333 PMEG(15)

333　PMEG(15)



５．A-vortoj　A単語
5.1 　Bazaj reguloj por A-vortoj A単語の基礎的な規則
Vorton kun la finajxo A oni nomas A-vorto.
語尾Aの単語をA単語と言います。

A-vortoj montras ecojn, kvalitojn, apartenojn, rilatojn k.s., kaj estas uzataj por priskribi.
A単語は性質、質、所属、関係など示し、記述・描写に使われます。

La A-finajxo aldonas la gxneralan ideon “karakterizata de tio, kion esprimas la radiko”:
語尾Aは、「語根が表現しているもので特徴づけられた」一般的な見解を付け加えます。

longa=havanta multe da longo
longa=より多くの長さを持っている

rugxa=havanta rugxon kiel econ
rugxa=性質として赤を持っている

bona=karakterizata de bono
bono=善によって特徴づけられた

inteligenta=havanta inteigenton, karaktrerizata de intelogento
inteligenta=知性を持っている、知性によって特徴づけられた

homa=rilata al homoj
homa= 人間に関係した

malaperinta=tia, ke gxi jam malaperis
malaperinta=すでに閉じた

La signifo de A-vorto dependas kaj de la radiko, kaj de la kunteksto (#37.2.2).
A単語の意味は語根、文脈に依存しています。

Ankaux posedaj pronomoj (#11.2) kaj vicordaj nombrovortoj (#23.4) estas A-vortoj.
所有代名詞と純序数詞もA単語です。

En ili la A-finajxo havas specialan signifon.
それらの中では、A語尾は特別な意味を持っています。

Post A-finajxo povas sekvi J-finajxo por multe-nombro (#8), kaj N-finajxo por frazrolo (#12.2).
A語尾は多数を示すJ語尾、文・役割を示すN語尾に続けられます。

Oni ankaux povas meti ambaux, sed cxiam J antaux N:
JとNの両方を使うこともできますが、常にNの前にJを置きます。
longaj longan longajn
rugzaj rugxan rugxajn
miaj mian miajn
sesaj sesan sesajn

Legu ankaux pri A-vortaj frazpartoj en #7.2.
A単語の文・部分に関しては#7.2も読んでください。


Uzo de A-vortoj 　A単語の使用
A-vortoj estas uzataj precie por priskribi O-vortojn.
A単語はとくにO単語を記述する際に使われます。

Rekte priskribantaj A-vortoj staras plej ofte antaux la priskribata O-vorto, sed ili povas stari ankaux post gxi.
直接的に記述されるA単語は、たいていの場合、O単語の前に置かれますが、後に置くこともできます。

Ecx povas esti A-vortoj samtempe antaux kaj post la sama O-vorto:
同一O単語の前後にA単語を置くことさえ可能です。

granda domo 大きい家
domo granda　大きい家
La tago longa　長い日
La longa tago　長い日
fama Franca verkisto　有名なフランスの作家
fama verkisto Franca 有名なフランスの作家

A-vorto, kiu staras post sia O-vorto, estas ofte emfazita: #7.1.1,
O単語の後に来るA単語は、しばしば強調です。

A-vorto povas ankaux priskribi ion pere de verbo (#25.1):
A単語はまた、動詞を仲介して何かを記述できます：

La domo estas granda.
その家は大きい。
Granda priskribas la O-vorton domo pere de la verbo estas.
Granda（大きい）は動詞estasを仲介して、O単語domoを記述しています。

Tiuj cxi verkistoj estas famaj.
この作家たちは有名です。

Famaj priskribas la O-vorton verkistoj pere de estas.
Famaj（有名な）は動詞estasを仲介してO単語verkistoj（作家たち）を記述しています。

Mi farbis mian domon blanka.
僕は僕の家を白く塗った。

Blanka priskribas la O-vorton domon pere de la verbo farbis.
Blanka（白い）は動詞farbis（色を付けた）を仲介してO単語domon（家を）を記述しています。

A-vortoj estas uzataj ankaux por preskribi pronomojn (#11) kaj aliajn O-vortecajn vortetojn (#25), ordinare pere de verbo:
A単語はまた、普通には動詞を仲介して、代名詞（#11）およびその他のO単語性小辞を記述するためにも使われます。

Mi estas felicxa.
私は幸せです。

Tiu estas mia.
それは私のです。

Tio estas bona.
それは良い。

Ili farigx is koleraj.
彼らは怒りました。

Ambaux sxajnas dormantaj.
どちらも眠っているようです。
4月23日