fc2ブログ

292 アイルランドの物語(4)

278 催眠の力
292 アイルランドの物語(4)
   Majorie Boulton




Irlando havas, iasence, nacian kostumon (unu ne portatan en la cxiutaga vivo), naciajn sportojn kaj dancojn;
アイルランドは、ある意味で、民族衣装(日常生活では着ないもの)、民族スポーツそして舞踊を持っています。

vastan stokon da kantoj kaj specialan tradicion de harp-ludado;
歌とハープ演奏の特別な伝統の広いストックを持っています。

propran grandiozan mitologion pri irlandaj dioj kaj herooj kaj abundan folkloron pri feoj, koboldoj kaj akvofeoj.
アイルランドの神々と英雄たちに関する自分らの壮大な神話をもち、妖精、コボルト、水の妖精に関する豊かな民話をもっています。

La unua volume tradukita el la irlanda lingvo en Esperanton estas La Noktmeza Kortumo de Brian Merriman;
アイルランド語からエスペラントに翻訳された最初の本は、Brian Merrimanの「深夜の法廷」です。

Albert Goodhein tradukis gxin, kaj gxi eldonigxis en 1980.
Albert Goodheinがそれを訳し、1980年に出版されました。

Fakte, tri el la vere grandaj majstroj de la angla literature estis sendube irlandanoj:
事実、真に偉大な英国文学の大家は、疑いなくアイルランド人でした:

G.B. Shaw, dramverkisto; James Joyce, avangarda romanisto; kaj W.B. Yeats, poeto.
劇作家G.B. Shaw, 前衛作家James Joyce, そして詩人W.B. Yeats.

La satirist Swift havis multajn ligojn kun Irlando;
風刺家のSwiftは、アイルランドと多くのつながりを持っていました。

La dramverkistoj Oliver Goldsmith, J.M. Synge kaj Sean O’Casey estis irlandanoj, ankaux du suficxe gravaj poetoj de nia jarcento, Louis MacNeice kaj Cecil Day Lewis;
劇作家Oliver Goldsmith, J.M.Synge、 Sean O’caseyはアイルランド人でしたし、さらに2人の私たちの世紀の十分に重要な詩人にLouis MacNeiceとCecil Day Lewisがいます。

La nuntempa filozofia romanistino Iris Murdoch estas irlandanino kaj verkis unu romanon pri irlandaj konflikoj;
現代の哲学的な作家Iris Murdochはアイルランド人で、アイルランドの紛争に関する作品を1つ書きました。

Multaj aliaj irlandanoj kontribuis al la tuthoma kulturo, pere de la angla lingvo.
多くの他のアイルランド人が全人類の文化に、英語で貢献しました。

Jam trovigxas Esperanto-Movado en Irlando:
もうアイルランドにもエスペラント運動があります。

La malgranda Esperanto-Asocio de Irlando (t.e. de Ejro) , fondita en 1970, estas aligxinta al UEA;
アイルランドの(すなわち、エールの)小さいエスペラント協会は1970年に設立され、UEAに加盟しています。

Esperantistoj en Norda Irlando anigxas al la brita asocio;
北アイルランドのエスペランチストは英国協会のメンバーになっています。

Sed nia afero ankoraux ne brile prosperas en la belega insulo, kiun, pro la brila verdeco de gxiaj kampoj, oni ofte nomas .
しかし私達の事業はそ、の原野の輝かしい緑のために、しばしば「エメラルドの島」と呼ばれている、この美しい島でまだ輝かしく繁栄していません。

Jen irlanda fabelo, pri mar-feino.
つぎに紹介するのは、海の妖精に関するアイルランドのお話です。

Similaj fabeloj trovigxas en multaj landoj, sed cxi tiu rakonto havas karakterizan irlandan etoson.
同じようなお話は多くの国で見られますが、この物語はアイルランドの特徴的なエートス(精神的ムード)を持っています。
2月28日、Mi havas 83 jarojn hodiaux.
スポンサーサイト



291 アイルランドの物語(3)

278 催眠の力

291 アイルランドの物語(3)
   Majorie Boulton




La sendependeco de Ejro ne plene solves la problemon, cxar multaj irlandanoj, plejparte katolikaj, deziras, ke ankaux Norda Irlando igxu parto de Ejro, dum granda plimulto de nord-irlandanoj mem forte deziras, ke Norda Irlando restu parto de Britujo.
エールの独立は問題を十全には解決しませんでした。なぜなら多くのアイルランド人(大多数がカトリック)は
北アイルランドもエールの部分になることを望んでいるからです。他面、北アイルランド人の大多数は、北アイルランドがブリテンの一部にとどまることを強く望んでいます。

Norde, katolikoj sentas sin malavantagxa minoritato, sed protestantoj – kiuj, hejmigxinte tie antaux jarcentoj, same sentas sin indigxenaj – tre timas igxi minoritato en katolika lando;
北では、カトリック信者たちは自分を不利な少数派と感じていますが、其処で数百年前に慣れさせられたプロテスタントたちは、同じように自分を原住民と感じており、カトリック国の中で少数派になることを非常に恐れています。

Ekonomikaj faktoroj komplikigas la problemojn jam ne simpajn;
経済的な諸事実は、すでに単純でない諸問題をさらに複雑にしています。

Kaj kelkaj teroristoj fanatikuloj cxe ambaux flankoj, kauxzas vastajn suferojn, novajn jn kaj aldonajn komplikajxojn.
そして両側における若干の狂信的なテロリスト集団は、広範な苦しみ、新しい苦難と付け加えられた紛糾を惹き起しています。

Pluraj britaj kaj irlandaj registaroj multe penadis ellabori kompromisan interkonsenton;
複数のブリテンとアイルランドの政府筋は、妥協的な合意を得るべく多くの努力を払いました。

okazis multaj diskutoj, esploroj, konferecoj;
多くの討論、調査、会議が持たれました。

ekleziaj gvidantoj ambaux-konfesiaj pledis por karitato;
双方の教会の告白指導僧らは愛徳(カリタス)のために主張しました。

ekster-irlandaj britoj, el siaj impostoj, subvencias Nordan Irlandon per mil milionoj da pundoj jare.
アイルランド外のイギリス人たちは、自分らの税金から、年に10億ポンドの助成金を北アイルランドに送っています。

Sed en 1980 la tragika problem restas nesolvita.
しかし1980年現在、この悲劇的な 問題は未解決のままです。

Dum jxurnaloj raportas pri kruelajxoj kaj malamo, oni povas forgesi, ke la plimulto da irlandanoj restas homoj tradicie gastamaj, amikigxemaj, gajemaj, kaj varmkoraj, ofte ankaux admirinde eltenemaj en malfavoraj cirkonstancoj.
新聞には残虐と憎悪が報じられていますが、アイルランド人の多くは伝統的に客好きで、友好的、心温かく、しばしば逆境にあって賞賛に値する我慢強い人人であることを忘れています。

Ni ankaux ne forgesu, ke ekzistas tre interesa irlanda kulturo.
私達はまた、非常に興味深いアイルランド文化が存在していることを忘れてはなりません。

La irlanda lingvo estas unu el la keltaj lingvoj, parenca al la gaela de la skotoj;
アイルランド語はケルト語(pl)の1つで、ゲールのスコットランド人の縁戚です。

gxia literature estas la plej malnova en okcidenta Euxropo.
その文学は西ヨーロッパでもっとも古いものです。
2月27日

290 アイルランドの物語(2)

278 催眠の力
290 アイルランドの物語(2)
   Majorie Boulton




La historio de Irlando estas tragika.
アイルランドの歴史は悲劇的です。

Dum la deksesa jarcento anglaj regxoj komencis seriozajn provojn kolonii gxin, kun la perforto kaj nekomprenemo krakterizaj de tiuepoka koloniado;
16世紀にイギリス国王たちは、当時の植民地支配の特徴である暴力と無理解をともなう、アイルランドの植民地化という重大な試みを開始しました。

Multaj anglaj protestantoj hejmigxis en tiu lando katolika kaj malricxa.
多くのイギリスのプロテスタントがこのカトリックの貧しい国の中で慣れました。

En la sekvanta jarcento, la brita intercivitana milito etendigxis al Irlando;
つぎの1世紀に、ブリテンの内戦はアイルランドに広がりました。

Oni mortigis multajn anglojn, kaj la angla dikatatoro Cromwell – sxtatestro pli ofte, laux kriterioj de lia epoko, relative humana, sagxa, largxvida kaj ecx tolerema – komencis en 1649 vengxokampanjon kaj konfiskadon, kiuj ankoraux venenas irlandajn popol-memorojn.
多くのイギリス人が殺されました、そしてイギリスの独裁者クロムウエル(しばしば国家元首。当時の判断基準では比較的に人道的で、賢明な、視野の広い、そして寛容でさえある)は1649年に報復キャンペーンと徴発を始めました。それは未だにアイルランド民衆の記憶に暗い影を残しています。、

Subpremado de britaj katolikoj dauxris multajn jarojn.
ブリテン・カトリックの圧迫は長年続きました。

Ekde 1801 Irlando estis parto de Britujo;
1801年からアイルランドはブリテンの1部でした。

Longa historio de pli bonigoj kulminis en la plena emancipado de la katolikoj en 1829.
改善の長い歴史は、カトリック信者らの完全な解放の中で、1829年に頂点に達しました。

La perspektivoj sxajnis pli bonaj, sed, meze de la jarcento, plantpesto, detruanta terpomojn, kauxzis malsategon, kiu mortigis cxirkaux milionon da irlandanoj.
見通しは明るいように見えていたのですが、世紀半ばに植物災害でジャガイモが全滅し、そのための飢えで約100万人のアイルランド人が死にました。

Cxirkaux alia miliono elmigris.
別の約100万人は移民しました。

Britaj rigistaroj kaj privataj bonfaremuloj penis helpi, sed helpis tute neadekvate.
ブリテン政府と慈善家たちが援助をしましたが、まったく焼け石に水でした。

Baldaux irlandanoj rekomencis, politike kaj foje perforte batali por sendependeco.
まもなくアイルランド人たちが政治的に、また時には実力行使して、独立のために再び戦い始めました。
2月26日

289 アイルランドの物語(1)

278 催眠の力
289 アイルランドの物語(1)
   Majorie Boulton




Irlando estas insulo, ne granda (cx. 83 400 kvadrataj km), la plej okcidenta parto de Euxropo.
アイルランドはヨーロッパの最西端に位置する大きくない島です(約8万3400平方km)。

La klimato estas milda kaj pluveca, favora al terkultivado;
気候は穏やかで雨が多く、農耕に適しています。

Irlando eksportas bonajn kremon, fromagxon, buteron, sxinkon kaj aliajn viandojn, la faman irlandan viskion (ne samgustan kiel la skota aux usona), kaj havas grandan turistan industrion, pro belegaj marbordoj, lagoj, kaj kamparoj, ankaux kasteloj kaj aliaj culture interesaj vidindajxoj.
アイルランドは良質の生クリーム、チーズ、バター、ハムその他の肉、有名なアイルランド・ウイスキー(スコッチ、あるいはアメリカンと同じ味ではありません)を輸出しています。そして大きい観光産業を持ち、絶妙な海岸、湖、原野、また城などの文化的に興味のある名所があります。

Preskaux kvinono de la lando estas marcxa;
国のほとんど4分の1が湿地です;

sed el la marcxoj oni fosas torfon, valoran hejtajxon, ankaux uzatan en terkultivado kaj flegado;
しかし湿地からは貴重な燃料である泥炭が掘り出され、それは農耕や看護にも使われています。

Torfo esta la cxefa ‘minerala’ trezoro (kvankam fakte vegetala!) de Irlando.
泥炭はアイルランドの主要な鉱物(実際には植物ですが)資源です。

La insulo estas dividita: 80% sude, estas la Irlands Respubliko, aux Ejro, kun cxefurbo Dublino;
島は2つに分かれています: 南の8割ハアイルランド共和国、あるいはエールです。その首都はダブリン。

Ejro estis preskaux sendependa lando ekde 1921, kaj ekde 1949 estas suverena sxtato, kiu ne apartenas al la Brita Komunumo, kaj restis neuxrtrala dum la tuta mondmilito.
エールは1921年からほとんど独立国でしたが、1949年から主権国家であり、イギリス共和国に属さず、世界大戦中も中立を保ちました。

Ejro estas lando plejparte katolika kaj gxiaj oficialaj lingvoj estas la irlanda kaj la angla.
エールは大部分がカトリックの国であり、その公用語はアイルランド語と英語です。

20% de Irlando, en la nordo, restas parto de Britujo, Norda Irlando, kun cxefurbo Belfasto kaj province parlamento, kvankam multaj nordirlandaj parlamentanoj ankaux sidas kun plenaj rajtoj en la brita parlamento en Londono.
アイルァンドの北方の2割はブリテンの部分、北アイルランドであり、首都はベルファストです。州議会が在りますが、多くの北アイルランド国会議員はロンドンのイギリス国会に、全く同じ権利をもつ議席をもっています。

Norda Irlando estas plejparte protestanta kaj la oficiala ligvo estas la angla.
北アイルランドは大部分がプロテスタントで、公用語は英語です。
2月24日

288 子供の読書

272 トルコの物語(1)
288 子供の読書

2013年2月21日にEsperanta RetRadioで配信された記事<Helpu infanon ami librojn>です。




Mi havas amikon, kiu konstante ripetas:
いつも次のようにくり返して言う友人がいます:

ekzistas du specoj de homoj - tiuj, kiuj amas librojn, kaj la ceteraj homoj.
人間には2種類ある。本好きと、そうでない者たちと。

Eble ĉi tiu frazo sonas iom diskriminacie, sed ĝi enhavas esencan veraĵon, nome ke la kutimo legi bonajn librojn plialtigas la mensan kapablon.
このセリフはすこし差別的に聞こえるかもしれませんが、本質的な真理をついています: 良い本をよむ習慣は知力を高める、ということです。

Legemuloj kleriĝas kaj tio influas ilian lernejan kaj profesian vivon.
読書家は教養があり、そのことは学校生活にも、職についてからの生活にも影響を及ぼします。

Sed plej grave:
しかし、もっと大切なことがあります:

legado elvolvas analizkapablon kaj pligrandigas la vortotrezoron;
読書は分析力を伸ばし、単語を豊かにします。

intimiĝo kun trafa formado de frazoj kaj sinsekvo de ideoj trejnigas leganton pensi kaj esprimi siajn pensojn pli klare kaj subtile.
文章の的確な構成、そして考えの継起と親しむことは、読書で考えること、そして自分の考えをより明確に、デリケートに表明することの訓練になります。

Amo al libroj, kiel oni scias, devas komenciĝi en infana aĝo.
本への愛は、ご存じのように、幼児期に始まるべきです。

Tiel ĝi profunde enradikiĝas.
こうして本への愛好は深く根づきます。

Estas do konsilinde, ke plenkreskuloj helpu infanojn al tio.
だから、大人がその手助けをすることが望ましいのです。

Sed tiu tasko, kontraŭe al ĝenerala supozo, ne koncernas nur lernejan instruiston.
しかしこの仕事は、一般に考えられているように、学校の先生だけにかかわる問題ではありません。

Ĝi koncernas precipe gepatrojn.
とりわけ両親の仕事なのです。

Legado devas esti familia kutimo, same kiel higienaj normoj kaj sana nutrado.
衛生のしきたりや健康な食餌と同じように、読書は家族的な習慣なのです。

Pedagogoj insistas, ke kontaktado kun libroj devas esti plezuriga kaj okazi frue.
教育者は、本との触れあいは子どもを喜ばせることであるべきだし、早期に始めるべきだと主張しています。

Fakte, ĝi devas komenciĝi jam antaŭ ol infanoj scipovas legi.
事実、本との触れあいは、子供が読めるようになる前に始めるべきです。

Ekzistas amaso da libroj sen tekstoj, enhavantaj nur bildojn, kiuj faciligas rakontadon fare de patro aŭ patrino, dum la infano rigardas la sinsekvon de la paĝoj.
文字のない絵だけの本が山のようにあり、父親か母親が「お話」をするのを楽にしています。子どもはめくられる頁を目で追っています。

Por beboj en la unua vivojaro, ekzistas eĉ ĉarmaj plastaj libretoj, kiujn ili povas rigardi dum baniĝo.
赤ん坊用にはプラスチックの可愛い本があり、浴槽でも使えます。

Por infanoj, legado komence devas egali al gaja ludo.
幼児には、はじめの読書は楽しい遊びと同じものでなければなりません。

Poste, estas konsilinde sekvi strategion, por allogi infanojn al la rava mondo de libroj.
本の魅惑的な世界に子供をひきつける手立てを考えるのは、そのあとの話です。

Se oni malprudente neglektas iujn bazajn regulojn, tio povas kaŭzi katastrofajn konsekvencojn.
こういう基礎的なルールを軽率に無視すれば、子どもは破滅的な本嫌いになってしまいます。

Mi jam vidis multajn homojn, kiuj akiris malsimpation al legado pro malsaĝa devigo fare de instruistoj, kiam ili estis infanoj.
幼児期に教師たちから愚かしい読書を強制されたために、本嫌いになった多くの人を私は見てきました。

Ekzistas iuj simplaj, bazaj reguloj por helpi infanon ami librojn:
子供を本好きにさせるのを助ける単純な基礎的ルールがあります:

- Respektu la infanan ritmon.
子供のリズムを大事にすること。

Same kiel plenkreskuloj, iuj infanoj legas kaj akompanas rakonton pli aŭ malpli rapide.
大人と同じように、子供も速い遅いのちがいはあっても、お話を読み、それについて行きます。

Malobservo al tiu ritmo povas kaŭzi ĝenon kaj konfuziĝon.
そのリズムを無視して速くすすめると、迷惑と混乱がおこり得ます。

Se necese, ripetu frazojn aŭ tekstopecojn.
必要なら、一部をくり返して読みましょう。

- Respektu la intereson de la infano.
子供の関心・興味を尊重しましょう。

Permesu laŭeble, ke ĝi mem elektu sian legaĵon laŭ la temoj kaj ilustraĵoj.
できるだけテーマ、挿絵にしたがって、子供に本を選ばせましょう。

