pacientoj estas klare dokumentitaj: mildigo de doloro, mildigo de angoro (ekzemple tuj antaŭ operacio), efika helpo por fari, ke infanoj restu tute senmovaj okaze de fakaj medicinaj ekzamenoj. Eksperimentoj pruvis, ke eĉ por faciligi artefaritan fekundiĝon ĝi montriĝis efika. Kaj dum flegado de sekse perfortitaj infanoj la klaŭna gajo multe helpas. Kaj plej grave: feliĉigataj pacientoj prezentas pli bonajn reagojn laŭ klinika vidpunkto – eble pro influo je la imunosistemo.
Nun oni jam ne havas dubon: bona humoro kaj solidareco estas altvaloraj kuraciloj.


Kompreneble, oni bezonas zorgan trejnadon.
Komprenebleもちろん
oni bezonas zorgan trejnadon人は介護の訓練を必要とする.
もちろん、ケアの訓練は必要です。

En hospitaloj oni ne rajtas multe brui kaj atento pri higienaj normoj estas nepre necesa.
En hospitaloj 病院では
oni ne rajtas人は権利がない
multe brui 多く騒音をたてる
kaj atento pri higienaj normojそして衛生的な規範に関して注意
estas nepre necesa必ず必要である.
病院では騒音を立てられませんし、衛生規範に注意を払うことが必要です。

Ludoj kaj ŝercoj devas obei certajn limojn, por eviti ian ajn materian aŭ psikologian riskon al pacientoj kaj laboristoj.
Ludoj kaj ŝercoj 遊びと冗談
devas obei certajn limojnある一定の限界を遵守せねばならない,
por eviti 避けるために
ian ajn materian aŭ psikologian riskon何らかの物質的あるいは心理的なリスクを
al pacientoj kaj laboristoj患者と働く人たちに.
遊びとジョークも、患者と職員への何らかの物質的・心理的なリスクを避けるために、ある一定の節度を保たなければなりません。

Se oni agas kompetente, la rezultoj estas klaraj:
Se oni agas kompetenteもし人が適格・有能に振る舞うならば
la rezultoj estas klaraj: その結果は明白だ
うまく演じることができれば、その効果は覿面です。

malsanaj infanoj fariĝas pli aktivaj, kunlaboremaj, manĝemaj kaj akceptemaj fronte al necesaj ekzamenoj;
malsanaj infanoj 病気の子供たちは
fariĝas pli aktivaj, ヨリ活動的になり
kunlaboremaj協力的な
　　-em傾向・性癖
manĝemaj 良く食べ
kaj akceptemajそして受けいれる
fronte al necesaj ekzamenoj必要な検査に面して
病気の子供たちはヨリ活動的、協力的になり、よく食べ、必要な検査をおとなしく受けるようになります。
9月25日


184　愉快な医者(5)




familianoj de tiuj infanoj fariĝas pli bonhumoraj, esperplenaj kaj kunhelpas en la flegado;
familianoj de tiuj infanojその子らの家族たちは
fariĝas pli bonhumoraj, esperplenajヨリ機嫌よく、希望に満ちた
kaj kunhelpasそして協力する
en la flegadoケアのなかで
その子らの家族は介護の中で、より上機嫌になり、希望に満ちて協力します。

flegistoj kaj kuracistoj pli amike, bonhumore kaj varmakore traktas siajn pacientojn;
flegistoj kaj kuracistoj看護師と医者は
pli amikeより友好的で,
bonhumore kaj varmakore traktas機嫌よく、あたたかく扱う
siajn pacientojn自分の患者らを
看護師と医者たちは自分の患者を、より友好的に機嫌よくあたたかく扱います。

teknikistoj, flegistoj kaj kuracistoj fariĝas pli kunlaboremaj kaj amikemaj inter si.
teknikistoj, flegistoj kaj kuracistoj検査技師、看護師、医者ら
fariĝas pli kunlaboremaj kaj amikemajより協力的、友好的になる
inter si彼らの間で.
医療技術者、看護師、医師たちの間もより協力的、友好的になります。

Rektaj influoj je la sano de pacientoj estas klare dokumentitaj:
Rektaj influoj 直接的な効果
je la sano健康への
de pacientoj患者らの
estas klare dokumentitajはっきりと証明された
　　dokumento記録・証拠書類、-it～された
患者への直接的な効果は、はっきり証明されています：

mildigo de doloro, mildigo de angoro (ekzemple tuj antaŭ operacio), efika helpo por fari, ke infanoj restu tute senmovaj okaze de fakaj medicinaj ekzamenoj.
mildigo de doloro痛みの緩和,
mildigo de angora不安の解消
ekzempleたとえば
tuj antaŭ operacio手術直前の
efika helpo por fari, ke～をするための有効な助け
infanoj restu tute senmovaj 子供らがまったく動かない
okaze de fakaj medicinaj ekzamenoj医学的な検査の際に.
痛みや不安（たとえば手術直前の）の緩和、そして医学的な検査の際に子供たちが全く動かないこと。

Eksperimentoj pruvis, ke eĉ por faciligi artefaritan fekundiĝon ĝi montriĝis efika.
Eksperimentoj pruvis, ke実験は～を証明した
eĉ por faciligi～を容易にするためにさえ
artefaritan fekundiĝon人工的な受胎を
ĝi montriĝis efikaそれは効果を明らかにした
さらに幾つかの実験で、人工授精にも有効なことが分かりました。

Kaj dum flegado de sekse perfortitaj infanoj la klaŭna gajo multe helpas.
Kaj dum flegadoそしてケアのあいだに
de sekse perfortitaj infanoj性的に暴行された子供たちの
　　perforti暴力をふるう、-it～された
la klaŭna gajo multe helpas道化の快活さは多くの助けをする.
性的な暴力を受けた子供たちのケアに、道化の明るい楽しさは多くの手助けをします。

Kaj plej grave:
Kaj＝and
plej grave最も重要な
そして、最も大切なことは、

feliĉigataj pacientoj prezentas pli bonajn reagojn laŭ klinika vidpunkto – eble pro influo je la imunosistemo.
feliĉigataj pacientoj幸せにされている患者たち
　　-ig～させる、it~された
prezentas pli bonajn reagojnヨリよい反応を
laŭ klinika vidpunkto – 臨床的な観点によれば
eble もしかしたら
pro influo je la imunosistemo　免疫系への影響のために
幸せになった患者たちが臨床的に見て改善された反応を示すことです。ひょっとしたら免疫系への影響の結果かもしれません。

Nun oni jam ne havas dubon: bona humoro kaj solidareco estas altvaloraj kuraciloj.
Nun oni jam ne havas dubonいま人は疑いを持たない
bona humoro kaj solidareco良いユーモアと連帯意識は
estas altvaloraj kuraciloj高い価値のある治療手段である
　　-il道具.
良質のユーモアと連帯がすぐれた治療法であることを疑う人は、もう居ません。
9月26日

183 愉快なお医者(4)

183　愉快なお医者(4)




4
Kompreneble, oni bezonas zorgan trejnadon. En hospitaloj oni ne rajtas multe brui kaj atento pri higienaj normoj estas nepre necesa. Ludoj kaj ŝercoj devas obei certajn limojn, por eviti ian ajn materian aŭ psikologian riskon al pacientoj kaj laboristoj. Se oni agas kompetente, la rezultoj estas klaraj: malsanaj infanoj fariĝas pli aktivaj, kunlaboremaj, manĝemaj kaj akceptemaj fronte al necesaj ekzamenoj; familianoj de tiuj infanoj fariĝas pli bonhumoraj, esperplenaj kaj kunhelpas en la flegado; flegistoj kaj kuracistoj pli amike, bonhumore kaj varmakore traktas siajn pacientojn; teknikistoj, flegistoj kaj kuracistoj fariĝas pli kunlaboremaj kaj amikemaj inter si. Rektaj influoj je la sano de pacientoj estas klare dokumentitaj: mildigo de doloro, mildigo de angoro (ekzemple tuj antaŭ operacio), efika helpo por fari, ke infanoj restu tute senmovaj okaze de fakaj medicinaj ekzamenoj. Eksperimentoj pruvis, ke eĉ por faciligi artefaritan fekundiĝon ĝi montriĝis efika. Kaj dum flegado de sekse perfortitaj infanoj la klaŭna gajo multe helpas. Kaj plej grave: feliĉigataj pacientoj prezentas pli bonajn reagojn laŭ klinika vidpunkto – eble pro influo je la imunosistemo.
Nun oni jam ne havas dubon: bona humoro kaj solidareco estas altvaloraj kuraciloj.


