323 PMS(5)

323 PMS(5)




Kvankam vortetoj ne bezonas finajxojn por roli vorte, oni povas aldoni finajxjn kaj afiksojnpor krei novajn vortojn kun aliaj signifoj: 無語尾単語は、単語としての役割を果た
すのに語尾を必要としていませんが、語尾や接辞を加えて別の意味の新しい単語をつくることができます。antauxe, duma, mia, ilia, unua, due, plia, kialo, morgauxo, cxirkauxi, gxisi, treege, unuigi, pliigxi, k.t.p.

45 el la vortetoj sxajnas havi iajn finajxojn, sxajnas kunmetitaj, sed estas nekunmetitaj:
無語尾単語のうちの45は何らかの語尾を持つように見えますし、合成語のように見えます
が、合成語ではありません：tio, tia, kio, kie, iu, iel, cxiam, cxiom, nenial, nenies k.a,

Tiujn vortetojn oni nomas tabelvortoj: これらの無語尾単語は表（ひょう）単語と呼ばれます(#13)。

Apenaux enkondukigxas novaj vortetoj, cxar ili estas stabile, fermata klaso de vortoj. 新しい無語尾単語はほとんど導入されません、何故かと言えば、それらは安定した、閉じられた種類の単語群だからです。

Provoj enuzigi novajn vortetojn (#19) preskaux cxiam montrigxas vanaj.　新しい無語尾単語を使う試みは、ほとんど常に実を結んでいません。


Notoメモ:　
Okazis provoj sxangxi iujn E-vortecajn vortetojn, kiuj finigxas per “aux”, en finajxvortojnm ekz: auxで終わる無語尾単語を何らかのE単語に変えようという試みがありました:　例えばhodiaux → *hodie, 　ankoraux → *ankore, 　almenaux → *almene.
（*はバツ印です）

En ordinara lingvajxo oni nepre restu cxe la normalaj formoj. 普通の言葉づかいでは、必ずまともな形を守ることです。


3.2. Frazoj kaj frazpartoj　文と文の部分

Frazo estas vico de vortoj, kiuj kune esprimas penson.文は一緒に考えを表現する単語の列です。

Frazoparto estas vorto aux grupo de vortoj, kiuj rolas kiel unuo en frazo.文の部分は、文の中で構成単位としての役割を果たしている単語(あるいは単語群)です。

Cxi tie temos nur pri frazoj en aktivo, kiu estas la baza maniero konstrui frazojn. これは、文を構成する基本的な様式である能動態の文に関してのみ言えることです。

Kelkajn specojn de frazoj oni povas transformi en pasivon (#29), kiu prezentas la agon el alia perspektivo.ある種の文は、別の観点から行動を提示している受動態に変えることができます（#29）。

Cxefvervo kaj frazroloj主動詞と文の役割
La plej grava frazparto estas la cxefverbo.最も重要な文の部分は主動詞です。

Gxi estas vorto kun iu el la finajxoj AS, IS, OS. US kaj U (normale ne I): iras, sidis, batos, vidus, pensu k.t.p.それは語尾AS, IS, OS, USそしてU（普通はIでありません）のうちのどれかを伴う単語です。たとえばiras, sidis, batos, vidus, pensu k.t.p.

Cxefverbo montras, pri kia ago aux stato temas.主動詞は、どういう行動あるいは状態が主題であるかを示しています。

La cxefverbo estas la centro de la frazo.主動詞は文の中心です。

Cxiuj aliaj partoj de la frazo rilatas en diversaj manieroj al la cxefvervo.文のすべての他の部分は、主動詞にさまざまな様式でかかわっています。

Ili ludas diversajn frazrolojn.それらは多様な文の役割を演じています。

Se la cxefverbo de frazo estas batas, oni povas imagi ekz. la jenajn frazrolojn.もし文の主動詞がbatas（叩く）であれば、たとえば下記の文の役割が想像されます。

Tiu, kiu faras la agon, ekz. knabo.その行動をしている人、たとえば少年。

Tio, kio ricevas la baton, ekz. sxtono.その一撃を受けているもの、たとえば石。

Tio, per kio oni faras la baton, ekz. martelo.それを使って殴打が行われているもの、例えば金槌

La tempo, en kiu okazas la ago, ekz. vespero.その行動が行われている時期、例えば夕方。

La loko, en kiu okazas la ago, ekz. korto.その行動が起こっている場所、例えば庭

Tiel formigxas “frazo” kun ses frazpartoj:そのようにして6つの部分を伴った「文」が作られます：

*Batas knabo sxtono martelo vespero korto.*少年石金槌夕暮れ庭

Tio tamen ne estas gxusta Esperanta frazo.しかし、これは正しいエスペラントの文ではありません。
4月12日