Evitu devigi, ke infano sekvu vian propran guston.
大人の好みを子供に強制しないこと。

Kaj ne forgesu proponi ankaŭ amuzajn poemetojn.
楽しい詩も忘れないで。

- Konduku infanon al ekskursoj kaj promenoj, kiuj ligiĝas al libroj.
本と関連した遠足、散歩に子どもをつれて行きましょう。

Ekzemple, post legado pri la vivo de bestoj, vizito al zoologia ĝardeno estos alloga sperto.
たとえば、動物の暮らしに関する本を読んだあで動物園に行くことは、魅惑的な体験でしょう。

Kaj ne forgesu regali ĝin per bongusta lunĉo!
美味しいランチを忘れないこと

- Kutimigu la infanon al legado en difinitaj horoj.
きまった時刻の読書を習慣づけること。

Kelkaj minutoj antaŭ la nokta ripozo estas trafa momento.
夜ねる前の数分間は、お勧めです。

Iuj eldonejoj publikigis volumojn kun 365 nelongaj fabeloj sub la titolo “Po unu fabelo ĉiuvespere”.
「毎晩1つずつのお話」と題する365の短いお話の本が、いくつか出版されています。

- Dramigu la legaĵojn.
読んだものをドラマにしましょう。

Per pupetoj aŭ per improviza teatrumado, legu al infanoj kun oftaj ŝanĝoj en la intonacio kaj gestoj kaj stimulu, ke ĝi mem partoprenu en la drameca legado.
人形あるいは即興的な「芝居道具」を使い、イントネーションやゼスチャをまじえて子供らに本を読み聞かせましょう、そして子供らに呼びかけて、この「お芝居読書」に参画させましょう。

- “Publikigu” libretojn verkitajn de infanoj.
子供たちの書いた「本」を出版しましょう。

Ili amas mem desegni kaj verki siajn historietojn.
子供たちは小さい「自分史」を絵に描いたり、文字にして書くことが好きです。

Kunigu la materialon libroforme kaj “eldonu”ĝin .
その絵や文を本の形にまとめて、「種パン」しましょう。

Poste montru ĝin al ceteraj familianoj kaj geamikoj.
あとでソレを他の家族や友人たちに見せましょう。

- Organizu libroklubeton.
小さい読書会を組織しましょう。

Aliaj infanoj kaj plenkreskuloj povas interŝanĝi librojn.
他の子供たちと大人たちが、本を交換し合うことができます。

Ĉi tio stimulas komentojn pri la koncernaj verkoj inter la partoprenantoj.
それによって仲間たちの間で、読んだ作品についてのコメントが交わされます。

- Helpu infanon pli flue kaj klare legi.
子供らを助けて、よりスムーズに、ハッキリと読めるようにしましょう。

Voĉlegado estas nepre grava.
音読は不可欠な重要性を持っています。

Delikate montru, ke infanoj devas trovi sian ritmon de legado, por ke aŭskultantoj bone komprenu.
子供らをデリケートに指導して、聴く人が良く理解できるように、朗読のリズムを見つけさせなければなりません。

- Eĉ kiam infanoj jam flue kaj nature legas, tamen plu legu kun ili ĝis certa aĝo.
子供らがすでにスムーズに、そして自然に読める場合でも、ある年齢までは子どもと一緒に読みましょう。

Teorie, ne estas aĝolimo por tio.
理論的には、その年齢制限はありません。

- Ofte konduku infanojn al bela librovendejo, kiu havu fakan sekcion pri infanlibroj.
児童図書専門区画のある、美しい本屋に子供らをしばしば連れて行きましょう。

Permesu, ke ili foliumu librojn kaj elektu sian preferatan.
子供らが本をめくり、好みの本を選ぶのを許しましょう。

Laste, ni ne forgesu:
最後に、忘れないようにしましょう:

akompani infanojn en la mondon de libroj estas tre amuza kaj riĉiga sperto ankaŭ por plenaĝuloj.
本の世界の中で子供らに随伴することは、大人にとっても非常に面白い、心が豊かになる経験です。
2月23日

287 地球に似た惑星

277 障害者・被介護者のプライバシー保護
287 地球に似た惑星
2013年2月20日にEsperanta RetRadioで配信された記事<Abundas tersimilaj planedoj>です。




En nia galaksio, en la lakta vojo laŭ nova analizo abundas tersimilaj planedoj.
わたしたちの銀河、天の河には、新しい分析によれば、たくさんの地球に似た惑星があります。

Eĉ en nia proksima kosma najbareco devas ekzisti tiaj mondoj.
私たちの宇宙の近所に、このような世界が実在しているに違いありません。

Tion montras datumoj de la aluniversa teleskopo "Kepler".
それを宇宙望遠鏡「ケプラー」のデータが示しています。

"Ni ĉiam estis pensantaj ke ni devus traserĉi nemezureblajn distancojn por trovi tersimilan planedon," diras Cortney Dressing de la Harvard-Smithsonian-centro por astrofiziko.
ハーバード大学・スミソニアン博物館・天体物理学センターのCortney Dressingは、「我々は地球に似た惑星を見つけるために測定できない遠距離を探索すべきだと、常に考えてきました」と言っています。

"Nun ni ekkonas ke plua tero verŝajne jam troviĝas en nia kosma najbareco kaj atendas nur pri malkovro".
「いま、われわれは宇宙の近所に更なる地球があるらしいことを知っており、ただ発見を待っているのです」

La sciencistoj serĉis en la datumoj de la planedotrova teleskopo "Kepler" pri ruĝaj nanosunoj kun planedoj.
科学者たちは、惑星を伴った赤い小太陽について、ケプラー望遠鏡のデータをしらべています。

Ruĝaj nanoj estas la plej ofta stelotipo en nia galaksio.
赤い小天体は、私たちの銀河で最もひんぱんに見られる星のタイプです。

Ili prezentas tri el kvar steloj en nia lakta vojo.
それらは「天の河」で4つの星の3つを提示しています。

La teamo ĉirkaŭ Dressing analizis ĉiujn de Kepler alcelitajn 158.000 stelojn kaj ĉe tio identigis 95 planedo-kandidatojn ĉe ruĝaj nanoj - inter ili tri proksimume tergrandaj kun temperaturo kiu ebligas likvan akvon.
Dressingのチームは、ケプラー望遠鏡でねらった15万8000の星のすべてを分析し、赤い小天体で95の惑星候補を同定しました。それらの中には3つのほぼ地球大の、液体の水を可能にする温度を伴った星がありました。

Likva akvo estas baza premiso por vivo kiel ni ĝin konas.
液状の水は、私達が知っているように、生命にとって基本的な前提です。

La esploristoj tamen supozas ke ili per "Kepler" tute ne jam trovis ĉiujn planedojn ĉe la analizitaj steloj.
研究者たちはしかし、ケプラー望遠鏡によって、すべての惑星を見つけたというわけではないと考えています。

La teleskopo povas nur montri la planedojn kiuj preterpasas rekte antaŭ la steloj.
この望遠鏡が示し得るのは、星々の前を直接通り過ぎる惑星だけです。

Altenkalkulo rezultigas ke proksimume 6 procentoj de ĉiuj ruĝaj nanoj posedas tersimilajn planedojn.
計算によれば、すべての赤い小天体の約6%が地球に似た惑星です。

Se oni kalkulas ke en nia galaksio troviĝas 75 miliardoj da ruĝaj nanoj, tio signifus ke en la lakta vojo troviĝas 4,5 miliardoj da tersimilaj planedoj.
もし彼らが銀河系で75o億の赤い小体を見つけるとすれば、「天の河」には45億の地球に似た惑星がみつかることになります。

La plej proksima estas atendebla en distanco de nur 13 lumjaroj.
最も近いもので13光年の距離です。

Oni komparu: La lakta vojo havas diametron de 100.000 lumjaroj.
比較してください:「天の河」の直径は10万光年です。

Laŭ la astronomoj tiuj mondoj forte diferenciĝus de nia mondo.
天文学者によれば、これらの世界は私たちの世界と非常に違っています。

Ĉar ruĝaj nanoj estas signife malpli grandaj kaj malpli varmaj ol nia suno.
というのは、赤い小天体群は太陽より著しく小さく、温度が低いからです。

Sekve planedoj devas orbiti ĉirkaŭ ĝi multe pli proksime por troviĝi en la tiel nomata priloĝebla zono kie akvo estus likva.
したがって、水が液状である、いわゆる生息可能帯に在るためには、惑星はずっと近距離の軌道上でその周りを回らねばなりません。

En tiel malgranda distanco planedoj tamen laŭregule devus plenumi ligitan rotacion ĉirkaŭ ilia stelo, do montri al la stelo ĉiam la saman flankon - kiel okazas ĉe la luno rilate al la tero.
そのような近距離では、惑星はその星の周りで「結びつけられた回転」をせねばなりません、つまり地球に対する月のように、星にたいして常に同じ面を向けていなければなりません。

Tio laŭ la esploristoj tamen ne reduktus la ŝancon pri vivo.
これはしかし、生命発展のチャンスを低下させない、と研究者は考えています。

"Oni ne bezonas klonon de la tero por ebligi vivon", substrekas Dressing.
「生命の発生に、地球のクローンは要りません」と、Dressingは強調しています。

Densa atmosfero aŭ profunda oceano ekzemple povus disdoni la varmon tra la tuta planedo.
たとえば濃厚な環境あるいは深い大海は、熱を惑星全体に分配します。

La kunaŭtoro de la analizo David Charbonneau klarigas:
共同研究者のDavid Charbonneauは説明しています:

"Ni nun konas la oftecon de priloĝeblaj planedoj ĉe la plej oftaj steloj de nia galaksio.
「われわれは銀河系の最もひんぱんに見られる星々での生命体の生息できる惑星の頻度を知っています。

Tiu ofteco subtenos la supozon ke estos signife pli facile serĉi pri vivo ekster nia sunsistemo ol ni antaŭe pensis".
その頻度は、太陽系以外における生命の探索が、以前に考えていたよりも著しく容易であろうという推測を支持しています。

Ĉar ruĝaj nanoj atingas aĝon multe pli longan ol nia suno, la vivo povus eĉ esti atinginta pli altan ŝtupon de evoluo ol ĉe ni, spekulacias la esploristoj.
というのは、赤い小天体群は太陽よりもずっと長い「年齢」に達しており、其処での生命は地球よりも高い進化段階に達しているのかもしれないからです。

Ili tamen ne jam trovis indikojn por ekstertera vivo.
しかし、いずれにしても彼らはすでに地球外生命の徴候を見つけたのです。
2月21日

786 トカゲの尻尾切り、その再生機序

272 トルコの物語(1)
786 トカゲの尻尾切り、その再生機序
2013年2月19日に配信されたEsperanta ErtRadioの記事<Ranidoj servas kiel modelo>です。




Ranidoj kaj lacertuloj posedas mirindajn kapablojn:
オタマジャクシとトカゲ類は驚くべき能力を持っています。

Se ili perdas sian voston, tutsimple post kelkaj tagoj ili havas novan.
尻尾を失うと、数日後にはもう新しい尾ができあがっているのです。

Esploristoj nun analizis la molekulajn mekanismojn de tiu regenero.
研究者はこの再生の分子機序をしらべました。

Al homo povas jen kaj jen rapide okazi akcidenteto:
人はときどき小さい事故に出会います。

Oni frotvundiĝas aŭ pro malatento tranĉas sin en la fingron.
指のかすり傷や、不注意で切ったりします。

Bonŝance la haŭto regeneriĝas kaj apenaŭ restas postsignoj de la malbonŝancaĵo.
運がいいと皮膚が再生して、傷跡もわからなくなります。

Sed nia korpo povas ripari nur malgrandajn vundiĝojn.
しかし人体で修復できるのは小さい傷だけです。

Fortranĉita fingro ekzemple estas por ĉiam perdita se ĝi ne rapide realkudriĝas fare de specialistoj.
たとえば切断された指は、すぐに専門家が縫合しなければ、欠損したままになります。

Ĉe ranidoj kaj lacertuloj la afero statas alie:
オタマジャクシとトカゲ類では事情が異なっています。

Se ili perdas sian voston, ene de malmultaj tagoj rekreskas nova vosto.
尾を失うと、短時日の間に新しい尾が再生します。

Britaj esploristoj nun analizis la molekulajn mekanismojn malantaŭ tiu fenomeno.英国の研究者たちはこの現象の分子機序をしらべました。

La surpriza rezulto estas: Reakciaj specoj de oksigeno (ROS) ludas gravan rolon ĉe la regenero.
驚くべき結果が得られました: 反応性酸素(ROS)が再生に重要な役割を演じてるのです。

Por la eksperimentoj la esploristoj detranĉis la voston de ranidoj kaj observis sekve la ŝanĝiĝojn en tiu korpa zono de la bestoj.
オタマジャクシの尾を切断し、そこの変化をしらべました。

El antaŭaj eksperimentoj la esploristoj jam sciis, ke post la fortranĉo de la vosto aktiviĝas genoj kiuj gravas por la produktado de reakciaj oksigenaĵoj.
それまでの研究で、尾を切断した後には反応性酸素の産生に重要な遺伝子が賦活されることが分かっていました。

Reakciaj oksigenaĵoj estas grupo da substancoj kiuj enhavas oksigenon, al tio apartenas ekzemple liberaj radikaloj (kiuj estas tre reakciemaj), sed ankaŭ ĥemiaj kombinaĵoj kiel hidrogenperoksido (H2O2).
反応性酸素は酸素を含む物質群(たとえばフリー・ラジカル)ですが、過酸化水素として化合もしています。

Sub stresaj kondiĉoj kiel UV-radiado aŭ varmego la koncentriĝo de reakciaj oksigenaĵoj signife pliiĝas.
紫外線照射あるいは高熱のストレスで、反応性酸素の濃度は著しく増えます。

Ankaŭ en la procezo de kadukiĝo verŝajne ili ludas gravan rolon.
老衰過程でも、たぶんそれは重要な役を演じています。

La teamo post tio detale esploris per mikroskopaj kaj molekulbiologiaj metodoj la kunligejojn ĉe la ranidoj.
顕微鏡と分子生物学的な手法で、オタマジャクシの尾の再生過程がしらべられました。

Por tio la sciencistoj uzis substancon kiu en ĉeesto de hidrogenperoksido en la ĉeloj ŝanĝas sian koloron.
色を変えるため細胞内に過酸化水素を含む物質を使いました。

Per tiu metodo ili povis jam ses horojn post la detranĉo pruvi pli altan koncentriĝon de hidrogenperoksido.
切断6時間後にも高濃度の過酸化水素が認められました。

Ili tre miris trovi dum la regenero de la ranidaj vostoj tiel altajn koncentriĝojn de reakciaj oksigenaĵoj.
オタマジャクシの尾の再生時に高度の反応性酸素化がおこることは、研究者を驚かせました。

Plue la esploristoj eltrovis ke reakciaj oksigenaĵoj havas reguligan efikon je certaj signalvojoj kies aktivigo kondukus al kreskado kaj dividado de ĉeloj.
反応性酸素化は、細胞の発達・分割をもたらす或る種の信号路に影響することも分かりました。

Se oni malebligis la produktadon de reakciaj oksigenaĵoj per la aldono de certaj substancoj, la aktivigo de la tiel nomataj WNT-signalvojoj ne funkciis kaj la reformiĝo de la ranidaj vostoj ne okazis.
もしある物質の添加によって反応性酸素化が起こらないと、WNT信号路が働かず、オタマジャクシの尾は再生されません

La esploritaj signalvojoj estas konataj ĉe multaj specioj.
しらべられた信号路は多くの種(シュ)で知られています。

La samaj mekanismoj kondukas laŭ la esploristoj ankaŭ ĉe la homo al kreskado kaj dividado de ĉeloj.
同じ機序が人の細胞発達、分割でも起こっていると彼らは考えています。

Tiuj rezultoj ŝanĝas la pensmanieron - reakciaj oksigenaĵoj ŝajne ludas gravan rolon ĉe resaniĝo kaj regeneriĝo.
これらの成績は人の考え方を替えます: 負傷からの回復・再生に反応性酸素化が重要な役割を演じているようです。

Ili povas konduki al novaj terapiformoj en la kuraco de vundiĝoj ĉe la homo.
人間の怪我の新しい治療法が見つかるかもしれません。

Nun la esploristoj pliprofundigos ankoraŭ siajn esplorojn.
いま研究者たちはさらに仕事を続けています。
2月20日

285 若返りの妙薬?