Kompreneble, oni bezonas zorgan trejnadon.
Komprenebleもちろん
oni bezonas zorgan trejnadon人は介護の訓練を必要とする.
もちろん、ケアの訓練は必要です。

En hospitaloj oni ne rajtas multe brui kaj atento pri higienaj normoj estas nepre necesa.
En hospitaloj 病院では
oni ne rajtas人は権利がない
multe brui 多く騒音をたてる
kaj atento pri higienaj normojそして衛生的な規範に関して注意
estas nepre necesa必ず必要である.
病院では騒音を立てられませんし、衛生規範に注意を払うことが必要です。

Ludoj kaj ŝercoj devas obei certajn limojn, por eviti ian ajn materian aŭ psikologian riskon al pacientoj kaj laboristoj.
Ludoj kaj ŝercoj 遊びと冗談
devas obei certajn limojnある一定の限界を遵守せねばならない,
por eviti 避けるために
ian ajn materian aŭ psikologian riskon何らかの物質的あるいは心理的なリスクを
al pacientoj kaj laboristoj患者と働く人たちに.
遊びとジョークも、患者と職員への何らかの物質的・心理的なリスクを避けるために、ある一定の節度を保たなければなりません。

Se oni agas kompetente, la rezultoj estas klaraj:
Se oni agas kompetenteもし人が適格・有能に振る舞うならば
la rezultoj estas klaraj: その結果は明白だ
うまく演じることができれば、その効果は覿面です。

malsanaj infanoj fariĝas pli aktivaj, kunlaboremaj, manĝemaj kaj akceptemaj fronte al necesaj ekzamenoj;
malsanaj infanoj 病気の子供たちは
fariĝas pli aktivaj, ヨリ活動的になり
kunlaboremaj協力的な
　　-em傾向・性癖
manĝemaj 良く食べ
kaj akceptemajそして受けいれる
fronte al necesaj ekzamenoj必要な検査に面して
病気の子供たちはヨリ活動的、協力的になり、よく食べ、必要な検査をおとなしく受けるようになります。
9月25日

182 愉快なお医者(3)

182　愉快なお医者(3)




3
La “gajaj doktoroj” estas bela fenomeno, kiu komenciĝis antaŭ kelkaj jardekoj kaj atingis la tutan mondon. La pioniro estis israela kuracisto Shevach Friedler, kiu post sia diplomiĝo lernis klaŭnadon kaj mimikon en Parizo. La ĉefa ideo estas simple ludi, ŝerci kaj infanece amuzi la pacientojn. Komence oni laboris por infanoj, sed poste oni rimarkis, ke tia naiva gajeco helpas mildigi la suferadon ankaŭ de plenaĝuloj. En la jaro 1998 la usona furora filmo “Patch Adams” helpis popularigi la aferon. Nuntempe, en Brazilo, funkcias pli ol 500 trupoj de tiaj “gajaj doktoroj” – plej ofte volontuloj. La sukceso de tiu amuza tekniko estas tiel impresa, ke en universitatoj oni instruas klaŭnadon al kuracistoj kaj medicinstudentoj. Nuntempe okazas internaciaj kongresoj kaj similaj eventoj de medicinistoj por pritrakti la novan kuracmetodon.


La “gajaj doktoroj” estas bela fenomeno, kiu komenciĝis antaŭ kelkaj jardekoj kaj atingis la tutan mondon.
La “gajaj doktoroj” estasその「愉快な医者たち」は～である
bela fenomeno美しい現象
kiu＝which
komenciĝis antaŭ kelkaj jardekoj数十年前に始まった
kaj atingis la tutan mondonそして全世界に達した
「愉快な医者」は数十年前に始まり、世界に広がった美しい現象です。

La pioniro estis israela kuracisto Shevach Friedler, kiu post sia diplomiĝo lernis klaŭnadon kaj mimikon en Parizo.
La pioniro estis その先覚者は～であった
israela kuracisto Shevach Friedlerイスラエルの医師Shevach Friedler
kiu＝who
post sia diplomiĝo免許を受けたに
lernis klaŭnadon kaj mimikon道化とパントマイム（身振り）を学んだ
en Parizoパリで
その先覚者はイスラエルの医師Shevach Friedlerで、彼は大学を出たあとパリで道化とパントマイムを学びました。

La ĉefa ideo estas simple ludi, ŝerci kaj infanece amuzi la pacientojn.
La ĉefa ideo estasその主要な理念は
simple ludi単純に遊ぶこと
ŝerci kaj infanece amuzi冗談を言うこと、そして子供のように楽しませること
la pacientojn患者たちを.
その主な目的は単純に遊ぶこと、冗談を言うこと、そして患者たちを子供のように楽しませることです。

Komence oni laboris por infanoj, sed poste oni rimarkis, ke tia naiva gajeco helpas mildigi la suferadon ankaŭ de plenaĝuloj.
Komence当初は
oni laboris por infanoj人は子供らのために働いた,
sed ＝but
poste のちには
oni rimarkis, ke人は～を認めた、気づいた
tia naiva gajeco そのような素朴な愉快さ
helpas mildigi la suferadon苦しみを緩和することを助ける
ankaŭ de plenaĝuloj大人たちの（苦しみも）も.
当初は子供が相手でしたが、のちにそのような素朴な愉快さが大人の苦しみを緩和する助けにもなることが分かってきました。

En la jaro 1998 la usona furora filmo “Patch Adams” helpis popularigi la aferon.
En la jaro 1998 　1998年には
la usona furora filmo米国の大流行映画
“Patch Adams” helpis “Patch Adams”が助けた
popularigi la aferonその事柄（存在）をポピュラー（周知する）にする.
1998年にアメリカで大ヒットした映画“Patch Adams”が、道化を周知させる助けになりました。

Nuntempe, en Brazilo, funkcias pli ol 500 trupoj de tiaj “gajaj doktoroj” – plej ofte volontuloj.
Nuntempe en Braziloいまブラジルでは
funkcias pli ol 500 trupoj 　500以上のチームが機能している
de tiaj “gajaj doktoroj” – そのような「愉快な医者」の
plej ofte 最もしばしば、たいていは
volontulojボランティア（pl）.
今ではブラジルで500以上のチームがこのような「愉快な医者」を演じていますが、たいていはボランティアです。

La sukceso de tiu amuza tekniko estas tiel impresa, ke en universitatoj oni instruas klaŭnadon al kuracistoj kaj medicinstudentoj.
La sukceso de tiu amuza tekniko estasその娯楽テクニックの成功は～である
tiel impresa, ke＝so impressive that
en universitatoj 大学(pl)で
oni instruas klaŭnadon人は道化術を教える
al kuracistoj kaj medicinstudentoj医師と医学生らに.
その娯楽テクニックの成功は目覚ましいものでしたから、諸大学で医師と医学生に道化術が講義されています。

Nuntempe okazas internaciaj kongresoj kaj similaj eventoj de medicinistoj por pritrakti la novan kuracmetodon.
Nuntempe いまや
okazas internaciaj kongresoj 国際学会が開かれている
kaj similaj eventoj de medicinistoj そして医療関係者らの類似のイベント（pl）が
por pritrakti 実践するために
la novan kuracmetodon新しい治療法を
今や国際学会が開かれ、この新しい治療法を実践するために医療関係者らの類似のイベントが催されています。
9月24日

181 愉快なお医者(2)

181　愉快なお医者(2)




2
Antaŭ kelkaj tagoj mi faris al mi mem tiun demandon, kiam mi vidis, en la koridoroj de hospitalo, kie mi laboras, trupeton de klaŭnoj en skandale koloraj vestoj, kun grandaj ruĝaj nazoj kaj strangaj haroj. Ili ne forte bruis, sed gaje salutis la flegistojn, la purigistojn kaj la kuracistojn, kiujn ili trovis survoje. Unu el ili alproksimiĝis, delikate ĉirkaŭbrakis min, donacis al mi etan broĉon (bluan kravateton) kaj deziris al mi feliĉan laboron. La surprizo estis al mi tre agrabla kaj vere kortuŝa. Tiun tagon mi laboris multe pli bonhumore kaj malpeze.