277 障害者・被介護者のプライバシー保護
285 若返りの妙薬?
2013年2月18日にEsperanta RetRadioで配信された記事<Ĉu troveblas fonto de juneco?>です。





La kaŭzo ke ni senteble plimaljuniĝas troviĝas en la streso kiun suferas niaj ĉeloj kun pliiĝanta aĝo kaj ke la rimedoj de la ĉeloj defendi sin kontraŭ tio, perdiĝas iom post iom.
我々が年取ったと感じる理由は、加齢と共に私たちの細胞に加えられたストレスに在り、それに抵抗する細胞の自衛手段は消えていきます。

Sed nun oni trovis genon kiu povus ŝanĝi la situacion: SIRT3
しかし今、その事態を変える遺伝子SIRT3が発見されました。

Ili eĉ jam trovis ion tian, almenaŭ ĉe testbestoj kaj tie en la gengrupo resp. proteingrupo de la sirtuinoj.
SIRT3はすでに、すくなくとも実験動物で、そしてsirtuinタンパク群の遺伝子群の中に見つかっていました。

Tiuj sirtuinoj aktivas precipe en la mitokondrioj, tio estas la energicentraloj de la ĉeloj, en ili konvertiĝas la energio de la nutraĵo al energio de la korpo (ATP), tio estas riska procedo, ĉar dum la procedo ekestas agresemaj molekuloj, "liberaj radikaloj", ili alportas al la ĉeloj oksidigan streson.
これらのsirtuinはとくにミトコンドリア(細胞のエネルギー・センター)で働き、食物のエネルギーを身体のエネルギー(ATP)に変えます。この過程には、破壊的分子であるフリー・ラジカルが細胞に酸化ストレスをもたらす危険があります。

Pro tio necesas kapti ilin kaj forpreni ilian malmildecon.
そのために、それらを捕獲して破壊作用をとり除く必要があります。

Tion interalie prizorgas sirtuinoj.
Sirtuinがそれを特に分担しているのです。

Kaj tio verŝajne estas la kaŭzo ke genteknike enkonstruita aldona kopio de sirtuino - nome SIRT 2 - plilongigis la vivon de vermoj kaj muŝoj kaj ke SIRT6 same efikis ĉe musoj.
そして、sirtuinの遺伝子工学的に構築されたコピー(これがSIRT2)は回虫やハエの生命を長くし、SIRT6は同じようにマウスの寿命を延長しました。 

Tamen ili ĉiuj ja bremsis la maljuniĝon - sed ili nenion kaj neniun plijunigis.
それらはすべて老化にブレーキをかけましたが、決してなにものも若返らせませんでした。

Nun unu el la sirtuinoj vere kapablas tion, nome SIRT3, ankaŭ ĝi kaptas liberajn radikalojn kaj plifortigas la efikon de la enzimo kiu mildigas la radikalon, ĝi minimumigas samtempe la produktadon de la radikaloj per redirektado de la metabolismo de la karbonhidratoj al la graso.
ところが今、Sirtuinの1つであるSIRT3は本当に若返らせることができるのです:SIRT3もフリー・ラジカルをとらえて、ラジカルを和らげる酵素の効果を増強し、同時に炭水化物の脂肪への代謝を方向づけることによってラジカルの産生を最小に抑えます。

Tio vere havas plijunigan efikon, kiel montriĝis ĉe musoj resp. ĉe iliaj hematopoetaj praĉeloj.
これは、マウスの造血幹細胞で観察されたように、本当に若返り効果を持っています。

Tio estas la ĉeloj kiuj ĉiam denove kreskigas sangoĉelojn.
造血幹細胞は、常に新たに血液細胞を育てている細胞です。

Sed pro la maljuniĝo ilia efikeco malkreskas, ili kreskigas malpli da ĉeloj je malpli bona kvalito.
しかし、老化のためにその効果は衰退し、細胞の数が減るにつれて質も低下します。

Malantaŭ tio kaŝiĝas supozeble laŭaĝe malkreskanta aktiveco de SIRT3:
それは加齢にともなうはずのSIRT3の活性低下を隠します。

Se oni reaktivigas la genon, ĉio inversiĝas.
もしこの遺伝子を再び活発にすれば、すべては逆転しまう。

La praĉeloj rejuniĝas kaj fariĝas pli produktivaj.
幹細胞は若返り、さらに生産的になります。

Necesas tamen atenti:
しかし、注意が必要です。

Ĉe musoj jam multe sukcesis kio poste ĉe homoj malsukcesis.
マウスでうまく行っても、人では失敗したケースを私たちは多く知っています。

Montriĝis ke alia miraklaĵo alportis duflankan efikon, temas pri rapamicino kiu estas produkto de bakterio.
細菌が産生するラパマイシンの奇跡では、2面効果が判明しました:

Ĝi ja donacis (denove al musoj) pli longan vivon, sed ĝi alportis ankaŭ diabeton.
マウスの寿命が長くなった一方で、糖尿病を発症したのです。
2月19日

285 エスペラント

272 トルコの物語(1)
285 エスペラント
2013年2月17日にEsperanta RetRadioで配信された記事<Nia lingvo plue kreskos>です。,




Multaj homoj demandas sin, kiun estontan evoluon nia lingvo havos.
多くの人が、Esperantoの未来の発展はどうなるのか、と自問しています。

Estas malfacile esti optimisma, ĉar la pozitivaj signoj estas apenaŭ videblaj kaj preskaŭ nur la fakto ke Esperanto ankoraŭ funkcias kiel vivanta lingvo, estas tia signo.
楽観することは困難です。プラスのサインはほとんど見えていませんし、Esperantoはまだ現役の言語だということがほとんど唯一のプラス信号であるからです。

Sed mi kredas ke mi vidas pli ol aliaj ke Esperanto havas grandan potencialon.
しかし、Esperantoには他の言語より大きい可能性が内在していると私は信じています。

Kaj tio tute ne estas iu naiva opinio.
そして、それは決して世間知らずのおぼこの意見ではありません。

De du jaroj mi nun okupiĝas pri la Esperanta Retradio kio ja signifas ke mi ĉiutage aŭ verkas sonartikolon aŭ tradukas tekston aŭ prilaboras kontribuojn de la aliaj kunlaborantoj.
2年来、私はEsperanta RetRadioの仕事をしています。つまり、私は毎日放送記事を書き、資料を翻訳し、あるいは同僚たちの記事の手直しをしています。

Tiu ĉiutaga okupiĝo pri la lingvo, precipe pri la parolata formo, donas al mi impresojn kaj ekkonojn kiujn apenaŭ alia esperantisto havas.
Esperantoの仕事、とくに話し言葉としてのEsperantoに毎日従事していることは、他のEsperantistoが持つことはまれな印象と知識を与えてくれます。

Mi scias nur pri unu persono kiu havas kompareblajn spertojn, nome Barbara Pietrzak de la Pola Retradio.
同じような経験をもっている人物を私は1人だけ知っています: ポーランドRetRadioの女性Barbara Pietrzakです。  

Kiel redaktorino de Pola Radio ŝi faris similan laboron ĉiutage kaj daŭrigas simile ĝis hodiaŭ.
ポーランド・ラジオの編集者として彼女は毎日私と同じような仕事をし、今日まで続けています。

Pro tio ŝi tute prave havas altan rangon en la E-movado, ĉar en lingva movado tiuj kiuj plej bone parolas la lingvon kaj kiuj havas la plej grandan praktikan sperton pri ĝi, estu gvidantoj.
そのために彼女はEsperanto運動の中で、当然のことながら高い地位にあります。なぜかといえば、言語運動の中ではその言語を最もよく話す人、そして最も大きい実践体験の持ち主が指導者であるべきだからです。

Bedaŭrinde aliaj movadaj gvidantoj restas en la fono, ĉar ili mem ne kapablas parole prezenti la lingvon en alloga formo.
残念ながら、他の運動指導者たちは影が薄い。というのは、彼ら自身はEsperantoで人を惹きつけるような話ができないからです。

Kaj mankas bonaj parolantoj en la tuta E-komunumo.
そしてすべてのEsperanto界の中でも素晴らしい弁士は不足しています。

Kiam antaŭ 2 jaroj Pola Radio definitive silentiĝis mi ne volis akcepti ke tiu bastiono de Esperanto malaperu.
2年前にポーランド放送が決定的に消えたとき、私は此のEsperantoの砦が消えることを受けいれたくありませんでした。

Mi konsciis pri la neceso havi ĉiutagan aperon de Esperanto en parola formo.
話し言葉のEsperantoを毎日耳にすることの必要性を私は認識していました。

Kaj tial mi komencis produkti kaj publikigi sonartikolojn ĉiutage.
だからこそ私は毎日、放送記事をつくり配信し始めたのです。

Mi kompletigis la aferon per decida faktoro - mi aldonis la tekston de la sonartikolo.
私は決定的な因子によってその事態を補完しました、つまり、記事の文章にその朗読を加えたのです。

Tio pruviĝis kiel venkiga.
これは成功しました。

Se oni povas samtempe aŭdi kaj legi, tiam la enhavo kaj kune kun ĝi ankaŭ la lingvo firme engravuriĝas en la cerbo de la aŭskultanto kaj tiel regula aŭskultanto povas signife levi sian lingvan nivelon.
もし同時に聴けて読めたら、その内容と共に言語も視聴者の脳にしっかりと記憶にとどめられ、規則的な視聴者は
著しく語学レベルを向上できます。

Mi ankaŭ konsciis ke ĉio tio estas malrapida procezo, sed nun post du jaroj da persistado mi vidas la fruktojn de la agado:
私はすべてのプロセスがゆっくりとしか進まないことを覚悟していました。そして今、2年続けてみてその成果が見えたと信じています。

la nombro de aŭskultantoj jam superas 2000 kaj ĉiutage estas bonaj komentoj pri la sonartikoloj.
視聴者の数はいま2ooo人を超えており、毎日それに対するコメントが届いています。

La kunlaboro en la skipo de la Esperanta Retradio bonege funkcias kaj entute la etoso estas tre amikeca.
Esperanta RetRadioのスカイプでの共同作業はみごとに進んでおり、全体の精神的ムードは非常に友好的です。

Do almenaŭ por la plua evoluo de la Esperanta Retradio mi estas tre optimisma.
そこで、少なくともEsperanta RetRadioの今後の発展に関して、私は非常に楽観的です。

Mia konkludo estas:
私の結論はこうです:

Ju pli da parolata materialo aperas, des pli da homoj bone parolos Esperanton kaj daŭre restos en kunligo kun la lingvo.
話し言葉の媒体が多く世間に現れるほど、ますます多く人々がEsperantoを話すでしょうし、Esperantoとの結びつきの中に持続的に留まるでしょう。

La lingvo kreskas ne per iu politika agado, sed per nia publika aperigo de la parolata lingvo.
Esperantoは、何らかの政治的な活動によってではなく、我々の話し言葉を世間に表出することによって発展するのです。
2月18日

284  ポーランドのノーベル賞女性詩人シンボルスカ

278 催眠の力
284  ポーランドのノーベル賞女性詩人シンボルスカ
2013年2月16日にEsperanta RetRadioで配信された記事<Kiel esti (aŭ ne esti) verkisto>です。




Respondoj al legantoj fare de fama poetino
有名な女性詩人によってなされた読者への回答

Antaŭ unu jaro forpasis, en sia domo en Krakovo post longa malsano, la fama pola poetino-verkistino, Wisława Szymborska [visŭava ŝimborska], Nobel-premiita pri literaturo en la jaro 1996. (Vi povas legi mian tiaman sonartikolon tie ĉi).
長い病気の後、1年前にKrakovoの家で有名なポーランドの詩人・作家Wisława Szymborska [visŭava ŝimborska]が亡くなりました。1996年にノーベル文学賞を受賞した女性です(当時の私のRetRadio配信記事をお読みになれます)。

Szymborska redaktis dum tri dekoj da jaroj (1953-1981) la rubrikon "Literatura poŝto" en la semajna revuo "La literatura vivo" (pole "Życie Literackie" [ĵitje literackie]) aperinta en Krakovo, la urbo de ŝia rezidejo.
シンボルスカは30年間(1953-1981)、Krakovoで発行されていた週刊誌「文学生活」(ポーランド語で"Życie Literackie" [ĵitje literackie])のコラム「文学ポスト」を編集していました。

vidu en la supra dekstra bildo ion, kio aperis en ĝi en la jaro 1972!
1972年の紙面、右上にに掲載された図を見てください!

En sia rubriko la verkistino redaktis la respondojn al legantoj, kiuj petis publikigi siajn verkojn en la revuo.
コラムの中で彼女は読者の声を編集していましたが、読者は彼女の書いたものを本にまとめて出版するように
求めたのです。

La rubriko estis unu el la plej legataj de la revuo, ne nur fare de legantoj, kiuj sendis siajn kreitaĵojn, sed ankaŭ fare de ĉiuj aliaj legantoj, kiuj frandis la allogon de la mallongaj respondoj plenaj per mordanta humuro kaj aforismaj perloj rilataj al literaturo kaj vivo.
そのコラムは雑誌の目玉の1つでした。作品を送り届けてくる読者らによってだけでなく、文学と人生に関する辛辣なユーモアと警句的な「真珠」で一杯の、短い回答の魅惑を堪能した他の読者らによっても、それが構成されていたからです。

Szymborska en siaj respondoj ofte rilatas al si mem uzante la unuan personon pluralan, t.e la tiel nomata moŝta "ni" (latine "pluralis maiestatis").
シンボルスカは答えるときに、複数の1人称「われわれ」, いわゆる「敬意のわれわれ」(ラテン語で言う「威厳の複数」)を使いました。

Nuntempe oni uzas ĝin malofte en literaturo kaj nur kiel retorika elturniĝo aparte kun humura aŭ ironia celoj.
現在こういう「我々」は、ユーモアあるいは皮肉な(反語的な)目的以外には、修辞学的な言い逃れとしてだけ、文学で稀に使われているだけです。

En la enkonduko al sia rubriko "Literatura poŝto" defendas la poetino la rajton publike moki la kreajn provojn de la sendintoj kaj uzi tion por igi la rubrikon eduke amuza.
自分のコラム「文学ポスト」への投稿案内の中で、女性詩人は投稿者の作品をコラムの中で公然とあざけり、それによってコラムを楽しく編集する権利を主張しました。

Al la ĉefredaktoro demandanta:
編集長が質問しました:

" Kiam vi vidas antaŭ viaj okuloj verkon de iu, kiu deziras fariĝi verkisto, verko sendefenda kaj trema pro angoro, ĉu vi ne sentas vin senkorulo?", ŝi respondis:
「作家希望の誰かが貴女の目の前に原稿を置いたときに、その作品は無防備で不安に震えているわけですが、貴女は自分を非常な人間だと感じませんか?」

"Senkorulo? Miaj komencaj poeziaĵoj mem estis terure malbonaj kaj miaj rakontoj tute ne konsiderindaj.
彼女は答えました、「非情な人間? 私の最初の詩作は恐ろしく悪かったし、私の物語は完全に無視されました。

Kaj mi scias, ke sitelo da duonvarma-duonmalvarma akvo elverŝita sur ies kapo havas kuracajn ecojn.
そして私は知っていますが、誰かの頭に流された半分熱く半分冷たいバケツの水は、欠点を治す性質を持っています。

Tamen vere senkorulo mi estis, kiam ulo, sin prezentanta kiel instruiston, skribis per banalaj skriberaroj."
しかし、誰かが「教師」と自己紹介して陳腐な書き物を見せたときには、私は本当に非情でした」

Jen ĉi-sube kelkaj modelaj respondoj el la rubriko:
以下は、このコラムからの幾つかの回答です。

Sufiĉe ofte la redaktoro de "Literatura poŝto" devas legi leterojn, kiuj enhavas minacojn.
「文学ポスト」の編集者は頻頻と、脅しをふくんだ投書を読まねばなりません。

Pli-malpli ilia tono estas:
多かれ少なかれ彼らの口調は次のようなものです:

"Diru al mi, ĉu miaj tekstoj ion valoras, ĉar, se ne — mi tuj ĉesigos tion, deŝiros, forĵetos, de revoj de gloro, senesperiĝos, plene perdos memfidon, disrompiĝos, ebriiĝos, ĉesos kredi pri signifo de la vivo, k.t.p., k.t.p.
この作品がちょっとした価値あるものだと私に言いなさい、貴女がもしそうしければ、私は即刻それを裁断廃棄し、栄光の夢を捨て、失望し、自信を失い、粉々になり、人生の意義を信じなくなるだろう、等々。

La redaktoro ne scias, kion fari, ĉar ĉio tio, kion li povas skribi fariĝas timiga.
編集者はどうすべきか分かりません、というのは編集者の書き得ること、そのすべてが投稿者を怖がらせることになるからです。

Skribos li, ke la poeziaĵoj aŭ la prozo estas miskvalitaj - jam antaŭvidita estas granda tragedio.
編集者がもしその詩あるいは散文は質が良くないと書けば、すでに大悲劇が予測されます。

Skribos li, ke la poeziaĵoj aŭ la prozo estas bonaj — la morgaŭon, la verkinto ekfreneziĝos pro sia supoza genio (jam okazis tiaj kazoj).
もしその詩あるいは散文が良いとほめれば、さっそく次の日にその作者は、自分の「思い込み天才」のために気狂い始めるでしょう。

Jen denove, duan fojon ĉi-semajne, ni ricevis rajtigon fari ĉiujn korektojn, kiujn ni opinias necesaj.
そこで改めて、その週2回目の、私達が必要だと思った全文訂正の許可をとりました。

Neniu utilo venos al literaturo tiel trankvilaj komencaj verkistoj.
そのように安穏なスタートをした作者たちは、文学にどんな益ももたらさないでしょう。

Interese. Interese scii, ĉu la olimpika komitato jam ricevis leterojn, kies enhavo estis:
おもしろい。オリンピック委員会に次のような内容の手紙が届いたことがあるでしょうか? 知りたいものです。

"Mi intencas starigi mondrekordon kaj donas al vi rajtigon trejniĝi anstataŭ mi..."
「小生は世界記録を出すつもりです、小生が…するかわりに、貴下に訓練する許可を差し上げます」

Kiel fariĝi verkisto?
作家にはどのようにしてなるのでしょうか?

Ĝenan demandon vi starigas.
難儀な質問です。

Ĝuste kiel infano, kiu demandis kiel oni faras bebojn, kaj kiam la patrino respondis, ke ŝi klarigos al li poste, ĉar nun ŝi estas tre okupita, insiste petegis:
「赤ん坊はどんなにして作られるの?」と訊いた子供のように、そして「いま忙しいから、あとで話してあげる」と母親が答えたときのように、執拗に頼みました:

"Sed nun, klarigu al mi almenaŭ la kapon!"...
「でも今、せめて頭だけでも聞かせて!」

Nu, bone! Klopodu ankaŭ ni klarigi almenaŭ la kapon:
さあ、いいでしょう! 私たちも少なくとも頭を説明するように努めましょう。

jen, oni bezonas iom da talento!
だってほら、才能がすこしは必要なんですよ!

Konklude, Wisława Szymborska havas grandajn meritojn ankaŭ en edukado, se oni povas tiel difini ŝian krean verkadon en "Literatura poŝto".
結論的に言えば、「文学ポスト」で彼女が書いたものを「編集」と定義できれるならば、Wisława Szymborskaは編集者としても偉大でした、

Dank' al ŝia agado la socio gajnis inĝenierojn, biokemiistojn, apotekistojn, veterinarojn, kontistojn, arkitektojn, aliajn profesiulojn kaj ankaŭ, eble — kiu scias — unu dignan verkiston aŭ du.
彼女の活動のおかげで文学界は技師たち、生化学者たち、薬剤師たち、獣医たち、経理・会計士たち、建築家たち、その他の職業の人々を手に入れました、そしてまた、ひょっとしたら(誰にも分かりませんが)1人あるいは2人の立派な作家が生まれたのかもしれません。
2月17日

282 人間とシンボル

272 トルコの物語(1)
282人間とシンボル
2013年2月6日にEsperanta RetRadioで配信された記事<Homoj kaj iliaj simboloj>です。




Homoj amas simbolojn.
人間はシンボルが好きです。

Verŝajne ili eĉ bezonas simbolojn.
人間にはシンボルが必要でさえあるようです。

Nia socio estas plenplena je ili, surstrate, en omnibusoj, trajnoj, vendejoj, oficejoj, hospitaloj.
我々の社会はシンボルだらけです、路上、バス、列車、店舗、事務所、病院。

Trafiko ne funkcius sen ŝildoj, montrantaj regulojn;
規則が書かれている看板なしでは、交通は機能しないでしょう。

en transportiloj, bildoj montras gravedulinojn, infanojn, maljunulojn kaj malsanulojn kun specialaj rajtoj;
乗り物には妊婦、子供、老人、病人の優先席が画像で表示されています。

ruĝa strio sur cigaredo klarigas senvorte, ke estas malpermesata fumado;
タバコの上の赤い筋は、文字は書いてありませんが、禁煙を明示しています。

flegistino kun vertikala montrofingro sur la buŝo petas, ke oni ne parolu laŭte en hospitaloj kaj similaj lokoj;
口を人差し指で抑えた看護師の図は、病院などで大声で話さないようにというお願いです。

sur necesejaj pordoj cilindra ĉapelo aŭ inaj gantoj kun braceleto informas la sekson de la uzantoj;
トイレのドアの上にある円筒状の帽子、あるいは腕輪つきの女性手袋は、利用者の性を示しています。

kranio kun du aliaj ostoj atentigas pri danĝera loko;
2本の骨を交差させた上の頭骸骨は、危険な場所について注意を喚起しています

kaj tiel plu, kaj tiel plu.
など、など。

Teknike, tiuj bildoj nomiĝas “piktogramoj”.
技法的には。こういう像は絵文字(ピクトグラム)と呼ばれます。

Tiu kurioza, abunda komunikado senvorta montras, ke homoj avidas je informado.
こういう奇抜な、おびただしい数の、言語抜きコミュニケーションの存在は、人間が情報活動を渇望していることを示しています。

Tiu komunikado ofte havas emocian forton, pri kiu ne ĉiam oni konscias.
こういうコミュニケーションは、しばしば情動的な力を持っています。いつもそれを意識しているわけではありませんが。

La laborgrupo de D-ro Carl Jung antaŭ kelkaj jardekoj publikigis interesan verkon pri tio: “La homo kaj liaj simboloj”.
カール・ユング博士の研究グループは、数十年前に、これについて「人間とその象徴」という興味深い著作を出版しました。

En Brazilo, unu el tiuj konataj simbolaj figuroj estas homo kurbiĝinta kaj apoganta sin sur bastono.
ブラジルで、こういう広く知られている画像の1つに、「杖の上に体をまげて倚りかかっている人」があります。

Ĝi vidiĝas en omnibusoj, trajnoj, aviadiloj kaj aliaj lokoj, kaj kompreneble taŭgas por montri, ke la koncerna loko destiniĝas al maljunaj homoj.
それはバス、列車、飛行機などで見られ、高齢者の優先席であることを示しています。

La simbolo bone funkcias, ĉar kurbiĝinta hometo kun bastono estas universale uzata kaj tuj komprenigas la intencon.
この画像は有効に機能しています、というのは杖をついた老人像は普遍的ですし、ただちにその画像の意図が理解できるからです。

Eĉ en kavernoj oni trovis ĝin fare de prahomoj, antaŭ jarmiloj.
数千年むかしの洞窟でも、原始人がそのような絵を描いています。

Tamen, en la tuta mondo homoj vivas pli longe, tiel ke pli ol 60-jaraj homoj plimultiĝas.
しかし、世界中で人々は長生きになり、60歳以上の人が増えました。

Krome, tiu maljuna loĝantaro ofte estas ankoraŭ vigla, aktiva, laborema, eĉ sportema. Nuntempe ili praktikas kuradon, naĝadon, gimnastikon;
それだけでなく、この人たちはしばしばまだ生き生きしており、活動的、仕事好きで、競走、水泳、体操などのスポーツまで楽しんでいます。

Se oni konsideras tiun ŝanĝon je la vivstilo de maljunaj homoj dum la lastaj jardekoj, tiam efektive la ĝis nun uzata simbolo tute ne taŭgas.
この数十年間における「高齢者」のライフ・スタイルの変化を考えれば、これまで使われてきたピクトグラムはふさわしくないと言わざるを得ません。

Ĝi estas eĉ iom ofenda por kelkaj.
いくらか感情を害するものさえあります。

Pro tio, la posedanto de brazila agentejo de propagando “Garage.IM” decidis starigi kampanjon por elekti novan simbolon por maljunuloj.
そのため、広告会社「Garage.IM」のブラジル代理店のオーナーは、高齢者用の新しいピクトグラム選定キャンペーンを立ち上げることを決めました。

Ne estas facile.
容易なことではありません。

Oni jam kolektas amason da proponoj、sed neniu ŝajnas tiel klara kiel la tradicia bildo.
すでに多くの提案が集まっていますが、どれも伝統的なシンボル画像のように明確ではないようです。

Poste, oni transdonos la proponon al oficiala registara organo, kiu zorgas pri oficialigo de tiaj simboloj.
のちに、その提案は公式の記録機関に引き渡され、そこでこういう画像の公的な承認が検討されています。

Dume, viglaj maljunuletoj plu sekvas sian vivon.
当面、元気な高齢者たちは自分たちの生活をさらに続けていきます。

Ĉu la aŭskultantoj de nia Esperanta RetRadio proponus taŭgan piktogramon?
Esperanta RetRadioの視聴者の皆さんは、これにふさわしいピクトグラムを提案してくださいませんか?
2月15日

281 離婚防止策?

277 障害者・被介護者のプライバシー保護
281 離婚防止策?
2月14日に配信されたEsperanta RetRadioの記事<Mirakla solvo por antikva problemo>です。





Geedzeco estas tradicia vivmaniero, kaj familio estas la unuopa ero de homgrupoj, kaj provoj inventi alian strukturon ĉiam fiaskis.
夫婦生活は伝統的な生活様式です。家族は人間集団の個々の要素であり、別の様式を見つけようという試みは常に大失敗して来ました。

Eĉ la sanstato de geedzoj estas statistike pli bona ol tiu de fraŭloj – laŭ konataj studoj.
夫婦の健康状態は独身男性のそれより良好であることが、これまでの統計調査でわかっています。

Patro, patrino, infanoj – jen simpla, praktika, taŭga solvo por feliĉa vivo.
「父、母、子どもたち」という在り方は、幸福な生活にとって単純、実践的で、ふさわしい解決です。

Paroj kuniĝas kun fervora intenco resti kunaj dum la tuta vivo.
カップルは、死ぬまで一緒に暮らそうという熱烈な意図でむすびついています。

Ĉu tiel simple?
しかし、ほんとうにこのように単純でしょうか?

La problemo estas, ke daŭra feliĉo ne estas facila atingo.
「幸せの持続」は容易には達成されないことが、問題です。

Simpla observado farebla de ĉiu ordinara homo kaj konfirmata de seriozaj psikologiaj-sociologiaj esploroj montras, ke la sento de kontenteco flanke de geedzoj, malaltiĝas post ĉiu jaro da kunvivado.
日常的な観察から、また心理的・社会的な研究から、「夫婦の満足感」は年々低下することが分かっています。

La komencan ampasion anstataŭas sufero kaŭzata de kvereloj kaj miskomprenoj, foje banalaj, tamen danĝeraj.
当初の熱愛の代わりに、ありきたりの、しかし時には危険な口論と誤解で生じた苦しみが起こってきます。

Multaj familioj malfariĝas post nelonga tempo.
多くの家族が短期間で消えていきます。

Kion fari?
どうすればいいのでしょうか?

Multajn analizojn kaj interpretojn oni jam proponis por kompreno pri tiu perturba fenomeno.
多くの分析や解釈が提出されました。

Sed pri praktikaj solvoj la fakuloj estas avaraj.
しかし実践的な解決に関して、専門家はほとんど役に立ちません。

Jen do kio vekas atenton en lastatempa esploro plenumita en Northwestern-Universitato, en Usono.
そのなかで、米国のノースウエスタン大学で行われた最近の研究が注目を集めています。

Ĝi ŝajnas preskaŭ mirakla solvo por antikva problemo.
昔からあるこの離婚問題を、ほとんど奇跡的に解決しています。

Por plibonigi geedzajn rilatojn, la psikologoj proponas paperon, krajonon kaj po 21 minutoj ĉiujare.
夫婦関係の改善のために心理学者らが用意したのは紙と鉛筆と、毎年1年に21分だけの時間です。

Ili akompanis 120 geedzajn parojn dum du jaroj.
120組の夫婦が2年間参加しました。

Ĉiu partoprenanto devis de tempo al tempo respondi demandaron, per kiu li aŭ ŝi esprimis la gradon de kontenteco pri sia geedza vivo, koncerne al amo, intimeco, fido, pasio kaj kompromiso.
各カップルはときどき夫婦生活の満足度についてのアンケートに回答を求められました。彼(彼女)は愛情、セックス回数と質、不倫の有無、話し合いによる妥協nadoについて答えました。

Duono el la paroj travivis sian “normalan” vivon;
被験者の半数は「正常な」生活を過ごしました; 

la alia duono devis verki 7-minutan tekston post ĉiu kvara monato, do trifoje jare.
残りの半数は4カ月ごとに、つまり年に3回、7分間に記録を書かねばなりませんでした。 

Per tiu teksto li aŭ ŝi devis raporti sian lastan geedzan kverelon el neŭtrala vidpunkto, kvazaŭ el vidpunkto de ekstera observanto, kiu interesiĝas pri la bono de ambaŭ geedzoj.
この記録の中で彼(彼女)は, 最近の口論について、夫婦のために良かれと望んでいいる善意の第三者の視点に立って、つまり客観的に外部から眺めている者の観点から書くことを求められました。

Ili do okupiĝis pri la afero dum po 21 minutoj en ĉiu jaro.
だから、彼らは毎年21分間、この問題について考えたわけです。

La rezultoj estis kuriozaj:
おもしろい結果が得られました:

dum la unua jaro de la esploro, la malaltiĝo en la grado de kontenteco falis en ambaŭ grupoj.
1年目には全員で満足度の低下が見られました。

Tamen, dum la dua jaro, la grupo, kiu verkis siajn 7-minutajn tekstojn reagis per signifoplena konservado de kontenteco pri sia kunvivado.
しかし2年目になると、「7分間の客観的記録組」は共同生活の満足を大いに意義のあるものとして、維持するようになりました。

Tiu rezulto estis sendependa de la tempo de geedzeco.
この結果は、それまでの結婚生活の長短とは無関係でした。

Kvereloj same okazis inter ĉiuj geedzoj, sed ne influis damaĝe en la grupo, kiu verkis la proponitajn tekstojn.
口論はすべての夫婦で見られましたが、「7分間の客観的記録」組では危険な影響を及ぼしませんでした。

Dum kvereloj, homoj emas rigardi la okazaĵon ekskluzive el sia vidpunkto - kaj ili facile koleras.
口喧嘩のときには、どうしても自分の観点だけから見ますので、すぐに怒ってしまいます。

Kiam ili praktikas la ekzercon rigardi la okazaĵon el “ekstera” vidpunkto, tiam la ŝarĝo de kolera energio konsiderinde malpliiĝas.
喧嘩口論を「外部」の視点から見る訓練をすれば、怒りのエネルギーは随分と減ることでしょう。

Ĉu eta miraklo?
これは小さい奇跡でしょうか?

Ĉu dubindaj rezultoj?
疑わしい結果でしょうか?

Ĉiuokaze, nenion oni perdas se oni provas, ĉu ne?
やってみても、誰も損しないんじゃないですか?
2月15日

280 E-クラブで外国人の声を聴くこと

276  脂肪は精液の質に影響する
280 E-クラブで外国人の声を聴くこと
2013年2月10日にEsperanta RetRadioで配信された記事<Aŭdi eksterlandajn esperantistojn en klubkunveno
>です。




Dum februaro mi denove veturos al Prago por tie ĉeesti klubkunvenon de la Praga E-klubo.
2月にプラーハのEクラブに参加しました。

Mi prelegos pri la progreso kiun alportis komputiloj kaj interreto por Esperanto kaj kiel la esperantistoj povas plej bone profiti el tio.


La rondo verŝajne estos nur malgranda, sed tio ebligos pli personajn interparolojn kaj do mi ekscios pli pri la ĉi-rilataj problemoj de miaj kunparolantoj kaj povos eble oferti konkretan helpon.


La vizito de eksterlandano en klubkunveno de E-klubo ja ĝenerale estas la plej bona kio povas okazi tie, ĉar por praktiki Esperanton estas plej bone havi eksterlandan kunparolanton.
外国でEを話し合うのは、Eを喋るのに最も良いチャンスです。 

Se samlingvanoj estas inter si, ili apenaŭ uzas Esperanton kaj do la klubkunveno havas alian karakteron ol se ĉeestas eksterlandano.
同じ国の仲間だけの集まりでは、どうしても自国語で喋ってしまうので、外国人が参加している場合には雰囲気が変わります。

Bedaŭrinde eĉ en grandaj ĉefurboj kiel Prago tio okazas nur sufiĉe malofte.
プラーハのような大きい街でも、事情は同じです。

Aliflanke dum klubkunveno devus okazi praktikado de Esperanto. Tio povas en plej simpla formo okazi per laŭtlegado el libro aŭ el revuo.
集会でE会話の練習をするときには、よく本や雑誌が朗読されます。 

Sed pli bone estas aŭdigi sonregistraĵon de rakonto aŭ raporto.
しかし、物語やレポートの録音を聴く方が勉強になります。

Kaj tiam estas kompreneble plej bone almenaŭ aŭdi la voĉojn de eksterlandanoj.
それも、外国人の声を聞くことがベターです。

Ne estas tiel bone aŭskulti paroladon de samlandano ĉar tiel oni aŭdus la lingvon ĝuste kun tia akĉento kiu estas mallerninda.
同じ国の人の録音では、どうしても自国流の読み方になることが多いからです。

Aŭdi samlandanon plifortigas la akĉenton, aŭdi eksterlandanon mildigas ĝin.
同国人の録音を聴けば自国流の読み方がさらに強化されますが、外国人のを聞けばそれが多少とも修正されます。

Se estas por la ĉeestantoj malfacile sekvi la prezentatan tekston, oni povas disdoni la manuskripton fotokopie aŭ oni povas de komputilo projekcii ĝin.
用意したテキストを配ったり、スクリーンに映し出せば、より理解しやすいでしょう。

Trovi taŭgan tekston kun sonregistraĵo hodiaŭ estas sufiĉe facile.
適当な録音テキストは、今ではすぐに用意できます。

Disponeblas jam multege da materialo en la interreto kaj nelaste disponeblas jam pli ol 700 sonartikoloj de la Esperanta Retradio kiuj ĉiuj estas ankoraŭ elŝuteblaj.
Esperanta RetRadioだけでも700以上の自由に使える録音テキストがあります。

Do oni povas per la prezentado de la materialo, la analizo kaj la diskuto rapide plenigi grandan parton de klubkunveno.
録音を聴き、テキストを使って分析、討論することで集会は時間を有効に使うことができるでしょう。

La ĉeestantoj sentus profiton kaj ili tial vidus sencon en la regula vizitado de klubkunvenoj.
今日はプラスになったと参会者が思えば、その後の集会にもきまって顔を出すようになるでしょう。

Kaj en klubo la homoj ja povas interŝanĝi siajn kapablojn kaj spertojn.
クラブ参加者のE語学力はさまざまです。

Renkonti realajn eksterlandajn esperantistojn ja ĉiam estas plej bone, sed se tiu ebleco mankas, la virtuala mondo ofertas multajn eblecojn por kompensi tiun mankon.
クラブの集会で外国人とEで話し合えればいちばんいいのですが、それができないときには多くの代替策が考えられます。

Ambaŭ helpas por la kreskado de Esperanto.
外国人の声を聴く、だめなら録音で聴く、どちらもEの向上に役立つと思います。
2月14日

279 睡眠不足と記憶

277 障害者・被介護者のプライバシー保護
279 睡眠不足と記憶
2月13日に配信されたEsperanta RetRadioの記事<Memorkapablo kaj dormomanko>です。




Ĉu profunda dormo akcelas la cerban funkciadon en alta aĝo?
高齢者の場合、ぐっすり眠れば脳の機能がよくなるものでしょうか?