Antaŭ kelkaj tagoj mi faris al mi mem tiun demandon, kiam mi vidis, en la koridoroj de hospitalo, kie mi laboras, trupeton de klaŭnoj en skandale koloraj vestoj, kun grandaj ruĝaj nazoj kaj strangaj haroj.
Antaŭ kelkaj tagoj 数日前に
mi faris al mi mem tiun demandon私は自分自身に質問した
kiam＝when
mi vidis私は見た
en la koridoroj de hospitalo病院の廊下で
kie ＝where
mi laboras私が働いている,
trupeton de klaŭnoj 道化師（クラウン）のトランペットを
en skandale koloraj vestoj醜聞的に多色の衣服を着た
kun grandaj ruĝaj nazoj 大きい鼻をつけた
kaj strangaj harojそして奇妙な毛髪.
数日前、私が働いている病院の廊下で、大きい鼻と奇妙な毛髪をつけハチャメチャな色どりの衣服を着た道化師のトランペットを見た時、それを自問しました。

Ili ne forte bruis, sed gaje salutis la flegistojn, la purigistojn kaj la kuracistojn, kiujn ili trovis survoje.
Ili ne forte bruis彼らは強く音を立てなかった
sed gaje salutisしかし愉快に挨拶した
la flegistojn, la purigistojn kaj la kuracistojn看護師,　清掃夫、医者たちに
kiujn ＝to whom, その人たちを
ili trovis survoje彼らは途中で見つけた.
道化師たちは大きい音は立てませんでしたが、廊下で出会った看護師、清掃夫、医者たちに朗らかに挨拶しました。

Unu el ili alproksimiĝis, delikate ĉirkaŭbrakis min, donacis al mi etan broĉon (bluan kravateton) kaj deziris al mi feliĉan laboron.
Unu el ili alproksimiĝis彼らの1人は近寄った,
delikate ĉirkaŭbrakis minやさしく私を抱擁した
donacis al mi 私に贈った
etan broĉon (bluan kravateton)小さいブローチ（青い小さいネクタイ）を
kaj deziris al miそして私に熱望した
feliĉan laboron幸せな仕事を.
その1人は私に近づき、やさしく抱擁して、小さいブローチ（青い小さいネクタイ）を手渡しながら「幸せなお仕事を！」と言ってくれました。

La surprizo estis al mi tre agrabla kaj vere kortuŝa.
La surprizo estisその驚きは～であった
al mi私に
tre agrabla非常に快い
kaj vere kortuŝaそして真に心に触れる
その驚きはとても心地よく、ほんとうに胸を打つものでした。

Tiun tagon mi laboris multe pli bonhumore kaj malpeze.
Tiun tagon その日を
mi laboris multe私はたくさん働いた
pli bonhumore kaj malpezeヨリ機嫌よく、軽快に
　　peza重い、malpeza軽い
その日は上機嫌で軽快に、たくさん働きました。
9月23日

180 愉快なお医者(1)

180　愉快なお医者(1)
9月13日のEsperanta Retradioで放送されたPaŭlo Sergio Viana（Brazilo）の記事＜Gajaj doktoroj＞です。




1
Estas ĝenerala konsento, ke hospitaloj estas malgajaj lokoj. Tie kuŝadas suferantaj homoj kaj laboras streĉitaj profesiuloj, kiuj penadas mildigi iliajn suferojn. Plej ofte, ili estas lokoj de doloro kaj malĝojo. Tamen... ĉu tio estas absoluta veraĵo?


Estas ĝenerala konsento, ke hospitaloj estas malgajaj lokoj.
estas ĝenerala konsento一般的な同意である
ke ～ということは
hospitaloj estas 病院は～である
malgajaj lokojうっとうしい場所.
病院はうっとうしい所というのが通り相場です。

Tie kuŝadas suferantaj homoj kaj laboras streĉitaj profesiuloj, kiuj penadas mildigi iliajn suferojn.
tie ＝there,　其処には
kuŝadas suferantaj homoj苦しんでいる人たちが寝ている
　　kusxi横たわっている、 suferi苦しむ、-ant～している
kaj laboras streĉitaj profesiulojそして緊張した専門家たちが働いている
　　strecxi緊張させる、-it～された、profesio職業、profesiulo専門家、
kiuj ＝who、その人たちは
penadas mildigi iliajn suferojn彼等の苦悩を和らげようと努めている
peni努力する、penadi努力を重ねる、mildigi鎮める・和らげる
其処には苦しんでいる人たちが臥せっており、その患者らの苦痛を和らげようと緊張した専門家たちが働いています。

Plej ofte, ili estas lokoj de doloro kaj malĝojo.
plej ofte最もしばしば
ili estas彼らは～である
lokoj de doloro kaj malĝojo痛みと悲しみの場所
たいていの場合、病院は痛みと悲しみの場所です。

Tamen... ĉu tio estas absoluta veraĵo?
tamenしかし
ĉu ～か？
tio estas それは～である
absoluta veraĵo絶対的な本当の事
　　vero真実、-ajx事物、
でも...必ずそうでしょうか？
9月21日

179 現実を受容する(1)

179　現実を受容する(1)
9月14日に放送されたEsperanta Retradioの記事＜Akcepti la realon＞です。




1
La vivocirkonstancoj objektive varias en la mondo de loko al loko, de lando al lando. Kiel oni jam bone esploris, bonstato tamen ofte ne kongruas kun feliĉo, do homoj en riĉaj landoj ofte estas malpli feliĉaj ol homoj en malpli riĉaj landoj. Kaj la sento pri feliĉo kompreneble ankaŭ varias de homo al homo.


La vivocirkonstancoj objektive varias en la mondo de loko al loko, de lando al lando.
La vivocirkonstancoj 生活環境は
　　cirkonstanco事情、状況、環境、境遇
objektive varias 客観的に変わる
en la mondo　世界の中で
de loko al loko　場所から場所へ、場所ごとに、場所によって
de lando al lando　国から国へ、国ごとに、国によって.
人間の暮らしている環境は、世界の中でも場所により国によって、客観的に変化します。

Kiel oni jam bone esploris, bonstato tamen ofte ne kongruas kun feliĉo, do homoj en riĉaj landoj ofte estas malpli feliĉaj ol homoj en malpli riĉaj landoj.
kiel ＝ as
oni jam bone esploris人がすでに良く調べた
esplori調査する、探究する
bonstato tamen恵まれた状態はしかし
　　stato状態、ありさま、
ofte ne kongruas しばしば合致しない
kun feliĉo幸せと
do だから
homoj en riĉaj landoj 富裕国の人間は
ofte estas malpli feliĉaj しばしばより少なく幸せである
ol homoj en malpli riĉaj landojより富裕な国々の人間より.
しかし、すでに良く調べられてきたことですが、恵まれた状態はしばしば幸せと合致しません。
だから富裕な国々の人間がしばしば、より貧しい国々の人間より不幸だったりするのです。

Kaj la sento pri feliĉo kompreneble ankaŭ varias de homo al homo.
kaj ＝ and
la sento pri feliĉo幸せに関する感覚、幸福感
kompreneble もちろん、当然
ankaŭ varias　～も変化する
de homo al homo人から人へ、人によって、人ごとに.
そして幸福感も、もちろん、人によって変ります。
9月20日

178 コペンハーゲンの自転車道路(4)

178　コペンハーゲンの自転車道路(4)




5
Ke la biciklado havas ekonomian sencon, tion oni apenaŭ devas klarigi al homoj en Kopenhago. Tie ĉiutage 35 procentoj de ĉiuj homoj veturas per biciklo al la oficejo aŭ al la universitato. Kaj enketoj montras ke ili faras tion precipe pro tio, ĉar ili tiel plej rapide atingas sian celon. Senŝtopiĝa centro kaj pli bona sano - tio estas dezirataj kromefikoj.

Ke la biciklado havas ekonomian sencon, tion oni apenaŭ devas klarigi al homoj en Kopenhago.
Ke la biciklado自転車乗りが～であること
havas ekonomian sencon経済的な意味をもつ,
tionそれを
oni apenaŭ devas klarigi 人はほとんど説明の義務を負っていない
al homoj en Kopenhagoコペンハーゲンの人々に.
自転車は経済的な意味をもっていますが、コペンハーゲンの人々には今さら改めて説明する必要もありません。.