Studaĵo montras statistikan interrilaton:
答えはイエスのようです。

Ŝanĝiĝoj en la cerbo pro la alta aĝo povas evidente ŝanĝi la dormon kaj tiel malakceli la memorkapablon.
加齢にともなう脳の変化で睡眠が変化し、記憶能力が低下して来ます。

En cerbostudo esploristoj de la universitato de Berkeley en Kalfornio eltrovis kiel la perdo de griza substanco en la frunta lobo de la cerbo malfaciligas la enskribadon de memoraĵoj en la longtempan memoron.
カリフォルニア大学バークレイ校の睡眠研究者たちは、前頭葉灰白質の減少が長期記憶の低下をもたらしていると報告しました。

Tiu procedo tamen ne estas aŭtomata konsekvenco de la alta aĝo.
しかし、だからと言って高齢者がすべて自動的にそうなるというわけではありません。

En alta aĝo kutime la memorkapablo iom perdiĝas.
一般に高齢者では記憶がわるくなります。

Same jam delonge estas konate ke ĉe multaj altaĝuloj la profunda dormo ne bone funkcias.
同じように、多くの高齢者では深い眠りの障碍が知られています。

Krome montras pricerbaj studaĵoj ke ĉe maljunuloj en certaj partoj de la frunta lobo ofte perdiĝas la griza substanco kiu konsistas el la ĉelkorpetoj de la nervoĉeloj.
そして、高齢者では前頭葉のある部分で灰白質(ニューロンの細胞体が集まっている場所)がしばしば減って来ます。

La esploristoj eltrovis eblan rektan interrilaton inter tiuj tri fenomenoj.
これら3つの現象の間に直接的な関係があり得ると研究者たちは考えています。

Studaĵoj jam indikis ke la profunda dormo plifortigas la transdonon de memoraĵoj en la longtempan memoron.
深い眠りが、記憶の「長期記憶への移行」を強めることは、すでに分かっています。

Tiuj por tiu dormofazo tipaj delta-cerboondoj devenas de la mezuma antaŭfrunta kortekso - do tiu areo en kiu en alta aĝo ofte perdiĝas griza cerba substanco.
深い睡眠相で見られるデルタ波(脳波)は前頭前野の皮質から出て居り、この部位の灰白質(神経細胞体の集まり)
が高齢者では減ることが多いのです。

La esploristoj sekve analizis la cerbon kaj la dormoprofilojn de 18 junaj kaj same multaj maljunaj plenkreskuloj.
18人の若者と、18人の高齢者で睡眠パタンがしらべられました。

Kaj vere koincidis ĉe la altaĝuloj, kies meza aĝo estis 72 jaroj, reduktita kvanto da griza substanco en la mezuma antaŭfrunta kortekso kun reduktita aktivado de delta-ondoj en profunda dormo.
高齢者(平均72歳)では、前頭前野皮質の減少量と深睡眠におけるデルタ波の減少との間に、有意の相関が認められました。

En plua paŝo la partoprenantoj devis lerni vespere vortoparojn.
つぎに、被験者で単語ペアの記憶テストがおこなわれました。


Tiam la esploristoj testis la informojn 10 minutojn poste kaj post okhora dormofazo en kiu la aktivado de la cerbo estis registrata.
10分後に記憶テスト、そして8時間後の睡眠が記録されました。

Homoj kun malbone funkcianta profunda dormo alportis post plendorma nokto signife malpli bonajn rezultojn en la memortestoj.
深睡眠の少なかった人が、熟睡した後には記憶テストで有意に良い成績を示しました。

La memorkapablo ja profitis de la nokta ripozo - sed malpli ol ĉe la junaj partoprenantoj.
夜の安息は記憶能力にプラス効果を及ぼしましたが, 若者たちよりは劣っていました。
 
La esploristoj akcentas ke la aĝo ne ĉiam influas la memorkapablon.
「年令が常に記憶能力に影響する」わけではない、と研究者たちは強調しています。

Anstataŭ tio la perdo de griza substanco en la frunta lobo malakcelas la profundan dormon.
そのかわりに、前頭葉の灰白質(皮質)の減少は、深睡眠をさまたげます。

Tio siavice malfortigas la transdonon de informoj de la hipokampo al la longtempa memoro.
それは、海馬から長期記憶への情報の移行を弱めます。

Laŭ la esploristoj jam pli frua studaĵo montris ke elektra stimulo de la cerbo povas akceli la profundan dormon kaj la memorkapablon.
以前の研究ですが、脳の弱い電気刺激で深睡眠と記憶能力を促通できることがを取言う報告されていました。
2月13日

278 催眠の力

278 催眠の力
278 催眠の力
2013年2月3日に配信されたEsperanta RetRadioの記事<La forto de la hipnoto>です。





Dumgravedeca malbonfarto ne estas sorto kiun oni tutsimple devas preni sur sin.
いろんな悪阻(つわり)対策があります。

La dukino Kate, la graveda edzino de princo William nun iras alternativan vojon por regi sian senapetitecon kaj malbonfarton. Ŝi lasas sin hipnoti.
ウイリアム王子の妊娠している妻・ケイト公爵夫人は、食欲不振と不調を克服するために催眠を始めました。

Tio estas praktiko kiu ĝuas pli kaj pli da populareco.
催眠は次第に人気を高めています。

Profesoro de la medicina universitato de Vieno klarigas tion:
ウイーン大学の医学部教授は次のように説明しています:

"Kate verŝajne ne nur prilaboras la malbonfarton per hipnoto, sed ankaŭ preparas sin al la nasko de sia infano.
「ケイトは悪阻対策だけでなく、分娩にも催眠をつかうつもりでしょう。

Tion oni ĉe ni jam ofte volonte praktikas".
私たちの臨床ではすでにしばしば使っています」

Kontraŭe al multaj antaŭjuĝoj dum hipnoto oni ne estas senkonscia aŭ en dormostato.
多くの偏見と反対に、催眠中には意識もありますし、眠っているのでもありません。

Necesas aktiva konduto de la paciento, lia atento, fantazio kaj imagopovo.
患者の積極的な行動、注意、幻想、想像力が必要です。

La cerbo estas aktiva sed samtempe malstreĉiĝas.
脳は活動的ですが、同時にリラックスしています。

La menso estis en tranco, sed la korpaj aŭtomatismoj plue funkciis tute normale.
精神的にはトランスの状態ですが、身体の自律機能はまったく正常です。

Antaŭ nelonge la universitato de Tübingen montris ke hipnota terapio povas helpi por perdi pezon.
最近、チュービンゲン大学で肥満の催眠療法が報告されました。

Laŭ la esploristoj tiu metodo pli bone subtenis tropezajn virinojn ol konduta terapio - ili sekve ankaŭ estis pli kontentaj.
肥満女性には行動療法よりも催眠療法の方が好評でした。

Ĉe la dentokliniko en Vieno oni povis kadre de studo pruvi ke hipnotigaj kompaktdiskoj povas helpi al tiuj pacientoj kiuj antaŭe ricevis hipnoton ĉe hipnotisto.
ウイーンの歯科クリニックでは、以前に催眠療法を受けた患者に、催眠CDを試みています。

Se la paciento estas alkutimiĝinta al la hipnotisto la kompaktdisko havas la saman efikon je timo kaj korpaj problemoj.
患者が馴れている場合には、怖さや身体的な問題に対してCDでも催眠と同じ効果がみられました。

Ĝenerale oni distingas ĉe la medicina hipnoto inter kvar grandaj sferoj:
一般に、医学的催眠は4つに分けられます:

Unuflanke ĝi helpas ĉe la kontraŭbatalo de doloroj - al tiu kategorio apartenas ankaŭ la dumgravedeca malbonfarto.
1. 痛みどめ: 悪阻もこのカテゴリーに入ります。

La dua apliko koncernas la regadon de kutimoj - se oni volas definitive rezigni pri alkoholo, fumado aŭ tropezo.
2. アルコール、タバコ、肥満などの悪い習慣をやめさせる。

Trie hipnoto estas pli kaj pli ofte aplikata dum medicinaj analizoj kaj kvare la hipnoto estas aplikata en la psikoterapio por kontraŭbatali timojn.
3. 医学的分析に使われます。
4. 「恐怖」に対する心理療法につかわれます。

Kontraŭe al multaj timoj la profesoro klarigas:
「恐怖」の催眠療法についてウイーン大学の教授は次のように説明しています:

"Iu kiu troviĝas en stato de hipnoto faras nenion kiun li ne faras ankaŭ en stato de plena vekeco.
「完全な覚醒状態でしないことは、催眠状態の人でもいっさいしません。

Ekzistas ĉiam la ebleco ekstari kaj foriri."
いつでも、催眠をやめて立ち去ることができます」
2月13日

277 障害者・被介護者のプライバシー保護

277 障害者・被介護者のプライバシー保護
277 障害者・被介護者のプライバシー保護
2月8日のEsperanta RetRadioで配信された記事<Flegenduloj meritas privatecon>です。





Handikapitaj homoj havas bezonojn, ankaŭ seksajn.
障碍者にも性的欲求はあります。

Por kontentigi tiajn bezonojn flegejo en Britio permesis al enloĝantoj de la flegejo akcepti la viziton de sekslaboristinoj.
それを満たすために、英国の施設ではセックス労働女性を招き入れることを許しています。

Nun ekestas problemoj: La aŭtoritatoj de East Sussex konsideras tiun formon de tuteca flegado kiel "neadekvata".
今それが問題になっています:東サセックスの行政当局がこれを「不適切」と考えているのです。

En la marborda kuracloko Eastbourne oni kuracas homojn kun neŭrologiaj malsanoj - ĉu lezoj de la dorso aŭ apopleksioj aŭ cerbaj lezoj aŭ multflanka sklerozo kaj Parkinsono.
Eastbourneの海辺の療養地では背骨の損傷、脳卒中、脳損傷、脊髄多発性硬化症、パーキンソン病などの障碍者が療育されています

La 55 enloĝantoj de la flegejo Chaseley estas amplekse tenataj ĉe bona humoro.
施設Chaseleyの55人の障碍者は、機嫌よく、明るい暮らしをしています。

En la idileca kampara konstruaĵo disponeblas kinejo, sansporta areo, senbarieraj komputilaj laborlokoj, sunteraso kaj biljarda tablo.
牧歌的な野原の施設には映画、運動場、バリアーフリーのコンピューター作業室、サンテラス、玉突き台などがあります。

Oni ofertas fizioterapion, lingvan kaj kondutan terapion.
物理療法、言語療法、行動療法もおこなわれています。

Kaj nun tie haveblas ankaŭ aldona netradicia servo kiu estas unika.
そして今、其処でユニークな非伝統的なサービスがつけ加えられているのです。

Sub la titolo "specialaj vizitoj" aperas tie mallongaj vizitoj de sekslaboristinoj.
「特別訪問」と呼ばれるセックス女性労働者の短時間訪問です。

Anoj de la flegistaro akompanas la sekslaboristinojn al la ĉambroj de la interesuloj.
施設の職員が彼女を希望者の部屋に案内します。

Por deteni eventualajn ĝenantojn oni pendigas ruĝajn ŝtrumpojn sur la manpremilojn de la pordoj.
ドアのノブに赤い靴下をつるして、邪魔者が入らないようにします。

Oni invitis du striptizantojn el Londono por distri sinjorojn kaj sinjorinojn per stimulaj dancoj.
2人のストリップ・ガールがロンドンから招かれて、刺激的な踊りで男女を楽しませました。

Tio kostis nur 100 pundojn (117 eŭroj) kaj pagis la sumon la Chaseley fondaĵo kiu administras la institucion.
経費は100ポンド(117ユーロ)で、施設を管理しているChaseley財団が支払いました。

Tiaj servoj evidente jam delonge estas normalaj en la flegopensiono kiu estas loĝata precipe de eksaj soldatoj.
このようなサービスは以前から、とくに元軍人の入っている年金療育施設などで一般的に行われていました。

Paroltenanto de la aŭtoritato de East Sussex tamen deklaris ke oni nur nun atentiĝis pri la pridubinda praktiko kaj oni tial iniciatis sondadon ĉar oni timas ke sendefendaj pensionanoj povus fariĝi viktimoj de ekspluatado kaj misuzo.
しかし東サセックスの行政当局は、疑わしい行為に関して注意が喚起され、無防備の年金生活者たちが搾取と悪用の犠牲者になる恐れがあるので、調査を始めたと発表しました。

La estrino de la flegejo konfirmis ke sekslaboristinoj estas bonvenaj en la domo.
施設長は女性セックス労働者が施設内で歓迎されたことを確認しました。

Oni mendas ilin ĉe peranto kiu metas ambaŭ partiojn en kontakto unu kun la alia.
女性と客を接触させる仲介者のところで、人々は彼女らにサービスを申し込みます。

La pagon ricevas la seksaj helpantinoj rekte de la interesuloj.
女性セックス・ヘルパーたちは客から直接、支払いを受け取っています。

La estrino diras: "La homoj havas bezonojn.
施設長談:「人間には必要なことがあります。

Ni respektas niajn enloĝantojn kiel individuoj kaj tial ni helpas ĉe tio ke tiaj vizitoj ebliĝu".
私たちは入所者らを個人として尊敬していますので、このような訪問ができるように援助しています」。

Laŭ la brita gazeto "Sun" handikapuloj dum pasinteco pro seksa senĝojeco sekse atencis anojn de la flegistaro.
英国の新聞「Sun」は、障碍者が性的欲求不満のために介護職員に性的危害を与えた、と報じています。

Nun la flegistinoj senŝarĝiĝas pro la vizitoj de la sekslaboristinoj, kaj la koncepto havas je certa grado eĉ terapian efikon.
いま女性介護職員は、セックス労働女性のおかげでこういう危険から解放され、障碍者のセックス容認はある程度の治療効果さえ認められています。

Ankaŭ la seksa estrino de la flegejo defendas la praktikon:
施設の女性責任者もその行為を弁護しています。

"Se enloĝanto alvokas sekslaboristinon kaj petas ŝin pri vizito por sekse reĝojigi lin, tiam tio estas lia afero.
「入所者が女性セックス労働者を呼び寄せても、それは彼の問題です。

Estas nia tasko prizorgi ke tiaj homoj povas havi laŭeble normalan vivon.
私たちの仕事は、入所者にできるだけ正常な生活をさせてあげることです。

Kaj se ili petas flegistojn alvoki la numeron de sekslaboristino, ĉar ili ne mem kapablas tion, tiam mi vidas nenion malkonvenan en tio."
彼らが希望するなら、自分ではできないのですから

"Sekslaboristinoj laŭleĝe rajtas havi seksan kontakton kun homoj, la flegistaro ne rajtas fari tion kun enloĝantoj.
「セックス労働女性は合法的に男性と性的接触をする権利を持っており、介護施設の職員は入所者とのセックスを許されていません。

Por esti tuteca la prizorgado devas inkluzivi ankaŭ tian servon."
包括的であるためには、介護にこういうサービスも加えるべきです」

Handikapuloj ja ankaŭ havas rajton je privateco kaj ŝajnas ke la formo de subteno, kiel ĝi estas praktikata en la brita flegejo, estas adekvata.
障碍者にもプライバシー保護の権利はあり、英国の介護施設で行われているように、その支援形態は妥当であると思われます。
2月12日

276  脂肪は精液の質に影響する

276  脂肪は精液の質に影響する
276  脂肪は精液の質に影響する
1月28日にEsperanta RetRadioで配信された記事<Graso influas la kvaliton de spermo>です。




1
Malaltiĝas la kvalito de la viroj - koncerne iliajn spermojn.
男性の精液の質が低下しています。

Antaŭ nelonge esploristoj raportis ke francaj viroj produktas malpli da spermoĉeloj ol dum la 1980-aj jaroj.
フランス人男子の精子産生が1980年代より低下している、と研究者たちが少し前に報告しました。

Nun sciencistoj informas: Saturitaj grasacidoj en la nutraĵo povus kulpi pri tio.
いま科学者たちは、食餌中の飽和脂肪酸がその犯人だと伝えています。

2
Dum longa tempo sciencistoj dubis ĉu la kvalito de la spermo ĉe la viroj vere malaltiĝas.
長らく科学者たちは、精液の質が本当に低下しているのかと疑っていました。

Sed dum decembro esploristoj prezentis novajn datumojn:
しかし昨年12月に、研究者らは新しいデータを提出しました。

Fakte la nombro de spermoĉeloj de francaj viroj dum la jardekoj malaltiĝis.
フランス人男性の精子数が、この数十年の間に減ったのは事実です。

Sed la kaŭzon por la malaltiĝinta kvalito la sciencistoj ne jam povis trovi, ili supozis ke ĥemiaĵoj kulpis.
しかし低下した質の原因は不明で、化学物質だろうと推測されてきました。

3
Nun danaj medicinistoj raportas pri nova suspekto: Saturitaj grasacidoj el la nutraĵo povus kulpi interalie se la kvalito de la spermo malaltiĝas.
いまデンマークの医学者たちが、食餌中の飽和脂肪酸が主な原因ではないかという新しい疑惑を報告しています: 

4
Laŭ tio junaj danoj kiuj kompare kun aliaj viroj konsumis plej multajn saturitajn grasacidojn, havis je 41 procentoj malpli da spermoĉeloj en la spermo.
他の男性と比べてはるかに多くの飽和脂肪酸を摂取していたデンマークの若者では、精子の数が41%減っていました。

Por ilia studaĵo la sciencistoj estis esplorintaj la spermokvaliton de 701 viroj kiuj estis komanditaj prezenti sin por rekrutiĝo.
被験者は701人の若者で、徴兵検査の際に精液の提出を命じられました。

5
"Ni ne povas diri ĉu ekzistas kaŭzodona interrilato, sed mi pensas ke aliaj studoj montris tiun interrilaton inter la konsumo de saturitaj grasacidoj kaj aliaj problemoj kaj ni nun montris ĝin por la spermonombro", diras la aŭtorino de la studaĵo Tina Jensen de la universitata kliniko de Kopenhago.
この論文を書いたコペンハーゲン大学病院のTina Jensen女医は、「両者の因果関係の有無は言えませんが、飽和脂肪酸の摂取量と他の諸障碍との因果関係を示した研究はありますし、いま私たちはそれを精子数について示したと私は考えています」と語っています。

6
La studaĵo ne estas la unua kiu prezentas interrilaton inter la nutrado kaj la spermokvalito.
この研究は、食餌と精液の質の関係を調べた最初のものではありません。

En la jaro 2011 brazilaj esploristoj konstatis interrilaton inter pli bona kvalito de spermoĉeloj kaj diversaj grenospecioj kaj fruktoj.
2011年にはブラジルの研究者らが、良質の精子といろんな穀物と果物との関係を確かめました。

De jaroj oni jam kritikas diversajn studaĵojn pri la spermokvalito.
長年人々は、精液の質に関するいろんな研究を批判して来ました。

Ĝis nun ne jam estas certe ke la kvalito de la spermoĉeloj vere malaltiĝas mondskale.
今日に至るまで、精子の質が本当に世界的に低下しているということは確かではありません。

7
Ebla problemo de multaj studoj estas ke ofte estas komparataj datumoj de viroj kiuj estas kuracataj en fekundecklinikoj ĉar iliaj partnerinoj ne gravediĝas.
ひょっとしたら多くの研究の問題は、妻の不妊治療で治療された男性が被験者だったからかもしれません。

Tio kompreneble povas signife tordi la rezultojn.
これでは、成績が歪むのは当然です。

Kontraŭe la danaj sciencistoj inspektis 701 junajn virojn kiuj estis ĉirkaŭ 20-jaraj kaj ĉe kiuj oni volis konstati la taŭgecon por la servo en la armeo.
デンマークの研究は、徴兵検査をうけた20歳の若者701人が被験者でした。

La esploristoj demandis la partoprenantojn en la studo kiel ili estis nutrintaj sin dum la tri monatoj antaŭ la rekrutiga sinprezento kaj esploris la specimenojn de spermo de la viroj.
検査前3カ月間の食餌をしらべ、精液サンプルをしらべました。

8
Por la rezultoj la sciencistoj kunmetis la junajn danojn en grupojn, depende de tio kiel alta estis la kvoto de saturitaj grasacidoj en ilia nutraĵo. Poste ili komparis kiom da spermoj produktis ĉiu viro en ĉiu grupo:
そして精子の数と食餌の飽和脂肪酸の量との関係に注目しました。

Viroj kiuj havigis al si malpli ol 11,2 procentojn da ilia energio el saturitaj grasacidoj, havis averaĝe 50 milionojn da spermoĉeloj en mililitro da spermo kaj absolutan spermoĉelonombron de ĉirkaŭ 163 milionoj.
飽和脂肪酸が食餌の11.2%以下だったグループでは、精液1 ml中の精子数が平均5000万、絶対数が1億6300万でした。

Kompare kun tio la sciencistoj trovis ĉe viroj kiuj havigis al si 15 procentojn de ilia energio el saturitaj grasacidoj, nur 45 milionojn da spermoĉeloj en mililitro da spermo (absolute 128 milionojn).
これに対して15%摂取群では4500万と1億2800万でした。

9
Laŭ la limvaloroj de la Monda Sanorganizo ĉiu valoro super 15 milionoj da spermoĉeloj en mililitro da spermo estas konsiderata kiel normala.
WHO(世界保健機構)の境界値によれば、精液ml中の精子数1500万以上は正常と考えられています。

En la dana studaĵo 13 procentoj de tiuj partoprenantoj en la studo kiuj konsumis nur tre malmulte da saturitaj grasacidoj troviĝas sub tiu limo - kontraŭe al tio 18 procentoj de la viroj kiuj havigas al si multege da energio el graso.
デンマークの研究では、飽和脂肪酸の摂取が非常に少なかった被験者の13%がこれより低い値でした。これに対して飽和脂肪酸を多量に摂取した被験者では18%でした。

10
Granda malforteco de la studaĵo estas ke la esploristoj ne scias kiun rolon povus ludi aliaj faktoroj apud la nutrado.
この研究の大きい弱点は、他の諸因子の役割が分からないことです。
2月11日

275 市民としてのHodja

274  農夫としてのHodja
275 市民としてのHodja
 Majorie Boulton




Hodja bezonis grandan kaserolon.
Hodjaには大きいしちゅう鍋が必要でした。

Li vizitis najbaron, kaj prunteprenis grandan, belan fortikan kupran kaserolon, por sia kuira tasko.
彼は隣人を訪れ自分で料理するために大きい、美しい、しっかりした銅のしちゅう鍋を借りました。

Sed la granda kurpa kaserolo tiel multe placxis al li, ke li deziris ne redoni gxin.
しかし大きい、しっかりしたしちゅう鍋がとても気に入りましたので、返したくなくなりました。

Baldaux venis tiu tago, je kiu li, laux antauxa promeso, devis redoni la kaserolon;
まもなく、約束の返却日になりました。

Sed li vizitis la najbaron, portante bonan sed tre malgrandan kaserolon, kies formo tute similis al tiu de la prunteprenita kaserolego.
しかし彼は、借りたしちゅう鍋と全く同じ形の、上等だが非常に小さいしちゅう鍋を持って、隣人を訪ねました。

‘Kaj kio estas tio?” demandis la najbaro.
「いったい、これは何?」と隣人は訊きました

“Via kaserolino, kiun vi affable pruntis al mi, jxus naskis cxi tiun kaserolidon.
「ご親切に貸して下さったおたくのしちゅう鍋が、この子鍋を産んだのです。

Hodiaux sxi estas ankoraux multe tro malforta post la akusxo, por eliri mian domon.
母鍋は、今日はまだお産のあとで、とても我が家から出られません。

Mi do petas vin, hodiaux akcepti la idon, kaj la kaserolpatrino revenos, tuj kiam sxi povos sendangxere eliri.”
だから今日のところは、生まれた子鍋をお受け取り下さい、お借りしていた母鍋が、安全に外出できるようになりましたらお返しいたします」

La najbaro iom miris, sed il volonte akceptis novan kaseroleton, kaj kiam la edzino lauxte protestis, ke Hodja montris sin nefidinda kaj ekspluatas lian paciencon, li iom akratone ordonis al sxi fermi la busxon.
隣人は少し驚きましたが、新しいしちゅう小鍋を受けとり、「Hodjaは信頼できないし、貴方の我慢づよさにつけこんでいる」、と妻が大声で文句を言ったときに、やや鋭い調子で「だまりなさい」と命じました。

Post kelkaj tagoj, Hodja, kiu dume faris per la kaserolego diversajn utilajn kuirlaborojn, reportis gxin, puran kaj sendifektan.
数日後、家でしちゅう鍋を使っていろんな料理をつくっていたHodjaは、それが完全無欠だと隣人に伝えました。

“Jen, mi rekondukis vian estimatan kaserolinon;
「さあ、お宅の立派なしちゅう鍋をお返しに来ましたよ;

Sxi nun fartas tute bone.”
「もうすっかり良くなりました」

La najbaro kaj lia edzino gxojis pro la bela profit.
隣人とその妻は、美しいもうけものに喜びました。

Post kelkaj semajnoj, Hodja denove bezonis grandan kaserolon;
数週後に、Hodjaはまた大きいしちゅう鍋が必要になりました。

Do li vizitis la saman najbaron, kiu varme bonvenigis lin, facile konsentis pruntedoni la kaserolegon kaj gxentile helpis Hodjan porti gxin hejmen.
そこで彼は前と同じ隣人を訪れました。隣人は彼をあたたかく迎え、大きいしちゅう鍋をよろこんで貸してくれ、親切にもHodjaの家まではこぶのを手伝ってくれました。

Pasis sep tagoj.  Pasis dua semajno.  Pasis tria semajno.  Nenio pri ia kaserilido!
7日が過ぎました。2週目が過ぎました。3週目が過ぎました。子鍋が生まれたハナシは何もありませんでした。

Post monato, la najbaro vizitis la domon de Hodja kaj, kun multaj komplimentoj kaj gxentilaj pardonpetoj, demandis, kiam la kupra kaserolego revenos.
1カ月後に、隣人はHodjaの家を訪れました。そしてお愛想たらたら、「まことに申し訳ないが、あの大鍋をいつ返して頂けるでしょうか」と尋ねました。

La edzino vere bezonis gxin, por kuiri pilafon por pluraj gastoj.
細君が、客人たちを迎えてピラフを作るのに、じっさいにそれが必要だったのです。

“Ho ve, estiminda najbaro! Kara frato! Cxu neniu informis vin pri la malgaja evento?’
「やあ、お隣さん。親愛なるきょうだいよ! 悲しい出来事について貴方に誰もお知らせしませんでしたか?」

“Pri kio? Mi auxdis nenion pri via familio, kara Hodja.”
「何ごとですか? ご家族のこと何も聞きませんでしたよ、Hodjaさん」 

“Ho ve! Via bela keserolego mortis antaux du semajnoj!”
「ああ、残念! お宅の美しい大鍋は2週間前に亡くなりました!」

“Kion vi diras? Kaserolo mortis? Fi, mensogisto! Trompisto! Friponacxo! Malislama hundo!”
「何をおっしゃる? 大鍋が死んだ? へっ、嘘つき! 詐欺師! くそペテン! 反イスラムの犬!」

Kaj la najbaro tiel kriis, insultis, piedfrapis kaj pugne minacis ekster la domo, ke scivolema homomaso rapide kolektigxis kaj policano demandis, kio okazis.
そして隣人は家の外で叫び、罵り、足を踏み鳴らし拳で脅しましたので、野次馬の一団がすぐに集まり、警官が駆けつけて何が起こったのかと訊きました。

Hodja klarigis, “Vere, via bela kupra kaserolo mortis dum sxi estis cxe mi.
Hodjaは説明しました「本当に、おたくの美しい大鍋は、私の家に居た間に亡くなりました。

Estis la volo de Alaho, kaj ni devas tion akcepti, same kiel vi akceptis la kaserolidon, kiun via kaserolino naskis.
アラーの思ぼし召しでした、貴方の大鍋が生んだ子鍋を貴方が受け入れたのと同じように、私たちはそれを受け入れなければなりません。

Estas laux la legxoj de la vivo, cxu ne?
生活の法則どおりです、そうでしょう?

Ke io ajn, kio povas naski, ankaux devas morti.
子供を生める者は誰でも、また死なねばなりません。

Do, penu kiel eble plej takte klarigi al la orfa kaserolido, ke la patrino forpasis.”
だから、できるだけ如才なく孤児になった子鍋に、母鍋が亡くなったことを説明するように努めましょう。

La amaso tuj konsentis, ke la klarigo estas bona, kaj la najbaro devis foriri, ja kun mieno tute tauxga por funebra tago.
群衆はただちにその説明が真っ当だと同意しました、そして隣人は、葬儀にふさわしい表情で立ち去らねばなりませんでした。

おわり
2月10日

274  農夫としてのHodja

274  農夫としてのHodja
274  Hodja kiel Simpla Kamparano 農夫としてのHodja
 Majorie Boulton




Hodja bredis kokojn, kaj venis al la urbo por vendi siajn kokojn en la urba bazaro.
Hodjaは鶏を飼っていました、そして街の市場で鶏を売るために街へやってきました。

Cxe la urbopordo, policano haltigis lin.
街のゲートで警官が彼を呼び止めました。

“Per kio vi nutris tiujn vendotajn kokojn?”
「この鶏にお前は何をたべさせているのか?」

“Per tritiko.”
「小麦です」

“Montru al mi la oficialan kvitancon, kiu pruvas, ke vi pagis la imposton super la tritiko.”
「小麦の税金を払ったことを証明する領収書をみせろ」

Hodja sciis nenion pri tiu imposto;
Hodjaはこの税金について何も知りませんでした。

Do la policano konukis lin antaux la kadion, kiu monpunis lin, deprenante preskaux la duonon de la profit, kiun li atendis ricevi per vendado de la kokoj.
そこで警官は彼を裁判官の前に連れて行き、裁判官は罰金を科したうえで、鶏が売れた場合の儲けのほとんど半分を召し上げられました。

Venontfoje, li respondis, ke li nutris siajn vendotajn kokojn per hordeo;
次に街へ行ったときに、大麦で鶏を飼っています、と彼は答えました。

Sed ankaux super hordeo estis imposto, kaj la kadio denove monpunis lin.
しかし大麦にも税金がかかっていて、裁判官はまた罰金を科しました。

Cxiufoje kiam li devis porti vendotajn kokojn al la urbo, li provis novan deklaron pri la nutrajxo:
そのつぎ街へ売りに行ったときに、彼は鶏の餌について新しい返答を試してみました:

Milio, sezamo, rizo, faboj, kikeroj;
黍,胡麻、米、そら豆、ひよこ豆;

Sed cxiufoje la policano informis lin, ke ankaux cxi tiu nutrajxo estas impostita;
しかし今回も、警官はこれらも課税の対象だと彼に伝えました。

Sekvis monpuno kaj duonigo de la profit.
罰金と儲けの半分をとられました。

Finfine Hodja trovis novan respondon al la policano:
さいごにHodjaは警官への新しい返答を見つけました:

“Per kio vi nutris tiujn vendotajn kokojn?”
「売り物の鶏のエサは何だ?」

“Mi donis al cxiu koko cxiutage unu kupran moneron, kaj ordonis al gxi, acxeti tion, kion gxi preferas.”
「私はすべての鶏に毎日銅貨を1つ与えて、好きなものを買って食べろ、と命じています」
2月8日

273  指導者としてのHodja

272 トルコの物語(1)
273  Hodja kiel Imamo 指導者としてのHodja
Majorie Boulton




Venis la horo, vendrede, kiam Hodja devis prediki el la katedro en la moskeo.
金曜日にHodjaがモスクの教壇から説教する時刻になりました。

Li lauxte demandis al la piaj islamanoj, “Ho fratoj! Ho noblaj kredantoj!
彼は敬虔なイスラム教徒らに大声で質問しました、「おお兄弟らよ、おお高貴な信者らよ!

Diru al mi sincere – cxu tio, kion mi intencas diri al vi, estas jam konata al vi?”
私に真剣に言ってくれ、私が貴方達に言おうとしていることを、貴方達はもう知っているのか?

Kvazaux unuvocxe, la cxeestantaro respondis, “Ne! ni ne scias;
出席者らが声をそろえて答えました、「いいえ、知りません。

Estas tute neeble, ke ni sciu, kion vi intencas nun diri al ni!”
何を話そうと思っておいでなのか、私達には全く分かりません!」

“Nu, do,” diris Hodja, “kiel povas util al vi aux al mi temo, pri kiu vi scias nenion?”
「それでは」と、Hodjaは言いました、「あなた達が何も知らない話題が、貴方たちにあるいは私にとって、どれほど役に立つのだろう?」

Li venis malsupren kaj forlasis la moskeon
彼は教壇から降りて、モスクから立ち去りました。

La duan vendredon, la cxestantaro estis pli garnda.
次の金曜日には出席者がさらに増えました。

Cxiuj kun granda intereso atendis la predikon.
皆が大きい関心で説教を待ちました。

Ili kredis, ke ili nun scias, kion diri.
彼らは、こんどは返事の仕方がわかっているぞ、と信じていました。

Hodja supreniris, kaj diris el la la katedro, “Ho frato! Ho noblak kreddantoj!
Hodjaが教壇に登り、「おお兄弟らよ、おお高貴な信者らよ!」と言いました。

Diru al mi sincere – cxu tio, kion mi intencas diri al vi, estas jam konata al vi?”
「私に真剣に言ってくれ、私が貴方達に言おうとしていることを、貴方達はもう知っているのか?

“Jes,” ili cxiuj kriis, “jes, imamo, tio, kion vi intencas diri, estas jam konata al ni.”
「はい」、彼らは声をそろえて叫びました、「はい、貴方が話そうと思っておいでのことを、私たちはもう知っています」

“Nu, do,” diris Hodja, “se tiel estas, ne valoras ke vi aux mi perdu la tempon.”
「それでは」とHodjaは言いました、「それなら、貴方達あるいは私が時間を失う値打ちはない」

Li malsupreniris kaj foriris.
彼は教壇を降りて、立ち去りました。

La cxeestantaro pregxis kaj foriris.
出席者らはお祈りして、立ち去りました。

La trian vendredon, cxeestantoj plenigis la moskeon;
3度目の金曜日、出席者でモスクは一杯になりました。

Kaj multaj el ili elpensis planon, finfine devigi la mallaboreman imamon prediki edife.
そして彼らの多くは、仕事をしたがらないこの指導者に、さいごに有難い説教をさせる計画を思いつきました。

Denove Hodja demandis,
改めてHodjaは尋ねました:

“Ho frato! Ho noblaj kreddantoj!
「おお兄弟らよ、おお高貴な信者らよ!

Diru al mi sincere – cxu tio, kion mi intencas diri al vi, estas jam konata al vi?”
私に真剣に言ってくれ、私が言おうとしていることを貴方達はもう知っているのか?」

Duono de la cxeestantaro levigxis kaj dirs., ‘Jes, imamo, ni ja scias, kion vi intencas diri al ni.”
出席者の半分は立ち上がって、「はい、貴方の仰りたいことは知っております」と言いました。


Tuj poste la alia duono levigxis kaj diris, “Ho, Hodja, klera imamo, kiel ni kompatindaj malkleruloj, povus scii, kion vi intencas diri al ni?”
そのあとすぐ別の半分が立ち上がって、「おおHodja, 哀れな無教養な私達に、貴方がお話になりたいことなど知りようがありません」と言いました。

“Bone kaj sincere vi respondis,” diris Hodja, “kaj mi nun estos dankema, se tiu duono de la noblaj kredantoj, kiuj scias, kion mi intencas diri, affable klarigos gxin al la alia duono.”
「立派に、そして真剣に皆さんは答えてくれた」とHodjaは言いました、「有難いことに、私の言いたいことを知っている高貴な信者たちの半数が、別の半分に親切にそれを説明してくれるだろう」

Kaj li malsupreniris, kaj foriris el la moskeo.
そして彼は教壇から降りて、モスクを立ち去りました。
2月7日

272 トルコの物語(1)

272 トルコの物語(1)
272 トルコの物語(1)
Majorie Boulton





Turkujo estas lando parte euxropa, parte azia;
トルコは、一部はヨーローッパ、一部はアジアの国です;

Gxia civilizacio estas plejparte islama.
その文明は大部分がイスラムです。

La cxefurbo estas Ankaro, kiu situas en Azio;
首府はアンカラで、アジアにあります。

sed la euxropa urbi Istanbulo, iam Konstantinopolo, antauxe Bizanco, iam estis la cxefurbo de la granda Bizanca Imperio, kaj poste de la Otomana Imperio;
ヨーロッパの都市イスタンブール(昔ビザンチウム、のちにコンスタンチノープルと呼ばれました)は、すでに大ビザンチン帝国の首府、のちにはオスマン帝国の首府でした。

Gxi restas ege interesa, plena de historiaj memoriloj.
それは今に至るま、歴史の記憶装置でいっぱいの非常に興味のある街です。

Ankaux en Turkujo situas la antikva urbo Trojo, temo de la Iliado de Homero, poemo, kiu ege influis la euxropan kulturon;
トルコにはまた、ホ-マーの詩イリヤドの主題である古代都市トロイがあります、これはヨーロッパの文化に大きい影響を及ぼしました

Kaj Hatusaso, iama cxefurbo de la Hitita Imperio.
そしてHatusasoはヒッタイト帝国のかつての首府です。

Modernigita lando kun modernaj aktualaj problemoj, Turkujo estas vere kultura trezorejo por historiistoj kaj arkeologoj.
現代の現実的な諸問題をかかえている現代化された国家であるトルコは、歴史家たちと考古学者たちにとっては、真に文化の宝庫です。

Tre dankinda kontribuajxo de Turkujo al la monda kulturo estas gxia kuirarto tre bona, kiu influis la kuirarton de pluraj landoj.
トルコの非常に感謝に値する世界への貢献は、その素晴らしい料理法です。それは複数の国々の料理法に影響を与えました。

La turkoj havas multajin fabeletojn pri folklore hero, Nasr-eddin Hodja.
トルコ人は民話の英雄Nasr-eddin Hodjaに関する多くの物語を持っています。

Tiu sprita hero aperas en similaj anekdotoj, sed kun diversaj nomoj, en diversaj landoj islamaj;
この精神的英雄は似たような小話の中に現れてきますが、多様なイスラム国家の中で、多様な名前を持っています。