Tie ĉiutage 35 procentoj de ĉiuj homoj veturas per biciklo al la oficejo aŭ al la universitato.
Tie ĉiutage そこに毎日
35 procentoj de ĉiuj homojすべての人間の35％が
veturas per biciklo 自転車で走る
al la oficejo 事務所へ
aŭ al la universitatoあるいは大学へ.
街の35%の人が自転車で職場や大学に通っているのです。

Kaj enketoj montras ke ili faras tion precipe pro tio, ĉar ili tiel plej rapide atingas sian celon.
Kaj enketoj montras keそしてアンケートは～を示している
ili faras tion precipe pro tio彼らはそれを特にそのために作っている
ĉar なぜなれば
ili tiel 彼らはそのようにして
plej rapide atingas sian celonより早く彼らの目的を達成している.
アンケートによれば、通勤のための道路建設であり、人々はそれによってヨリ早く目的に達しています。

Senŝtopiĝa centro kaj pli bona sano - tio estas dezirataj kromefikoj.
Senŝtopiĝa centro 交通渋滞のないセンター
　　sxtopigxi（交通）渋滞する, 　stopiストップする
kaj pli bona sano –そしてより良い健康
tio estas dezirataj kromefikoj.それは望まれた副産物である
　　kromefiko副作用
交通渋滞の解消と健康の向上、それは望まれた副産物です。
9月11日

▲「自転車スーパーハイウエイ・C99」というようです。ご指摘をいただきました。

177 コペンハーゲンの高速道路(3)

177 コペンハーゲンの高速道路(3)

4
Antaŭ la konstruado de la rapidvojo biciklantoj testis la tutan vojlongon. Ili konstatis kaj kritikis ke necesis tro da haltoj pro ruĝaj trafiklumoj kaj kruciĝantaj stratoj. La komunumoj sekve plibonigis la kondukon de la vojo, kelkaj nodaj punktoj estis alikonstruitaj. Por la C99 estas projektita "verda ondo" por biciklantoj kun rapideco de 20 km/h kia ĝi jam funkcias sur pluraj stratoj de Kopenhago. La tuta projekto kostis 3,3 milionojn da eŭroj. La esperataj ŝpariĝoj en la sanservo tamen faru el la rapidvojo profitodonan investon.

Antaŭ la konstruado de la rapidvojo biciklantoj testis la tutan vojlongon.
Antaŭ la konstruado de la rapidvojo高速道路の建設前には
biciklantoj testis la tutan vojlongon.自転車乗りたちは全行路をテスト試走した
高速道路が建設される前に、自転車で全行路をテスト試走しました。

Ili konstatis kaj kritikis ke necesis tro da haltoj pro ruĝaj trafiklumoj kaj kruciĝantaj stratoj.
Ili konstatis kaj kritikis ke 彼らは～を確認し、意見を述べた
　　kritiko批評
necesis tro da haltojストップが多すぎた
pro ruĝaj trafiklumoj 赤信号による
kaj kruciĝantaj stratoj交差する道が（多すぎた）.
赤信号での停止が多すぎる、交差する道が多すぎることが確認され、意見として上申されました。

La komunumoj sekve plibonigis la kondukon de la vojo, kelkaj nodaj punktoj estis alikonstruitaj.
La komunumoj
sekve plibonigis la kondukon de la vojo, その結果、道の誘導は改善された
kelkaj nodaj punktoj 幾つかの分岐点
　　nodo結び目、交通の要所、分岐点
estis alikonstruitaj手直しされた
konstruo建設、
その結果、道の誘導は改善され、幾つかの要所が手直しされました。

Por la C99 estas projektita "verda ondo" por biciklantoj kun rapideco de 20 km/h kia ĝi jam funkcias sur pluraj stratoj de Kopenhago.
Por la C99　C99のために
estas projektita "verda ondo"　「緑の波」が企画されている
por biciklantoj 自転車乗りのために
kun rapideco de 20 km/h 　時速20 kmの
kia　～であるような、～と同じような
ĝi jam funkcias　それはすでに機能している（作動している）
sur pluraj stratoj de Kopenhago.コペンハーゲンの複数の道路上で
時速20 kmで走るC99のために「緑の波」が企画されています。これはコペンハーゲンの複数の道路上ですでに実現しています。

La tuta projekto kostis 3,3 milionojn da eŭroj.
La tuta projekto その全企画は
kostis 3,3 milionojn da eŭroj. 　330万エウロの出費だった
その全企画は330万エウロの出費でした。

La esperataj ŝpariĝoj en la sanservo tamen faru el la rapidvojo profitodonan investon.
La esperataj ŝpariĝoj 希望された節減は
en la sanservo 保健における
tamen しかし
faru el la rapidvojo 高速道路から作ろう
　　faru：fari（作る）の命令、話者の意志を示します。
profitodonan investon利益を生み出す投資を.
しかし高速道路への投資は、かならず医療費の面で希望された節減をもたらすでしょう。
９月10日

176 コペンハーゲンの高速道路(2)

176　コペンハーゲンの高速道路(2)




3
Per tiuj rapidvojoj la urbo Kopenhago kaj la ĉirkaŭantaj komunumoj intencas instigi pli da homoj uzi la biciklon. La motivo de la respondeculoj estas apenaŭ la ŝtopiĝoj de la trafiko kaj la rubgasoj. Ilia ĉefa motivo estas la mono. Kiam la kompleta rapidvoja reto estos realaĵo ili esperas ŝpariĝon ĉe la porsanaj kostoj en sumo de 40 milionoj da eŭroj ĉiujare. Ĉar la biciklado plifortigas la koron kaj la sangocirkulan sistemon kaj tial ŝpariĝas je longa vido multekostaj kuracoj kiel ekzemple post korinfarkto. Nome malgraŭ la pli alta risko pri akcidentoj kaj malgraŭ la enspiritaj rubgasoj la biciklado akcelas la sanon. Laŭ kalkuloj de aŭstraj esploristoj la porsana ŝparefiko situas je preskaŭ 90 cendoj - kaj tio validas por ĉiu kilometro!

Per tiuj rapidvojoj la urbo Kopenhago kaj la ĉirkaŭantaj komunumoj intencas instigi pli da homoj uzi la biciklon.
Per tiuj rapidvojojこの高速道路を使って
la urbo Kopenhago コペンハーゲン市
kaj la ĉirkaŭantaj komunumoj そしてその周囲の自治体は
intencas instigi 促すつもりだ
pli da homoj より多くの人人が
uzi la biciklon自転車を使うこと.
この高速道路を利用してコペンハーゲン市とその周辺の自治体は、より多く人が自転車に乗ることを促すつもりです。

La motivo de la respondeculoj estas apenaŭ la ŝtopiĝoj de la trafiko kaj la rubgasoj.
La motivo de la respondeculoj 責任者らの動機は
　　respondeco責任、-ul人
estas apenaŭ la ŝtopiĝoj 渋滞という訳ではなかった
de la trafiko kaj la rubgasoj.交通車両と廃棄ガスの
ところで責任者らの動機は、乗り物の渋滞と排気ガスの改善というわけではありませんでした。

Ilia ĉefa motivo estas la mono.
Ilia ĉefa motivo 彼らの主要な目的は
estas la mono. 金銭である
彼らの主要目的は財政でした。

Kiam la kompleta rapidvoja reto estos realaĵo ili esperas ŝpariĝon ĉe la porsanaj kostoj en sumo de 40 milionoj da eŭroj ĉiujare.
Kiam ＝When
la kompleta rapidvoja reto完全な高速道路網が
estos realaĵo 実現すれば
ili esperas ŝpariĝon 彼らは節約を希望する
ĉe la porsanaj kostoj 保健支出での
en sumo de 40 milionoj da eŭroj ĉiujare毎年総額4000万エウロの.
彼等は、高速道路網が完成すれば、毎年総額4000万エウロの医療支出が節約できると希望しているのです。.

Ĉar la biciklado plifortigas la koron kaj la sangocirkulan sistemon kaj tial ŝpariĝas je longa vido multekostaj kuracoj kiel ekzemple post korinfarkto.
Ĉarなぜなら
la biciklado plifortigas la koron 自転車は心臓を強健にする
kaj la sangocirkulan sistemonそして循環器系を
kaj tialそしてそれ故に、したがって
ŝpariĝas je longa vido multekostaj kuracoj 長い目で見て多額の医療費が節約される
kiel ekzemple post korinfarktoたとえば心筋梗塞の後のように.
なぜなら、自転車は心臓と血液循環器系強健にし、したがって長い目で見れば、たとえば心筋梗塞の後のように多額の医療費が節約されるのです。

Nome malgraŭ la pli alta risko pri akcidentoj kaj malgraŭ la enspiritaj rubgasoj la biciklado akcelas la sanon.
Nome malgraŭ la pli alta riskoすなわち、より高いリスクにもかかわらず
pri akcidentoj事故に関して
kaj malgraŭ la enspiritaj rubgasoj 吸い込まれる排気ガスにもかかわらず
la biciklado akcelas la sanon自転車は健康を加速する.
つまり、ヨリ高い交通事故のリスクと吸い込まれる排気ガスにもかかわらず、自転車は健康を加速するのです。.

Laŭ kalkuloj de aŭstraj esploristoj la porsana ŝparefiko situas je preskaŭ 90 cendoj - kaj tio validas por ĉiu kilometro!
Laŭ kalkuloj de aŭstraj esploristoj オーストリーの幾つかの研究によれば
la porsana ŝparefiko その保健的な節減効果は
situas je preskaŭ 90 cendoj –ほとんど90セント
kaj tio validas por ĉiu kilometroそしてそれは１kmごとに妥当する
オーストリーの幾つかの研究によれば、その保健的な節減効果は１kmごとに90セントになるのです。
9月9日

175 コペンハーゲンの自転車道路(1)

175　コペンハーゲンの自転車道路(1)
9月7日にEsperanta Retradio背放送された記事＜Porbiciklaj ŝoseoj en Kopenhago＞です。




１
Ĉu oni pretas veturi pli ol 10 kilometrojn al la oficejo per biciklo? Kio en aliaj landoj estas apenaŭ imagebla, en Kopenhago estas ĝojiga realaĵo. La urbo konstruas elstarajn rapidvojojn por biciklantoj por preventi malsanojn kaj por malaltigi la kostojn de la sanservo.

Ĉu oni pretas veturi pli ol 10 kilometrojn al la oficejo per biciklo?
Ĉu oni 人は～か？
pretas veturi 乗り物で行く用意ができている
pli ol 10 kilometrojn 　10キロより多い
al la oficejo　事務所へ
per biciklo自転車で
10キロ以上離れた職場へ、貴方なら自転車で行きますか？

Kio en aliaj landoj estas apenaŭ imagebla, en Kopenhago estas ĝojiga realaĵo.
Kio＝What
en aliaj landoj他の諸国で
estas apenaŭ imageblaほとんど想像できない
en Kopenhago コペンハーゲンでは
estas ĝojiga realaĵo　人を喜ばせるような現実である.
他の国々ではほとんど考えられないことが、コペンハーゲンでは実現しているのです。

La urbo konstruas elstarajn rapidvojojn por biciklantoj por preventi malsanojn kaj por malaltigi la kostojn de la sanservo.
La urbo konstruas elstarajn rapidvojojn この街は卓越した高速道路を建設する
por biciklantoj　自転車乗りのために
por preventi malsanojn 病気を予防するために
kaj por malaltigi そして減少させるために
la kostojn de la sanservo保健業務の出費を.
この街は病気の予防と医療費の支出節減のために、すばらしい自転車専用の高速道路を建設しました。



2
La veturo per biciklo de Albertslund, antaŭurbo de Kopenhago, daŭras nur 45 minutojn. De tie estas 15 km ĝis la centro de la dana ĉefurbo kaj tiujn 15 kilometrojn eblas traveturi komforte en averaĝa rapideco de 20 km/h. Sur tiu vojo estas nur malmultaj trafiklumoj kaj baldaŭ oni havos tie eĉ "verdan ondon" speciale por biciklantoj kaj kondukon de la vojo kiu evitas stratkruciĝojn. Tion ebligas la nova rapidvojo por bicikloj C99. Ĝi estas la unua el 26 projektitaj porbiciklaj ŝoseoj en la spacego de Kopenhago kun totala longeco de 300 km.

La veturo per biciklo de Albertslund, antaŭurbo de Kopenhago, daŭras nur 45 minutojn.
La veturo per biciklo de Albertslund, 　Albertslundから自転車での運行
antaŭurbo de Kopenhago, コペンハーゲンの近郊都市
daŭras nur 45 minutojn. 　45分続くだけ
コペンハーゲンの近郊都市Albertslundから自転車で走るのは45分だけです。

De tie estas 15 km ĝis la centro de la dana ĉefurbo kaj tiujn 15 kilometrojn eblas traveturi komforte en averaĝa rapideco de 20 km/h.
De tie 其処から
estas 15 km 　15キロである
ĝis la centro de la dana ĉefurbo 　デンマークの首都のセンターまで
kaj tiujn 15 kilometrojn そしてこの15キロを
eblas traveturi komforte　快適に乗り物で走ることが出来る
en averaĝa rapideco de 20 km/h. 　平均20キロの時速で
そこからデンマークの首都の中心部まで、平均20キロの時速で快適に走ることができるのです。

Sur tiu vojo estas nur malmultaj trafiklumoj kaj baldaŭ oni havos tie eĉ "verdan ondon" speciale por biciklantoj kaj kondukon de la vojo kiu evitas stratkruciĝojn.
Sur tiu vojo この路上で
estas nur malmultaj trafiklumoj　少しの交通量だけだ
kaj baldaŭ そして間もなく
oni havos tie 人は此処に持つだろう
eĉ "verdan ondon" 「緑の波」をさえ
speciale por biciklantoj 特別に自転車乗りのために
kaj kondukon de la vojo そして道の誘導を
kiu ＝who
evitas stratkruciĝojn道路の交差を避けるために
この道路の交通量は少なく、そしてまもなく特別に自転車乗りのために、そして道路を横切る人を避けるために、此処に「緑の波」が設営されます。

Tion ebligas la nova rapidvojo por bicikloj C99.
Tion　それを
ebligas la nova rapidvojo　その高速道路は可能にする
por bicikloj C99. 自転車C99のために
自転車C99のために、この高速道路はそれを可能にします。

Ĝi estas la unua el 26 projektitaj porbiciklaj ŝoseoj en la spacego de Kopenhago kun totala longeco de 300 km.
Ĝi estas la unua それは第1号だ
el 26 projektitaj porbiciklaj ŝoseoj 　26の企画された自動車専用道路のなかの
en la spacego de Kopenhago コペンハーゲンの広いスペースのなかで
kun totala longeco de 300 km. 　全長300キロにおよぶ
それは全長300キロにおよぶコペンハーゲンの広いスペースのなかで、企画された26の自転車専用道路のなかの第1号です。、
9月８日

174 キューバのエネルギー革命(7)

174　キューバのエネルギー革命(7)




7
Kaj jam en la infanvartejoj la infanoj lernas pri energiŝparado. Lernejanoj ludas pri tiu temo teatraĵojn. La plej bonaj aktoroj rajtas travojaĝi por turneoj la landon por prezenti siajn premiitajn teatraĵojn.
Tiel Kubo povas fariĝi modelo por aliaj landoj kiuj troviĝas en simila situacio.

Kaj jam en la infanvartejoj la infanoj lernas pri energiŝparado.
Kaj jam en la infanvartejojそしてすでに児童保育所で
la infanoj lernas 児童らは学ぶ
pri energiŝparadoエネルギー節約について.
そして児童保育所ですでに、児童らはエネルギー節約について学びます。

Lernejanoj ludas pri tiu temo teatraĵojn.
Lernejanoj ludas…teatraĵojn. 生徒らは劇を演じる
pri tiu temoこのテーマについて
生徒らはコノテーマについて劇を演じます。

La plej bonaj aktoroj rajtas travojaĝi por turneoj la landon por prezenti siajn premiitajn teatraĵojn.
La plej bonaj aktoroj最も良い俳優らは
rajtas travojaĝiくまなく旅行する権利がある
por turneoj la landon 国を巡業するために
por prezenti siajn premiitajn teatraĵojn彼らの入賞演劇を上演するために
　　premio賞、premii賞を与える、premiito受賞者
最も優秀な児童俳優らは受賞演劇を上演するために、全国をくまなく巡業します。

Tiel Kubo povas fariĝi modelo por aliaj landoj kiuj troviĝas en simila situacio.
Tiel そのように
Kubo povas fariĝi modeloキューバはモデルになり得る
por aliaj landoj 他の国々にとって
kiuj ＝which
troviĝas en simila situacio類似の状況にある.
このようにキューバは、似たような状況下にある他の諸国のモデルになり得ます。
9月7日

173 キューバのエネルギー革命(6)

173　キューバのエネルギー革命(6)




6
La plej instrua ekzemplo de tiu enorma verda revolucio kiu plenumiĝis dum nur 7 jaroj estas la urbo Cárdenas, 105 kilometrojn oriente de Havano. Tie pastro iniciatis la produktadon de biogaso el ekskrementoj de porkoj kaj bovoj. En specialaj reaktoroj bakterioj produktas metanon kiu estas altvalora bruligaĵo. 250 tiaj instalaĵoj estis konstruitaj dum la pasintaj 20 jaroj jam nur en la provinco Matanzas. En la jaro 2011 la Eŭropa Unio decidis financi pluajn 250 instalaĵojn dum la venontaj tri jaroj. Cárdenas fariĝis celo de vizitantoj kun ekologia engaĝiĝo.