Ekzemple, li estas Goha en Egiptujo, aliloke Joha aux Abba Nauxuxas:
たとえば、エジプトではGoha、他の国ではJohaあるいは Abba Nauxuxasという名前になります。:

Foje li estas imamo, foje kadio, foje simpla kamparano aux azenkondukisto;
イマム(政治・宗教の指導者)であったり、カーディー(裁判官)であったり、単なる農夫あるいはロバ引きであったりします。

Sed la karaktero restas sama;
しかし、その性格はいつも同じです。

Hodja estas naiva sed ruza;
Hodjaは無邪気ですが、狡猾です

li venkas aliajn ne per forto, sed per spirito kaj elturnigxemo.
彼は力でなく、知能と機知で他者を打ち負かします。
2月6日

271  アイルランド

271  アイルランド
271  アイルランド
Majorie Boulton




Irlando estas insulo, ne granda (cx. 83 400 kvadrataj km), la plej okcidenta parto de Euxropo.
アイルランドはヨーロッパの最も西部にある大きくない島です(約8万3400平方km)。

La klimato estas milda kaj pluveca, favora al terkultivado;
気候は温和で農業に適しています。

Irlando eksportas bonajn kremon, fromagxon, buteron, sxinkon kaj aliajn viandojn, la faman irlandan viskion (ne samgustan kiel la skota aux usona), kaj havas grandan turistan industrion, pro belegaj marbordoj, lagoj, kaj kamparoj, ankaux kasteloj kaj aliaj culture interesaj vidindajxoj.
アイルランドは良質の生クリーム、チーズ、バター、ハム、その他の肉類、有名なアイルランドのウイスキー(スコッチとも米国のとも味が違います)を輸出しています。そしてとても美しい海岸、湖、原野、城その他の文化的に興味のある名所をまわる観光客用の大産業を持っています。

Preskaux kvinono de la lando estas marcxa;
国土のほとんど5分の1は湿地です。

Sed el la marcxoj oni fossa torfon, valoran hejtajxon, ankaux uzatan en terkultivado kaj flegado;
しかし湿地では泥炭が掘られています。これは価値の高い燃料で、農耕にも介護にも使われています。

Torfo estas la cxefa ‘minerala’ trezoro (kvankam fakte vegetala!) de Irlando.
泥炭はアイルランドの主要な「鉱物の」財宝です(実際には植物性まのですが)。

La insulo estas dividita:
その島は分割されます:

80% sude, estas la Islanda Respubliko, aux Ejro, kun cxefurbo Dublino;
南の方の80%はアイルランド共和国、あるいはエールで、首都はダブリンです。

Ejro estis preskaux sendependa lando ekde 1921, kaj ekde 1949 estas suverena sxtato, kiu ne apartenas al la Brita komunumo, kaj restis neuxtrala dum la tuta mondmilito.
1921年以来ほとんど独立国でした、そして1949年から英連邦に属さない主権国家であり、第2次世界大戦の間、中立を守りました。

Ejro estas lando plejparte katolika kaj gxiaj oficialaj lingvoj estas la irlanda kaj la angla.
エールは大部分がカトリックで、公用言語はアイルランド語と英語です。

20% de Irlando, en la nordo, restas parto de Britujo, Norda Irlando, kun cxefurbo Belfasto kaj province parlamento, kvankam multaj nordirlandaj parlamentanoj ankaux sidas kun plenaj rajtoj en la brita parlamento en londono.
アイルランドの北の20%は英国領・北アイルランドであり、首都はベルファストです。地方議会もありますが、多くの北アイルランドの議員はロンドンの英国議会にも議席を持っています。

Norda Irlando estas plejparte protestanta kaj la oficiala lingvo estas la angla.
北アイルランドは大部分がプロテスタントで、公用語は英語です。

La historio de Irlando estas tragika.
アイルランドの歴史は悲劇的です。

Dum la deksesa jarcento anglaj regxoj komencis seriozajn provojn kolonii gxin, kun la perforto kaj nekomprenemo karakterizaj de tiuepoka koloniado;
16世紀にイギリス国王らは、当時の植民地支配に特徴的だった相手の了解を無視した強制的な手段で、それを植民地化し始めました。

multaj anglaj protestantoj hejmigxis en tiu lando katolika kaj malricxa.
multaj anglaj protestantoj多くのイギリスのプロテスタントら
多くのイギリスのプロテスタントたちは、このカトリックで貧しい国に慣れました。

En la sekvanta jarcento, la brita intercivitana milito etendigxis al Irlando;
次の1世紀の間にイギリスの内戦はアイルランドへ広がりました。

oni mortigis multajn anglojn, kaj la angla diktatoro Cromwell – sxtatestro pli ofte, laux kriterioj de lia epoko, relative humana, sagxa, largxvida kaj ecx tolerema – komencis en 1649 vengxokampanjon kaj konfiskadon, kiuj ankoraux venenas irlandajn popol-memorojn.
アイルランドの民衆は多くのイギリス人を殺しました。そしてイギリスでしばしば国家元首だった独裁者クロムウェルは、比較的人道的で、賢明な、視野の広い、そして寛容でさえある彼の時代の判断基準に従って、1649年に報復軍事行動と没収を始めました。この事は未だにアイルランド民衆の記憶を毒しています。

Subpremado de britaj katolikoj dauxris mutajn jarojn.
イギリス・カトリックの弾圧は長年続きました。

Ekde 1801 Irlando estis parto de britujo:
1801年からアイルランドはイギリスの一部でした。

Longa historio de pli bonigoj kulminis en la plena emancipado de la katolikoj en 1829.
長い改善の歴史は、1829年のカトリックからの完全な解放で頂点に達しました。

La perspektivoj sxajnis pli bonaj, sed, meze de la jarcento, plantpesto, detruanta terpomojn, kauxzis malsategon, kiu mortigis cxirkaux milionon da irlandanoj.
見通しはさらに良いように見えましたが、19世紀の半ばに発生した農業災害でジャガイモ
が全滅し、約100万人のアイルランド人が死にました。

Cxirkaux alia miliono elmigris.
別の100万人ばかりは米国にに移民しました。

Britaj registaroj kaj privataj bonfaremuloj penis helpi, sed helpis tute ne adekvate.
イギリス政府と民間の慈善団体は援助に努めましたが、全く不適切な援助でした。

Baldaux irlandanoj rekomencis, politike kaj foje perforte batali por sendependeco.
やがてアイルランド人は独立のため政治的に、時には暴力的に闘争を再開しました。

La sendependeco de Ejro ne plene solvis la problemon, cxar multaj irlandanoj, plejparte katoikaj, deziras, ke ankaux Norda Irlando igxu parto de Ejro, dum granda plimulto de nord-irlandanoj mem forte deziras, ke Norda Irlando restu parto de Britujo.
エールの独立は問題を全面的には解決しませんでした。というのも、大多数がカトリックのアイルランド人は北アイルランドもエールの一部になることを望みましたが、一方、北アイルランド人の多くの者は北アイルランドがイギリスの一部にとどまることを強く望んだからです。

Norde, katolikoj sentas sin malavantagxa minoritato, sed protestantoj – kiuj, hejmigxinte tie antaux jarcentoj, same sentas sin indigxenaj -- tre timas igxi minoritato en katolika lando:
北部ではカトリックたちは自分らを不利な少数派と感じていますが、数世紀前に其処に慣れてしまって同じように自分たちを先住民族と感じているプロテスタントは、カトリックの国で少数派になることを非常に恐れています。
2月5日

270 NZの物語(3)

268 物語 Pare kaj Hutu パレとフトゥ
270 NZの物語(3)
(Majorie Boulton)




“Mangxu nur cxi tion;
「これだけを食べなさい:

Cxar se vi mangxos ion preparitan en la Spiritolando, vi ne revenos al la lumo.
というのは、貴方が霊界で何か調理された物を食べれば、光(現世)に戻って来られません。

Iru sen timo.”
怖がらずに行きなさい」

Hutu klinis sin, kaj sen timo iris en la malaltan, nigregan truon;
Hは身を屈めて、恐れることなく低い、真っ黒の穴の中へ進みました。

Kaj vento blovis lin antauxen en la landon ombroplenan.
すると風が前方へ吹いて、陰影にみちた国へ彼を送りました。

Li iris tra densa arbaro, kie nek kantis birdo, nek cxirpis insekto.
彼は密林を通って進みました。其処では鳥も鳴かず、昆虫も鳴きませんでした。

Finfin e li atingis vilagxon, similan al tera vilagxo, kie gejunuloj ludis, kaj alaij mangxis kune.
さいごに彼は現世の村に似た村に着きました。其処では男女の若者らが遊んでおり、別の者たちは一緒に食べていました。

Ili propones al li mangxon, sed li rifuzis, kaj sercxadis Pare’n.
彼らはHに食事をすsめましたが、彼は辞退し、Pを探し続けました。

Post longa sercxado, li demandis pri sxi.
長い探索のあと、彼は彼女について訊きました。

“Pare logxas tie cxi, sed nur silentas kaj malgxojas;
「Pは此処に住んでいる、しかし黙って悲しんでいるだけだ。

Sxi restas en sia kabano kaj nek mangxas, nek ludas, nek parolas.”
彼女は自分の小屋にとどまり、食べもせず、遊びもせず、喋りもしない」

Hutu invitis kelkajn junulojn ludi kun li;
Hは数人の若者を、一緒に遊ぼうと誘いました。

Ili jxetis formiotigojn kaj vipis turbojn, kaj cxiuj ridis kaj aplauxdis pro la lerteco de Hutu.
彼らはフォルミウムの茎を投げ、コマを鞭打って回し、全員がHの器用さに笑い拍手しました。

Sed Pare ne venis al sia pordo por rigardi.
しかしPは見るために扉へ来ませんでした。

Diris Hutu, “Mi montros al vi novan ludon tre amuzan.
Hが言いました、「私はとても面白い遊びを貴方たちに見せましょう。

Portu al mi arbon – altan kaj fortan, sed ankoraux flekseblan.”
私に背の高い強い、しかしまだ曲げることができる木を持ってきてください。

Tion ili fris, kaj atendis.
それを彼らはしました、そして待ちました。

Hutu fortrancxis la brancxojn, kaj ili firme replantis la arbon meze de suficxe granda spaco.
Hは枝を切り去りました、そして彼らは十分に大きいスペースの真ん中で木をしっかりと再び植えました。

“Mi bezonas fortajn sxnurojn.”
「強い紐が要ります」

Fortajn sxnurojn la januloj alportis,
若者たちは強い紐をもって来ました。

Hutu ligis la sxnuron al la supra parto de la arbo, kaj cxiuj tiris, gxis la arbo klinigxis al la tero.
Hは紐を木の上部に結び, そして木が地面へ傾くまで全員が引っ張りました。

Tiam Hutu sidigxis sur la supro, kaj invitis junulon sidigxi sur lia dorso.
そのときHは頂点にすわり、若者を彼の背中に乗るように招きました。

“Tenu forte…
「しっかりつかまれよ…

Amikoj, liberigu la sxnurojn!”
友らよ、紐を放せ!」

L arbopinto resaltis kun Hutu kaj la lud-kamarado.
木の頂点はHとゲーム仲間と一緒に跳ね返りました

Ili ripetis tiun ludon, kaj gxojis kaj ridis;
彼らはこの遊びを繰り返し、喜び、笑いました。

La junuloj kriis kaj hurais gaje;
若者たちは叫び、にぎやかに歓声をあげました。

Gxis finfine Pare rimarkis la gxojkriojn kaj venis el sia kabano.
最期にはPまで歓声に気づいて、その小屋から出てきました。

Sxi vidis Hutu’n kaj forgesis cxian doloron;
彼女はHを見ました、そしてすべての痛みを忘れました。

Sxi ridetis.
彼女は笑いました。

Kaj Hutu gxojegis, sed li silentis, per ke neniu suspektu por ke lia plano.
そしてHは大喜びしましたが、誰も彼の計画を疑わないように、黙っていました。

Baldaux Pare venis al li, kaj diris mallauxte, “Portu min en tiu ludo.”
軈てPが彼の所へ来て、低い声で「私を現世に連れて行って」と言いました。

“Venu… Tenu forte mian dorson… Liberigu la sxnurojn!”
「いらっしゃい…私の背中にしっかりつかまりなさい…紐を手から放しなさい!」

La arbopinto resaltis tiel forte, ke gxi jxetis la geamantojn gxis la ombra enirejo al tiu silenta arbaro inter la mondoj.
木の頂は強く跳ね返ったので、それは2人の愛人を両世界の間のあの沈黙の森への影の入り口まで投げ飛ばしました。

Kaj tiel Hutu gvidis Pare’n al la mondo, kie la floroj havas kololojn, kaj la birdoj kantas, kaj la insektoj zumas kaj cxirpas.
そしてそのようにHはPを現世に導きました、其処では花が色を持ち、鳥は歌い、昆虫は羽音を立て,鳴いています。

Man-en-mane ili retrovis la vilagxon de Pare.
手をとり合って二人はPの村に戻ってきました。

La tribanoj alkuris, kaj kriis, “Pare apartenas al vi!
部族民は駆け寄って叫びました「Pはが貴方のものです!

Via granda amo rekondukis sxin el la Spiritolando,”
貴方の大きな愛が彼女を霊界から連れ戻しました」

Pare prenis sian parfumitan skatolon, ornamitan per skulptajxoj kaj inkrustitan per blua perlamoto;
Pは青い螺鈿の彫刻と象嵌で飾られた香料函を手に取りました。

El gxi sxi prenis siajn sanktajn plumojn, kaj sxi fiksis ilin en la hararon de Hutu.
その中から彼女は聖なる羽毛を取りだし、彼女はそれらをHの髪に固定しました。

Hutu salutis la tribon, “Mi estas gxoja hodiaux;
Hは部族民らに挨拶しました「私は今日、嬉しいです;

Via cxefino min akceptis.
貴方達の女酋長は私を受けいれました。

Mi, Hutu, la Silenta, amas sxin per amo tia, ke ne povas esti vortoj pri gxi.
私・沈黙の男・Hは、彼女を言葉では言い表せない愛で以て愛しています。

Tamen la edzino de mia juneco logxas cxe mia tribo, cxu mi alkonduku sxin cxi tien, aux forkonduku Pare’n al mia tribo?
しかし、私の青年時代の妻が私の部族に住んでいます。私は彼女を此処へ連れて来るか、あるいはPを私の部族へ連れて行くか?

“Alkonduku vian fremdulinon, kaj ni bonvenigos sxin!
貴方の異国女性を連れてきなさい、そうすれば私たちは彼女を歓迎するでしょう!」  

Restu cxe ni kaj nia cxefino, kiu amas vin!”
私たちと、貴方を愛している私たちの女酋長のもとに留まって下さい!

Pare staris antaux cxiuj, kaj fiere tenis la manon de Hutu, kaj li gvidis sxin en sxian domon.
Pは全員の前に立ち、そして誇らかにHの手をとり、彼女を彼女の家へ導きました。
おわり
2月4日

269 NZの物語(2)

268 物語 Pare kaj Hutu パレとフトゥ
269 NZの物語(2)




Venu en mian kabanon.”
私の小屋の中へ来なさい」

Hutu sentis sin tute amoplena.
Hは完全に愛情で一杯に感じました。

La doloro estis tiel granda, ke li deturnis sian vizagxon, kaj rapide foriris, ecx sen adiauxa
vorto.
苦痛はとても大きかったので、彼は自分の顔をそむけました、そして別れの言葉も言わず
に急いで立ち去りました。

Dum la nokto li piediris al sia malproksima tribo, kun koro pro sopirego tre peza.
夜のあいだ、切ない思い出のために非常に重い心を持って、自分の遠い部族へ歩きました。

Pare ne plu venis en la sunlumon aux rigardis la sportojn;
Pはもはや太陽の光の中に来ず、あるいはスポーツを見ませんでした。

Nek ornamis la hararon, nek vagis en la arbaro, nek kantis, nek pagajis en sia kanuo;
毛髪を飾らず、林のなかを散歩せず、歌わず、カヌーを漕ぎませんでした。

Sed nur meditis en sia kabano, silente.
しかし黙って、自分の小屋の中で瞑想するだけでした。

Hutu nek revenis mem, nek sendis iun kun ia mesagxo.
Hは再び来ず、何らかのメッセージを伴う何ものかも送りませんでした

Pare ne plu mangxis aux trinkis;
Pはもはや食べず、飲まずでした

Kaj post kelkaj tagoj de plena silent, sxi denove ekordonis al siaj servantinoj:
完全な沈黙の数日後に、彼女は侍女たちにまた命令し始めました。

“Arangxu mian hejmon dece.
「私の家をふさわしいように整えなさい。

Ne parolu al aliaj, sed iru kaj dormu aliloke.”
他の者たちに喋るな、他の場所へ行って(ほかの場所で)寝なさい」

Ili obeis, kvankam maltrankvile.
彼らは不安でしたが、従いました。

Pare fermis sian pordon, prenis kordon plektitan, kaj pendigis sin de trabo en la kabano.
Pは小屋の扉を閉め、編んだ紐を手にとり、小屋の梁(横げた)から自分を吊りました。

Sxia spirit foriris okcidenten.
彼女の霊魂は東に飛び去りました。

Matene, la tutta tribo lamentis;
朝になって、すべての部族民は悲しみました。

Kaj la servantinoj rakontis, kiel Pare finfine amis Hutu’n.
そして侍女たちは、Pが最後にどのようにHを愛したかを語りました。

Sxiaj tribanoj koleris, kaj decides, ke Hutu, kiu kauxzis sxian morton, devos morti.
彼女の部族員は怒りました、そして彼女の死を惹きおこしたHは生かしておけぬ(死なね
ばならぬ)と決めました。

Dum la virinoj ame prepares sxian kadavron, ornamente gxin per skarlataj floroh kaj
blankaj plumoj, kaj metante apud sxin nutrajxon por sxia vojagxo al la Spiritolando, rapide
kurantaj junaj milistoj sekvis Hutu’n.
女たちが愛情をこめて彼女の死体を緋色の花や白い羽毛で飾り、あの世への旅のために食
料を彼女のそばに置いて(葬儀の)支度をしている間に、若い兵士たちは駆け足でHの後
を追いました。

La tribanoj ploradis kaj veadis, kaj kunfrotis kamarade la nazojn, kaj la servantinoj kantis
mortokanton:
部族員たちは号泣し嘆き、そして同志的に鼻をこすりあわせ、侍女たちは死者を悼む歌を
歌いました。


Pare kusxas nun silent,
Pは今沈黙して横たわっている

Pare ne parolos plu,
Pはもはや語らない、

Per la vojo okcidenta
東方への道によって

Kiel iras riverflu’,
川の流れのように行く

Pare iris, iris for;
Pは行った、遠くへ行った;

Falis nia bela flor’.
われわれの美しい花は落ちた、

Luno lume reserenas,
光は明るく再び晴れる

Grimpas el la nigra tru’,
黒い穴からよじ登る

Sed mortintoj ne revenas,
しかし死者は戻って来ない

Venas nun neniam for,
いま決して遠くへ来ない、

Cxiam restos la dolor’.
常に苦痛が留まるだろう。


Ili ame portis la kadavron al brancxara kusxejo en la arbaro.
彼らは死体を林の中の枝の寝床に、愛をこめて運びました。

La junaj militistoj atingis Hutu’n kaj diris, “Pare mortis.
若い兵士たちはHの所へ来て言いました、「Pは死んだ。

Vi kulpas.
お前の責任だ。

Vi revenos kun ni.”
お前は我々と一緒に戻るだろう」

Li tuj turnis sin kaj revenis, silenta kun vizagxo senlarma sed senluma.
彼は直ちに向きを変えて、涙なしだが光のない表情で, だまって戻りました。

Reveninte al la vilagxo, la militistoj demandis “Cxu vi volas viziti la kadavron sur la kusxejo en la arbaro?”
村に戻ると兵士たちは「お前は林の中の寝床の上の死体を訪ねたいか?」と訊きました。

”Kial mi rigardu sxian kadavron?
「なぜ私が彼女の死体を見るんだ?