La plej instrua ekzemplo de tiu enorma verda revolucio kiu plenumiĝis dum nur 7 jaroj estas la urbo Cárdenas, 105 kilometrojn oriente de Havano.
La plej instrua ekzemplo最も教育的な例は
de tiu enorma verda revolucioこの巨大な緑の革命の
kiu ＝which
plenumiĝis dum nur 7 jaroj　たった7年間に実現した
estas la urbo Cárdenas, 　
105 kilometrojn oriente de Havano.　ハバナから東に105キロ
　対格で距離を示します。
わずか7年間に実現したこの巨大な緑の革命の最も教育的な例は、ハバナから東105キロにあるCardenasの街です。

Tie pastro iniciatis la produktadon de biogaso el ekskrementoj de porkoj kaj bovoj.
Tie其処で
pastro iniciatis la produktadon de biogaso 聖職者はバイオ・ガスの生産を始めた
el ekskrementoj 排泄物から
de porkoj kaj bovoj. 豚と牛の
そこでは、聖職者が豚と牛の排泄物からバイオ・ガスの生産を始めました。

En specialaj reaktoroj bakterioj produktas metanon kiu estas altvalora bruligaĵo.
En specialaj reaktoroj 特殊な反応炉のなかで
bakterioj produktas metanon 細菌はメタンを生産する
kiu ＝which
estas altvalora bruligaĵo価値の高い燃料である
-ajx事物、bruligi燃やす
特殊な反応炉のなかで細菌はメタンを生産しますが、それは価値の高い燃料です。

250 tiaj instalaĵoj estis konstruitaj dum la pasintaj 20 jaroj jam nur en la provinco Matanzas.
250 tiaj instalaĵoj　250のこのような設備が
estis konstruitaj 建設された
dum la pasintaj 20 jaroj 過去20年間に
jam nur en la provinco Matanzas. 　Matanzas州だけですでに
過去20年間にMatanzas州だけですでに250のこのような設備が建設されました。

En la jaro 2011 la Eŭropa Unio decidis financi pluajn 250 instalaĵojn dum la venontaj tri jaroj.
En la jaro 2011 　2011年に
la Eŭropa Unio decidis 　EUは定決した
financi pluajn 250 instalaĵojn さらに250の施設に融資する
dum la venontaj tri jaroj. 今後3年間に
2011年には、EUが今後3年間にさらに250の施設への融資を定決しました。

Cárdenas fariĝis celo de vizitantoj kun ekologia engaĝiĝo.
Cárdenas fariĝis celo de vizitantoj 　Cardenasは訪問者らの目的になった
kun ekologia engaĝiĝo.　生態学的な（エコの）コミットメントを伴う
今やCardenasは、エコ賛同の訪問者らの目的地になりました。
9月6日

172 キューバのエネルギー革命(5)

172　キューバのノエネルギー革命(5)




5
Sunkolektilo ŝparas tiom da kurento ke ĝi repagiĝas jam post unu jaro. En la vilaĝo Pedro Pi sur 300 domoj troviĝas tiaj kolektiloj. Tio alportas al la enloĝantoj la lukson ke ili nun eĉ dum vintro povas varme duŝi. En la ĉefurbo Havano aliflanke eĉ ne en ĉiu domo disponeblas akvo el krano. Varmaj duŝoj por la homoj tie restas revo.

Sunkolektilo ŝparas tiom da kurento ke ĝi repagiĝas jam post unu jaro.
Sunkolektilo ŝparas太陽集光器は節約する
kolekti集める、-il道具
tiom…ke…あまりに～なので～だ
da kurento 電流の
ĝi repagiĝas それは返済する
　　repagi返済する、pagigi支払わせる、pagigxi支払う
jam post unu jaro　すでに1年後に.
太陽集光器は電流を節約するので、すでに1年後にはモトがとれます。

En la vilaĝo Pedro Pi sur 300 domoj troviĝas tiaj kolektiloj.
En la vilaĝo Pedro Pi 　ペドロ・ピ村では
sur 300 domoj 人口300の
troviĝas tiaj kolektiloj　このような集光器がみられる（ある）.
人口300の村ペドロ・ピには、このような集光器がみられます。

Tio alportas al la enloĝantoj la lukson ke ili nun eĉ dum vintro povas varme duŝi.
Tio alportas それは持ってくる
al la enloĝantoj 住民らに
la lukson　ぜいたくを
ke ＝that
ili nun eĉ dum vintro 彼らは冬の間でさえ
povas varme duŝi　熱いシャワーを浴びることができる.
そのおかげで、住民は冬にも熱いシャワーを浴びることができます。

En la ĉefurbo Havano aliflanke eĉ ne en ĉiu domo disponeblas akvo el krano.
En la ĉefurbo Havano aliflanke 他方、首都ハバナでは
eĉ ne en ĉiu domo どの家にも～さえない
disponeblas akvo el krano. 蛇口から水が自由に使える
他方、首都ハバナではどの家でも、水道の蛇口からでさえ水が自由に使えません。

Varmaj duŝoj por la homoj tie restas revo.
Varmaj duŝoj 熱いシャワー
por la homoj 人々のために
tie restas revo.ここでは夢のままである
　　restiある状態のままで変わらずに留まっている
熱いシャワーなど、ハバナの市民には夢のまた夢なのです。
9月5日

171 キューバのエネルギー革命(4)

171　キューバのエネルギー革命(4)　




4
Tio ja sonas diktatorece sed tiu energiŝparprogramo celebras grandajn sukcesojn. Hodiaŭ la kariba insulo konsumas je 34 procentoj malpli da petroleo, je 34 procentoj malpli da likva gaso kaj je 80 procentoj malpli da benzino. La pokapa energikonsumo sumiĝas je nur okono de la konsumo de usona hejma mastrumejo. La energia revolucio ene de malmultaj jaroj faris el Kubo la plej daŭripovan landon de la mondo kiel taksis ĝin jam en la jaro 2006 la mediprotekta organizo "Monda Fonduso por Naturo". Kaj ŝajnas ke ankaŭ la kubanoj profitas el tio.

Tio ja sonas diktatorece sed tiu energiŝparprogramo celebras grandajn sukcesojn.
Tio ja sonas diktatorece　これはまったく独裁政治的にひびく
sed tiu energiŝparprogramo しかしこのエネルギー節約計画は
celebras grandajn sukcesojn. 大成功を収める　
　　celebri祝賀する
こういうやり方はまったく独裁政治的にひびくが、このエネルギー節約政策は大成功を収めたのです。

Hodiaŭ la kariba insulo konsumas je 34 procentoj malpli da petroleo, je 34 procentoj malpli da likva gaso kaj je 80 procentoj malpli da benzino.
Hodiaŭ きょう
la kariba insulo そのカリブ海の島（キューバ）は
konsumas je 34 procentoj malpli da petroleo, 石油を34%少なく消費し
　▲petroleoはpetroloの誤植
je 34 procentoj malpli da likva gaso液体ガスを34%少なく
kaj je 80 procentoj malpli da benzino.そしてガソリンを80%少なく
今日、このカリブ会の島キューバは、石油を34%、液体ガスを34%、ガソリンを80%少なく消費しているのです。

La pokapa energikonsumo sumiĝas je nur okono de la konsumo de usona hejma mastrumejo.
La pokapa energikonsumo 　１人当たりのエネルギー消費は
sumiĝas je nur okono de la konsumo 消費の8分の1だけになる
　　sumo合計、sumigi合算する、sumigxi合計が～になる
de usona hejma mastrumejo.米国の家庭経営の
１人当たりのエネルギー消費は、米国家庭経営の消費の8分の1に過ぎません。