Foriris sxia spirit.”
彼女の霊魂は遠くへ行ってしまった」

Hutu staris antaux la tribo, silent, dum cxiuj kriis kaj kriadis, “Mortu Hutu! Hutu mortu!”
全員が「Hを殺せ! 殺せHを!」と叫び続けている間、Hは部族の前にだまって立って
いました。

“Vi pravas, vi kiuj amis vian cxefinon.
「あなた達は正しい、貴方達は女酋長を愛していた。

Sed ankaux mi amis sxin.
しかし、私も彼女を愛していた。

Eble per mia granda amo mi revenigos shin.
ひょっとしたら、私の大きい愛にとって、彼女を再び呼び寄せるかもしれない。

Lasu min sercxi sxin en la Spiritolando.
霊界で彼女を探させてください。
Mi revenos.
僕は戻ってきます。

Se mi revenos sen Pere, faru kun mi laux via deziro.”
It’s all right with me. What do you want with me? ~に関して、~について
もしPなしで戻ってきたら、僕を好きなようにしてください」

La tribanoj konsentis, kaj Hutu piediris okcidenten, kaj tra la arbaro, pregxante, li sekvis la vojon de la spiritoj, kiuj indikas sian vojon per nodoj en la herboj.
部族の者たちは同意しました。Hは東方へ歩き、祈りながら林を通って霊魂たちの道を辿
りました。その道は野原の中の分岐点によって示されていました。

Sed la nobla Pare, fiera cxefino, iris tiun vojon sen timhezitoj,kaj Hutu ne trovis sxin survoje.
しかし誇り高い女酋長である高貴なPは、怖くて躊躇することなくその道を進みました。そしてHは彼女を路上で見つけませんでした。

Li do vizitis la domon de Hine, diino de la morto, kaj diris al sxi, “Mi sercxas amatan mortintinon;
彼は死の女神ヒネの家を訪れました、そして彼女に言いました:「私は愛する死者を探しています。

Montru al mi la vojon al la Spiritlando.”
霊界への道を私に教えてください」

Li donacis al sxi tre belan klabon, skulpitan kaj poluritan, faritan el verda sxtono.
彼は彼女に、緑の石から彫刻され研磨されて造られた、非常に美しい棒を贈りました。

Hine montris al li truon inter grandaj rokoj, kaj donis al li saketon kun preparitaj filiko-radikoj.
ヒネは彼に大きい岩の間にある穴を示しました、そして彼に調理されたシダの根の入った小さい袋を与えました。

268 物語 Pare kaj Hutu パレとフトゥ

268 物語 Pare kaj Hutu パレとフトゥ
268 物語 Pare kaj Hutu パレとフトゥ



Belega estis Pare;
パレはとても美人でした。

Alta, atlete maldika, sed kun belaj virinaj molecoj;
背が高く、運動選手のようにスリムで、しかし美しい女性の柔らかさを持っていました;

Longa kaj brila estis sxia nigra hararo, kiun sxi ornamis per vostoplumo de sancta birdo;
彼女の黒い毛髪は長くて輝いていました。それを彼女は聖なる鳥の尾羽で飾っていました;

Largxa estis sxia frunto, helbruna sxia hauxto;
彼女の額は広く、彼女の皮膚は明るい褐色でした;

plej belaj estis sxiaj grandaj, profundaj, nigraj okuloj.
彼女の大きい,深い、黒い両眼は非常に美しいでした。

Ili filme brilis kiam sxi auxskultis historian pri la kuragxaj faroj de sxiaj tribanoj;
彼女が彼女の部族の者の勇敢な行為に関する物語を聴くときには、両眼は稲妻のように輝きました。

Kaj pluve brilis, kiam noblaj oferoj aux grandaj malgxojoj kortusxis sxin.
そして気高い献身あるいは大きい悲しみが彼女を感動させたときには、涙の露が輝きました。

Sxi vestis sin per la plej belaj teksajxoj kaj linotigaj matoj;
彼女は最も美しい布地と亜麻茎のマットを着ていました。

Kaj cxarma estis sxia rideto meze de sxiaj elegantaj tatuaj arkoj kaj volvajxoj.
そして彼女の優雅な刺青のアーチとコイルの真ん中にある彼女の微笑は魅力的でした。

Multaj kuragxaj viroj dezirus edzinigi tian virinon;
多くの勇敢な男たちはこの女性を妻にしたがりました。

Sed neniu povis paroli al Pare pri amo, cxar sxi estis la cxefino de la tribo.
しかし誰も愛に関してPに話すことはできませんでした、なぜかと言えば彼女はその部族の女酋長だったからです。

Sxi logxis kun kelkaj servantinoj, aparte, en tribestra kabano, kies traboj kaj dikaj pordofostoj estis kovritaj per skulptajxoj, kie folioj, muskoj kaj floroj tre bone odoris.
彼女は数人の女従僕と共に、別個に、酋長小屋に住んでいました。その横げたと太い門柱は彫刻で覆われており、そこでは葉や苔や花が非常に良く匂っていました。

La provizejon oni konstruis inter la sudo kaj nordo, por ke la jxus-mortintoj, irante al la
Spiritolando, okcidenten, ne difektu la nutrajxojn.
たった今、西方の冥府へ行きつつある、死んだ人々が食料をいためないために、南と北の
間に倉庫が建てられました。

Pare estis tiel altranga, ke sxi estis tabua kaj ne rajtas prepari mangxojn;
Pは高位だったから、食事の準備をすることは禁じられていたし、権利も与えられて居ませ
んでした。

La servantinoj devis tion fari.
女奉仕者たちがそれをせねばなりませんでした。

Sxi cxiam kondutis digne kaj estis sincera cxefino.
彼女は常に威厳をもって振舞い、真摯な女酋長でした。

Sxia kutima konsilo al la tribo estis: ‘Popolo mia, estu paciencaj, kaj kuragxaj, kaj fortaj, por ke vi dauxre vivu.”
部族への彼女のいつもの忠告は「私の民衆よ、辛抱強くあれ、そして勇敢で強くあれ、持続的に生きていくために」でした。

sxi kutime observis la junulojn kiam ili praktikis sportojn, kaj kuragxigis ilin per trafaj lauxdoj.
彼女は若者たちがスポーツをしていた時に、いつものように彼らを見ました、そして的確な賞賛で彼らを励ましました。

La tribo amis Pare’n, kaj fieris pri sxia senrivala beleco;
部族はPを愛しました、そして彼女の比類のない美しさに関して誇りました。

sed neniam aprobis iun, kiel indan por esti sxia edzo;
しかし決して、彼女の夫であるために値するような誰かを承認しませんでした。

kaj sxi mem, digna, ridentanta kaj kuragxa, neniam ridetis ame al junulo.
そして彼女自身、威厳あり、笑顔で、勇気あり、決して若者に愛をこめて笑いかけませんでした。

Gxis cxefo de alia tribo vizitis la vilagxon, por partopreni iliajn sportojn.
別の部族の酋長まで、彼らのスポーツに参加するために、その村を訪問しました。

La junaj viroj kuris, kaj luktis, kaj jxetis formiotigon;
その若者は走り、格闘し、フォルミウムの茎を投げました。

en cxiu sporto la vizitanto venkis.
各々のスポーツでその訪問者は勝ちました。

Ankaux li estis alta kaj forta, digna kaj vigla;
彼も背が高く、強く、威厳あり、元気でした;

Kaj spirito cxiam aktiva brilis tra liaj okuloj.
そして活動的な精神は常に、彼の両眼を通して輝きました。

Li vidis Pare’n, kiu rigardis la sportistojn;
彼はPを見ました、彼女は競技選手たちを見ました。

kaj lia koro ekbatis pli rapide;
そして彼の心臓はヨリ速く打ち始めました;

sed ecx li hezitis paroli ame al cxefino tiel altranga.
しかし彼さえ、このように高位の女酋長に愛をこめて話すことを躊躇いました。

Sed post kelkaj tagoj, sxi demandis siajn junajn militistojn, “Kio estas la nomo de nia vizitanto?”
しかし数日後、彼女は自分の若い軍人たちに訊きました、「私たちの訪問者の名前はなに?」

“Li estas Hutu la Silenta, kiu cxiam trafe jxetas la lancon, kaj tauxgas por paco aux milito.”
「彼は沈黙のHです、常に的確に槍を投げます、そして平和にもあるいは戦いにもふさわしい男です」

Venis vespero, kiam Hutu bele jxetis la formitotigon dum la ludo, kaj gxi haltis la piedoj de Pare.
夕暮れが来ました、Hはゲームの間、みごとにフォルミウム茎を投げました、そしてやりがPの両足を止めました。

Nenion sxi diris;
彼女は何も言いませんでした;

Sed sxi rigardis gxin, prenis gxin de la tero, kaj, rapide kaj malpeze kiel flugas vesperto vespere, sxi portis gxin en sian kabanon kaj fermis la pordon.
しかし彼女は槍を見ました、それを地面から手に取り、そして夕方に蝙蝠が飛ぶように、速く軽々とそれを自分の小屋の中に運びました、そして扉を閉めました。

Hutu frapis sur la pordon kaj demandis, “Ho, Pare, cxu vi ne volas redoni mian formiotigon?”
Hは扉をノックして、訊きました「おおPよ、貴女は僕のフォルミウム茎を返すことを望
まないのですか?」

Sxi silentis.
彼女は沈黙しました。

Li frapis kaj petis denove.
彼はノックし、そしてまた懇願しました。

Mallauxte Pare vokis lin:
低い声でPは彼を呼びました:

“Venu en mian kabanon, kaj ni interparolos.”
「私の小屋の中にいらっしゃい、そして歓談しましょう」

“Bela Pare,” diris Hutu, “se mi venos sub via tegmenton, via tribo postulos vengxon.
「美しいPよ」とHは言いました、「もし私が貴女の屋根の下へ来れば,貴女の部族は復讐を要求するでしょう。

Via rango, nobla cxefino, estas multe supera.”
貴女の身分は、高貴な女酋長よ、とても高いのです」

Mallauxte Pare respondis, “Venu en mian kabanon, kaj ni interparolos.”
低い声でPは答えました、「私の小屋の中へ来なさい、そして歓談しましょう」

Ecx pli mallauxte, sed kun digna mieno kaj fiere lumoplenaj okuloj, sxi aldonis, “Kaj mi ams
vin, Hutu.”
更に低い声で、しかし威厳のある表情と、誇り高く光に満ちた両眼で、彼女はつけ加えま
した。「そして私は貴方を愛しています、Hよ」

Hutu kasxis sian gxojon kaj fieron, kaj respondis, “Pare, tre bela, mi ne kolerigu vian tribon.
Hは喜びと誇りを隠して答えました、「Pよ、非常に美しい、私は貴女の部族を立腹させま
せん。

Granda estas via tribo, kaj mi estas nur vizitanto.
貴女の部族は大きい、そして私は単なる訪問者です。

Mi venis cxi tien nur por vidi vian belecon, pri kiu multaj alitribanoj parolas.
私は、多くの他の部族の構成員者たちが(それに関して)語っている、貴女の美しさを見るために来ました。

Vidinte gxin, mi devas forlasi gxin.”
それを見たので、私はそれを見捨て(別れて立ち去ら)なければなりません。

“Cxu vi ne estas renoma pro via lerteco kun la lanco, kaj renoma kiel granda, kuragxa cxefo,
kun manoj senhezitaj kaj kruroj tre rapidaj?
貴方は槍の名人として有名ではないのですか、そしてタメライいない両手と非常に速い両足(下腿)をもった、偉大で勇敢な酋長として有名ではないのですか

Mi komprenas, ke vi ne rajtas unue paroli al mi pri amo, sed mi amas vin.
私は貴方が最初に愛について私に語る権利がないことを理解しています。しかし私は貴方
を愛しています。

267 Fabelo maoria el Nov-Zelando

267 Fabelo maoria el Nov-Zelando
Majorie Boulton: Faktoj kaj Fantazioj
19 Fabelo maoria el Nov-Zelando




La maorioj estas la indigxena gento de Nov-Zelando, kaj nun konsistigas cxirkaux ok centonojn de la popolo.
マオリはニュージーランドの原住民の部族で、いま人口の約8%を占めています。

Ili suferadis kaj bataladis dum la frua koloniisma epoko, sed nun vivas libere kaj egal-rajte en la alte evoluinta socio de Nov-Zelando, kaj konservas siajn lingvon kaj kulturon.
彼らは初期の植民地化の時代には苦しみ続け戦い続けましたが、今は高度に発達したNZ社会の中で自由にそし平等な権利を持って生活し、自分らの言語と文化を保存しています。

Ekde 1876 ili havas siajn reprezentantojn en la parlamento.
1876年から彼らは、自分らの代表を議会に送っています。

La maorioj mem venis al Nov-Zelando el alia mondoparto, probable el la kvar mil kilometrojn distanca Societa Insularo sur la Pacifika Oceano.
マオリたち自身もどこか他の場所、たぶん太平洋上の4000 km離れたソシエタ群島からNZへ来たのでしょう。

Nuntempe la maorioj plimultigxas;
今マオリは増えています。

ili kutime parolas maorie kaj angle kaj oni rajtas studi la maorian en lernejoj;
彼らはふだんマオリ語と英語を喋っていますが、マオリ語を学校で学ぶ権利を持っていま
す。

ilia literaturo evoluas, kaj speciala instituto instruas kelkajn tradiciajn maoriajn metiojn, kiuj ofte estas artisme interesaj.
彼らの文学は発展しています、そして特別な研究所は幾つかの伝統的なマオリの手仕事を
教えており、それらはしばしば芸術的に興味があります。

Inter la antikvaj artoj de la maorioj estis tajlado de verda sxtono por fari ornamajxojn kaj armilojn;
マオリ人の古い技能の中に飾りや武器を作るための緑の石の切り削り(カッテイング)が
ありました。

Kaj eksterordinare komplika rita tatuado, kiu kovris la vizagxon de altranguloj per desegnoj de simetriaj arkoj kaj volvajxoj.
そして非常に複雑な儀礼的刺青、これは左右対称なアーチとコイルの模様によって高位者
の顔を覆いました。

Cxi tiu tatuado estis ege dolora kaj ofte dangxera;
この刺青はとても痛く、しばしば危険でした。

Sed la maorioj ja gajnis la respekton ecx de malamikoj per sia kuragxo.
しかしマオリ人たちは、その勇気によって敵の尊敬さえ手に入れました。

Modernaj netatuitaj maorioj estas ofte tre belaj homoj.
現代の刺青をしていないマオリ人たちは、しばしば非常に美しい人々です。

Inter iliaj tradiciaj artoj ankoraux praktikataj estas lignoskulptado, ofte por ornami domojn;
今でもまだ制作されている彼らの伝統的な芸術のなかに木材彫刻があり、しばしば家々を飾るために作られています。

rita dancado; kantataj eposoj; konstruado de ricxe ornamitaj kanuoj, origine pormilitaj; teksado de sxtofoj kun belaj desegnoj, kaj de jupoj el formiotigoj.
祭式の踊り、交声曲の物語詩、豊かに飾られたカヌー(もともとは戦闘用)の制作、美しいデザインの生地の機織り、フォルミウムの茎からつくられたスカートの機織り。

Kiel cxe la eskimoj, la kiseca saluto inter maorioj kutime estas kunfrotado de la nazoj.
エスキモーと同じように、額を合わせ、鼻と鼻でキスするのがマオリ同士の挨拶です。

Multaj nov-zelandaj loknomoj estas en la maoria lingvo.
多くのNZの地名はマオリ語です。

La maorioj havas ricxan legendokulturon.
マオリ人は豊かな伝説文化を持っています。

Jen malnova legend, kiu suprize similas al kelkaj aliaj, ekzemple al la belega helena legendo pro Orfeo kaj Euxridica.
古い伝説は、たとえば素晴らしく美しい古代ギリシアの伝説オルフェウスとエウリュディケのように、幾つかの他の伝説に驚くほど似ています。

Eble inter cxiuj popoloj ni homoj deziras, spite cxiujn kontrauxatestojn de teraj cirkonstancoj, atesti, ke iasence amo estas pli forta ole cx morto.
ひょっとすると全民衆の間で私たち人間は、よろず理想とは反対の地上の実情にもかかはらず、ある意味で「愛は死さえより強い」と証言したいのかも知れません。
プロフィール

shige1930

Author:shige1930
FC2ブログへようこそ!

最新記事
最新コメント
最新トラックバック
月別アーカイブ
カテゴリ
検索フォーム
RSSリンクの表示
リンク
ブロとも申請フォーム

この人とブロともになる

QRコード
QR