La energia revolucio ene de malmultaj jaroj faris el Kubo la plej daŭripovan landon de la mondo kiel taksis ĝin jam en la jaro 2006 la mediprotekta organizo "Monda Fonduso por Naturo".
La energia revolucioそのエネルギー革命は
ene de malmultaj jaroj 僅かな年月のうちに
faris el Kubo キューバから作り上げた
la plej daŭripovan landon 最も持続可能な国を
de la mondo 世界中の
kiel ＝as
taksis ĝin　それを評価した、価値を認めた
jam en la jaro 2006 　すでに2006年に
la mediprotekta organizo "Monda Fonduso por Naturo".環境保護組織「自然のための世界基金・財団」
　　medio環境、protekto保護
そのエネルギー革命は僅かな年月のうちに世界で最も持続可能な国をキューバから作り上げたのです。すでに2006年に環境保護組織「自然のための世界基金」がそれを高く評価しています。

Kaj ŝajnas ke ankaŭ la kubanoj profitas el tio.
Kaj ŝajnas ke そして～と思われる
ankaŭ la kubanoj キューバ人もまた
profitas el tio.それから利益を得ている
そして、キューバの人々もまた、その事から利益を得ていると思われます。
9月4日

170 キューバのエネルギー節約(3)

170　キューバのエネルギー節約(3)




3
De tiam ĉie sur la insulo grandegaj propagandaj afiŝoj reklamas por la energiŝparado. La "Granma", la oficiala organo de la Centra Komitato de la Komunista Partio de Kubo, preskaŭ en ĉiu eldono laŭdegas renovigeblajn energiojn, sur la televida kanalo Cubavisión ĉiusemajne okazas televida spektaklo kiu pritraktas energitemojn. Jam en la jaro 2005 la ŝtatestro malpermesis la uzon de tradiciaj lumbulboj. Ene de 6 monatoj sociaj laborantoj sukcesis elŝraŭbi pli ol 9 milionojn da lumbulboj en privataj mastrumejoj, ŝtataj oficejoj aŭ fabrikoj kaj anstataŭigis ilin per energiŝparlampoj. Dum nur du jaroj forzorgiĝis 2 milionoj da fridujoj, krome unu miliono da ventumiloj, 180.000 klimatizaj instalaĵoj kaj 260.000 akvopumpiloj. La kubanoj devis aĉeti la novajn energiŝparilojn kiuj plej ofte venis el Ĉinio surbaze de kredito, ĉu ili deziris tion aŭ ne. Oni surmerkatigis rizboligilojn je favoraj prezoj. La registaro ankaŭ edukis la popolon per novaj tarifoj por kurento al energiŝparado: Kiu konsumas malpli ol 100 kiloŭathorojn pomonate , tiu pagos nur 9 centavojn po KWh, tio korespondas al 0,004 usonaj dolaroj. Ĉiu kroma KWh draste plialtigas la fakturon por elektra kurento.

De tiam ĉie sur la insulo grandegaj propagandaj afiŝoj reklamas por la energiŝparado.
De tiamその時から
ĉie 至る所で
sur la insulo その島の上の
grandegaj propagandaj afiŝojものすごく大きい宣伝（啓蒙）ポスター
reklamas por la energiŝparado. エネルギー節約のために宣伝（広告）する
その時からキューバの至る所で、エネルギー節約のための莫大なPRポスターが張りめぐらされました。

La "Granma", la oficiala organo de la Centra Komitato de la Komunista Partio de Kubo, preskaŭ en ĉiu eldono laŭdegas renovigeblajn energiojn, sur la televida kanalo Cubavisión ĉiusemajne okazas televida spektaklo kiu pritraktas energitemojn.
La "Granma", 「グランマ」
la oficiala organo公式機関（組織）
de la Centra Komitato de la Komunista Partio de Kuboキューバ共産党中央委員会の,
preskaŭ en ĉiu eldono ほとんどすべての出版（印刷）のなかで
laŭdegas renovigeblajn energiojn, 再生可能なエネルギーをべた褒めする
sur la televida kanalo Cubavisión テレビ・チャンネル「Cubavision」の上で
ĉiusemajne 毎週
okazas televida spektakloテレビ・ショーが催される
kiu ＝which
pritraktas energitemojnエネルギーのテーマを扱う.
キューバ共産党中央委員会の公式機関「グランマ」は、ほとんどすべての出版物の上で再生可能なエネルギーをべた褒めし、
テレビ・チャンネル「Cubavision」では毎週、エネルギーのテーマを扱うテレビ・ショーが催されます。

Jam en la jaro 2005 la ŝtatestro malpermesis la uzon de tradiciaj lumbulboj.
Jam en la jaro 2005 すでに2005年に
la ŝtatestro malpermesis 国家主席は禁止した
la uzon de tradiciaj lumbulboj伝統的な電球の使用を.
　　lumo光、bulbo球根
すでに2005年に、国家主席は伝統的な電球の使用を禁止しました。

Ene de 6 monatoj sociaj laborantoj sukcesis elŝraŭbi pli ol 9 milionojn da lumbulboj en privataj mastrumejoj, ŝtataj oficejoj aŭ fabrikoj kaj anstataŭigis ilin per energiŝparlampoj.
Ene de 6 monatoj 　6か月内に
sociaj laborantoj sukcesis elŝraŭbi　社会的労働者はねじって取り外すことに成功した
　　sxrauboねじ、elsxraubiねじを緩める
pli ol 9 milionojn da lumbulboj 　900万以上の電球を
en privataj mastrumejojプライベートな世帯における,
ŝtataj oficejoj 国家の事務所
aŭ fabrikoj あるいは工場
kaj anstataŭigis ilin そしてそれらを置き換えた
per energiŝparlampoj.節電ランプで
6か月以内に、一般世帯、国家の事務所あるいは工場における900万以上の電球が節電ランプと取り替えられました。

Dum nur du jaroj forzorgiĝis 2 milionoj da fridujoj, krome unu miliono da ventumiloj, 180.000 klimatizaj instalaĵoj kaj 260.000 akvopumpiloj.
Dum nur du jaroj 　たった2年の間に
forzorgiĝis 2 milionoj da fridujoj　200万の冷蔵庫が廃棄された,
krome unu miliono da ventumiloj, 　100万の換気扇の他に
180.000 klimatizaj instalaĵoj 　18万の冷暖房装置
kaj 260.000 akvopumpiloj　そして26万の水ポンプ.
たった2年の間に200万の冷蔵庫、100万の換気扇、18万の冷暖房装置そして26万の水ポンプが廃棄されました。.

La kubanoj devis aĉeti la novajn energiŝparilojn kiuj plej ofte venis el Ĉinio surbaze de kredito, ĉu ili deziris tion aŭ ne.
La kubanoj devis aĉeti la novajn energiŝparilojn
キューバ人は新しいエネルギー節約装置を買わねばならなかった
kiuj ＝which
plej ofte 最もしばしば
venis el Ĉinio 中国から来た
surbaze de kreditoクレジット（信用売り）に基づいて,
ĉu ili deziris tion aŭ ne彼らがそれを望もうが、望むまいが（無関係に）.
キューバ人は新しいエネルギー節約装置を買わねばなりませんでした。それらは、彼らがそれを望もうが望むまいが無関係に.最もしばしばクレジット（信用売り）に基づいて中国から来ました。

Oni surmerkatigis rizboligilojn je favoraj prezoj.
Oni surmerkatigis rizboligilojn人は炊飯器を商品化した
　　merkato市場（ｼｼﾞｮｳ）･取引、surmekatigi市場に出す
je favoraj prezoj有利な値段で
favoro好意・支持・恩恵
炊飯器が有利な値段で商品化され、市場に出回りました。

La registaro ankaŭ edukis la popolon per novaj tarifoj por kurento al energiŝparado:
La registaro ankaŭ政府はまた
edukis la popolon人民を教育した
per novaj tarifoj 新しい料金表を通して
por kurento al energiŝparadoエネルギー節約への流れのために
　　kurento電流。　▲current流れ・風潮・趨勢･動向・電流
政府はまたエネルギー節約への流れのために、新しい料金表を通して人民を教育しました。

Kiu konsumas malpli ol 100 kiloŭathorojn pomonate , tiu pagos nur 9 centavojn po KWh, tio korespondas al 0,004 usonaj dolaroj.
Kiu…tiu…～する者は
konsumas malpli ol 100 kiloŭathorojn pomonate , １カ月に1oo キロワット時未満を消費する
pagos nur 9 centavojn po KWh, キロワット時当たり９センターボを払うであろう
tio korespondas al 0,004 usonaj dolaroj　0,004米ドルに相当する
１カ月に1oo キロワット時未満しか消費しない者は、キロワット時当たり９センターボ（0,004米ドルに相当する）を払います。

Ĉiu kroma KWh draste plialtigas la fakturon por elektra kurento.
Ĉiu kroma KWh すべての付加的なキロワット時
draste plialtigas la fakturon勘定書きを劇的にヨリ高くする
por elektra kurento電流のために
それより多く電気を使う者には劇的な高額の請求書が送られます。
9月3日

169 キューバのエネルギー節約(2)

169　キューバのエネルギー節約(2)




2
Intertempe pliheliĝas la situacio en urboj kaj kamparo. El la mankego de la pasintaj jaroj - tion ordonis ŝtatestro Fidel Casto jam antaŭ ses jaroj - fariĝu virto kiu portu la nomon "Energia Revolucio" kaj kiu apud la sunenergio uzas ankaŭ ĉiujn penseblajn ekologiajn alternativojn. Castro tiam en televida parolado deklaris " Ni ne atendas ĝis la fuelo falas de la ĉielo, ĉar ni malkovris ion pli gravan - la energiŝparadon. Tio egalas al trovado de giganta trovejo de nafto."

Intertempe pliheliĝas la situacio en urboj kaj kamparo.
Intertempe　そうこうするうちに
pliheliĝas la situacio 状況はヨリ明るくなる
　　hela明るい
en urboj kaj kamparo　街でも田舎でも.
そうこうする間に、都市部でも農村部でも、事態がいっそうはっきりしてきました。

El la mankego de la pasintaj jaroj - tion ordonis ŝtatestro Fidel Casto jam antaŭ ses jaroj –
El la mankego 欠乏の中で
de la pasintaj jaroj – 過去の年々の
tion　それを
ordonis ŝtatestro Fidel Casto　国家主席フィデル・カストロは命じた
jam antaŭ ses jaroj – すでに6年前に
過去における欠乏の年月の中で国家主席フィデル・カストロは、すでに6年前に命じていました。

fariĝu virto kiu portu la nomon "Energia Revolucio" kaj kiu apud la sunenergio uzas ankaŭ ĉiujn penseblajn ekologiajn alternativojn.
fariĝu:　farigxi（～になる）の命令、～になれ
virto 徳、善性、美徳、長所
　▲「PIV 2005」にも出ていませんが、ラテン語のvirtu-s（美徳）のfirst choiceは雄々しさ、勇気、果断、英雄的行為です。
　　「徳」はsecond choiceです。
kiu＝which
portu la nomon "Energia Revolucio" 「エネルギー革命」の名を担わせよう（命令）
kaj kiu=and which
apud la sunenergio 太陽エネルギーの前に
uzas ankaŭ 　～も使う
ĉiujn penseblajn ekologiajn alternativojn　すべての考え得る生態学的代替え（pl）を.
「エネルギー革命」の名を担う美徳になれ、そして太陽エネルギーの前にあらゆる考え得る生態学的代替えも利用せよ。

Castro tiam en televida parolado deklaris " Ni ne atendas ĝis la fuelo falas de la ĉielo, ĉar ni malkovris ion pli gravan - la energiŝparadon.
Castro tiam… deklaris　カストロはそのとき宣告した
en televida parolado テレビ演説のなかで
Ni ne atendas我々は待たない
ĝis la fuelo falas de la ĉielo　燃料が空から落ちてくるまで
ĉar なぜなれば
ni malkovris 我々は見つけた
ion pli gravan – ヨリ重大な何かを
la energiŝparadon.エネルギー節約を
　　sxpari節約する
カストロはそのときテレビ演説のなかで宣告しました、「我々は燃料が空から落ちてくるまで待たない。なぜなれば、我々はヨリ重大な、エネルギー節約を見つけたからだ。

Tio egalas al trovado de giganta trovejo de nafto."
Tio egalas al trovado　それは発見と等しい
de giganta trovejo de nafto　原油の巨大な発見場所の
それは原油の巨大な存在場所を発見したのと等しい」。
9月2日

168 キューバのエネルギー節約(1)

168　キューバのエネルギー節約(1)
8月31日に放送されたEsperanta Retradioの記事＜Kubo - insulo de energiŝparantoj＞です。　




1
Dum pli ol 60 jaroj Kubo suferis sub energikrizo kiu komenciĝis per la usona embargo kaj komence de la 1990-aj jaroj kondukis al situacio de mankego. Post la malapero de la "Fera Kurteno" ĉesis la helpo flanke de socialismaj frataj ŝtatoj kiel Sovetunio aŭ GDR. Mankis la devisoj por la importado de krudaj materialoj kaj nafto. Sekve energicentraloj estis senfunkciaj, la trafiko haltis, same kiel la produktado en multaj fabrikoj. Multhoraj elŝaltoj de elektro lamigis ĉiutage la televidilojn, ventumilojn kaj fridujojn. Vespere la stratoj kaj domoj dronis en malhelo.


Dum pli ol 60 jaroj Kubo suferis sub energikrizo kiu komenciĝis per la usona embargo kaj komence de la 1990-aj jaroj kondukis al situacio de mankego.
Dum pli ol 60 jaroj　60年以上のあいだ
Kubo suferis sub energikrizo　キューバはエネルギー危機に苦しんできた
kiu ＝which
komenciĝis　始まった
per la usona embargo 米国の通商禁止令によって
kaj komence de la 1990-aj jaroj そして1990年代の始めに
kondukis al situacio de mankego大不足の状態へ導いた.
キューバは60年以上にわたってエネルギー危機に苦しんできました。それは米国の通商禁止令によって始まり、1990年代の始めには大不足の状態へ導きました。.

Post la malapero de la "Fera Kurteno" ĉesis la helpo flanke de socialismaj frataj ŝtatoj kiel Sovetunio aŭ GDR.
Post la malapero　閉鎖（封鎖）のあと
de la "Fera Kurteno" 「鉄のカーテン」の
ĉesis la helpo 援助は停止した
flanke de socialismaj frataj ŝtatoj社会主義の兄弟の国々に加えて
　　flanke脇に・横腹に、　flanke de: ～の横に・～の他に・～に加えて
kiel =as
Sovetunio aŭ GDR. ソ連あるいは東独
「鉄のカーテン」の閉鎖（封鎖）のあと、ソ連あるいは東独のような兄弟・社会主義国からの援助も止まりました。

Mankis la devisoj por la importado de krudaj materialoj kaj nafto.
Mankis la devisoj　外国為替が不足した
　　▲devisoj → devizoj
por la importado 輸入のための
de krudaj materialoj kaj nafto. 原材料と原油の
　　kruda未加工の
原材料と原油の輸入のための外国為替が不足しました。

Sekve energicentraloj estis senfunkciaj, la trafiko haltis, same kiel la produktado en multaj fabrikoj.
Sekve　結果として
energicentraloj estis senfunkciaj　エネルギー発電所は機能を失った,
la trafiko haltis交通は止まった,
same kiel＝same as
la produktado生産
en multaj fabrikoj　多くの工場における.
その結果、エネルギー発電所は機能を失い、交通は止まり、多くの工場における生産も停止しました。.

Multhoraj elŝaltoj de elektro lamigis ĉiutage la televidilojn, ventumilojn kaj fridujojn.
Multhoraj elŝaltoj de elektro長時間の停電
　　ensxaltiスイッチを入れる、 elsxaltiスイッチを切る
lamigisふらつかせた　　lamiふらつく・うまくいかない
ĉiutage 毎日
la televidilojn, ventumilojn kaj fridujojnテレビ、送風機、冷蔵庫
vento風、ventumi風を送る
日常的な長時間の停電でテレビ、送風機、冷蔵庫の機能が乱れました。

Vespere la stratoj kaj domoj dronis en malhelo.
Vespere夕暮れに・晩に
la stratoj kaj domoj 道路と住宅は
dronis en malhelo暗闇の中に埋没した
　　droniおぼれる
晩になると、道路も住宅も真っ暗になりました。.
9月1日